Học Trò "Không Tử Tế"


Cách đây nhiều năm, khoảng năm 2000, khi làm quen net tôi gõ mổ cò và không dấu. Rồi từ từ học bỏ dấu và gõ mười ngón. Web Việt Nam hồi đó dùng font Vni chứ chưa phải Unicode như bây giờ. Năm 2004, tôi còn gõ lộn xộn và bỏ dấu lung tung. Một vị phải “edit” bài tôi trước khi đăng báo đã kêu trời rằng mệt quá.

Năm 2005 tôi phải gõ “tử tế”. Năm 2006, tôi bắt đầu nếm mùi “không tử tế” của quý cộng tác viên của Mạch Sống, tờ báo của Ủy Ban Cứu Người Vượt Biển mà tôi là chủ bút. Có gì đâu, cộng tác viên đa số là cao niên nên các cụ gõ loạn xạ.

Một số lỗi mà quý cụ cao niên nhà ta hay có là:

Dài không thể tưởng. Giê su ma lạy chúa tôi! Các cụ viết như văn nói nên một câu của các cụ là một đoạn. Vì dài quá nên đôi khi đọc nhanh tôi không biết chủ từ chính ở đâu. Cái này tôi gọi là tính thích quẹo cua không đi ngay về thẳng.

Hàng tỷ dấu chấm than. Có lẽ dân Việt Nam nhiều khổ nạn nên văn các cụ cứ là chấm than kinh khủng luôn. Câu đối thoại chấm than, câu ngạc nhiên chấm than, câu gì cũng chấm than mà không phải một chấm, các cụ chơi sang lắm, cho ít nhất là ba chấm than.

Dấu phẩy đứng lẻ loi. Giời ạ, đừng bỏ em một mình chứ các cụ. Dấu phẩy mà các cụ chơi bỏ cách chữ một space thì khi in ra nếu gặp khúc xuống hàng, bài báo sẽ rất vô duyên.

Không đóng hay mở ngoặc cho đúng. Các cụ gõ không tử tế nên lẽ ra phải là dấu ngoặc kép mở thì quý cụ chơi ngoặc kép đóng. Rất nhiều lần câu văn chỉ có 2 ngoặc kép mở. Giời ạ, mở xong thì đóng lại chứ. Chưa hết, ngoặc kép cũng phải ôm chữ đằng sau hay trước nó. Các cụ cứ để nó đứng thênh thang chơi, cách có khi hai space chứ không phải một space nữa.

Khi trích đoạn thì các cụ cứ thản nhiên chen vào khiến người đọc vô cùng bối rối. Lẽ ra đoạn trích nên in nghiêng (Italic), cho size nhỏ hơn, thụt vào (increase indent) và còn ghi chú (Trích ông A) thì độc giả đỡ khốn khổ hơn.

Vì khốn khổ thế nên tôi cố gắng viết từng bài nhỏ hướng dẫn quý cụ cao niên để các cụ gõ cho “tử tế”.

Tuần vừa qua, tôi hướng dẫn một tool có sẵn trong word và rất hữu ích để giúp quý cụ cao niên sửa chữa những lỗi trong bài viết cũ của mình cho nhanh: đó là “Tool Replace”. Với tool này, chỉ cần “ra lịnh” cho word thay thế chữ hay dấu ABC thành ABCDEF gì đó. Cái này cũng có lợi cho ai viết thư tình hàng loạt. Cứ viết cho em Cúc xong rồi bảo word thay thế “em Cúc” bằng “em Lan”.

Sau khi gửi bài, tôi mail hỏi ông bạn già BX rằng ông áp dụng để delete “hàng tỷ dấu chấm than” trong các bài viết cũ của ông hay chưa. Ông này mail trả lời tôi thế này:

Làm rồi ! mò mẫm lòi con ngươi, thì thấy một cái khung nhỏ, trên góc phải màn hình. Thấy chữ Find và replace. Click vô chữ find, thì thấy hiện ra chữ ” Find what ? ” trong cái khung.Tôi đánh vào đó cái dấu ! Nó lại hỏi Replace ? Tôi biểu nó thay thế dấu ! bằng dòng chữ ” Em Lan Chi yêu dấu “, nó mần liền tuýt suỵt ! Thế có tài không ?
BX

Hừ, coi học trò như thế đấy. Đã giỡn mặt dám gọi “cô giáo” là “Em Lan Chi yêu dấu” mà lại còn “không tử tế” là không học bài trước về quy luật bỏ dấu phẩy, dấu hỏi như thế nào. Quý bạn cứ xem cái đoạn trên của cụ BX thì thấy: Chữ Em không đứng sát ngoặc kép mở; chữ dấu cũng vậy, cách xa ngoặc kép đóng; Dấu hỏi cũng vẫn chơ vơ chơi. (Dấu hỏi phải sát chữ đằng trước là Replace). Dấu chấm than cũng tương tự, không chịu ôm chữ Suỵt đằng trước gì cả. [1]

“Làm Biếng”

Tôi có thể cá là 90% người sử dụng mail là những người “làm biếng”.

Đây là những cái làm biếng của “internet mailer”:

Gõ không dấu. Tình trạng này khiến người nhận khốn khổ vì đọc nhanh không được. Đã có những mẩu chuyện khôi hài về chuyện tiếng Việt không bỏ dấu này. VD “ Cô ấy là người đảm đang” và không bỏ dấu thì có khi bị đọc thành “Cô ấy là người dâm đãng”. Hoặc “Đạo nào cũng là đạo kể cả đạo Cao Đài” sẽ bị đọc khi không dấu là “dao nào cũng là dao kể cả dao cạo dai sắc”!

Fw vô tội vạ. Nhiều vị đọc bài phớt rồi nhắm mắt nhắm mũi fw cho bạn bè. Vì thế đã đưa đến tình trạng, cựu quân nhân VNCH mà chuyên môn fw mail ca tụng cảnh đẹp, hotel, xe xịn, hoa hậu trong nước. Hay một bài bên trên vô thưởng vô phạt nhưng đoạn cuối là chửi VNCH! Hay một bài lá cải, nội dung là chụp mũ, vu khống cá nhân. Hoặc “hoax” rất vô duyên. Hoặc những “warning” rất ruồi bu.
Reply với cái đuôi dài ngoằng. Khi reply một bài dài với nhiều hình ảnh, lẽ ra nên delete hết rồi hãy reply thì các vị để nguyên con. Nhiều khi tiếp tục trò chuyện thì cái mail dài đó cứ được chuyển tới chuyển lui và cái đuôi càng ngày càng dài. Tình trạng này làm người đọc mệt mỏi và nếu net chậm, nghẽn thì lại càng khó nhận hơn.

Không sửa tựa khi cần thiết. Nhận mail từ bạn với nội dung A, lẽ ra nếu reply để hỏi một chuyện khác thì nên sửa lại subject nhưng quý vị không sửa. Lắm khi cứ trò chuyện qua lại như vậy đến cái mail thứ 5 đã nói sang vấn đề khác, cũng có khi được attach kèm tài liệu khác nhưng cái subject vẫn như cũ chơi.

Không thu nhỏ hình đính kèm. Gửi một lô hình với size nguyên thủy khiến bạn bè vừa nhận lâu vừa bị coi hình to đùng. Việc đơn giản là open hình trong Microsoft OfficePicture Manager để thu hình theo nhiều kích cỡ khác nhau mà nhiều cụ vẫn không chịu học.

Gửi mail cho nhiều người mà không áp dụng bcc. Nhiều vị fw mail cho list của riêng mình và cứ để một list dài ở To. Vị khác sau khi nhận, cũng cứ thế fw. Thế là địa chỉ mail bị lộ tùm lum. Lẽ ra nên để người nhận ở bcc để giữ kín địa chỉ mail của bạn bè.

Gửi mail không tựa hay tựa chỉ có giòng “hay lắm”. Thường thì khi nhận những mails loại này, tôi delete ngay. “Hay lắm” mà không biết là hay cái gì, chỉ thấy cái link dẫn đến một trang web hay youtube. Ít ra nếu thấy hay thì nên gõ chút xíu ở tựa, vd “xiếc hay lắm” hay “nhạc sến hay lắm” hay “hình sexy hay lắm” cho người nhận “tùy cơ ứng biến” với chứ.

Gửi mail với PPS lớn. Thời buổi bây giờ, nên cho link đưa đến nơi có PPS để người nhận chọn lựa. Gửi kèm PPS thì với những người nhận mail bằng Out look rất khốn khổ vì nhận lâu. Nhận xong thì delete vì không có thì giờ coi cảnh đẹp Việt Nam hay Noel ở VN!

Trước khi ngưng, xin mời quý bạn nghe guitar với Vô Thường bài “Em Hiền Như Masơ” nhé:

https://dl.dropbox.com/u/8979283...nNhuMaSoeur_VoThuong.mp3

Hoàng Lan Chi 2012


[1]
Vài tool có ích trong word: Replace (thay thế hàng loạt chữ A bằng chữ B của một văn bản), Auto Correct ( tự động sửa chữ ABC thành XYZ khi gõ bài) Auto Text (mở nhanh một văn bản hay sử dụng)
Replace

Công Dụng: Được dùng để thay thế toàn bộ các chữ, ví dụ chữ A trong 1 document bằng chữ B thay vì bạn phải sửa từng chữ.
Tuy vậy nên áp dụng khi phải gõ tên dài. Vd Hiroshima Tawaki. Bạn hãy gõ Hiro thôi, sau đó dùng tool Replace để thay Hiro bằng Hiroshima Tawaki
Cách dùng: click menu Edit ở vị trí thứ 2, cạnh File, sẽ thấy Replace. Click vào đó. Một bảng hiện ra. Đọc theo bản đó để gõ chữ muốn thay ở hàng trên và chữ được thay ở hàng dưới. Chọn Ok rồi close. Word sẽ báo có tổng cộng bao nhiêu chữ được thay.
Có thể áp dụng Replace khi quý cao niên chót dùng gạch nối khá nhiều. Quý vị chỉ việc replace gạch nối bằng Space thì toàn bộ dấu gạch nối sẽ bị xoá hết.
Hoặc khi bạn gõ thư tình cho cô Mai, bây giờ cũng muốn gửi y chang cho cô Huệ thì dùng replace để thay Mai bằng Huệ, bạn sẽ được như ý muốn rất nhanh!


Auto Correct
Trong word có tool auto correct để sửa khi gõ vội nên sai. Hãy áp dụng để gõ tắt vì tương tự như cách gõ tắt của Unikey.
Mở document, menu INSERT, vị trí thứ 4, từ trái sang. Click vào đó, chọn Autotext. Hiện ra một bảng. Chọn trên bảng đó, phần Auto correct. Và có 2 phần Replace với With. Gõ chữ muốn thay ở ô Replace và chữ được thay ở ô With.

Auto Text
Gõ văn bản mà bạn hay sử dụng. Ví dụ Thư Mời.
Mở văn bản . Chọn hết văn bản (bấm cùng lúc 2 key CTrl và chữ A)
Click menu Insert à AutotextàNew
Đặt tên tắt cho văn bản , vd thumoi ở ô Please name your auto text entry
Ok.
Từ nay bạn sẽ mở văn bản này rất nhanh bằng cách gõ thumoi rồi enter. Xong.
Muốn sửa đổi cứ gõ. Sau đó lập lại bước trên. Khi đặt tên tắt, đặt lại tên cũ, word sẽ hỏi bạn muốn redefine thì chọn Ok.

Buổi Sáng nghe "Mùa Xuân"

Còn bao ngày nữa là tết nhỉ. Tôi cũng chả nhớ nữa. Nao nức mùa xuân thì dường như đã xa lắm rồi. Xa từ thuở còn trong nước. Xa từ thuở mới đến bờ tự do. Và bây giờ dường như vẫn xa.

Thời tiết năm nay có vẻ lạnh hơn mọi năm. Cali dù có lạnh thì cũng chẳng thấm vào đâu so với Virginia. Nhớ hồi nào mới về tôi chưa yêu được Cali và vẫn nhớ rừng phong diễm lệ của mùa thu Hoa Thịnh Đốn, với hoa đào rực rỡ bên giòng Potomac. Nhưng dần dà thì tôi tự hỏi, tình cảm không lẽ không tròn theo năm tháng. Tuy vậy phải nói phượng tím Cali đã đặt những giọt tình cảm đầu tiên dưới chân tôi khi lang thang đường phố vào mùa hè và thảm tím lao xao dưới gót giày. Tôi tự nhủ, ô hay nếu như “vàng bay theo lá lùa chân guốc” làm mềm tim tôi thì “tím phủ hoàng hôn vai áo ai” chả lẽ không làm tôi bâng khuâng.

Giọt tình cảm ấy đang loang dần với mùa thu nhẹ nhàng của Cali. Rất nhẹ nhàng vì chỉ chút se lạnh cho buổi sớm mai hay chiều tà và nắng vẫn lung linh nhẩy nhót giữa ban trưa trên hè phố. Cây có trụi lá, đường cũng phủ thảm vàng nhưng không ngập như Virginia. Cái nhẹ nhàng của Cali dễ gợi cho tôi nhớ đến những ngày se lạnh hiếm hoi của Saigon.

Bây giờ là chớm đông của xứ người. Bầu trời đang âm u với một mầu xám nhẹ. Hạnh phúc sẽ là một tách cà phê thơm và một dòng nhạc.

Ở tuổi này bạn thích nghe gì nhỉ?

Tôi không còn đắm đuối nhạc cũ nữa. Hương vị ấy đã quá nhiều và đã nhuốm chút mùi vị của sự bội thực.

Tôi tìm giòng nhạc mới. Khó đấy nhưng nếu tìm thì cũng sẽ có.
Mùa Xuân. Giòng nhạc mênh mang, lướt thướt, tiếng hát vướng chút nhựa.
Tôi nhớ lại một ngày cũ. Tôi đến muộn và tiếng hát ấy, nhạc phẩm này đang lồng lộng trong thính phòng. Tôi đứng ngoài, lặng thinh. Giòng suối âm thanh len lỏi qua khe cửa và như nhấc bổng hồn tôi.
Mùa xuân, nhạc phẩm Jazz của Ngô Minh Trí, tiếng hát Kim Phượng.
Tôi bảo đảm trong buổi sáng chớm đông này, với tách cà phê nóng, Mùa Xuân sẽ đem đến cho bạn chút thanh thản, chút tinh khiết, chút say say, chút rung động rất nhẹ trong tim.

Mời nghe “Mùa Xuân” nhạc Ngô Minh Trí, tiếng hát Kim Phượng

https://dl.dropbox.com/u/8979283...oTriMuaXuanKimPhuong.mp3


Hoàng Lan Chi (Cali 2013)

Bài liên quan:

Phỏng vấn Ngô Minh Trí vào 2005: NS Ngô Minh Trí

Chương trình nhạc gồm Vũ Đức Nghiêm, Lê Xuân Trường và Ngô Minh Trí
http://thuvientoancau.org/Hoang...NghiemLeXTruongNMTri.mp3

Phạm Duy Trong Mắt Tôi





LGT: đây chỉ là một bài viết nói lên một vài suy nghĩ cá nhân về một nhạc sĩ lớn của VN. Suy nghĩ cá nhân thì có thể đúng, có thể sai. Tôi không muốn tranh luận. Tôi khẳng định, tôi không thích con đường trở về của Phạm Duy, càng không thích bài phỏng vấn cuối cùng mà ông dành cho BBC. Bài ấy, theo tôi lẽ ra ông nên từ chối. Nhưng cũng có thể ông phải làm. Bài viết này, công bố một số emails qua lại giữa tôi và NS Phạm Duy vào năm 2003, liên quan đến một số vấn đề, chỉ có mục đích soi rọi thêm vài điều với suy nghĩ rằng, có thể có ích chút nào đó cho mai sau khi viết lại lịch sử. Bởi vì đó là những tâm sự của PD khi ông chưa về với cộng sản. Tôi xin nhắc lại, mọi bài viết công kích PD, tôi đã đọc hết và tôi cũng không đồng ý việc lựa chọn của ông. Vì thế mọi tranh luận ở đây với tôi là vô nghĩa. Nếu không thích xin cứ lướt qua không đọc bài này.


Tôi yêu nhạc Phạm Duy từ bé nhất là những bài tình ca quê hương. Tôi quen ông năm 2003 khi tôi còn ở trong nước. Nguyên do quen thì không từ tôi mà từ ông. Lang thang net lúc bấy giờ là thú vui của PD. Đọc được một bài cảm nhận của tôi về nhạc mình, PD gửi mail làm quen.

Phạm Duy, con người kiêu căng tự phụ

Nhiều người kết án PD là người kiêu căng tự phụ. Tôi tự hỏi trên thế gian này, có nhân tài nào không kiêu căng? Họ, chỉ là nhiều hay ít, ngầm hay không mà thôi.

Có nhạc sĩ thừa nhận với tôi rằng có lẽ PD cũng “chọn mặt mà cư xử”. Với tôi, PD không bao giờ kiêu căng tự phụ. Từ khi quen cho đến khi ông về VN năm 2005, với tôi, lúc nào PD cũng là một người đàn ông lịch sự, lễ độ, lịch thiệp và có chút phong cách của một người hấp thụ văn hóa Pháp. Chưa bao giờ ông cợt nhã hay có thái độ kẻ cả với tôi. So với ông, tôi chỉ đáng tuổi con gái và không là gì để ông phải “lấy lòng” cả. Thế thì vì lý do gì mà ông phải kiên nhẫn e mail, kiên nhẫn giải thích khi tôi “vặn vẹo” về tình ái, về tục ca?

Để biết PD có kiêu căng với những người ”tử tế” không, xin xem phụ lục về mail ông viết cho tôi ngày 3/11 và 21/11/2013 tại đây [1]

Phạm Duy với Tục Ca

Tôi không bao giờ biết Tục Ca. Tôi chỉ nghe Tình Ca và vài bài Thiền Ca. Nhưng bạn hữu tôi chỉ trích Tục Ca. Tôi mail hỏi Phạm Duy về lý do viết Tục Ca. Ông cũng kiên nhẫn trả lời tôi. Ông nói rằng chưa bao giờ ông in Tục Ca hay thu âm cả. Nếu có chỉ là ông tự hát. Ông cũng nói rằng có thể ông đã lầm và tự phá mình khi viết Tục Ca. Tuy vậy, ông cũng lý luận với tôi rằng nếu Quỳnh Couteau (bút hiệu của tôi viết thuở sinh viên) đã dám chỉ trích Bộ Kế Hoạch về những sai trái thì sao lại không cho ông chửi rủa những cái xấu của xã hội bằng âm nhạc.

Đây là những suy nghĩ của PD viết cho tôi về “Tục Ca” [2]

Phạm Duy với chuyện tình ái

PD bị người đời kết án về chuyện tình ái nhiều hơn hết thẩy các nghệ sĩ khác. Tôi hỏi vài người về chuyện Julie, không ai dám khẳng định mà chỉ “nghe nói”. Còn chuyện Khánh Ngọc, có bằng cớ và hiển nhiên là PD rất có lỗi.

Nhiều văn nghệ sĩ khác cũng có một đời sống “phóng túng” như thế hoặc hơn thế. Họ có con riêng và bỏ rơi đứa con tàn tật; họ quyến rũ người con gái và bỏ rơi cả mẹ lẫn con; họ thay vợ như thay áo; thế nhưng có vẻ không ai bị “kết án” và “chửi bới” nhiều như PD. Tại sao thế nhỉ? Trong khi đó dường như tôi chưa hề thấy một phụ nữ nào lên án PD về tình phụ kể cả Khánh Ngọc. Theo lời ông kể, sau khi để tang vợ ba năm, ông có gặp lại Khánh Ngọc. Đương nhiên mối “ngoại tình” này của PD là vết nhơ trong đời ông vì Khánh Ngọc là vợ Phạm Đình Chương. Trở lại chuyện PD không bị người tình nào buộc tội mà chỉ thấy người đời nhất là giới đàn ông thì vài người cho rằng “thuyền to thì sóng lớn” và có thể là sự đố kị ghen tị nữa. Ông được thượng đế ưu đãi nhiều quá. Sáng tác nhạc tài danh, vợ đẹp, con cái đề huề và nhiều phụ nữ đẹp tự nguyện dâng hiến…

Tôi là nữ sinh Gia Long, thêm gốc nhà giáo nên phải nói rằng có phần cổ xưa. Tôi cố gắng viết một cách lịch sự những gì tôi suy nghĩ về một nếp gia đình, về bổn phận của một người chồng, người cha khi tranh luận với Phạm Duy vì dù sao ông cũng đáng tuổi cha tôi.

Thoạt tiên, về “phóng túng”, PD viết cho tôi:

Tôi chưa biết quan niệm của Lan Chi về “phong túng hay không phóng túng”, sau khi tôi đã viết về vấn đề này cho một người dù mới quen nhưng có thể coi như đã hơi thân thân mật. Xin nhớ, tôi chưa hề “thanh minh thanh nga” với bất cứ kẻ nào mang thành kiến về tôi, về chuyện người nghệ sĩ cần phải có đạo đức. Họ có là gì đối với tôi đâu mà tôi phải nói vào mặt họ rằng : tôi mới là người có nhiều đạo đức nhất. Những bạn thân thường rất bất bình vì những thành kiến về tôi, gây nên – có thể — bởi một lực lượng chính trị nào đó. Họ bảo những người mù quáng đó không nhìn thấy đời sống gia đình của tôi vững chắc và êm đẹp hơn của nhiều người, bởi vì không có một người bố Việt Nam nào, trong thời đại vô cùng ly lọan như thế này, mà có thể sống chung với các con từ khi các bé mới sinh ra cho tới ngày các ông con, người đã hơn 50 tuổi, kẻ đã tới gần 40 tuổi.

Hiện nay, tất cả các con trai (từ Quang, Minh, Hùng, Cuờng tới Đức) đều sống với tôi trong một căn nhà 9 phòng, hai bathroom. Ba người con gái phải ở nhà chồng nhưng mỗi tuần đều mua đô ăn đắtt tiền mang về cho bố. Vì vậy, tôi đâu cần phải tái hôn với một bà nào để có người trông nom săn sóc? Ai trông thấy cảnh gia đình đầm ấm như vậy cũng đều khen tôi rất khéo trong “đạo làm người”. Đạo làm người VN (đạo đức đấy!), thứ nhất là trong một căn nhà nhỏ mà tạo được sự tam tứ đại đồng đường. Thứ hai là tôi liên miên bị gieo tiếng xấu nhưng trong cả một đời, tôi không nói xấu một ai cả. Thứ ba (tôi nhắc lại) tôi sống rất trong lành, hơn các nghệ sĩ VN thường mắc phải tệ đoan cờ bạc rượu chè, đĩ điếm… Những đàn bà mà tôi yêu đều là những người tôi rất kính trọng, còn có người tôi không hề đụng tới da thịt vì yêu nhau bằng tâm hồn là đủ rồi.

Tôi nghĩ Lan Chi phải bênh vực tôi, nếu thấy là đúng. Lan Chi nói tới việc “tránh nói tới đời tư” thì với thư này Lan Chi đã thấy đời tư Lã Bố rồi : hãy đọc lại ba điều vừa trên, tôi “phóng túng” à ? Còn chỉ vì thấy tôi làm Tục Ca nên e ngại thì tôi hỏi Lan Chi một câu: có ai dám chửi vào cái xã hội thối nát lúc đó không. Xã hội bây giờ đáng khen hay đáng chê ? Trả lời MOA ngay.
Hì hì hì… Cười một chút cho Lan Chi thấy rằng: tôi luôn luôn là người rất lạc quan. Bỗng nhớ tới bài hát xa xưa : Tôi Còn Yêu Tôi Cứ Yêu, sọan tại Saigon trong năm 1964. (Thư ngày 13/11/2003)

Quả thật với xã hội Mỹ thì hiện tượng các con lớn vẫn sống chung với bố đúng là hơi hiếm. Dù sao có thể giải thích là vì PD như một đầu tầu trong việc kiếm sống bằng âm nhạc nên các con-là toa tầu-phải theo. Nhưng tôi ngẫm nghĩ về điều PD nói: phải, những người khác thì đam mê rượu, á phiện còn ông không hề vướng những thứ ấy. Ông chỉ có khoản tình ái. Một người có nhiều điều kiện để nhiều phụ nữ, già hay trẻ, yêu đắm đuối, sẵn sàng dâng hiến và ông không thể từ chối, thì thế nào nhỉ? Quả là điều này làm tôi bối rối vì tôi đã chứng kiến nhiều đàn ông khác, họ chả được tài ba như PD nhưng khi mỡ dâng miệng mèo thì họ cũng không thể bỏ qua cho dù họ đang ở một vị trí mà đạo đức xã hội không cho phép họ xơi miếng mỡ ấy.

Trả lời tiếp cho những suy nghĩ khá cổ của tôi, PD vẫn kiên nhẫn:

Nhân có bức hồi thư vừa rồi của Lan Chi, tôi mạn phép có vài ba ý kiến rất thân tình: Từ ngày còn trẻ, Lan Chi đã đựơc Bà và Cha “nhồi nặn”, chắc chắn là với một thứ đạo lý Khổng, Mạnh cho nên đã cho rằng: là phụ nữ Việt Nam thì không nên “phóng túng” (có chồng là zero bồ). Cứ cho là đúng đối với cái xã hội hậu-bán-thế kỷ 20. Thế nhưng trong xã hội vào thời đại 2000, trước sự ngọai tình vô tội vạ của phái Nam, chúng ta có thể duy trì sự khắt khe đối với phái Nữ không? Phụ nữ ở Âu Tây đòi bình quyền, ngoài quyền ăn nói, làm việc, còn có cả quyền tư do luyến ái. Xin nói ngay, tôi không phải là người vô địch trong việc xuống đường để đòi cho phụ nữ (có quyền tự do luyến ái) đâu nhé ! Tôi chỉ muốn là người hơn tuổn khuyên Lan Chi nhìn vào thực tế, cái gì và lúc nào là đúng, cái gì và lúc nào là không đúng nữa rồi. Thế thôi !

Việc tái hôn chắc chắn là điều cần thiết ở xứ Mỹ, đối với những người góa bụa và tuổi đã cao, vì con cháu ở xa hay quá bận đi làm… Đối với người mang tên Người Tình Già thì nếu hôm qua và ngày mai, ở Sơn Tây, Phú Nhuận hay New York, Paris, tôi gặp bà nào mà có sự tâm hợp thì lấy liền tay, chính các con tôi đã muốn zdậy ! Ê bồ tèo, có bà nào đáng để cho moa “nâng mùi xoa, xử ví” thì vui lòng làm mối cho già (mà ham) này đi! (Thư ngày 14/11/2003)

Sau đó tôi gửi cho ông một số tài liệu mà tôi nhặt được ở net nói về ông. PD đã, vẫn kiên nhẫn, trình bầy cho tôi về thế nào là “phóng túng”. Đồng thời ông chia sẻ thêm về gia đình ông. Ông xưng tụng vợ ông, ca sĩ Thái Hằng là Á Thánh vì bà biết hết việc ông làm nhưng bà tha thứ cho ông. Tôi, sau khi đọc tâm sự nói rằng cuộc đời một nghệ sĩ tài danh như ông, chỉ vững như kiềng ba chân với Nghệ Thuật, Người Tình, Gia Đình, tôi bỗng thấy bâng khuâng. Phải chăng “chân lý bên này Pyrenes khác với bên kia?” Tôi xúc động khi thấy ông viết như sau: “Nhưng tôi rất vui vì Lan Chi đã có một bài viết rất hay về một bài hát của tôi… nhất là vì Lan Chi khéo dạy Quỳnh Chi, kéo Quỳnh Chi trở về với những giá trị nghệ thuật đích thực. Hiện nay nghệ thuật ở VN (trong hay ngòai nứơc) đang lâm vào tình trạng suy thoái, ai là người thực sự yêu nước yêu dân, yêu tuổi trẻ thì cùng nhau đi tìm lối thóat ở những giá trị còn đang bị lấp liếm bởi lũ đạo đức giả, lũ chính trị gia lạc hậu.” Xem thêm mails PD tại đây [3]

Phạm Duy với Bông Giấy

Khi bài viết của Bông Giấy phổ biến (bây giờ vẫn có người tiếp tục phổ biến) thì tôi còn ở trong nước. Tôi đọc được ở net sau khi quen PD. Tôi hỏi, PD gửi cho tôi cái mà ông gọi là “Gió Tanh Mưa Máu”, trong đó có các bài phản bác của nhiều người như Văn Thanh, Lại Mạnh Cường, Đoàn Xuân Kiên…Đồng thời ông khẳng định “Giết PD thì dùng ngay LHMuc, Bgiấy để bôi nhọ PD. Tôi nghĩ : chỉ có những kẻ ngây thơ hay ngu si thì mới tin lời LHM hay BG. Muốn bạch hóa, chỉ cần một câu hỏi : PD “tuyên bố” câu đó ở đâu, có thu thanh được tiếng nói của ông ta về chuyện đó không ? Có đọc được những lời “tuyên bố” đó đăng ở sách nào, báo nào không?” ( trích thư ngày 21 tháng 11, 2003) thì tôi có bất bình. Lúc đó, tức là năm 2003, tôi nghĩ rằng PD vốn có tài nên ngông và phát biểu đôi lúc theo kiểu “bất cần”. Điều xui xẻo xảy ra cho PD là sau đó Bông Giấy viết bài. Lý do nào bà BG làm thế, chắc chỉ có bà biết. Lý do nào nhiều người hùa vào chửi rủa, chắc chỉ có họ hiểu.

Tôi không có ý kiến gì về bài của Bông Giấy. Tôi chỉ nghĩ như thế này: có những điều người ta nói trong lúc “trà dư tửu hậu” thì không nên coi đó là những tuyên bố chính thức. Thấy tôi hỏi, PD gửi cho tôi ít tài liệu và đây là những mails mà PD nói chuyện với tôi về bài của Bông Giấy. [4]

Phạm Duy với Tác Phẩm

Như Phạm Duy từng nhận xét rằng “Lan Chi dậy con gái Quỳnh Chi là yêu cây đàn chứ không yêu người đàn “ , thì tôi cũng yêu nhạc phẩm chứ không chú ý người. Cũng trong năm 2003, khoảng thời gian quen PD, tôi tiếp tục viết một số bài cảm nhận về nhạc PD đăng ở web ĐT. Mỗi khi có ý kiến của độc giả về bài tôi hay thắc mắc gì đó đến nhạc phẩm, tôi có fw cho PD coi. Với nhạc phẩm “Người Về”, một độc giả cho rằng PD đã đứng ở vị trí khác khi viết và chưa đủ để diễn tả ý quê nghèo, PD đã cố gắng trả lời cho tôi như mail dưới đây. Trong những lúc này, PD lộ ra một con người khác. Con người đó rất thiết tha với tác phẩm của mình, rất cẩn trọng tinh tế trong sáng tác. Tôi đã bật cười khi đọc mail ông trong đó Anh Pháp Việt đề huề như sau: “Toa, Lan Chi hiểu rất rõ chữ la đà, moa thank you very much.”

Đây là mail PD viết khi tôi chuyển ý kiến độc giả:

Dear Lan Chi

Lan Chi có câu trả lời “cái con người” (đã cho rằng: PD “tưởng tượng mà viết” NGƯỜI VỀ…) là rất đúng. Người sáng tác phải thai nghén tác phẩm của mình trong thời gian nào đó rồi bỗng có lúc viết ra (tôi bỏ 15 năm thai nghén BAY CHIM BO XU, rồi viết cái mini-opera này trong có một tuần lễ).

“Cái con người” này là giáo sư Việt Văn hay là thầy giáo làng mà có lời bàn là : Hẳn là miền quê những năm vừa qua. Chữ miền quê chưa diễn tả đủ ý tang tóc chiến tranh, binh lữa, làm cho mẹ yêu đã già…” Tại sao Lan Chi mất thì giờ bàn tán với một người không hiểu nổi rằng sau câu trước (những năm vừa qua…) còn có câu sau (chiếc bóng in trên vách nhà, một ngày một đêm tóc sương phai mờ). Ý của toi đâu có phải tả cảnh chiến tranh mà nói tới sự chóng già của người mẹ. Còn nữa: (một ngày một đêm) tôi đã chứng kiến việc một người bạn vì một hcuyên đau khổ mà tóc đang xanh bỗng bạc trắng.

(Người bạn Lan Chi bảo rằng “ Tóc sương phai mờ, không nói thêm được gì). Mẹ yêu đã già, là đủ rồi”, trời đất quỷ thần ơi thế thì cya nói chuyện suông chứ cần gì soạn lời ca, lời kiếc làm gì nữa..

(chuông chùa nào la đà) La đà còn có nghĩa là lả lướt, như vậy ngoài “thanh”, tôi còn cho người nghe thấy cả “họa” nữa. Toa, Lan Chi hiểu rất rõ chữ la đà, moa thank you toa very much.

(rong rêu cuoc tinh) hay vô cùng, mà tai trâu chê thi tôi không biết nói sao bây giờ? Rong rêu lúc nào cũng cho ta cảm tưởng cũ kỹ, dĩ vãng, xa xưa. TCS làm đẹp ngôn ngữ VN. Ông đi tìm những cái mới, rất là đáng khen.

(số nghèo) đúng như Lan Chi nghĩ. Ai nói tới chuyện tiền bạc trong NGUOI VE. Chúng ta lúc nào mà chẳng thương những duyên số không may.

(Có một điểm đáng quan tâm: chỗ đứng và cách nhìn của tác giả lúc đó, là một sự ngoái đầu nhìn lại) Đúng là giọng lưỡi của người chạy theo chính trị, chính trị nào thì toa biết roi. Mẹ kiếp, nếu tôi không để ngày và nơi soạn Người Về thì lấy đấu để biết chỗ đứng của tôi? Hơn nữa đứng ở đâu, ở chốn sang hay nơi nghèo, lúc mình đủ hay hay thiếu ăn thì lòng người nghệ sĩ (cách nhìn) là phải biết rung động trước tha nhân. Thằng cha này, có lẽ là “cán bộ huyện” qúa, toa ơi.
Lan Chi, Viết chơi chơi, gọi là đáp lại tấm lòng tốt của Lan Chi. Xin tiểu thư giã từ vai trò avocat du diable đi nhé… Xin im lặng, âm thầm, làm công việc đi tìm cái đẹp để trao cho tuổi trẻ.” (trích thư ngày 22/11/2003)

Lời cuối

Tôi đọc những giòng dưới đây từ giangkq@yahoo.com ở net:

Những kỷ niệm trong đời của chúng ta có nhạc PD thấp thoáng đâu đây, có nhiều lắm chứ. Đã bao lần chúng ta hẹn hò với người yêu ở 1 quán bên đường để ” uống ly chanh đường , uống môi em ngọt …” . Đã có những lúc chúng ta ,lặng người cầm Sự vụ lệnh để nhận 1 nhiệm sở trên 1 thành phố nơi cao chỉ mơ hồ nghe nói đến, bên tai như nghe văng vẳng : ” Anh sẽ ra đi về miền mênh mông , cơn gió Cao nguyên, nhiều đêm lạnh lùng …”. Chúng ta đã từng, tay ôm súng bước quân hành mà trong lòng còn thổn thức vương vấn cuộc đời học sinh sinh viên, miệng hát bài hát Xuất Quân của ai nhỉ? Thời gian tù ngục bởi CS , nhạc PD cũng đã được cất lên lén lút bằng những giọng hát chỉ được nuôi dưỡng bằng củ sắn và bo bo. Khi ra đi vượt biển trên chiếc tầu nhỏ, lúc phải tăng tốc độ tàu để vượt khỏi cơn bão đang đuổi tới sau lưng, mọi người dưới khoang đang bình yên say ngủ , làm sao quên được bài hát với người bạn thân ” Thuyền ơi, viễn xứ xa xưa. Một lần đi dạt bến lau thưa … ” . Và bây giờ, đã về hưu, với những cái chết của bạn bè đã hiện diện , với cái chết của mình đang rình chờ trước mặt, mấy ai nghe: “Lá vàng rơi ! Lá vàng rơi!Như chút hơi người giã ơn đời trên nẻo đường hấp hối …” mà không cảm thấy xót xa cho cuộc sống ngắn hạn?

Tôi đồng ý với giangkq@yahoo.com. Tôi nghĩ rằng PD đã đóng góp nhiều cho âm nhạc Việt Nam, điều mà không ai phủ nhận. Có vẻ như không còn ai viết “Tình Ca” với “Tôi yêu tiếng nước tôi từ khi mới ra đời” hay hơn PD nữa.

Cộng sản cưỡng chiếm miền Nam và PD đã đóng góp tiếp tục cho âm nhạc hải ngoại với “Một ngày 54 cha bỏ quê..”. Rồi PD đã từ bỏ chính nghĩa cờ vàng, trở về Việt Nam. Chỉ mình ông biết được lý do chính xác. Mọi nhận định khác chỉ là suy đoán. Tất nhiên có người thông cảm những lý do của ông và có người không.

Phạm Duy không thể trở về lặng lẽ như Tạ Tỵ. Tác phẩm chống cộng của ông trải dài từ 1954 đến sau 1975 là bản án tử hình cho ông. PD còn muốn nhạc phẩm mình được vang lên trong nước, các con mình được tự do kinh doanh phòng trà sinh sống. Vì thế PD phải “uyển chuyển”.

Thật đáng tiếc.

Duy có một điều, một nhạc sĩ và tôi nhận ra rằng chưa bao giờ Phạm Duy viết một bản nhạc ca tụng cộng sản kể từ khi ông trở về năm 2005 cho đến khi ông lìa đời 2013. Lịch sử mai sau chép về âm nhạc PD sẽ toàn tình ca quê hương, tình ca đôi lứa, thiền ca, nhạc chiêu hồi, nhạc lưu vong và Hương Ca. Không hề vẩn đục bởi một chút nhạc đỏ nào.

Châu Đình An, một người từng là “con nuôi” của Phạm Duy đã viết, để coi như một nén hương cho ông nhưng cũng là một lời nhắn nhủ cho những kẻ khác: sự thỏa hiệp với vc luôn thua thiệt về mình. [5]

Và tôi, Hoàng Lan Chi, một người từng là bạn “vong niên” của PD, từng yêu tình ca quê hương của ông, từng ”tranh luận” với ông về đạo đức, về tục ca, về những tuyên bố “ngông nghênh”, viết bài này, với dẫn chứng là các e mails, cũng chỉ là một thương tiếc, ngậm ngùi cho một nhân tài đã chọn sai con đường. Bài học còn đó, những người khác có dẫm vào vết xe đổ đó hay không?



Duy Cường-Phạm Duy-Lưu Trọng Văn-Lan Chi - Sài Gòn 2003



Lan Chi-Duy Quang-Phạm Duy-Sài Gòn 2003




PhạmDuy-Nguyễn Văn Tý-Lan Chi - Nhà Lưu Trọng Văn 2003



Phạm Duy-Lan Chi -Duy Đức-Nhà PD 2004


Hoàng Lan Chi – 2013

Phạm Duy viết về Hoàng Lan Chi :

https://dl.dropbox.com/u/89792831/PhamDuy/4lanchi.html



[1] Lan Chi, tôi thì khác nhiều người, luôn luôn kính trọng sự đồng thanh tương ứng hay sự phản đối chê bai của mọi người. Dù trong những phản ứng đó (hình như) có bàn tay của Nhà Nước (hì hì hì). Nhưng không bao giờ tôi sợ mất khán giả hay thính giả khi (vào năm 70) tôi thấy nhu cầu phải viết ra một lọai nhạc phê bình xã hội như TỤC CA (chẳng hạn). Hay (cũng vào khỏang 72) khi tôi viết lọai ĐẠO CA vì thấy phải tạm gác lọai nhạc hiện thực để tìm về nhạc siêu linh. Hai lọai nhạc khác hẳn nhau trong một thời gian… Và hịện nay, có nhiều người hiểu được THIỀN CA của tôi đâu ! Nhất là những người tự cho mình là thiền sư. Tội nghiệp, sau 75 (theo Lan Chi) ông TCS không sọan nhạc nhiều như trước à ? Về phần tôi, xin cải chính ý kiến của Lan Chi, cho rằng PD không soạn nhạc nhiều… Thưa Cô Bé, chẳng lẽ tôi gửi danh sách bài bản cho cô xem, cứ tạm kê khai từng lọai thôi, thì tôi đã có tối thiểu khỏang 50 bài TỊ NẠN CA, 20 bài NGỤC CA, 6 bài HÒANG CẦM CA, 10 bài RONG CA, 21 bài trong BẦY CHIM BỎ XỨ, chưa kể những bài trong KIỀU 1 và KIỀU 2. Ngòai ra, tôi sọan lời Việt cho khỏang 100 bản nhạc ngọai quốc etc…Trong dĩ vãng, Nhà Nước đã thành công trong việc ngăn không cho cô bé và những người yêu nhạc ở trong nước biết về nhạc PD, nhưng với INTERNET, họ không hòan tòan thành công dù đã xây bức tường lửa. (Trích thư Phạm Duy ngày 3 tháng 11 năm 2003).


[2]
Vào lúc tôi sọan tục ca, tôi có ý nghĩ rằng tất cả những con dân đang làm một chuyện rất đáng xấu hổ : nhìn l… mẹ mình. Sách, báo, phim, ảnh ngọai quốc tràn vào sau khi cụ Diệm chết, thanh niên, trung niên, lão niên ùa chạy theo văn minh vật chất, người ta coi đạo đúc, luân lý như pha. (khôi hài nhất là những vị phi-đạo đức này phê bình nguời khác thiếu đạo đức !). Có thể tôi lầm khi tự phá mình (phá thần tượng) (1) để làm mười bài tục ca nhưng xin mọi người hiểu rõ lý do của bài hát NHÌN L… ! Cô Quỳnh Couteau đã chửi Bộ Kế Hoach, thế mà vẫn còn sợ nghe tiếng chửi rủa xã hội của người khác. Thương Sinh, Chu Tử cũng là những văn nhân giỏi lắm, nhưng một trong những lý do chửi bới của các vị đó cũng có thể vì họ muốn bán báo chạy hơn. Tôi làm tục ca, không thu vào cassette hay tape thương mại, không in ra bản nhạc, còn không muốn phổ biến nhiều. Je les avait chantées pour mon plaisir. Thế là khóai rồi !!! ( trích thư ngày 14 tháng 11, 2003)


[3]
Lan Chi, cám ơn Lan Chi đã gửi cho tôi khá nhiều tài liệu (từ nay, ta sẽ dùng chữ data, kẻo người ta lại kết án chúng mình là trao đổi tài liệu văn hóa – mà văn hóa đối với họ là rất quan trọng)…Nói chung thì phản ứng của tôi là qua những data này, tôi thấy những diễn đàn về âm nhạc trên NET cho ta thấy một số người yêu nhạc ở trong nước hay ở ngoài nước đều là những nhà đạo đức, những chính trị gia…Người yêu nhạc mặc áo ĐẠO ĐỨC (thực hay giả? je ne sais pas!) phê bình tôi làm tôi nhớ lại câu nói của người bỏ quên cây đàn, khi thấy có bó hoa trên cây đàn bỏ quên, thì ngay từ khi bước vào đời nhạc sĩ, đã băn khoăn tự hỏi : “người vô danh (1) tặng hoa này, yêu đàn hay yêu người đánh đàn”. Lấy ngay chuyện nghệ sĩ ngoan như bụt hay phóng túng như Epicure ra để bàn luận.


Tôi đã được nhiều người (Lan Chi khuyên bé Quỳnh Chi: nghe nhạc, đừng tìm hiểu cá nhân, hiểu theo nghĩa là chỉ nên “yêu đàn” mà thôi đấy nhé… ) cho rằng tôi có một đời sống rất là “phóng túng”, hiểu theo nghĩa “bê bối”. Lạy Chúa và Mô Phật, tôi thách đố ai dám tuyên bố tôi là kẻ nghiện rượu, nghiện thuốc lá, nghiện sì ke hay nghiện thuốc phiện (nguyên cái vụ này, tôi đã đạo đức hơn nhiều ông nghệ sĩ) … Còn nghiện đàn bà thì khỏi cần nói vì tôi đã nói rồi, nhưng tôi xin thưa rằng với những bạn muốn hiểu tôi rằng: tôi chưa hề phụ tình ai, tôi chưa hề có một bà nào hắt hủi rồi nguyền rủa tôi khi xa tôi… Everything is OK, xa nhau, rồi gặp lại nhau “bốn mắt đều có đuôi”…


Tôi xin nói ngay tôi rằng trong đời tôi, có ba điều tôi tôn thờ : nghệ thuật, vợ con và người tình, đời tôi phải vững như cái kiềng ba chân. Không vì nghệ thuật mà bỏ vơ con, bỏ người tình… không vì vợ con mà bỏ người tình và nghệ thuật… không vì người tình mà bỏ nghệ thuật và vơ con. Do đó có bao giờ vợ con tôi kết án tôi đâu? Tôi kính yêu một triệu lần vợ tôi (ngày bà còn sống và sau khi bà qua đời), khi các con kể lại rằng bà á thánh này đã có lần bảo các con: tao biết hết chuyện bố mày nhưng để cho bố mày có hứng làm nghệ thuật. Vả lại vì lối sống “phóng dật” (dùng danh từ phóng túng là sai) của tôi mà người ta cho rằng tôi nhiều “đào” lắm ! Sai, tôi chỉ vài ba người đàn bà “vô danh” (vì không nên nói tên ra) tuyệt vời đã tạo cho tôi cảm hứng để sọan nhạc. Người yêu nhạc khoác áo CHÍNH TRỊ để phê bình là người đã bị ảnh hưởng bởi một guồng máy tuyên truyền. Khi tôi rời kháng chiến vào thành thì có người bảo tôi là kẻ phản bội ! Ủa, tôi đâu có là đảng viên hay công chức của một chính quyền nào đâu mà bảo tôi phản lại Đảng hay phản lại Chính Quyền. Tôi là con chuồn chuồn, khi vui nó đậu khi buồn nó bay


Lan Chi đã đọc CHƯƠNG 33 – HK 2 thì đã biết lý do tôi bỏ kháng chiến về thành. Giản dị thôi ! Tôi không thể vì sự nghiệp, vì được cho vào Đảng, vì được đi Đông Âu… mà để cho vợ đang có mang có thể bị lẻ loi, bị nguy khổ ở chốn rừng thiêng nước độc, là “u tì quốc”. Tôi cũng mong Lan Chi không đặt nặng vấn đề này, không nên phổ biến Hồi Ký làm nhức nhối nhiều người (vì chót nói xấu tôi quá nhiều). Tôi vẫn chưa được bạch hóa hòan tòan cho nên nếu Lan Chi có ý kiến gì về HỒI KÝ thì chỉ nên gửi cho tôi coi mà thôi. Tôi chấp nhận tất cả sự phê phán của các độc giả. Nhưng có thể tôi sẽ không trả lời những gì người ta viết về tôi, về sự nghiệp của tôi. Bởi vì, cũng giản dị thôi, tôi đã về hưu rồi, đã treo đàn, gác bút, lột áo tuồng, chùi mặt, tắt đèn, rời sân khấu rồi…Nhưng tôi rất vui vì Lan Chi đã có một bài viết rất hay về một bài hát của tôi… nhất là vì Lan Chi khéo dạy Quỳnh Chi, kéo Quỳnh Chi trở về với những giá trị nghệ thuật đích thực. Hiện nay nghệ thuật ở VN (trong hay ngòai nứơc) đang lâm vào tình trạng suy thóai, ai là người thực sự yêu nước yêu dân, yêu tuổi trẻ thì cùng nhau đi tìm lối thóat ở những giá trị còn đang bị lấp liếm bởi lũ đạo đức giả, lũ chính trị gia lạc hậu. Nói với Quỳnh Chi cho tôi địa chỉ, tôi sẽ gửi tặng CD với đa số ca khúc nghe bằng MP3 qua đường Bưu Điện. (trích thư ngày 12 tháng 11 năm 2003.)

[4]
Lan Chi, vì Lan Chi hỏi và khi tôi gửi những sự kiện về Bông Giấy/LHMục cho Lan Chi, tôi chỉ muốn một mình Lan Chi hiểu về việc gắp lửa bỏ tay người, vu oan giá họa của LHM và việc chuyên môn hạ bệ những người nổi danh của BG. Rồi tùy Lan Chi muốn bạch hóa thi nhân danh cá nhân Lan Chi giải thích cho lớp trẻTôi không bao giờ có y định tự tôi cải chính hay đối chất hay đính chính. Để cho những người khác làm công việc đó, ví dụ lúc trước đã có Văn Thanh, Lại Mạnh Cường, Đòan Xuân Kiên, Luật su Hà (Canada)…Và bây giờ là Lan Chi. Nếu thấy không tiện thì xin Lan Chi đóng hồ sơ lại, không cần điểm mặt chỉ tên chúng nó làm gì lại gây nên những polemique mà tôi không thich. Nếu quả rằng có những thanh thiếu niên tin vào những lờ i “gió tanh mưa máu” đó…. thi tôi cần gì những thanh thiếu niên đó hát nhạc toi, biết nhạc tôi, học hỏi về tôi. Xin nhớ, tôi đã nói câu này rất nhiều lần : vui một mình tôi di. Có thể có vài ba bạn đồng hành, không cần phải là đại chúng hay tiểu chúng. Tóm tắt nếu Lan Chi thấy chưa tiện tự mình bạch hóa những chuyện vu cáo hay bôi nhọ thì bỏ qua. Đối với tôi không sao đâu. Năm mươi năm qua người ta đá tôi rất nhiều mà tôi chưa chết thì bây giờ quá muộn để triệt hạ tôi. Thân ái, PD (trích thư ngày 22 tháng 11, 2003)

Lan Chi, tôi đã gửi cho Lan Chi đầy đủ tập HỒI KÝ 3. Tôi đang làm công việc editing HỒI KÝ 4. Rồi sẽ gửi cho Lan Chi sau. Trong e-mail vừa rồi, Lan Chi nói rằng đã đọc được những controversy trong mục Forum (website THƯ VIỆN) và Lan Chi hơi thắc mắc rằng tại sao tôi không bạch hóa những chuyện “gắp lửa bỏ tay người” của LHMục và chuyện “phỉ báng” của Bông Giấy. Trước hết, qua một số e-mail mà tôi gửi cho Lan Chi để phần nào biện luận về “những điều ong tiếng ve”, tôi quên là chưa tặng Lan Chi một bài hát soạn ra từ rất, rất lâu, trong đó tôi nói lên lối say mê của mình, (nói thật, nói thẳng, nói to, nói nhiều về cuộc đời… nhưng không nói xấu ai, thù ai hay giết hại ai…) có thể không giống lối sống của người khác — là kẻ có quyền, là ai thì LC biết rồi — cứ muốn tôi phải là con cừu hay con vẹt… và điệp khúc: nếu người khác thương tôi thì cứ để tôi sống say mê, không thương thì xin giết tôi đi! Giết PD thì dùng ngay LHMuc, Bgiấy để bôi nhọ PD. Tôi nghĩ: chỉ có những kẻ ngây thơ hay ngu si thì mới tin lời LHM hay BG. Muốn bạch hóa, chỉ cần một câu hỏi : PD “tuyên bố” câu đó ở đâu, có thu thanh được tiếng nói của ông ta về chuyện đó không? Có đọc được những lời “tuyên bố” đó đăng ở sách nào, báo nào không? Cuối cùng, tôi xin hỏi câu này: Lan Chi đã đọc đầy đủ cả BA cuốn HỒI KÝ của tôi, có đọan nào thấy tôi nói tới chuyện sáng tác trong WC không? Có những đọan nào tôi tỏ vẻ tự kiêu, tự mãn không? Về chuyện kiêu ngạo khiến “Lan Chi phải van chú đừng phát biểu kiêu ngạo… thì Lan Chi có thể tin được rằng, tôi không dại gì mà phát biểu trên sân khấu (hay trước đám đông) nhất là “kỳ ở Úc vừa qua rằng nhạc PD là nhất”. Tôi điên mà phát biểu như vậy à ? Kết luận, nếu Lan Chi gan to bằng trời thì bạch hóa dùm tôi. Nếu thấy chẳng cần parce que…, thì bỏ đi Tám, sức mấy mà buồn. (trích thư ngày 21, tháng 11, 2003.)

Tài liệu “Gió Tanh Mưa Máu”, Phạm Duy gửi cho Lan Chi:

https://dl.dropbox.com/u/8979283...mDuy/2giotanhmuamau.html

[5] Bài viết của Châu Đình An: Phạm Duy: Còn gì đâu trong cuộc được thua

VOA Năm 1980-Lê Văn Giới Thiệu Giòng Nhạc Lưu Vong của Châu Đình An



Sắp đến tháng 4. Mùa Quốc Hận.

Một sự tình cờ, Nhạc Sĩ Châu Đình An tìm lại được chương trình của Đài VOA vào năm 1980.

Trong chương trình này, Lê Văn đã giới thiệu giòng nhạc lưu vong của Châu Đình An. Thuở ấy, mới 5 năm sau ngày mất nước, lòng người còn sôi sục hờn căm, bao tấm lòng hải ngoại đang nhìn về cố hương mơ ngày giải phóng. Lê Văn đã thực hiện một chương trình theo tôi là hay cho thời điểm 1980. Giọng trầm ấm, lời văn được viết vừa phải, không trau chuốt điệu đà mà rất vừa cho lời giới thiệu giòng nhạc tranh đấu. Lê Văn cũng chọn lọc khéo léo và sắp xếp một bố cục hợp lý. Thoạt đầu từ Trại Tù Chữ S rồi đến Đêm Chôn Dầu Vượt Biển, tiếp đó là Tâm Động Ca, đến Chẳng Lẽ Suốt Đời và cuối cùng là Chúng Ta Cùng Về Việt Nam. Thời gian 30 phút với 5 nhạc phẩm lưu vong nhưng không ảo não thê lương mà những nốt nhạc oai hùng, cương quyết vang lên qua chính giọng ca của Châu Đình An và Duy Quang. Thái Hiền rất đẹp với Tâm Động Ca và Chúng Ta Cùng Về Việt Nam.

Chúng tôi xin gửi đến quý thân hữu chương trình này như một hoài niệm về VOA của những năm 1980 còn chống cộng vững vàng, một kỷ niệm về những nhạc phẩm tranh đấu viết từ trái tim của một chàng trai trẻ mới thoát được trại tù chữ S với ước mơ thật tuyệt vời: chúng ta cùng nắm tay về Việt Nam. Đã hơn 30 năm trôi qua, cộng đồng người Việt ở Hoa Kỳ cũng trưởng thành và sự đóng góp của chúng ta không nhỏ cho vùng đất mới. Nhưng tự trong thâm tâm, hẳn chúng ta cũng ngậm ngùi khi thấy lời hẹn năm nào, cùng nắm tay về Việt Nam sao mà diệu vợi quá.

Buồn phải không? Buồn là đúng nhưng đừng ngã lòng. Mọi sự việc đều phải có thiên thời, địa lợi, nhân hòa. Hãy vững tin là sẽ có một ngày chúng ta về dựng lại quê hương!

Các đài phát thanh nên sử dụng chương trình này vào Ngày Quốc Hận để hâm nóng lại tinh thần cho người hải ngoại.

Hoàng Lan Chi

************************************************************************

Chương trình Âm Nhạc Việt Nam Hải Ngoại Tết Âm Lịch năm 1981 do Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ phát sóng về Việt Nam.

Hôm nay, trong chương trình âm nhạc đầu năm Dương Lịch, Lê Văn muốn giới thiệu đến quý vị một nhạc sĩ trẻ, một tên tuổi mới xuất hiện trong giới nghệ sĩ Việt Nam ở nước ngoài, nhưng tài năng sáng tác của anh đã tỏ ra rất phong phú và vững chắc. Đó là Châu Đình An.

Sự thực Lê Văn chưa từng được gặp Châu Đình An, và trước đây cũng chưa hề nghe ai nói đến các nhạc phẩm của anh bao giờ. Một buổi sáng cách đây mấy hôm, Lê Văn vừa tới Đài làm việc, thì nhận một lá thư của nhạc sĩ Phạm Duy, kèm theo một cuốn băng thu thanh. Nhạc sĩ Phạm Duy đã giới thiệu tài năng mới này với Lê Văn, và yêu cầu Lê Văn nghe thử các bản nhạc của Châu Đình An trong cuốn băng đó, nếu thấy hay thì cho phát thanh về bên nhà để bà con cùng thưởng thức.
Lê Văn bèn nghe thử cuộn băng, và nghe xong một lần đầu tiên là đã cảm thấy ưa thích ngay, những lời ca và điệu nhạc, tràn đầy tình yêu đất nước chân thành, của tác giả mới xuất hiện này.
Nhạc của Châu Đình An, là loại nhạc xuất phát tự đáy lòng của một con người đau xót trước cảnh đồng bào bị đói khổ tù đày. Đất nước bị lâm vào tình trạng điêu đứng thảm thương dưới sự cai trị của bạo quyền cộng sản. Nhưng anh không phải là người chỉ đứng ở ngoài cuộc nhìn vào, mà là người đã từng sống dưới chế độ áp bức đó, đã từng thấy nhân dân toàn quốc bị tước đoạt hết tự do, bị đoạ đày khốn khổ, đến nỗi anh phải thốt lên rằng: Cả nước đã biến thành trại tù khổng lồ. Một trại tù hình chữ S. Đây xin mời quý vị nghe bản nhạc đầu tiên trong cuốn băng của Châu Đình An, bản Trại Tù Chữ S, do Duy Quang và tác giả cùng trình bày:



https://dl.dropbox.com/u/8979283...auDAn/VOA/TraiTuChuS.mp3

Đó là bản Trại Tù Chữ S, một sáng tác mới của Châu Đình An, nói lên thảm cảnh cả nước Việt Nam biến thành một trại tù của cộng sản, với 50 triệu người dân là 50 triệu tù nhân ở trong đó. Châu Đình An cũng như nhiều người khác, đã quyết tâm thoát khỏi trại tù bằng cách tìm đường vượt biển. Mặc dầu biết rằng ra đi là cầm cái chết trong tay một nửa rồi. Bởi vì con thuyền đánh cá mỏng manh, làm sao chống chọi nổi với sóng to gió lớn, đó là chưa kể nạn hải tặc hoành hành cướp bóc, hãm hiếp các thuyền nhân tị nạn.Vậy mà tác giả vẫn kiên nhẫn chuẩn bị cho cuộc vượt biển. Anh đã dành dụm từng thùng dầu nhỏ, và ban đêm lén đem ra ngoài bãi biển chôn dấu, để có đủ số dầu cần thiết cho chuyến đi xa của chiếc thuyền máy ọp ẹp.
Trong bản nhạc sau đây, nhan đề là Đêm Chôn Dầu Vượt Biển, Châu Đình An đã kể lại tất cả nỗi lòng của anh trong những đêm thầm lén đi chôn dầu như vậy. Bài này cũng do Duy Quang và tác giả trình bày.


https://dl.dropbox.com/u/8979283...A/DemChonDauVuotBien.mp3

Vừa rồi là bản Đêm Chôn Dầu Vượt Biển kể lại nỗi lòng của tác giả trong lúc chuẩn bị cho chuyến hải hành. Anh đã ra đi, và đã may mắn tới được bến bờ. Nhưng đi, là bỏ lại những người thân yêu, bỏ lại quê hương đất nước, ai mà chẳng đau lòng đứt ruột. Khi đứng ở bên này bờ đại dương, đưa mắt nhìn qua biển cả, chẳng thấy quê hương ở chỗ nào, mà chỉ thấy nhớ thương dào dạt. Châu Đình An đã sáng tác bản Tâm Động Ca, do Thái Hiền trình bày sau đây.


https://dl.dropbox.com/u/8979283...hauDAn/VOA/TamDongCa.mp3


Thái Hiền vừa trình bày bản Tâm Động Ca của Châu Đình An. Nhạc Châu Đình An, chẳng những thấm thía xúc động, mà còn có tính cách đấu tranh tích cực, chứ không phải chỉ than thở đau xót mà thôi. Anh nhấn mạnh rằng, bỏ nước ra đi, là để chuẩn bị cho một ngày trở lại quê hương, giải thoát đồng bào khỏi ách thống trị độc tài, chứ không phải suốt đời sống lưu vong nơi đất khách. Bản nhạc Chẳng Lẽ Suốt Đời, do Duy Quang trình bày sau đây, đã nói lên ý chí của những người tạm thời bỏ nước ra đi.



https://dl.dropbox.com/u/8979283...ngLeSuotDoi-DuyQuang.mp3


Qua bản nhạc vừa rồi, tác giả Châu Đình An đã nêu câu hỏi: Chẳng Lẽ Suốt Đời phải ở trên đất nước người ư? Và anh mạnh mẽ trả lời rằng không. Sẽ có một ngày, tất cả chúng ta cùng nắm tay nhau trở về quê hương, xây dựng lại nước Việt Nam đổ nát. Ngày đó, chúng ta sẽ cùng ôm hôn bạn bè thân yêu, ôm hôn lên những phố phường quen thuộc. Để nghe phố phường kể lại rằng; giặc cộng giết dân ta, nhưng không giết nổi trái tim Việt Nam. Đây, mời quý vị nghe bản Chúng Ta Cùng Về Việt Nam, qua giọng ca Thái Hiền.


https://dl.dropbox.com/u/8979283...gTaCungVeVN-ThaiHien.mp3


Lê Văn vừa giới thiệu đến quý vị những sáng tác mới của Châu Đình An, một tài năng mới xuất hiện trong giới nhạc sĩ Việt Nam ở hải ngoại. Lê Văn tin tưởng rằng, sẽ còn được dịp đem đến quý vị thêm nhiều nhạc phẩm thật hay khác nữa của Châu Đình An. Và đến đây vì thì giờ có hạn, Lê Văn xin được kết thúc chương trình, và xin mời quý vị nhớ đón nghe mục Âm Nhạc Việt Nam ở hải ngoại này vào mỗi tối thứ bảy, lúc 7 giờ 30 và tối Chủ Nhật lúc 10 giờ 30.

Quý vị cũng có thể viết thư liên lạc với Lê Văn và các nghệ sĩ Việt Nam di tản ra hải ngoại, qua địa chỉ sau đây. Lê Văn, hộp thư 66 Hồng Kong, xin kính chào quý vị thính giả.

Nghe đầy đủ chương trình 30 p tại đây:

https://dl.dropbox.com/u/8979283...DAn/VOA/LeVanChauDAn.mp3

Không Còn Mùa Đông, Sao Chị Vẫn Ngủ Vùi.

Cali đang mùa xuân. Thật là đẹp. Khí hậu hơi lạnh. Cây trổ chồi non và hoa tưng bừng khoe sắc. Khi mới về, nhớ nhung mùa thu diễm lệ với rừng phong lá vàng nên tôi chưa “chiêm ngưỡng” Cali nhiều. Thật ra nếu không động đất thì khí hậu Cali quả là lý tưởng dù mùa đông không có tuyết rơi (muốn xem phải lên mạn Bắc Cali) và mùa thu thì không đẹp bằng nơi khác.

Cuối tuần của tôi, là Thứ Năm, một niềm vui nhỏ. Đi học về thấy năm cái miss call nhưng “unkown” nên tôi không gọi lại.

Trưa, nghe gọi. Nhấc máy thì:
-Chị ơi, bây giờ đã là mùa xuân rồi, đâu còn mùa đông nữa đâu mà chị còn ngủ vùi thế kia.

Bất ngờ quá phải không. Tôi bối rối vì không biết là ai và tôi ngập ngừng. Đầu giây kia:
-Sao chị cứ như con sâu làm tổ trong mùa đông thế.

Tôi bối rối:
-Xin lỗi nhưng ai đang nói thế ạ.
Bên kia:
-Còn ai có thể nói với chị những câu như thế nữa?

Đến đó thì tôi nhận ra. Reo:
-Ố, “cưng” Lê Xuân Trường của chị đó hả?!
-Em đây. Sao chị không nhận ra em?
-Em đã quên chị khá lâu và vì thế chị cũng quên em!

Tôi, như đã viết, hay gọi người nhỏ tuổi hơn mà mình yêu mến là “cưng”.

Cách đây vài năm, Trường đang đứng ngoài đường Cali và gọi cho tôi, lúc đó đang “trấn thủ lưu đồn” Virginia:
-Cali đang gió lộng quá. Bên chị mùa thu đã về chưa?

Câu đối thoại như thơ. Kèm âm điệu ngọt như mật ong rừng.

“Bà chị” là tôi, thích. Gợi cho tôi viết một tạp ghi với câu “Bên chị mùa thu đã về chưa”.

Và bây giờ, “cậu em” tinh tế, biết tôi thích những cái lãng mạn, thơ mộng nho nhỏ ấy nên đã, lần thứ hai “Chị ơi, bây giờ đã là mùa xuân rồi, đâu còn mùa đông nữa đâu mà chị còn ngủ vùi thế kia.”

Duy nhất chỉ Lê Xuân Trường đối thoại với tôi kiểu đó.

Vài năm trước vô tình lang thang và gặp “Mưa trên vùng tóc rối” của Trường, tôi “đắm đuối”. Cứ mỗi khi tôi “đắm đuối” một nhạc phẩm mới nào đó thì là tôi có thêm Người. Người anh, người em, người bạn. Ơ, thế sao không bao giờ tìm được người tình nhỉ. Một cô em, fan từ net, khẳng định “Chị chỉ lấy Mỹ được thôi”.

Có lẽ thế!

Trường kể: “Em chả thích phỏng vấn ca sĩ. Nhiều người bạc bẽo. Khi nổi tiếng, họ phớt lờ. Nhưng có cá biệt. Đó là Tóc Tiên. Cô ấy rất ngoan. Bây giờ gặp em vẫn lễ phép và hỏi han. Em thích phỏng vấn nhạc sĩ hơn.”

Tôi cũng vậy. Thích phỏng vấn nhạc sĩ hơn.

Trường bây giờ ngoài nghề chính trong chính quyền thì Trường say mê về nhiếp ảnh. Năm ngoái tôi đã viết “Từ Ống Kính LXT”. Bs Thái Minh Trung, dường như chủ tịch của một Câu Lạc Bộ hay Hội Nhiếp Ảnh nào đó ở OrangeCounty viết “Cô có bài này rất hay, cháu rất thích. Cô cũng có con mắt nghệ thuật lắm.” BS Trung khen những tấm tôi chọn, lời tôi bình phẩm, là đúng. Ảnh, quan trọng ghê chứ nhỉ. Như tôi, ít xem Thúy Nga hay Asia nhưng từ ảnh LXT, đọng lại trong tôi là Tóc Tiên. Rất đẹp với đôi mắt như có hồn. [1]


[IMG]http://hoanglanchi.files.wordpress.com/2013/03/clip_image002.jpg?w=640[/IMG]

Tóc Tiên (ảnh Lê Xuân Trường)

Tôi nói bao giờ em chụp ca sĩ Hoàng Anh Thư thì cho chị đi với nhé. “Một ngày với ống kính LXT”. Tôi đã nghĩ như thế trong đầu. Về đề tài LXT thực hiện album cho Hoàng Anh Thư. Và tôi đi theo.


Cho chị đi theo khi nắng xuân chưa tắt
Khi hoa xuân mới đơm nụ đầy cành
Khi cô gái đong tình trong ánh mắt
Vũ trũ đầy chỉ khóe mắt Hoàng Anh.
(Hoàng Lan Chi)


[IMG]http://hoanglanchi.files.wordpress.com/2013/03/150616_541616335849322_576212120_n.jpg?w=512&h=350[/IMG]

Hoàng Anh Thư (ảnh PK)
(Ca sĩ đoạt giải nhất của Asia)

Tôi cũng tham lam mơ về “Dư Âm Ngày Tháng Cũ”. Đó là đề tài sẽ viết khi đến xem phòng thu âm của LXT với những dụng cụ rất xưa. Trường nói Trường đã tìm mua được micro, loa rất cũ và nhiều ca sĩ thích như vậy. Trường bảo hát với micro cũ, giọng rất có hồn chứ không phải kiểu “hight tech” bây giờ.

Mùa xuân này dễ thương. Bắt nguồn từ “xuân mình” của tháng Hai với cây mai Mỹ (là tôi gọi thế) hoa chi chít cứ ngỡ như hoa giả, đến hoa “mai mình” gợi nhớ huy hiệu Gia Long ngày nào nở muộn vào tháng Ba và cuối cùng là mai trắng cũng nở muộn. Rồi giàn mai leo vàng rực rỡ ánh xuân.

Và câu “message” dễ thương mà sau đó tôi “nhặt” từ cell phone từ năm cái miss call “Chị ơi, bây giờ đã là mùa xuân rồi, đâu còn mùa đông nữa đâu mà chị còn ngủ vùi thế kia.”

Cali mùa xuân 2013

Hoàng Lan Chi

[IMG]http://hoanglanchi.files.wordpress.com/2013/03/2-2013-hoamaivang7.jpg?w=512&h=384[/IMG]

Giàn mai leo

[IMG]http://hoanglanchi.files.wordpress.com/2013/03/dscn0915.jpg?w=480&h=640[/IMG]

Mai Mỹ giống mai giả

[IMG]http://hoanglanchi.files.wordpress.com/2013/03/2-2013-hoamaivang3.jpg?w=341&h=640[/IMG]

Mai mình

[IMG]http://hoanglanchi.files.wordpress.com/2013/03/2013-03maitrang12.jpg?w=512&h=384[/IMG]

Khi tôi bước vào ngưỡng cửa trung học, một loạt các ca sĩ có chữ “Thanh” phủ đầy làn sóng thu thanh, phương tiện duy nhất thời đó. Thái Thanh, Lệ Thanh, Hà Thanh, Thanh Thúy…Với tôi, Hà Thanh có một vị trí đặc biệt và cũng với tôi, tiếng hát ấy là “tiếng hát hoa đào”.


Hoa đào ướm sắc hồng và tươi thắm, một vẻ đẹp đằm thắm, hiền dịu và nồng ấm như bếp lửa quê nhà. Làn hơi dài phong phú nhưng Hà không “lanh lảnh” để làm người nghe phải có chút se mình. Ngược lại cái phong phú đó làm cho Hà có sự “lồng lộng”. Hãy nghe Hà trong Mấy Dặm Sơn Khê, đúng là một giải hoa đào tươi thắm đang lồng lộng trời cao. Nốt nhạc ở đây rất cao, Hà lên thoải mái không bị giọng mũi và cũng không bị rơi vào trường hợp “hụt hơi” hay bị “the thé”.


Một ưu điểm khác của Hà mà không ai có, đó là sự sáng tạo trong cách “luyến láy”. Người may mắn đã được Hà sáng tạo khá nhiều là nhạc Nguyễn Văn Đông. Trong nhạc phẩm “Hải Ngoại Thương Ca”, Hà đã ngẫu hứng luyến chữ “giới” như một cành lụa đào uốn éo trước gió rồi lan tỏa ra xa.

Xin mời nghe trích đoạn HNTC qua hai tiếng hát: Hà Thanh trước và Lệ Thu sau, sẽ dễ thấy cái “lồng lộng, mượt mà” của Hà.

Trích đoạn 1, Hà luyến láy chữ “giới”, Lệ Thu không có:

https://dl.dropbox.com/u/8979283...nh/HaiNgoaiThuongCa1.mp3

Trích đoạn 2, Hà luyến láy chữ “đồi núi” và ngân vang đoạn kết chữ “Xa xa”, còn Lệ Thu rất “bằng”:

https://dl.dropbox.com/u/8979283...nh/HaiNgoaiThuongCa2.mp3


Khi được hỏi về sự luyến láy này, Hà nói rằng tự nhiên chị thích như vậy và lần đầu hát, chị e ngại sẽ bị nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông “la” nhưng bất ngờ ông không “la” mà còn rất vui lòng.

Về phía Nguyễn Văn Đông, ông tâm sự rằng “Tôi cho rằng Hà Thanh không chỉ hát mà còn sáng tạo trong khi hát. Hà Thanh đã tạo thêm những nốt luyến láy rất truyền cảm, rất mỹ thuật làm cho bài hát cũa tôi thêm thăng hoa, trong giai điệu cũng như trong lời ca. Tôi cho rằng khi hát cô Hà Thanh đã sống và cùng đồng điệu sẻ chia với tác gỉa khi trình bày một bản nhạc có tầm vóc nghệ thuật.”


Ngoài ra, trong khi đa số các ca sĩ thành danh hay “điệu” thì Hà chưa bao giờ. Với Hà, hát là để đem nỗi lòng người nhạc sĩ đến với thính giả nên Hà trau chuốt, tỉ mỉ và sáng tạo nhưng không “điệu đà”. Sự tự nhiên đã đem đến cho giọng Hà một nét duyên dáng và không ai có thể mất cảm tình với một giọng hát tự nhiên.


Xuất thân từ Huế nhưng Hà vẫn hát những nhạc phẩm về Huế bằng giọng Bắc. Tất cả những ngọt ngào của nhụy đào, mượt mà của cánh đào đều được nâng niu trong “Khúc Tình Ca Xứ Huế” của Trần Hoàng Quân. Nghe Hà hát, có thể liên tưởng đến giòng sông Hương êm đềm lững lờ chảy. Cái “đưa đẩy” dòng nhạc, “đưa đẩy” lời nhạc trôi của Hà có thể thấy trong giọng sau này của Kim Anh nhưng Hà thuộc “Kim” và Kim Anh lại mang hơi hướng “Thổ”. Có thể nói không ai hát Khúc Tình Ca Xứ Huế hay hơn Hà.

https://dl.dropbox.com/u/8979283...hanh/KhucTinhCaXuHue.mp3


Một nhạc phẩm khác nổi tiếng của Phạm Duy và Thái Thanh “lảnh lót” đến rợn người thì Hà, dịu dàng đằm thắm như mầu hoa đào. Xin nghe trích đoạn Người Về, đoạn điệp khúc với nốt nhạc khá cao qua hai tiếng hát (Hà Thanh, Thái Thanh), ta sẽ dễ thấy được cái nhẹ nhàng độc đáo của Hà:

“Con có hay chăng cha về”, đoạn này nốt nhạc cao, hãy nghe Thái Thanh lanh lảnh trước và Hà lồng lộng sau:

https://dl.dropbox.com/u/8979283...sic/HaThanh/NguoiVe1.mp3


“Tiếng Xưa” của Dương Thiệu Tước, một nhạc phẩm hay và nốt cao. Hãy nghe Hà Thanh và Thái Thanh trong một trích đoạn sẽ thấy cái ngọt ngào, mềm mại của Hà. Trong khi Thái Thanh quá cao và “điệu” thì Hà tự nhiên.

Tôi không có ý muốn so sánh ca sĩ này ca sĩ nọ. Với tôi, Thái Thanh có một vị trí riêng, Hà cũng thế. Tôi cũng yêu Thái Thanh, nhất là với “Tình Ca”. Tôi chỉ muốn trưng dẫn cùng một nhạc phẩm để chứng minh điều tôi muốn trình bầy: giọng Hà khi xuống thì ấm áp, khi lên thì lồng lộng chứ không lanh lảnh và nét độc đáo nhất của Hà là sự luyến láy từng chữ. Ngôn ngữ Việt rất đặc sắc ở các dấu sắc huyền hỏi ngã. Trong Tiếng Xưa, Hà luyến láy “hương thu, ưu tư” và đoạn cuối “Ai đó tri âm hững hờ” nghe ngọt ngào tha thiết và làm lòng ta rung động, điều mà Thái Thanh không diễn tả được.

Trong trích đoạn này, chúng tôi để Thái Thanh hát trước và Hà hát sau:

https://dl.dropbox.com/u/8979283...ic/HaThanh/TiengXua1.mp3


Nhạc lính của Nguyễn Văn Đông, thật lạ lùng là không lướt sóng bởi một giọng nam nào mà lại là giọng Hà Thanh. Rất nhiều cựu quân nhân mỗi khi nghe lại Khúc Tình Ca Hàng Hàng Lớp Lớp hay Mấy Dặm Sơn Khê với tiếng hát Hà Thanh đều nguyên vẹn xúc cảm của một thuở nào.

Nếu Thái Thanh đóng dấu ấn nhạc Phạm Duy, Thanh Lan với Nhật Trường thì Hà Thanh là với Nguyễn Văn Đông.

Tâm tình về tiếng hát này, nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông kể với Hoàng Lan Chi năm 2007 [1]:


“Lần đầu tiên, tôi được gập cô Hà Thanh là vào năm 1963 tại Đài Phát Thanh Sàigòn ở số 3 đường Phan Đình Phùng ngày xưa, bây giờ là đường Nguyễn Đình Chiểu. Khi ấy, tôi là Trưởng Ban TIẾNG THỜI GIAN cũa Đài Sàigòn với các ca sĩ như Lệ Thanh, Khánh Ngọc, Trần văn Trạch, Minh Diệu, Mạnh Phát, Thu Hồ, Anh Ngọc v.v. Ngày đó cô Hà Thanh từ Huế vào Sàigòn thăm người chị gái lập gia đình với một vị Đại tá đang làm việc ỡ Sàigòn.

Chính nhạc sĩ Mạnh Phát cho tôi biết về cô Hà Thanh nên tôi nhờ Mạnh Phát liên lạc mời cô Hà Thanh đến hát với Ban Tiếng Thời Gian. Đây là lần đầu tiên tôi được tận tai nghe tiếng hát Hà Thanh, hát nhạc sống và hát thật ngoài đời với ban nhạc của tôi, không nghe qua làn sóng phát thanh hay qua băng đĩa nhạc.

Điều này giúp cho tôi có cơ sở nhận định chính xác về giọng hát Hà Thanh. Tôi hiểu ngay đây là giọng ca thiên phú, kỹ thuật tốt, làn hơi diễm cảm tuyệt đẹp, là một vì sao trong những vì sao hiếm hoi ỡ đỉnh cao nghệ thuật nhưng chưa có cơ hội phát tiết hết hào quang cũa mình. Ngay sau đó, tôi có mời Hà Thanh thâu thanh cho Hãng đĩa Continental. Nếu tôi nhớ không lầm thì bản nhạc đầu tiên tôi trao cho Hà Thanh là bài VỀ MÁI NHÀ XƯA do tôi sáng tác. Lần đó, cô Hà Thanh hát thật tốt, toàn ban nhạc và Ban Giám Đốc Hãng Continental rất hài lòng, khen ngợi. Sau ngày đó, cô Hà Thanh từ giã trỡ về lại Huế, trở về lại với Cố đô trầm mặc, tĩnh lặng, không sôi nổi như Thũ Đô Saigòn, là cái nôi của âm nhạc thời bấy giờ.

https://dl.dropbox.com/u/8979283.../HaThanh/VeMaiNhaXua.mp3


Sau khi Hà Thanh trở về Huế, tôi có nhiều suy tư về giọng hát đặc biệt này. Tôi ví von, cho đây là vì sao còn bị che khuất, chưa toả hết ánh hào quang, vì chưa có hoàn cảnh thuận lợi để đăng quang, nếu phó mặc cho thời gian, cho định mệnh, có thể một ngày kia sẽ hối tiếc. Vì vậy tôi đem việc này ra bàn với Ban Giám Đốc Hãng đĩa Continental để mời cô Hà Thanh vào Sàigòn cộng tác.

Chính tôi viết thư mời cô Hà Thanh vào Sàigòn với những lý lẽ rất thuyết phục, rất văn nghệ, rất chân tình. Và cô Hà Thanh đã vào Sài Gòn sau khi đã tranh đấu gay go với gia đình bố mẹ, vốn giữ nề nếp cổ xưa của con người xứ Huế. Ngày đó Hà Thanh vào Sàigòn, hoà nhập vào đời sống người Sàigòn, vào nhịp đập âm nhạc Sài Gòn, vốn đứng đầu văn nghệ cả nước. Hà Thanh đi thâu thanh cho Đài Sài Gòn , Đài Quân Đội và nhận được lời mời tới tấp của các Hãng đĩa băng nhạc như Sóng nhạc, Việt Nam, Tân Thanh, Tứ Hải và hầu hết các Trung Tâm ở Thủ Đô Sài Gòn , chứ không phải chỉ riêng cho Hãng dĩa Continental và Sơn Ca của tôi.

Ngày đó, tiếng hót cũa con chim Sơn Ca đất Thần Kinh đã được vang thật xa, đi vào trái tim của hàng triệu người yêu mến tiếng hát Hà Thanh.

Cô Hà Thanh hát hầu hết các tác phẩm cũa tôi. Bài nào tôi cũng thích, cũng vừa ý, có lẽ vì vậy mà tôi không nghĩ đến chuyện viết bài đặc biệt cho riêng cô. Tôi nhớ lại một chuỗi những sáng tác trong thời binh lửa chiến tranh như Chiều Mưa Biên Giới, Sắc Hoa Màu Nhớ, Khúc Tình Ca Hàng Hàng Lớp Lớp, Mấy Dặm Sơn Khê, Lá Thư Người Lính Chiến, Phiên Gác Đêm Xuân, Anh Trước Tôi Sau, Lời Giã Biệt vân vân, đều rất hợp với tiếng hát Hà Thanh và cô hát rất thành công.

Tôi cho rằng Hà Thanh không chỉ hát mà còn sáng tạo trong khi hát. Hà Thanh đã tạo thêm những nốt luyến láy rất truyền cảm, rất mỹ thuật làm cho bài hát cũa tôi thêm thăng hoa, trong giai điệu cũng như trong lời ca. Tôi cho rằng khi hát cô Hà Thanh đã sống và cùng đồng điệu sẻ chia với tác gỉa khi trình bày một bản nhạc có tầm vóc nghệ thuật.
tôi cho rằng Hà Thanh có giọng hát thiên phú, cô hát rất thoải mái dễ dàng, không cầu kỳ, không cường điệu, không gò bó nhưng nó cuốn hút ta đi trong cái bềnh bồng không gò ép đó. Tôi cám ơn tiếng hát của Hà Thanh đã mang lại cho các bài hát cũa tôi thêm màu sắc, thêm thi vị, bay bổng. Trước khi đến với Hà Thanh, tôi cũng rất ngưỡng mộ tiếng hát của cô Thái Thanh, Lệ Thanh, Khánh Ngọc và nhiều người khác đã gieo khắp phương trời tiếng lòng của tôi, cũng như về sau này có thêm các cô học trò như Thanh Tuyền, Giao Linh đã giúp cho ông Thầy truyền tải đến trái tim người yêu nhạc.

Nhưng đặc biệt, tiếng hát Hà Thanh đã để lại trong tôi nhiều kỷ niệm tốt đẹp, bền bỉ tuy thời gian ngắn ngủi kể từ khi cô bỏ đi lấy chồng để tôi độc hành trên đường nghệ thuật. Sau biến cố 1975, tôi không còn dịp hợp tác với cô Hà Thanh như trước đây. Nhưng thỉnh thoảng tôi được nghe cô hát một sáng tác mới của tôi ở hải ngoại, tôi vẫn cảm thấy tiếng cũa cô vẫn đậm đà phong cách ngày xưa, vẫn một Hà Thanh diễn cảm, sang trọng, sáng tạo trong khi hát, mặc dù thời gian chia cách đã 40 năm qua.
Khi nghe nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông tâm sự “Nhưng đặc biệt, tiếng hát Hà Thanh đã để lại trong tôi nhiều kỷ niệm tốt đẹp, bền bỉ tuy thời gian ngắn ngủi kể từ khi cô bỏ đi lấy chồng để tôi độc hành trên đường nghệ thuật”, chúng tôi vừa ngậm ngùi vừa tiếc nuối. Quả là một giọng hát khá đặc biệt.

Thế mà Hà vội lấy chồng và bỏ cuộc chơi.

Một cuộc chơi với hàng hàng lớp lớp những nhạc phẩm về lính, không ủy mị mà rất hào hùng với “Người đi giúp núi sông, hàng hàng lớp chưa về, hàng hàng nối tiếp câu thề, gìn giữ quê hương”, với “ Thấy hoa tàn rơi trên báng súng, ngỡ rằng pháo tung bay, ngờ đâu hoa lá rơi”, với “Anh đến thăm áo anh mùi thuốc súng. Ngoài mưa khuya lê thê, qua ngàn chốn sơn khê. Non nước ơi, hồn thiêng của núi sông, kết trong lòng thế hệ, nghìn sau nối nghìn xưa”.

Một cuộc chơi với những khúc tình ca xứ Huế tuyệt vời, chơi vơi qua những nhịp cầu Trường Tiền, lững lờ với “biết ái tình ở giòng sông Hương”, ngơ ngẩn với chuông chùa Thiên Mụ…

Đã bao nhiêu năm Hà bỏ cuộc chơi để đắm mình trong Phật ca nơi xứ người. Hồi tưởng về quá khứ, với Mấy Dặm Sơn Khê, Hà nói với Hoàng Lan Chi vào năm 2008:[2]

https://dl.dropbox.com/u/8979283...HaThanh/MayDamSonKhe.mp3

Mùa xuân lại vừa trở về. Trong ngàn hoa đang phô sắc, triệu hương đang tỏa ngát, Hoàng Lan Chi viết bài này để tặng Hà Thanh, với muôn vàn yêu mến dành cho: Tiếng Hát Hoa Đào


Hoàng Lan Chi Xuân 2013

***********************************************************************
Vài nhạc phẩm chọn lọc qua tiếng hát hoa đào:

Chiều Mưa Biên Giới (Nguyễn Văn Đông):

https://dl.dropbox.com/u/8979283...ioi-HaThanh_36pk7_hq.mp3

Hải Ngoại Thương Ca (Nguyễn Văn Đông):

https://dl.dropbox.com/u/8979283...VanDong_ryst-HaThanh.mp3

Khúc Tình Ca Xứ Huế (Trần Hoàng Quân):

https://dl.dropbox.com/u/8979283...hanh/KhucTinhCaXuHue.mp3

Tiếng Xưa (Dương Thiệu Tước):

https://dl.dropbox.com/u/89792831/Music/HaThanh/Tiengxua.mp3

Chinh Phụ Ca (Phạm Duy)

https://dl.dropbox.com/u/8979283...c/HaThanh/ChinhPhuCa.mp3

Một Bàn Tay:

https://dl.dropbox.com/u/8979283...ic/HaThanh/MotBanTay.mp3

Vợ Chồng Quê ( hát chung với Duy Khánh)

https://dl.dropbox.com/u/8979283...c/HaThanh/VoChongQue.mp3


[1] Đây là một trích đoạn trong một chương trình âm nhạc đặc biệt do Hoàng Lan Chi thu âm trực tiếp nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông năm 2007. Mọi trích dịch xin ghi rõ Nguồn.
[2] Hoàng Lan Chi thu âm Hà Thanh năm 2008. Xin ghi rõ nguồn nếu sử dụng.

Tranh Luận Qua Mail, Điều Hữu Ích


Trích Hoàng Lan Chi:

Dương Như Nguyện nói đúng. Khi xem cuộc trò chuyện của Hoàng Anh, mỗi người có cảm tình hay không là ở sự cảm nhận và độ lượng. Tôi nhận định Hoàng Anh dựa trên các yếu tố sau: một nữ doanh gia trẻ, ngoài 30, từng là á hậu cuộc thi sắc đẹp gì đó, quen TCS (14) năm, được TCS vẽ tặng (3) bức tranh, tặng một cái giường (nhưng chưa bao giờ ồn ào nói, kể cả sau khi TCS chết), hấp thụ nền giáo dục xã hội chủ nghĩa chứ không phải Việt Nam Cộng Hòa, lớn lên trong thời buổi nhiễu nhương, nơi mà đa số phụ nữ đẹp đều bị “hư hỏng” bởi đám cán hay con cán gộc, dùng quyền lực biến người phụ nữ thành búp bê, trò chơi. Vì thế, tôi đã độ lượng với Hoàng Anh khi cô nói ngọng (L thành N) (tôi không đánh giá tâm hồn người khác qua nguồn gốc giọng nói họ) và tôi cũng không cho là cô đanh đá (vì người phụ nữ bày tỏ thẳng thắn quan điểm của mình về cái gọi là yêu nhân tài gì đó, thì người không chú ý dễ cho là đanh đá). Còn “chảnh”, tôi đã viết Hoàng Oanh có quyền vì có đủ điều kiện để “chảnh”. Một phụ nữ đẹp, có học, doanh gia, được một nhạc sĩ có tài như TCS yêu mến trong 14 năm, đến độ vẽ tranh, tặng giường, thì hẳn là cô ấy phải có một tâm hồn như thế nào đó.

Cảm ơn Dương Như Nguyện về điều đã thấy ở tôi sự độ lượng dành cho một “con bé không được lớn lên trong Việt Nam Cộng Hòa, một con bé nói ngọng L thành N” nên tôi vẫn nhìn thấy ở cô ta một vẻ gì đó và tôi chỉ nhận xét rằng Hoàng Anh nói giống một bà giáo già! Dương Như Nguyện cũng thấy ở tôi sự công bằng vì Dương Như Nguyện biết tôi rất ghét cộng sản nhưng ở đây, tôi không vì ghét cộng sản mà ghét lây đến Hoàng Anh rồi chụp những cái mũ không hay cho cô ấy. (ngưng trích HLC)

Mùa Xuân này có nhiều niềm vui nhỏ. Tuần trước tôi viết “Cao Niên Giải Trí Thanh Nhã” và kèm những hình ảnh về mai Mỹ, mai mình, gồm cả vàng và trắng. Ý tôi muốn nói nơi chốn này hoa đang nở rất đẹp vào mùa xuân. Và bây giờ có một điều nho nhỏ tôi muốn gửi đến các bạn, đó là hoa tâm hồn. Nói “cải lương” vậy đi vì mùa xuân có chút “cải lương” cho nó “mùi”.

Giải trí thanh nhã là đùa vui nhẹ nhàng. Còn đây là tranh luận cũng rất nhẹ nhàng và hữu ích.

Đầu tiên, tôi nhận từ chị Hồng Vân một mail. Hồng Vân là con gái nhà báo kiêm sản xuất phim, Quốc Phong. Hồng Vân phụ trách mục “Chuyện Tình Của Bạn” ở báo Tiếng Vang sau nhà văn Thanh Nam,vì thế biết tôi (ngày đó viết văn cho mục này với nhiều bút hiệu, trong đó nhiều nhất là Phượng Quỳnh). Hồng Vân gửi cho một nhóm nhỏ và tôi không quen ai trong đó. Nội dung như sau:

Một người XYZ viết:

Hơi dài, forward về nhà xem. Xem Đài TV bên VN: “Người đẹp yêu vĩ nhân”
Cô Hoàng Anh là một người yêu khác nữa của Trịnh Công Sơn sao? Cô này
sao “chảnh” và “đanh đá” thế!
http://www.vtc.com.vn/vod/25120...-Phu-nu-yeu-vi-nhan.html

Hồng Vân trả lời XYZ:

Yêu đơn phương thôi mà sao mà phách lối, chảnh thế!

Tôi tò mò xem vì trong trí nhớ, tôi có lưu lại chuyện một ngày khoảng ngoài 1990, báo chí đăng Hoàng Anh đi với TCS ở rất nhiều nơi, sau đó bặt tăm. Mới xem khoảng 20 phút, tôi gõ ( reply all):

Hoàng Lan Chi:

Xin thưa quý anh chị trong list của chị HồngVân, Hoàng Lan Chi thì mới xem 20 phút và không thấy chảnh. Chỉ thấy thú vị vì cách nói chuyện của cô này không tầm thường như vài ca sĩ khác. Cô ta có suy nghĩ, sâu sắc và những cái dí dỏm, tỷ như khi cô lý luận về sự uyên bác của người đàn ông hay lúc cô dí dỏm vụ sao hóa kị. Với tôi , đây là người phụ nữ có học, thích đọc sách nên kiến thức khá.
Để xem tiếp. Duy có điều đôi mắt cô ấy hơi nhạt. Giá sôi nổi hơn, nồng nàn hơn ở giọng nói và đẹp hơn ở vẻ mặt thì hay. Cái kiểu của cô này không như của một cô gái trẻ doanh gia mà giống giọng của một …bà giáo già. (cười)
Có một người bạn như cô này thì Lan Chi thấy thú vị hơn là một mợ đẹp nhưng rỗng tuếch.

Hồng Vân:

Đồng ý với Lan Chi là tuy hơi “chảnh” vì hơi “khoe khoang kiểu mới” nhưng nghe cũng thú vị. Tuy nhiên sao cô này giống nhà quê quá, không biết vùng nào? Nghe lại nhiều khi còn nói chữ L thành N nữa, lúc nào cũng dùng chữ Cái, chả hạn như “Cái” người danh nhân, “cái” người đàn ông..

Nguyên Ngã, em trai Hồng Vân:
- “lạnh” như Catherine Deneuve (dù mắt của Catherine đẹp hơn mắt của Hoàng Anh:-)
- biết đầu biết ngưỡng mộ danh tài âm nhạc từ năm 14 tuổi ==> hiện tượng groupies như bên Âu Mỹ, không có gì là đặc biệt. Nhất là TCS là một người rất hiếu khách và lịch sự, ai đến cũng tiếp. Không lâu thì ngắn.
- sau đó ngưỡng mộ, cảm phục và yêu (unidirectionnel hay bidirectionnnel) những người có quyền lực, có kiến thức, có tiền… cũng chỉ là hiện tượng thường thấy trong xã hội. Nhân viên mê xếp, trò mê thầy, ký giả mê chính trị gia hay tưởng lãnh dù biết những người này có gia đình… Xin đọc thêm quyển sách Sexus Politicus để biết thêm những tình tiết éo le trong hậu trường chính trị quyền lực nước Pháp.
Để kết luận, the Power of Love (Celine Dion) hay The Love of Power chỉ là hai mặt Janus của một hiện tượng luận về quyền lực và ego. Như cô Hoàng Anh đã nói:” Khi tôi yêu một người đàn ông vì một biệt tài của chàng, chính ra tôi đã tự yêu mình, vì tôi không có tài đó”.

HLC:

Xin chào anh Nguyên Ngã, hiện tượng groupies có vẻ mạnh cho chúng ta (thập niên 70). Đa số giới trẻ bây giờ ít. Nhất là giới ca sĩ bây giờ. Họ, có vẻ như đa số mê tiền, cam tâm làm người tình cho bất cứ tên nào có đủ tiền và thế lực để đưa họ lên, không được như các ca sĩ thời xưa như Hà Thanh, Hoàng Oanh, Lệ Thanh…

Hoàng Anh dường như năm 1985- 1990 gì đó đã bị lên báo vì hay đi với TCS (HA lúc đó dường như là á hậu gì đó). Bây giờ đi vào doanh nghiệp. Cái cách sống, tự bồi đắp kiến thức (qua The power of love hay The love of power) theo như HA nói là điều đáng khen. Tôi, cũng làm như vậy. Khi thân cận với bất cứ nhân tài của lãnh vực nào, tôi học hỏi ở họ nhiều. That’s why tôi chọn mục phỏng vấn.

Vì có vị nào đó cho rằng cô HA chảnh, đanh đá, tôi thì không nghĩ thế. Tôi cho rằng tôi thú vị với cuộc trò chuyện, tôi không thấy đanh đá, tôi chỉ thấy một mẫu phụ nữ có cá tính, sâu sắc, có kiến thức, khôn ngoan. Chảnh, HA có quyền vì HA có đủ điều kiện để chảnh. Chỉ đáng trách khi một kẻ không có gì mà lại học đòi chảnh. (cười hì hì). Cảm ơn ý kiến chia sẻ của anh Ngã.

Nguyên Ngã:

Cám ơn chị Lan Chi đã clarify thêm Hoàn toàn đồng ý!

Tôi cũng chẳng thấy HA chảnh trong cuộc nói chuyện. Thấy vui vui ngộ ngộ…
Không hiểu trong suốt thời gian HA quen và thân thiết với TCS, Hồng Nhung ở đâu? Nhạc sĩ biến thành mưu sĩ The Balance of Power?
Hoàng = Vàng. Hình như TCS có nói không thích màu vàng vì là màu biểu hiện sự phản bội (trong tình trường và tình người), nên anh hay mang tặng hoa vàng cho những “người tình bỏ ta đi như những giòng sông nhỏ…”. Bản Hoa Vàng Mấy Độ có phải làm cho HA chăng?
Nguyên Ngã (P.S. Tôi là một fan của chị Lan Chi

Dương Như Nguyện: (Nguyện ở bcc từ mail tôi)

NN không có thì giờ nên chỉ lướt qua video về cô này để thay đổi không khí và để tỏ lòng với đồng hương trước khi đi lo công việc. N sẽ so sánh Kim Vui với Sophia Loren, nhưng chẳng bao giờ so sánh cặp mắt cô bé này với C. Deneuve cả. Chẳng khác gì so sánh Hồng Nhung với bà ..Maria Callas! Khi nói về người khác tức là mình biểu lộ cái gou^t của chính mình. Rất nhiều người trong chúng ta khi nói về người khác, mình nghĩ rằng mình biết họ, nhưng thật ra mình chủ quan không biết gì về họ, thành ra theo N nên cẩn thận trong vấn đề so sánh hay kết luận về bất cứ một cá nhân nào trong quần chúng. Đối chiếu việc so sánh: bà Hoàng Lan Chi so sánh Lệ Thanh, Hà Thanh, Thái Thanh là một so sánh thận trọng và hữu lý. Điều đó nói lên cái gou^t của bà HLC.

Cùng lúc với Dương Như Nguyện, Hoàng Lan Chi gõ trả lời:

Wow, thật là tuyệt khi mình bất bình vì nghe một phụ nữ cá tính, sâu sắc bị phê bình là chảnh, đanh đá, nhà quê và cũng vì mình có tham vọng ( nâng level nhận định của độc giả!), mà khám phá ra “ông Nguyên Ngã”, em chị Vân, con trai nhà sản xuất phim kiêm nhà báo Quốc Phong, là “fan” của Hoàng Lan Chi!

Dường như thời gian TCS quen Hoàng Anh, cô Bống chưa vào Sài Gòn. Khi vào, cô Bống, với mọi sự “láu cá khôn ngoan” của (ca sĩ, dân Hà nội, giỏi văn…), Bống đã khiến TCS làm vài điều. HA đã nói một câu rất hay ” Khi viết nhạc cho một người là không yêu người đó”. Tôi nhớ mang máng đoạn đó. Ý Hoàng Anh nói, “chả lẽ mọi người lại hát bài TCS nói yêu em à”. Hoàn toàn đồng ý với HA. Khi yêu, người ta dấu và khó nói nếu hoàn cảnh éo le. Viết ra, có nghĩa là tình yêu, chưa đủ mạnh. Hoa vàng mấy độ, cũng không biết viết cho ai. Vì sau đó HA biến mất, không xuất hiện thì phải, cho đến bây giờ, mới biết ..14 năm họ quen nhau. 14 năm với (3) bức tranh và (1) cái giường tặng khi HA ra ở riêng. À, làm bài tính, TCS chết 2003 (?), thì HA 14 tuổi năm quen TCS (1989). Có lẽ HA sinh 1975? Như vậy có lẽ lúc đó Bống chưa thân thiết với TCS? Thật ra, ngày đó HA cũng đẹp. Có thể, vì doanh nghiệp, sâu sắc vì thích suy nghĩ đã làm HA có vẻ già, mất chất tươi trẻ dù mới ngoài 30?

Một ngày cuối tuần thú vị khi chia sẻ những đề tài hữu ích. Nhưng HLC thì không thích TCS.

Copy vào đây, bài viết mới nhất của HLC. Quý Anh Chị, nhất là Nguyên Ngã, có đồng ý với HLC không? (Lan Chi chỉ thua bà Vân một tuổi nhưng tự ngày xưa, khi HLC còn là Phượng Quỳnh, viết cho báo Tiếng Vang, bà nội này đã làm Chị của HLC rồi nên cứ thế làm Chị mãi. Hừ. Hì. Vì thế, HLC cho rằng, Nguyên Ngã thua tuổi vì Nguyên Ngã là em chị Vân. Mà ai thua …một tuổi, HLC cũng thích ..người đó, hãy làm em Lan Chi!)

Đùa vui thôi, quý anh chị. Đời ngắn quá mà, phải không. Mời Nguyên Ngã và quý anh chị xem bài mới của Lan Chi nhé: Hà Thanh, Tiếng Hát Hoa Đào

Nguyên Ngã:

- trước hết xin cám ơn chị Lan Chi đã cho xem bài viết mới về tam Thanh, có sưu tầm công phu, có feeling và khách quan một cách chủ quan (the rỉght to be You!) Bởi vậy Nguyên Ngã (NgNg) mới là fan của chị từ bao lâu nay.
-để tránh hiểu lầm, và giải thích cho NN, đúng ra tôi không muốn so sánh chút nào đôi mắt của Catherine Deneuve và HA. Tôi chỉ muốn tán đồng nhận xét của chị HLC “giá sôi nổi và nồng nàn hơn ở giọng nói, và mắt đỡ nhạt hơn thì hay…”, nên tôi muốn gợi lại cái đẹp “lạnh lùng glaciale” của Catherine Deneuve trong phim Belle de Jour năm 1967 (và vẫn “lạnh” trong phim Le Sauvage với Yves Montand 1975 và phim Indochine).

-…dù Catherine có cặp mắt rất sexuel, tình tứ mời gọi..Lẽ dĩ nhiên đâu có ai đi “so sánh” Catherine 7 bó bây giờ với cô HA u40. NN nói rất đúng “khi nói về người khác là mình biểu lộ cái goût của chính mình”.
- Tôi thích mắt đẹp và tình tứ (tiễn đưa nhau đi rồi, con mắt còn có đuôi…), con mắt là cửa sổ của linh hồn etc. Nếu tôi nhớ không lầm, mắt NN đẹp và “có chiều sâu”.
- Tôi thích ấm áp và nồng nàn. Có thể bị ảnh hưởng bởi mưa tuyết lạnh Thụy Sỹ? Đẹp glacial nghiêm túc coi giống người đẹp Liêu Trai Trí Dị quá .

Anyway, chúc mọi người một week end đầm ấm , thưởng thức những bản nhạc do chị Lan Chi đã cài link, và nhớ lại 3 Thanh ngày xưa…

HLC trả lời, giải thích vì sao có sự xuất hiện của Dương Như Nguyện và sẵn đó giới thiệu về Dương Như Nguyện cho người nào trong list chưa biết về cô:

Xin lỗi quý anh chị trong list của chị Vân, Hoàng Lan Chi khi gửi cho list từ chị Vân, có bcc cho Dương Như Nguyện và Nguyện vừa góp ý nhỏ.
Nếu anh chị nào chưa biết về Dương Như Nguyện thì mời vào link dưới đây nhé
“Người con gái sông Hương” đoạt giải nhất International Book Award 2012
Hoàng Lan Chi phỏng vấn Dương Như Nguyện đấy. Một cô Trưng Vương (như chị Vân) được viết bởi một cô Gia Long (là Hoàng Lan Chi).

Hi NgNg,
Tôi cũng mê Catherine. Tài tử, ca sĩ Pháp, tôi mê nhiều hơn các nước khác. Vd Michele Mercier, Syvie Vartan..Thôi bây giờ ra Little Sài Gòn mua bánh cuốn về xơi. Chị Vân và NgNg ở Pháp, chả có đồ ăn VN ngon như Cali đâu nhỉ?
HLC
À đây là bài Dương Như Nguyện so sánh Kim Vui với Sophia, trích từ web Hoàng Lan Chi: Dương Như Nguyện- Khuôn Mặt Kim Vui Trên Màn Ảnh Lớn VNCH


Nguyên Ngã:
Cám ơn chị Lan Chi và NN về bài viết về Kim Vui, làm tôi nhớ lại nhiều kỷ niệm ngày xưa. Nhất là khi cùng Ba sang Cali “đi lên đi xuống” Tustin hàn huyên với cô Kim Vui, gợi nhớ lại những sống cùng vui buồn khi làm phim Chân Trời Tím, rồi bắt sang qua những trôi nổi sau 75 bên Âu Cháu (Ba) và Phi Châu ( cô KV), rồi những bữa ăn Việt và Pháp ở Little Saigon, và kết thúc là phòng trà và dạ vũ nhạc tour… Mười năm tình cũ, Nửa hồn thương đau, Người đi qua đời tôi, Et Maintenant / What now my love… Ôi một cái đẹp kiêu sa nhưng đầm ấm, một tiếng nói nhẹ nhàng khoan thai lôi cuốn như pháp thoại thiền sư…

Riêng tôi, dù không muốn so sánh kẻo lại bị Như Nguyện “chỉnh”, tôi nghĩ cô Kim Vui là một tổng hợp của Sophia Loren và Gina Lolobrigida, chứ không chỉ riêng Sophia Loren.
NgNg

Dương Như Nguyện:

Chính N cũng đã nói như vậy. Kim Vui=tổng hợp của Gina va Sophia. So sánh được, vì Kim Vui có tài diễn xuất phản ánh ra trên cung cách và nét mặt, đại diện cho VN bấy giờ, trong một thời điểm rất khó khăn cho ngành diễn xuất ở một quốc gia chiến tranh không có điều kiện và phụ nữ bị hạn chế, phê phán quá nặng nề. Hoàng Anh không ở cương vị đó. Cô bé này không thể là đại diện của một quốc gia, một thế hệ, hay một trào lưu (movement) nào cả, mà TCS cũng không ở cương vị của Roger Vadim, ở mức quốc tế được. “Relationship” của HoàngAnh-TCS cũng không thể tương xứng với Catherine Deneuve-Roger Vadim. TCS chỉ có vị trí ở tình tự dân tộc 80 triệu người VN mà thôi. Nếu quốc tế không kính trọng VN, quốc tế sẽ chẳng biết TCS là ai.
Cảm tình với cô bé Hoàng Anh hay không là ở sự cảm nhận và sự độ lượng, yêu mến một sắc thái, cá tính nào đó và là riêng của người xem và gou^t của từng người như bà Hoàng Lan Chi đã giải thích công bằng. Và cô bé này nếu đã nổi tiếng ở VN, vẫn cần có được bàn tay “phân tích” công phu và công bằng như của bà HLC chẳng hạn, thì họa may mới đi vào lòng độc giả khó tính ở hải ngoại được (như Nguyện không may nằm trong số độc giả đó). N thành thật xin lỗi vì mình rất khó tính, không làm sao khác được. Mình khó tính thì chỉ thiệt thân mình thôi giữa chợ đời hỗn tạp này. N phải đi nhe, không nói nhiều được..
DNN


Qua những mails, tuy trong nhóm nhỏ nhưng chỉ là Hồng Vân khởi đầu, muốn chia sẻ về một show trong nước, với phê bình về Hoàng Anh-TCS. Tiếp theo, Lan Chi phản bác, không cho rằng Hoàng Anh đanh đá hay chảnh mà theo HLC, cuộc trò chuyện thú vị do HLC nhận thấy HA tương đối sâu sắc, không rỗng tuếch như đa số ca sĩ hay người đẹp hoa hậu, á hậu..Rồi Nguyên Ngã đưa ra nhận định về “Groupies, về the Power of Love (Celine Dion) hay The Love of Power chỉ là hai mặt Janus của một hiện tượng luận vế quyền lực và ego”. Tiếp theo lại là LS Dương Như Nguyện “chỉnh” Nguyên Ngữ là không nên so sánh mắt lạnh của Hoàng Anh với Catheurine Deneuve.

Tôi, rất thích thú với ý tưởng được nhắc lại bởi Nguyên Ngã“The Love of Power/The power of Love”, thích cả “lý luận về sự so sánh” của LS Dương Như Nguyện.
Theo cá nhân tôi, Dương Như Nguyện thật đúng là luật sư và sâu sắc khi cô viết “Cảm tình với cô bé Hoàng Anh này hay không là ở sự cảm nhận và sự độ lượng, yêu mến một sắc thái, cá tính nào đó và là riêng của người xem và gou^t của từng người như bà Hoàng Lan Chi đã giải thích công bằng”.


Dương Như Nguyện nói đúng. Khi xem cuộc trò chuyện của Hoàng Anh, mỗi người có cảm tình hay không là ở sự cảm nhận và độ lượng. Tôi nhận định Hoàng Anh dựa trên các yếu tố sau: một nữ doanh gia trẻ, ngoài 30, từng là á hậu cuộc thi sắc đẹp gì đó, quen TCS (14) năm, được TCS vẽ tặng (3) bức tranh, tặng một cái giường (nhưng chưa bao giờ ồn ào nói, kể cả sau khi TCS chết), hấp thụ nền giáo dục xã hội chủ nghĩa chứ không phải Việt Nam Cộng Hòa, lớn lên trong thời buổi nhiễu nhương, nơi mà đa số phụ nữ đẹp đều bị “hư hỏng” bởi đám cán hay con cán gộc, dùng quyền lực biến người phụ nữ thành búp bê, trò chơi. Vì thế, tôi đã độ lượng với Hoàng Anh khi cô nói ngọng (L thành N) (tôi không đánh giá tâm hồn người khác qua nguồn gốc giọng nói họ) và tôi cũng không cho là cô đanh đá (vì người phụ nữ bày tỏ thẳng thắn quan điểm của mình về cái gọi là yêu nhân tài gì đó, thì người không chú ý dễ cho là đanh đá). Còn “chảnh”, tôi đã viết Hoàng Anh có quyền vì có đủ điều kiện để “chảnh”. Một phụ nữ đẹp, có học, doanh gia, được một nhạc sĩ có tài như TCS yêu mến trong 14 năm, đến độ vẽ tranh, tặng giường, thì hẳn là cô ấy phải có một tâm hồn như thế nào đó.


Cảm ơn Dương Như Nguyện về điều đã thấy ở tôi sự độ lượng dành cho một “con bé không được lớn lên trong Việt Nam Cộng Hòa, một con bé nói ngọng L thành N” nên tôi vẫn nhìn thấy ở cô ta một vẻ gì đó và tôi chỉ nhận xét rằng Hoàng Anh nói giống một bà giáo già! Dương Như Nguyện cũng thấy ở tôi sự công bằng vì Dương Như Nguyện biết tôi rất ghét cộng sản nhưng ở đây, tôi không vì ghét cộng sản mà ghét lây đến Hoàng Anh rồi chụp những cái mũ xấu cho cô ấy hay bất công đến độ nhận xét về giọng nói ngọng của cô.


Tất nhiên, tôi cũng rất thú vị khi những nhận xét công phu, công bằng của tôi được LS Dương Như Nguyện ghi nhận lúc Dương Như Nguyện đọc các bài viết của tôi về Thái Thanh-Hà Thanh-Lệ Thu-Lệ Thanh.

Một ngày cuối tuần vui. Phải thế không? Mails qua lại, hữu ích. Cho cả tôi và khi tôi chia sẻ, tôi nghĩ cũng ích cho độc giả của tôi vậy.


Hoàng Lan Chi-Xuân 2013

Chào chị Hoàng Lan Chi,

Bản "Hoa vàng mấy độ", ông TCS viết tặng cô Phạm Thị Hoàng Lan á chị.

Mời chị vào xem ở đây:

http://ttvnol.com/f_301/373338

và

http://doanvinhphuccr.vn...s.com/post/12475/275907


Em rất thích loạt bài chị viết về nhạc sĩ Phạm Duy. Cám ơn chị.

Viết, Đọc và Nghĩ Ngọng

Bài này trích từ mục “Đành Phải Nói” của NS Diều Hâu-Florida
Tác giả: Hoàng Ngọc An


Viết Ngọng

Nói ngọng thì ai cũng biết là nói gì rồi, nhưng còn “viết ngọng”?

Tôi không biết tôi có được “đăng ký bản quyền” chữ “Viết ngọng” không nhỉ? Chả là thế này, trong tuần qua chúng tôi có một sự thảo luận nhỏ, trong một nhóm nhỏ, về một vấn đề nhỏ, giữa một cô nhỏ với một thần tượng không nhỏ của cô (!). Hai trong nhóm nhỏ chúng tôi chê cô nhỏ “nói ngọng”. Tôi thì phản đối vì cô nhỏ không hề nói ngọng nhiều. Giả tỉ nếu cô nhỏ nói ngọng nhiều thì bố bảo cô nhỏ cũng chả dám để người khác phỏng vấn. Suốt gần một giờ líu lo, cô nhỏ nói ngọng có lẽ khoảng hai lần. Hy vọng trí nhớ tôi không sai. Có lẽ cô nhỏ này quê Thái Bình và ra Hà Nội hay vào Sài Gòn khoảng mươi, mươi lăm năm? Những người nói ngọng L thành N, khi vào Sài Gòn, họ đã cố gắng và không còn ngọng nữa. Nhưng thỉnh thoảng khi hứng chí nói nhanh môt cái gì đó, họ lại ngọng.

Tôi có một cô em họ gốc Bắc Kỳ “doón”. Hôm đó, cô nói nhanh “Ấy coi chừng nó lém”. Tôi ngẩn người vì thằng con nhỏ của cô định ném cái gì đó, cớ sao cô lại nhận xét nó “lém lỉnh”? Tôi đang định hỏi nhưng bỗng nhiên tôi hết ngu và đoán ra được ngay cô em họ tôi, trong tình huống này, cô nói ngọng “ném” thành “lém”.

Trở lại chuyện thảo luận nhỏ trong nhóm nhỏ. Tôi thấy cô nhỏ gốc Bắc Kỳ “doón” trình bầy quan điểm “người đẹp yêu tài năng” khá thú vị. Thế nhưng ít nhất có hai người trong nhóm nhỏ phê phán giọng ngọng của cô nhỏ.

Tôi trêu chọc hai vị này “Con nhỏ nói ngọng thì cũng giống hai anh viết ngọng vậy!”
Xin thưa, “viết ngọng” là tôi ám chỉ người viết không dấu!

Không gì bực mình bằng, thời buổi bây giờ, net và e mail phát triển khá mạnh mà còn viết không dấu. Nếu ít giao thiệp và ít ý kiến thì khả dĩ còn tạm du di. Đọc một hai câu ngắn không dấu còn hiểu được. Đằng này cho ý kiến, tham gia tranh luận, viết dài mà chơi màn tra tấn người đọc bằng cái “không dấu” thì có khác gì cô Bắc Kỳ “doón” nói ngọng không nào. Thời net, một ngày chúng ta đọc không biết bao nhiêu thứ trên đời, delete nhiều mails không gây hứng thú cho mình. Những bài viết có dấu lắm khi còn lướt, nói gì đến chuyện bày tỏ ý kiến bằng chữ không dấu thì ai có đủ can đảm để đọc cơ chứ!

Học gõ có dấu không khó. Theo tôi, dù già đến mấy, mỗi ngày học mười phút thôi, bảo đảm hai tháng sau là gõ được có dấu với mười ngón tử tế! Lúc đó tha hồ giao thiêp, trò chuyện, thảo luận với bạn bè khắp nơi bằng chữ Việt vô cùng đẹp đẽ, phải thế không nào!

Nghĩ Ngọng

Nói ngọng thì cũng phải có nghĩ ngọng chứ nhỉ?

Mấy lúc gần đây một ông cựu quân nhân VNCH nghĩ ngọng. Ông ta nói rằng vc đã có chính sách nhân đạo này nọ và kêu gọi mọi người đóng góp để trùng tu Nghĩa Trang Quân Đội cũ (tên bây giờ là Nghĩa Trang Dĩ An). Dư luận khắp nơi phản đối.

Cách đây nhiều năm cũng nhiều kẻ “nghĩ ngọng”.

Kẻ thì về Việt Nam in thơ với nghĩ ngọng thế này “Ở đây không tặng được sách cho bạn bè trong nước. In trong nước thì sách đẹp, giá rẻ hơn”.

Kẻ thì mời ca sĩ vc hát và nghĩ ngọng “Cô ta chỉ hát cho đồng bào nghe thôi, có gì đâu mà cộng đồng chống”. Trời đất, thứ Bạch Tuyết, Kim Cương qua Mỹ thì mọi người cần “nhổ vào mặt” hai kẻ này chứ làm sao mà lại mời ả hát được. Thử nghĩ xem nào, với một kẻ cộng tác và thậm chí còn nằm vùng thời VNCH, làm cho cộng sản thì phải coi đó là kẻ thù bất cộng đái thiên chứ. Những kẻ đó không thể giao du chứ đừng nói là mời hát, phải thế không.

Kẻ thì “Đài VTV 4 của vc mở thì kệ nó. Người chống cộng sẽ không bao giờ bị lung lay bởi chúng cả. Người trẻ thì không coi, người già coi thì tuyên truyền cho đám này được ích lợi gì”. Trời đất, nó chiếu cảnh đẹp quê hương để dụ dỗ người già về thăm. Lượng ngoại tệ thu hút từ du lịch đâu phải nhỏ. Nó chiếu nhạc tình để ru ngủ làm mềm yếu tinh thần người sồn sồn. Nó chiếu chùa chiền kinh kệ để người già quên mối thù và muốn bình an để được lên thiên đàng! Nước chảy đá mòn. Nó cứ rỉ rả ngày đêm rồi cũng có lúc nghe lọt tai. “Kính nhi viễn chi” là câu mà những kẻ nghĩ ngọng này không biết áp dụng tí nào, cơ khổ!

Đọc Ngọng

Thời buổi Iphone, Ipad, sản sinh ra nhiều người “đọc ngọng”.

Tại sao vậy? Thì cái màn hình nhỏ tí, đọc cái bài dài có hiểu hết đâu, chỉ tóm được cái vớ vẩn gì đó rồi chụp lấy cái đó mà tranh luận. Điều này đưa đến cái mà tôi hay nói đùa là nói “chớt quớt”.

Ipad chỉ hữu hiệu để xem hình hay đọc sách lai rai khi nằm giường. Hữu hiệu cho người bận rộn. Check mail ở mọi nơi mọi lúc. Nhưng chỉ để check, xem tin tức và trả lời ngắn cho những cái ‘Yes/No”.

Còn nếu một vấn đề nào đó được đưa ra, muốn bày tỏ ý kiến, nhận định thì cá nhân tôi cho rằng, quý thân hữu nên làm ơn ngồi dậy vào computer cho đàng hoàng. Màn hình lớn, dễ đọc tổng quát. Màn hình lớn, dễ nhìn lại cả bài để biết điểm chính ở đâu mà tranh luận vào đề, không nói “chớt quớt” ra ngoài.

Thật ra để giúp netters không “đọc ngọng”, thiển ý tôi là các tác giả cũng không nên bắt netters lạc vào mê hồn trận! Mê hồn trận là những mail dài vô cùng tận, hình ảnh cũ từ đời tám kiếp (mỗi lần load hình cũng mất thì giờ vàng ngọc của người đọc lắm), cứ mỗi cái là mỗi đi vào chi tiết. Đọc một hơi những bài này xong, lắm khi tôi bối rối không biết ý chính ở đâu vì dài quá. Đó là lý do, trước khi chuyển tiếp (FW) một bài dài như thế, tôi thường chịu khó tóm tắt ý chính của tác giả lên đầu để netters dễ hiểu, đồng thời giúp những người bận rộn cũng hiểu được vấn đề mà không cần xem hết bài.


Một phương cách khá hữu hiệu mà tôi nghĩ các tác giả nên thực hiện để nettes không “bối zối” vì bài dài quá. Đó là những dẫn chứng nên để vào Food note. Giản dị quá, cứ để mouse vào chữ cuối, chọn Insert/Refenrences/Food note, nó hiện ra ngay cho mình làm việc. Hoặc bài mới thì nên để “links” đến những bài cũ hay bài có liên quan ở dưới cùng.


Sau nữa nên trình bày sao cho sáng sủa dễ đọc, ví dụ xuống hàng nhiều và chọn Indent để lui vào những vấn đề con (sub event, sub topic). Như vậy, nettrs không phải đọc quá dài. Những cái trên chỉ áp dụng cho bài ở internet và không áp dụng cho bài ở báo in.

Khoa học đã chứng minh, sau 10 phút, hay 4 trang A4 là con người không tập trung được nữa. Đó là lý do sau này các đài ngoại quốc chỉ cho thời sự tối đa 8 phút cho một đề tài. Báo chí thì tối đa 4 trang cho vấn đề xã luận, thời sự.

Chà, đến đây tôi phải ngưng vì bài “lảm nhảm” này đã ở cuối trang thứ 3 rồi!


Hoàng Ngọc An

Ông Chú Bắn Súng Cà Nông Không Tới

Người Bắc hay ví thế này “Họ hàng bắn súng cà nông không tới” để ám chỉ họ hàng xa, rất xa.

Trước kia, tôi có một ông chú bắn súng cà nông không tới. Chả là thế này: ông anh của ông lấy cô ruột của tôi, tôi gọi ông đó là Chú thì “phải đạo” lắm rồi. Còn ông, không ai bắt tôi phải thưa là Chú cả nhưng vốn dĩ “con gái Gia Long ngoan nhất nước” (!) nên tôi vẫn gọi ông là chú. Ông là dân Chu Văn An, tôi là dân Gia Long. Khi ông giới thiệu, mọi người cứ thắc mắc Chú cháu thế nào, tôi bảo “Họ hàng bắn súng cà nông không tới!”.


Tuần vừa qua, lại thêm một ông chú “bắn súng cà nông không tới”. Ông này thật là nhiều chuyện! Khi tôi “meo” và đề nghị “Chú ơi chú à, hôm nào kể chuyện ngày xưa của Sài Gòn cho Lan Chi nhe” thì ông meo giả nhời như thế này “Nếu Lan Chi đúng là cháu của Gs Đinh Tiến Lãng có dạy về Lý Hóa ở Trường Sơn thì tôi mới dám nhận chú cháu. Còn vụ kể chuyện thì xin hãy khoan đã vì tôi già rồi nên chẳng dám đua đòi với những cao thủ (hàng bà bà) như Lan Chi. Tôi vừa chân ướt chân ráo từ Nam Cali sang Dallas. Mở máy đọc thư tình cờ được đọc Lan Chi. Hên quá.”


Tôi phải gân cổ lên thì là mà “HLC cháu Đinh Tiến Lãng” chớ ai! “Ông chú bắn súng cà nông không tới” dám chọc quê cô cháu như sau:

“Vậy là vụ chú cháu coi như ổn. Tôi quen chú của Lan Chi ở Trường Sơn vì thường lui tới nơi đó trò chuyện với các ông Doãn Quốc Sỹ, Nguyễn Sỹ Tế, Thanh Tâm Tuyền v.v..(tạm kể như thuộc nhóm Sáng Tạo). Chứ không có liên hệ nào với ông Lãng về hoạt động chính trị cả. Ra hải ngoại từ nhiều năm rồi không gặp chú lại gặp cháu và lại là một độc giả của cháu. Về vụ kể chuyện thì chả dại gì mang lấy nợ vào thân. Nghe kể thú vị hơn, loạng quạng thiên hạ họ cười cho. Vả lại nghe CDA thưa thốt và Lan Chi bàn ngang tán dọc phê quá nên ‘khớp’”.


Cô cháu là tôi lại trổ tài thuyết phục vì tôi đang “đắm đuối” với đề tài “Sài Gòn muôn năm cũ” thì ông chú bắn súng cà nông vẫn õng ẹo “Còn cô cháu HLC của tôi thì theo tôi là tổng hợp của Kim Thánh Thán và Mao Tôn Cương, chữ nghĩa lại dồi dào. Lắm khi tôi cứ tự hỏi người này muốn điều gì đây. Không kiếm được giải đáp, đành “kính” mà “viễn chi””


Tuy vậy cuối cùng thì tôi cũng thành công. Ông hứa sẽ kể. Cách đây nhiều năm, tôi tìm đến ông không phải vì cái luật sư của ông, cũng chẳng phải vì cái Cố Vấn hay vì cựu Bộ Trưởng VNCH mà chỉ vì cái “Sáng Tạo” mà thôi. Tôi thích, thích chứ không đắm đuối văn chương cơ mà và nhóm “Sáng Tạo” là một thú vị cho tôi tìm hiểu. Thuở xưa cón bé tôi mê Nhất Linh với “Đôi Bạn” chỉ vì cái anh chàng Dũng trong đó đi làm cách mạng! Nhóm Tự Lực Văn Đoàn đã làm nên lịch sử với một số thành tựu cho xã hội. Còn Sáng Tạo? Sáng Tạo, nếu có, thì tôi chỉ chú ý đến Mai Thảo. Tôi không thích Thanh Tâm Tuyền, tôi ghét thơ “bí hiểm” của ông ấy.


Ông chú “bắn súng cà nông không tới” của tôi kỳ này là cụ ông gần 90 tuổi nhưng vẫn minh mẫn, vẫn hiên ngang đi từ Pháp sang Mỹ để nói chuyện thời sự: đó là LS Trần Thanh Hiệp. Tôi nghĩ độc giả của mục Trò Chuyện với Lan Chi có quyền hy vọng nghe những điều rất ly kỳ hay ho của Sài Gòn muôn năm cũ từ “Ông Chú xa lắc xa lơ này”.


Trước LS Trần Thanh Hiệp, HLC cũng “dụ dỗ” được nhà văn Văn Quang kể về Sài Gòn, bối cảnh ông sống, xã hội ông tham gia. Tuy vậy, vì bận với cuốn “Lẩm Cẩm Thiên Hạ Sự” sẽ xuất bản nay mai, cần hiệu đính nên Văn Quang cũng chỉ kể theo kiểu “cưỡi ngựa xem hoa”. Tuy thế, trong bài Văn Quang, ông có một nhận định tuyệt vời và HLC rất thích! ( Xin xem…hồi sau sẽ rõ!)