Lang

Lang Trung vốn là một chức quan dưới đời các vua nhà Tần, Đông Hán, Đường. Nhưng không hiểu tại sao tước hiệu này bỗng biến thành danh xưng cho các vị Ngự y, Y quan. Dần dần người không làm quan mà biết làm thuốc, chữa bệnh cũng được gọi là Lang Trung, rồi bình dân hóa thành Cụ Lang, Ông Lang, thầy Lang.

(theo Linh Bảo)

Đơn thương độc mã

Trong truyện Tàu ta thường thấy thành ngữ này để chỉ một người vào trận địa địch với một cây thương và một con ngựa. Nhiều người viết nhầm thành đơn thân độc mã.

Xí cú nường,
nếu nói tiếng việt: người đọc
nếu xổ nho: độc giả

Hán việt từ điển online của K.huynh có 34 chữ độc, với mấy nghĩa thường dùng:
............
獨 độc
1. Con độc, giống con vượn mà to.
2. Một, già không có con cháu gọi là độc. Sử Kí: 史記 Tuất quan quả, tồn cô độc 恤鰥寡, 存孤獨 (Tư Mã Tương Như truyện 司馬相如傳) Giúp đỡ người góa bụa, chăm xóc kẻ già không có con cháu.
3. Phàm cái gì lẻ loi, có một, đều gọi là độc 獨. Như độc tài 獨裁 một người hoặc một nhóm ít người nắm hết quyền định đoạt, cũng như chuyên chế 專制, trái với dân chủ 民主.

孤獨 cô độc
Một mình.

單獨 đơn độc
1. Lẻ loi, một mình.
2. ●Từ tương tự: độc tự 獨自, cô đơn 孤單, chích thân 隻身.
3. ★Từ tương phản: bồi bạn 陪伴, liên hợp 聯合, cộng đồng 共同, hợp khỏa 合夥, chúng đa 眾多, thành quần 成群, tổng cộng 總共
.................
暗讀 ám độc
Đọc thuộc lòng.

暎雪讀書 ánh tuyết độc thư
1. (Sử) Tôn Khang người đời Tần, nhà nghèo, đêm không có đèn phải nhờ ánh tuyết để đọc sách.
2. Khắc khổ chăm học.

耕讀 canh độc
Cày ruộng và đọc sách. Ngb Ở ẩn.
..............
中毒 trúng độc
Ăn phải chất độc.
..............
Tìm chữ giả, thấy lung tung giả, mà theo nghĩa này thì có:

作者 tác giả
Người làm ra (bài văn, pho sách, công nghiệp, v.v.)

học giả, kí giả, sứ giả, ẩn giả...
mà hổng có... độc giả wớ dtk huynh ui!!!!

quote:

---

Gởi bởi Liêu thái thái

耕讀 canh độc
Cày ruộng và đọc sách. Ngb Ở ẩn.

---

Té ra là vậy
Ngư, Tiều, Canh, Độc là 4 nhân vật võ lâm trong truyện Kim Dung.

quote:

---

Gởi bởi tonka
Ngư, Tiều, Canh, Độc là 4 nhân vật võ lâm trong truyện Kim Dung.

---

Kim Dung lấy các nhân vật đó trong dân gian làm nhân vật trong truyện ổng đó chớ. Có bạn nào từng thấy bộ tứ bình vẽ hình 4 lọai người này không? Cái thứ tư có khi là mục (chăn nuôi). Xét về nghề nghiệp thì mục có lý hơn là độc, vì cùng chỉ công việc tay chân. Đã ở ẩn mà còn cho người ta biết mình biết đọc sách (tức có học) thì khó mà ẩn nổi.

Mục thường là đồng , 4 nhân vật của Cấm Dùng xếnh xáng là 4 người bạn thâm giao, không thể cho 1 chú nhãi ranh nhập bọn với 3 ông già được á!

Tương tự như trên, khi nói chuyện gọi chị em anh em nhau trong truyện Tàu, người gọi hay thêm chữ hiền đàng trước là để nói tốt cho người mình đang trò chuyện (hiền huynh, hiền đệ, hiền tỷ, hiền muội...). Nhưng khi ta tự xưng với đối phương thì không lập lại chữ hiền này, vì không lẽ lại cho mình là hiền hay sao? Có khi họ lại khiêm tốn thêm những từ chỉ sự thấp kém thêm vào đó, như chữ ngu, chữ tiểu (tiểu muội, ngu huynh, tiểu đệ...).

Quý vị nào có đọc truyện Tàu còn nhớ các lối xưng hô nào khác xin bổ túc.

Mấy hôm nay có mấy anh (người bắc) nói Tí viết sum họp sai , vì xum họp mới đúng !

Lại có anh (người nam) nói phải viết là sum hợp (hợp trong hợp tan) không phải sum họp (như hội họp, họp bạn).

Các anh chị nghĩ sao?

quote:

---

Gởi bởi kimnguyen

Theo KN thì sum họp là đúng. Xưa nay vẫn dùng từ này. Có lẽ vì phát âm khác nhau nên miền Bắc đọc là "xum" đó.

Họp ( hội họp , họp nhau lại , họp mặt...) get together
Hợp ( hợp lý , thích hợp, hợp tác, hợp quần...)

Có một chút thắc mắc : hợp tác , hợp quần cũng hàm chứa ý nghĩa "họp nhau lại" mà sao lại viết khác nhau há? Chờ input của các bạn.

---

Hi hi chị Ba Tê, hợp // hiệp là tiếng Hán Việt, họp là tiếng được nôm hóa, quốc ngữ hóa rồi chị Ba ui, cũng giống như độc và đọc .

quote:

---

Gởi bởi Liêu thái thái
lệnh phụ, lệnh đường, ....

---

Người ta có dùng "lệnh phụ" nữa sao chị Liêu? Em tưởng khi chỉ cha của người mình đang nói chuyện thì chỉ là "lệnh nghiêm" thôi chớ?