KHÚC HỒI QUANG

North Dakota, 07 tháng 06 năm 2000
Anh Luật mến!

Mặc dù anh bảo em: “Kể từ nay, không nên gửi thư cho anh”. Thế nhưng, em không tuân theo lời anh dặn. Không phải là em bớt phần mến trọng, không nghe lời anh. Mà vì em phải nói lên hết nỗi uất ức, cùng cực, của một người đàn bà rất đau khổ. Rồi xin tùy ý, anh muốn xử trí ra sao, em cũng cam lòng tuân phục.
Kể từ ngày thành hôn, đến ngày chúng mình chính thức chia xa từ trong tư-tưởng, đến hành động, thấm thoát đã HƠN hai mươi năm rồi, anh nhỉ! Anh còn nhớ ngày cưới chúng mình không? Ba mẹ anh từ Tỉnh lên Saigon, ở nhờ nhà anh chị Tạo, hôm sau cùng dắt díu nhau ra nhà thờ, làm lễ hôn phối. Chúng mình mặc áo quần “đại-lễ”, em diện áo kim tuyến trắng, quần sa tanh trắng, giày trắng, vương niệm kim cương giả lóng lánh, đội lúp voan trắng dài lướt thướt, cổ đeo chuỗi vàng hoa mai, tai đeo bông vàng, tay xỏ nhẫn vàng, tất cả là vàng 24k. Để chụp hình lưu niệm.
Anh đóng bộ complé đen mới tinh, áo sơmi trắng, caravate sọc đỏ nền xanh, mang giày thời trang. Chúng mình ngồi trên xe hoa. Xe bằng những chiếc xích lô máy, nổ đinh tai nhức óc, bụi và khói tỏa bay nghẹt lỗ mũi. Mặt mày em với anh dính đầy than bụi. Ấy thế mà vui. Em nào đòi hỏi gì đâu?
Dọc đường chính chiếc xe xích lô máy của “cô dâu chú rể” lai bị hư haị nặng, mình phải đứng “thộn mặt” ở bến Hòa Hưng. Chờ bác tài sữa khá lâu. Vì thế trể giờ làm lễ cưới. Chúng mình đã giận-nhau, em vùng vằng không muốn làm lễ cưới, lễ hỏi gì nữa. Me anh theo năn nỉ em. Có lẽ đám cưới chúng mình đặc biệt “tếu” nhất ở chỗ “dám” đi xe xích lô máy! Vì có tiền đâu, mà thuê xe hoa sang-trọng chứ. Ấy mà, “Chúng- Mình” đã có bảy mặt con, bốn trai ba gái rồi nhỉ! Đám cưới! Chỉ lèo tèo mười mấy người bên họ "nhà Trai". Bên họ "nhà Gái" tuyệt nhiên không có một người tham dự! Có thể, do chính điều nầy, mà anh sinh ra "hận em & gia đình họ hàng em" chăng?
Em sống trong gia đình anh từ bao năm qua. Kể như là một sự chịu đựng vô bờ bến. Nỗi bức xúc tột cùng, không thể diễn tả nên lời. Không bao giờ nói hết, chỉ tóm gom ít câu chuyện. Em vẫn cố gắng duy trì tình cảm. Giữa sự phân biệt đối xử. Giữa cha mẹ chồng. Anh chị chồng. Chồng. Các con.
Từ cách ăn, uống, sinh hoạt thường nhật của cha mẹ anh, cả anh nữa, đều rất khác biệt với tập tục ở quê em. Chính vì những bất đồng nho nhỏ đó, dần dần dẫn đưa đến tình trạng chia xa sau nầy. Mong anh hãy bình tĩnh, để em tường thuật lại vài quan niệm của em, (hy vọng anh sẽ thông cảm, tha thứ cho em, khi anh nhận thấy điều em nói là đúng sự thật)
Ngày đầu tiên, anh đánh em, ấy là hôm tết ở trong Hà Đông, anh đi đánh bài, thua sach. Bởi em có cái tật ưa cằn nhằn anh hoài. Công nhận em nói dai quá đi:
- Anh thua hết, lấy đâu ra tiền ăn. Trong khi mình thất nghiệp hử?
Bao năm qua, mặc dù đêm đêm đầu gối tay ấp, nhưng em tin chắc rằng: Anh vô tư đến độ, chẳng cần tìm hiểu gì về em cả. Miễn sao những nhu cầu đơn giản nhất thuộc về anh, mẹ cha anh, được đáp ứng, là anh vui lòng an hưởng. Mặc em đau yếu, em vẫn "nai lưng" ra làm việc, âm thầm buồn bực, lo-âu phiền muộn. Anh không hề an ủi, vỗ về, hay động viên nâng đỡ tinh thần em.
Giữa anh và em có một vực thẵm vô hình trĩu nặng, rất cay đắng, mà em không thể thở than cùng ai. Kể cả ba má, anh chị của em. Em không thể nói một lời. Vì chính em cãi lại cha mẹ, tự chọn lựa cuộc hôn nhân nầy. Em phải gánh chịu mọi hậu quả tàn khốc.
Nầy nhé: Do được bố mẹ cưng chiều anh rất mực. Thế nên họ không dám làm mích lòng anh, bất cứ điều gì. Cho dù điều anh suy nghĩ, chưa hẳn là đúng. Mọi ý kiến góp phần trong sự xây dựng hạnh phúc gia đình. Từ việc nhỏ đến việc lớn, anh đều tự ý làm, không nghe lời em bàn bạc. Rồi, khi “cớ sự” xảy ra, nhiều lần chẳng toại ý, anh không lắng nghe lời phân tích của em. Anh “gào lên” bảo là:
- Em cứ cằn nhằn, khi chuyện dĩ-lỡ rồi. Ồn quá!
Ở trong anh có sự bướng bỉnh, đầy ngoan cố. Kẻ cả. Gia-trưởng kinh khủng! Thì vâng! Anh là con trai trưởng mà lị! Dẫu vậy, em không mấy đau buồn, bằng bản tính nóng nảy, cộc cằn, ương ngạnh. Rồi anh trở thành vũ phu, thô-lỗ lúc nào chẳng rỏ.
Những lần anh làm phật ý em, công nhận em có lỗi với anh, khi em không thể ngồi im, nhịn-nhục, tiếp tục cúi đầu im lặng chịu đựng. Em cãi lại anh, để rồi tự rước những trận đòn bầm thâm, bầm tím vào mình. Bao lần em đã khóc rống lên khi bị “ăn đòn”. Như khóc cha mẹ chết. (Mà, quả tình cha mẹ em đã chết, em chỉ ôm mặt khóc thầm, chứ nào có rống lên mà nói. Em không thể về quê dự đám tang. Lúc đó, vừa mất nước hai, ba năm, em không có đồng bạc dính túi, mọi sự đi lại đều vô cùng khó khăn, cách trở vô vàn).

Trở về chuyện em bị ăn đòn thuở xưa, có nhiều lần em nghiến chặt hàm răng, lãnh những cú thoi, cú đá, cú đấm. Chưa “đã”, anh còn lấy cây cột cắm mùng, quất túi bụi vào "một con người", được gọi là “Vợ”. Vừa đánh đập em. Anh vừa gào tên cha sinh mẹ đẻ em. Anh chửi bới.
Nói thật với anh, cho dù anh đánh đập em tàn nhẫn đến cỡ nào. Em vẫn đứng chôn chân tại chỗ chịu trận. Không phải vì em lì đòn, cam phận tôi đòi. Run sợ trước đòn vọt, không dám chống cự. Mà, chỉ vì em chán sống. Không còn nước mắt khóc thương thân phận mình. Nên anh muốn hành hạ em đến chết, cũng đành.
Nhưng tuyệt đối, anh không được xúc phạm đến cha mẹ em. Bởi vì, em là con nhà gia giáo, cha mẹ sinh thành dưỡng dục, dạy dỗ em từ công, dung, ngôn, hạnh. Chưa bao giờ em đền ơn đáp nghĩa. Em quá bất hiếu, bất tuân khi làm vợ anh, (em chưa nhỏ giọt nước mắt bên mồ cha mẹ, em bức xúc tột cùng).
Kể cả họ hàng thân quyến em, họ chưa bao giờ lợi-dụng. Hay làm điều gì mích lòng anh. Tại sao anh đem họ ra để sỉ-nhục. Hở? Do vậy, em đã có những lời nói phản-kháng. Mà mẹ anh cho đó là “trả treo” với chồng. Mẹ bắt anh phải “dạy-dỗ” em “từ thuở bơ vơ mới về” nhà chồng. Dạ vâng! Dạy vợ như thế, mẹ mới hã lòng!
Hồi xưa, anh chưa đi “tù cải tạo”, các con đều xinh đẹp, ngoan hiền, học hành ưu tú, rất giỏi. Đến khi các con lớn lên trong “chế độ hòa bình, tự do ở Việt Nam” nầy. Cha đi tù chưa về, mẹ tần tảo kiếm cháo kiếm cơm nhọc nhằn. Không người chăn dắt, các con đã “đổi mới tư duy” lúc nào. Nhiều lần các con sai trái, em chỉ dạy điều hay lẽ phải. Chẵng những các con không tuân phục, mà nặng lời chê trách, nói:
- Mẹ làm sao, ba mới đánh đập.
Thậm chí có nhiều lần thằng bé Ba chửi vào mặt em:
- Bà không xứng đáng là mẹ tôi.
Nhưng điều đó chưa đau lòng bằng, bao lần con trưởng và con thứ hai, đã lôi tên ba của em ra mà chửi là:
- Tại ông Bộ Trân không biết dạy con, nên để ba dạy, cho biết thế nào là lễ độ.
Anh Luật nè, cho dù em có lỗi tày trời gì với anh đi, thì chúng nó là con cái, đâu có quyền xen vào chuyện của người lớn. Nhất là không thể nào mất dạy, hỗn láo với ông bà, cha mẹ đến vậy!
Rồi một ngày kia, khi anh đã trở về “đoàn tụ”và đi Mỹ theo diện HO. Mấy lần, đến ngày đám giỗ ba mẹ, em để dĩa bánh tro, bánh ít lá gai, (là bánh mẹ thích ăn) lên bàn thờ. Chưa tàn cây nhang, thằng bé Ba nói:
- Khi sống không cho ăn, chết còn bày đặt kiễu cách.
- Lớn rồi, sao con ăn nói bậy bạ vậy?
Thế là, từ dưới đất bé Ba phóng lên lầu, nó vừa chửi, vừa lấy hai tay xua hết dĩa bánh, đỗ xuống thảm. Chẵng những thế, nó còn quăng cả hai tấm hình ông bà ngoại xuống thảm. Rồi đi xuống lầu. Em la mắng nó là:
- Người có học, cao-học mà thua đứa chăn trâu. Đứa chăn trâu mù chữ, vẫn một lòng kính trọng người khuất núi.
Nghe vậy, nó đã chạy lên lầu, cầm hai tấm hình của ba má, ném xuống dưới lầu. Rồi chạy xuống, lấy hai bàn chân mang đôi giày sport mới, dẫm nát mặt kính. Trước sự chứng kiến từ đầu đến cuối của bà nội, và anh.
Hãy nhớ lại xem, thấy rỏ hành động của con, cháu, từ đầu đến cuối. Mẹ anh và anh, không hề mở miệng nói phải trái một lời. Có phải như thế là, bà nội và cha chúng nó, đã gián tiếp xúi giục con, cháu, có những lời lăng mạ, cử chỉ, hành động đốn mạt đến thế? Thế là, kể từ đó, trong nhà đã không có di ảnh của ông bà, cha mẹ nào.
Tất nhiên, từ ngày các con biết em có bạn trai. Em biết nguyên nhân chính là do từ chỗ đó, mà các con càng hỗn láo với em. Vì các con thương anh và em. Chúng không muốn chúng ta ly hôn. Càng không muốn em phụ bạc anh, đi với người khác. Các con nói:
- Do ba mẹ tự chọn. Thì phải chịu đựng, hy sinh cho đến chết!
Em rất nhục, hèn hạ, xấu hổ với các con. Nhưng... Làm sao em có thể tiếp tục sống với gia đình nầy, khi đau thương ngày chất chồng?
Câu chuyện thật rất đau lòng nầy. Em nói ra không ai có thể tin được. Có người bảo em:
- Có lẽ em là “người tình hờ” hay chỉ là con sen đầy tớ. Và, em là bà mẹ ghẻ chúng. Nên họ mới “thù-hận” đến thế!
Thôi có Trời biết, cũng đành “một kiếp người trôi sông lạc chợ”. Những ngọn nến trong cuộc đời, tự tay tay thắp lên. Và, cuộc sống phải là điều... chấp nhận!
Bây giờ, nếu anh đã hiểu rỏ lý do, tại sao em phải xa rời anh. Xa rời anh từ trong tư tưởng. Sự thật không phải là bây giờ, em mới xa rời anh. Mà chính anh đã xô đẩy em, ngày càng xa rời anh, (để tìm kiếm một nơi an tựa khác) - Xa từ ngày đầu tiên, mới bước chân lên thềm nhà anh - Bao lần trước ngọn roi, đòn vọt đó, em đã mạnh dạn nói với anh là:
- Nếu anh thực lòng yêu em, muốn suốt đời chung sống với em, anh hãy thay đổi cách ứng xử. (Em hằng ao ước như vậy, bởi vì, em là người con có đạo Thiên Chúa, lề luật đòi buộc em phải tuân giữ một vợ, một chồng. Cho đến chết. Dù người phối ngẫu có hành hạ mình cỡ nào. Cũng không được phép ly dị. Thật cay nghiệt vô cùng cho một chuỗi lề luật xiềng xích buộc ràng! Anh đã hỏi:
- Tại sao! Nhục đến thế! Chờ gì mà không chịu ly dị?"
Em trả lời rồi đó!
Hồi ấy, em mong:
- Anh hãy giữ em lại bên anh, không cứ là anh chỉ giữ thể xác nầy, mà điều “cốt lõi” vô cùng quan trọng ở tình yêu. Gia đình. Hạnh phúc lứa đôi. - Là anh hãy giữ tâm hồn em ở lại bên anh. (Chứ thân xác em nằm bên anh, mà tâm trí, trái tim em bay bổng đi thăm viếng nơi khác. Thì anh giữ lại thân xác vô hồn nầy, chả hữu ích gì!) Đó mới là sự bền đỗ tình yêu, hạnh phúc vĩnh viễn. Có sá gì cái thân xác tầm thường kia. Như trăm triệu thân xác đàn bà khác.
Có khác biệt, cao quí chăng. Ở chỗ “con đàn bà đó” có trái tim biết hy sinh. Nhẫn nhục chiu đựng. Biết rung động. Biết thổn thức. Biết tương kính như tân. Biết lắng nghe. Phục thiện. Yêu thương và sẵn sàng ôn hòa. Tha thứ tất cả mọi lỗi lầm cho nhau.
Gửi lại anh dòng mực khúc hồi quang cũng như hàng lệ đã ráo hoảnh, cạn khô từ lúc nào chẳng rỏ. Em không còn đủ nghị lực để khơi lại vết thương lòng, quá tàn nhẫn, quá đắng cay cho một thân phận bạc phước yếu hèn.
Xin chào vĩnh biệt anh. Chúc anh cùng các con, an-hưởng mọi điều tốt đẹp nhất.

CHTN Mi Mi
*
Ưu Du
_ * _

MẠC A KÍU

Trong phòng làm việc, có Mạc A Kíu là người chân thật, đến mức ngây ngô, mà dễ thương, chịu không nỗi.
A Kíu thích uống nước đá thật lạnh, nhai nước đá cục rốp rốp. Trong lúc anh ăn cơm nóng sốt, vừa thổi vừa ăn. Răng anh bỗng dưng dỗi hờn, đau đớn sưng vếu lên một cái, bỏ anh mà đi. Anh tức mình, đi bọc răng vàng ở lỗ trống. Thế là hai hàm răng, thấy cái răng vàng, giàu có, “đẹp gziai” quá, chúng dỗi hờn, từ từ rủ nhau đi hết cả hàm dưới.
Răng hở thì môi lạnh, môi buồn, nên mỗi lần ăn, anh cố cho hàm trên đi gặp hàm dưới, thăm hỏi nhau tí chút. Nhưng nó đã thất lạc trong cuộc đời. Một chiếc răng vàng cô độc, không hiểu tiếng nói nhau, còn răng mô mà cười!
Hàm răng mệt, cái mồm mệt, không nhai thức ăn, cơ thể mệt, bộ óc mệt lã theo. Chúng rủ nhau biểu tình, đi tìm trẻ lạc mất răng. Hàm răng cái sún, cái bọc vàng lổn chổn. Thật khó chịu. A Kíu không nhớ gì hơn, ngoài việc lo lắng "bộ gió". Vì cái răng cái tóc, là gốc con người mà!
Một hôm, được phân công, Kíu cùng bạn công tác tại xóm Nghĩa Hành. Bé, Châu, đi nhanh. Là âm thoại viên, anh có phần bệ vệ, vì bụng lỡ mang thùng nước lèo khá lớn, so với chiều cao. Kíu ì à ì ạch leo lên dốc. Anh che tay nhìn ngang nhìn dọc, không thấy hai bạn đâu. Mất hồn mất vía, anh ngồi phịch xuống gò mối, nghỉ mệt. Đã lo sợ lạc đường, tự dưng cái bụng phệ sôi ục ục. Như muốn biểu tình, phản đối giờ cơm đến trễ. Lom khom đứng lên, bỗng máy truyền tin phát tín hiệu. Anh lại ngồi vật ra, duỗi hai chân, chụp lấy máy, mở tầng số liên lạc. Nghe xong, “anh ca”:
- Cái lày ngọ xin “lại ý” dzui loòng chỉ cho. À, ló tẩy chay ngọ, ló li lâu mắc dồi, bỏ em lứng dứi gót cay phựng. Ló hỗng béc liều a. Em hỏn béc chỗ lào, lễ li dề à. Lần lầu mới dề qua lay. Hỏn béc dớ cái đừng dề a.
Thọ, Đan, và Nhã phì cười, Nhã trêu chọc:
- Đi mau mới kịp bạn. Phải biết "giác ngộ", cho tiêu bụng mỡ chứ.
- Ngộ béc dát ngộ mờ. Có gì ngộ ngộ, ngộ dát cho a.
Có trời biết, làm cách nào A Kíu trở về an toàn, lưng đeo máy truyền tin, vai đeo ba lô cá nhân, vai vát thêm lưỡi cày, chả biết nhặt ở đâu. Kíu nói:
- Nó giác ngộ quá, thì ngộ dát dề a.
Thọ vừa tức, vừa vui, anh kêu trên loa phóng thanh: Có ai mất lưỡi cày, xin cho biết. Phòng mang trả lại sau.
Lần khác đang ăn cơm, Đoàn-trưởng gọi xuống, bắt anh em nộp bảng "Dự trù Kế Hoạch A. Tối cần". Kíu quên chưa cúp máy, báo trình với Đan:
- Xin báo thựng cấp là tối cần, bạng dự trù kế hoạch A, chớ sáng thì hỏn cần.
Ngờ đâu Đoàn-trưởng nghe được. Trời ơi! Hậu quả ăn với nói, lầm lẫn và hiểu sai nghiã. Anh "an nghỉ năm ngày chuồng cọp", bị muỗi đốt thỏa táich. Anh nằm chèo queo, chờ điều tra. Toàn Phòng, Ban, gửi “thỉnh nguyện thư” lên Đoàn-trưởng, bảo đảm hạnh kiểm, hành vi anh. Kíu được tha khỏi chuồng cọp.
Từ đó, anh câm như hến, không dám bép xép cái miệng ăn mắm, ăn muối. Anh tình nguyện “xuống cấp”, làm hoả đầu quân ở Sư-đoàn, cho chắc ăn. Anh nấu ăn ngon tuyệt. Y như Tàu Hồng Kông. Anh kể chuyện tình của anh, với cô bồ ở Chợ Lớn, vui và buồn hết biết, như sau:
- Sau khi đã bọc chiếc răng vàng, nhân "mùa thu lá bay", để kỷ niệm lần đầu tiên “Anh và Em” yêu nhau. Họ đi nhà hàng Arc Enciel. Anh bảo nàng:
- Em là Ba Chệt, thì cứ hiên ngang, can đảm nhận mình là Ba Chệt, sợ gì ai mà mắc cỡ. Em hãy mặc áo Thượng Hải, hở ngực, hở nách, xẻ hai bên đùi, lên sát mông. Cho anh dẫn đi dzợt le. Anh muốn tụi mình nên cà nhỏng chút, cứ làm dóc, giựt nổi, chơi trội, đi khoe với đời. Em không nổi, như cái rốn của vũ trụ. Thì đời mình mất vui, kém hạnh phúc đi.
Thế là nàng trẻ người non dạ, “ẻm” nghe chàng dụ khị, "phỉnh" nhẹ thôi, chứ anh gallant trắng trợn, còn ra cái thể thống gì bậc mày râu! "Anh Em" cho... tới luôn bác tài. Nàng hí hửng, thích thú mặc xiêm y, thân hình chưa phì lũ lắm. Chàng trông nàng đẹp ra phết. Hai người cầm tay nhau “dzung dzăng”, lí lí lắc lắc đi ngon lành. Cái bóp đầm lủng la lủng lẳng đung đưa, có vài đồng bạc lẽ, bỗng bị "bàn tay anh tài” cướp giựt mất, lẹ như chớp.
Bất ngờ, nàng trợt chân té, chiếc giày cao gót, văng lông lốc tuốt dưới lầu. Đau quá là đau, nàng ngồi chò hỏ nơi bậc thang, mặt tái xanh, không còn chút máu. Mồ hôi hột vã ra, "ẻm" bủn rủn tay chân. Nàng thầm nghĩ :
- "Chắc là ma nó xô, cho mình bong gân, lọi giò đây, chứ cái thằng ma-cô cướp cạn, ốm o như đồ xì ke, đuổi ruồi không bay. Làm gì xô mình lọi giò được ha"
Vô tình nàng "để quên sự đời em ra". Thây kệ mặc khách tao nhân, đi lên, đi xuống cầu thang, quay lại nhìn, ngó sững sờ "chỗ nớ" đã đời.
Chàng thanh niên non đời ĐÃ nén giận, chạy xuống lượm chiếc giày. Anh đứng dưới chân thang nhìn lên. A Kíu thấy “chỗ nớ” tổn hổn, rỏ mồn một. Giật mình xấu hổ, mặt đỏ tía tai rần rần. Ảnh mắc cỡ muốn độn thổ. Chàng cầm chiếc giày cao gót sút đế, vụt nhảy lên một lần, hai ba bậc cấp, ném chiếc giày vào bụng nàng, kêu cái "biịcch". Chàng cằn nhằn:
- Con gái, con nai gì không ý tứ, mặc cái "xì níp" nhỏ xíu, trơ trẽn quá. Em lại còn xí xọn, nhí nha nhí nhảnh.
Nàng tức giận lên cực điểm, đến tím mặt, bầm gan. Không dỗ dành, khi người ta đau điếng, thì thôi. Còn la mắng cái nỗi gì, giữa chỗ ba quân. Nàng nghiến răng trèo trẹo, xổ một tràng tiếng "Háng" văng cả nước bọt khiếm nhã ra:
- Ai biểu, nị thít ngộ đi “phe” với đời. Ngộ không bét. Ba trợn á. Ay dà! Cái đồ dóc tổ a.
Tự ái dồn dập mà! Tuy nhiên, thấy nàng xù ra như lông nhím, chàng cũng biết điều, liền hạ mình hạ giọng, năn nỉ ỉ ôi. Nàng được trớn, lên mặt vênh váo, lì lợm, làm le, làm tới, không thèm hòa. Nàng xù bộ mặt rất ư dễ ghét ra, trông ngứa mắt quá chừng! Xách chiếc giày lủng lẳng, nàng hất mạnh tay chàng, cà niễng cà giật chân, đi theo điệu “bì bộp, xô-lô-rốc” chấm phẩy. Ẻm leo lên taxi... cho tới luôn bác tài. Bác ta rồ máy chạy cái vù. Giữa đám thị dân, đang kinh ngạc nhìn theo.
Thế là chàng nổi máu anh hùng lên, bỏ đi một nước, giang hồ biệt tích. Anh leo lên xe “đi quân dịch là thương nòi giống” . Anh vui vẻ hát điệu tẩu mã rất linh hoạt của dân ca Huế.
Thôi chả còn gì cho “Anh và Em”. Thật chả còn gì cho mối tình, mà chàng nghĩ từ nay đúng là: Thứ cà tửng, cà tàng, cà khịa, cà chớn, cà chua"... Khi nàng ù té chạy làng, lê bước chân què, leo lên con đò, ca bài “Sang Ngang” của Đỗ Lễ, cho mối tình đi đứt, theo đuôi con nòng nọc.
Anh dứt khoát mọi điều khẳng định. Như đinh đóng cột vào vách. Như ngôi nhà quay mặt về núi. Muôn đời không thèm đối diện với biển cả.
Nghe tin được về hậu cứ sớm hơn dự định, A Kíu nổi tiếng trùm sò, chuyên môn cho anh em "ăn mắm mút dòi". Nay anh là người hào phóng, trước tiên vát cái bụng phệ, đi quăng mùng mền quần áo cá nhân. Anh cần nhẹ bớt ký.
Anh lấy ly, tô, chén, soon, nồi ở trong thùng ra, đập bể hết, xán cho bằng thích (hai bàn tay mập ú). Các anh khác bắt chước, lôi tô chén trong ba lô cá nhân ra, xán bôm bốp xuống nền gạch. Đã thiệt ta!
Đùng một cái Trưởng phòng đi họp về, báo tin phải ở lại thêm bốn ngày. A Kíu ngồi thộn ra, méo mặt như cái nồi soon nhăn nhúm. Lấy gì xào nấu cho anh em ăn đây hở Trời! Thật chán mớ đời. Mấy ngày đó, anh em chịu trận giữa cơn rét rừng luồn vào tủy sống. Các anh chẳng dám mở miệng kêu than nửa lời.
Ngày ngày A Kíu xin nấu ăn nhờ nhà dân, đi bắt ốc mò cua, hái rau sam, rau dền, rau đắng mọc hoang, luộc cho anh em ăn tạm đỡ lòng, với thịt hộp xin đồng đội. Thật may vừa có lệnh leo lên xe về nhà.
Tất cả câu chuyện về bạn bè, cùng hoàn cảnh, không gian và thời gian, thoáng hiện trong tư tưởng Đan, dưới ánh sáng màu thiên thanh kỳ diệu. Đan mỉm cười về vài mẫu chuyện vui, tương tự như thế. Hầu quên đi nỗi nhọc nhằn đời lính chiến phong sương. Tạm quên bao khổ đau cuộc sống đùn lên trong đời.
*Ưu Du
_ * _

NGHĨA TƯƠNG GIAO

Thời gian tiếp nối nhau ngày qua ngày, đêm qua đêm, trôi đi, trôi đi.
Đan, Nữ, có dịp làm chung nhiều công tác. Nữ hỏi Đan chuyện "Hoàng Tộc của anh". Đôi khi cao hứng, anh nói sơ qua về đời vua Gia Long, Vua Minh Mạng ra lệnh xiềng mã của ông Lê Văn Duyệt ở đường Hiền Vương, ông Duyệt rất linh thiêng. Cụ cố Hường Thuyền là bọ đỡ đầu của tổng thống Ngô Đình Diệm. Thế là ba anh mang họ Ưng.
-* Nói về vua Thiệu Trị. Ông Tôn Thất Thuyết làm Binh Bộ Thượng Thư dưới Triều Vua Tự Đức, năm 1883 Tự Đức băng hà. Khâm sứ Georges Mahé bị cách chức vì cho đào mồ vua Tự Đức lấy nhiều châu báu vàng bạc.
-* Tiếp sau là Joan Charles cho đào Tử Cấm Thành, điện Minh Viên của vua Minh Mạng vơ vét ngọc ngà. Hai ông Thuyết và Tường, đổi di chiếu phế bỏ Dục Đức là con nuôi của Tự Đức, tự quyền đưa em của Tự Đức, là Lạc Quốc Công lên ngôi, lấy hiệu là Hiệp Hòa. Họ đưa Dục Đức đi biệt giam, sau đó bắt Hiệp Hòa uống thuốc độc tự sát. Kiến Phúc lên ngôi 6 tháng thì chết không rỏ nguyên nhân.
-* Hai ông lại đưa Ưng Lịch lên ngôi vua lúc 12 tuổi, niên hiệu là Hàm Nghi. Ngày 22 tháng 5 năm 1885 bị thất trận đồn Măng Cá, ông Thuyết rước Vua Hàm Nghi và đoàn tùy tùng chạy đến Tân Sở. Băng rừng vượt suối ra Quảng Trị. Đi Hà Tỉnh. Qua Trung Quốc, ông thất chí thành cuồng điên, lấy gươm chém vào đá. Người đương thời gọi ông là "Trảm thạch Tôn Tướng quân". Pháp đày ông Nguyễn văn Tường. Lập Chánh Mông lên ngôi vua, lấy niên hiệu là Đồng Khánh.
-* Bây giờ Việt Nam có hai vua. Vua Đồng Khánh xe pháo ra Quảng Bình dụ Vua Hàm Nghi về hàng Pháp. Năm 1888 vua Hàm Nghi bị bắt đày qua Algerie. Bửu Lân là con Dục Đức và mẹ bị biệt giam được triều đình rước về tôn lên vua lấy hiệu là Thành Thái. Khi 18 tuổi Pháp biết Thành Thái có chân đứng với Phong Trào Đông Du, đã truất ngôi lưu đày sang đão Réunion.
-* Lập Vĩnh San lên ngôi lúc 8 tuổi, lấy hiệu là Duy Tân. Trần Cao Vân và Thái Phiên lập Việt Nam Quang Phục nước bại lộ. Vua Duy Tân bị bắt ngày 6.5.1916 ở Nam Giao. Pháp giam vua ở đồn Măng Cá rồi đày vua qua Réunion. Hai ông Vân và Phiên bị chém ở pháp trường. Pháp lại chọn con trai của Đồng Khánh là Bửu Đảo lên ngôi, lấy hiệu là Khải Định. Thượng thư Bộ Lại và Cơ Mật thời vua Khải Định là Phước Môn Nguyễn Hữu Bài đảm nhận.
-* Vua sau cùng là Nguyễn Phước Vĩnh Thụy, niên hiệu Bảo Đại. Ông Lê Phát An, một cự phú ở Saigon là con trai trưởng ông Huyện Sĩ. Ông An được Vua Bảo Đại quý mến, phong cho chức An Định Vương. Ông gã cháu gái là Nguyễn Hữu thị Lan, (con ông Nguyễn Hữu Hào) cho Vua Bảo Đại, tức Nam Phương Hoàng hậu. Bảo Đại có chính thức ba quý phu nhân: Lý Lệ gốc Tàu. Mộng Điệp ở đường Graffeille, số 7, Dalat. Và Gernie bà Tàu lai Pháp.
Ba Đan nhìn thấy "lịch sử kinh dị" từ trước đời vua Gia Long đến đây, không mong gì hơn, là cho Đan du học, tránh xa cảnh đau lòng.
Đan đưa Nữ xem những tấm ảnh, chụp thắng cảnh Kinh Thành ánh sáng Ba Lê. Bà con anh em trong Hoàng tộc. Tuy nhiên anh chỉ thích ngắm nhìn bức danh hoạ lừng danh Leonardo de Vinci vẽ Mona Lisa, người đàn bà anh thư tuyệt vời, nhưng kín đáo, khó hiểu bên trời Tây.
Tựu trung, Đan chỉ nói với Nữ những chuyện từ đời... ông cố lũy, chuyện tào lao xịt bộp. Tuyệt đối anh không hàn huyên tâm sự chuyện tình riêng, hay thân mật ngọt ngào hơn. Anh xem Nữ như nghĩa tương giao. Mặc dù vậy, Nữ yêu thầm trộm nhớ Đan, đến rã rời héo hon. Nàng muốn chinh phục anh bằng mọi cách.
Khổ một điều, hình như Đan không lưu tâm đến mình, Nữ không là đối tượng của anh. Đồng thời Nữ cũng mến yêu Thắng, Quân. Không biết như vậy nàng có đa tình, lãng mạn, bậy bạ lắm không? Chỉ có một trái tim, mà chứa hai ba bóng hình?
Không có cách gì quyến rủ thu hút họ, Nữ đâm ra tức giận, ghét Hoài, tên thật của mình thật xí. Còn tên thật con “qủy xứ" đó, nghe chi mà ngứa tai, cái gì mà Hương Hoài? Ủa, cả biển nước mắt khóc đầy vì nó, hay là nó khóc nhớ ai thành biển khói hương hoài? Cầu cho nó khóc ai, nước mắt thành sông thành biển đi. Hèn gì cả đại dương bao la, cũng rì rầm sóng vỗ đêm ngày vì... si nó.
Con nhỏ nầy có cái gì hơn ta nào? Nó thật thà ngố ngáo, lù đù quê một cục, quê mùa hết chỗ nói. Nếu Nữ không muốn xỉ vào mặt nó mà nói:
- Mi cù lần số một. Trong khi tau đẹp thua kém chi mi, tau ăn nói có duyên, khôn khéo, từng trãi, có kiến thức sâu rộng ngang ngữa mi. Mi tú tài đôi, thì tau tú tài toàn chứ bộ!
Không hiểu mấy tên đàn ông, mê con nhỏ cái nỗi gì, mà ngẩn ngơ, bơ phờ, hốc hác hết trọi vậy? Nữ thấy Đan thật dễ thương, lúc nào cũng trầm tư, ung dung, đứng đắn và nhã nhặn. Đan khác Thắng. Thắng nhanh nhẹn vui tươi, hồn nhiên và lém lỉnh.
Trong giờ làm việc, bạn bè dốc toàn lực vào đó. Họ ít nói, lầm lì, mệt nhọc với giọt mồ hôi đọng bụi đường bẩn thỉu. Công việc giải quyết nhanh chóng. Toàn ban đứng phắt dậy. Đầu đội nón sắt, nai nịt gọn gàng. Chân mang giày saut, áo quần đồng mầu. Ba lô nặng trĩu mập ú sau lưng. Họ chạy ra bãi đậu xe leo lên. Xe GMC từ từ rồ máy. Vài anh chậm chạp lon ton chạy theo. Miệng la ơi ới, tay ngoắt lia liạ, nói câu chọc ghẹo nhau, bông đùa:
- Chờ tui ga guộng dới. Tui lấy bâu, đựng gậu nấu en, ren?
- Định bỏ rơi tôi lại với ai đây? Ở với bầy khỉ à?
- Cho tui ngó ông đi goa, boà đi lợi, chớ có mô khét khe, dzậy cà.
Thế đấy! Dù đi với đồng đội đến vùng trời xa xôi, hẻo lánh gần đầu đạn mũi tên, chết chóc không biết sẽ đến lúc nào. Vậy mà họ tươi cười, cố bám theo. Mấy anh ngồi trên xe chồm xuống giơ tay ra đón chụp, kéo bạn lên. Anh lính cười thoải mái, thân hình đeo lủng lẳng trên thành cửa, lắc lư như chú khỉ chuyền cành. Cây súng va lách cách vào băng đạn. Cái bi đông nước lắc qua lắc lại, dưới quai đeo sờn uá, rách lỗ chỗ. Bên doanh trại lộng gió và đầy sa mù, là tiếng quát hỏi dõng dạc:
- Ai đó. Yêu cầu đứng lại. Vui lòng trình giấy tờ.
Nhiều tiếng nổ ầm ì vang vọng từng hồi như dịp sấm. Lửa tóe ra trên đầu như vì sao băng đổi ngôi. Bià rừng hiu quạnh, có tiếng vạc vỗ cánh lạnh lùng đi ăn đêm, vọng vào căn lều ẩm lạnh. Trưởng Phòng nhắc nhở anh em phải cẩn thận, dò dẫm từng bước đi. Ở vùng nầy thường bị đắp mô, phá hoại, gài mìn, ném lựu đạn.
Người Lính muôn đời Lục Quân Việt Nam truy tầm "chuột nhắt" mỗi ngày, mỗi giờ. Phải hy sinh trong muôn vàn hy sinh to lớn kinh khủng. Sau loạt B 40 và Bêta. Nhiều tiếng hoả tiễn xè xè vút vút bay, rồi từng chuỗi nổ dồn dập rền rền.
Mắt họ nổi đom đóm. Đầu choáng váng, đinh tai nhức óc. Ngực tức đến độ muốn ói máu. Những chòm râu tua tủa quanh hàm, đựng đứng lên. Hai hàm răng nghiến trèo trẹo, kẻ răng rít lên từng tiếng thở hổn hển dập dồn.
Người Lính luôn nằm gai nếm mật, ăn bờ ngủ bụi. Nếu có được cái giao thông hào ẩm lạnh trú chân là may. Họ chụm đầu cúi mặt, chia nhau từng vụn thuốc nhỏ, hai bàn tay khum khum che đóm lửa, không cho ánh sáng thoát ra ngoài. Họ hít hít từng hơi thuốc. Tình đồng đội vào những giây phút tột cùng hiểm nguy, thật vô cùng trân quý. Cảm động đến chảy nước mắt. Cực khổ quá chừng! Ôi! Đời lính vô cùng xót xa và bạc đãi!
Cuộc sống Người Lính Chiến nằm gai nếm mật là thế! Là những ngọn nến trong muôn triệu ngọn nến đời, tự tay người Lính đốt lên. Và, cuộc sống gian truân, phải là sự hy sinh, chấp nhận vẹn toàn cho tha nhân. Chấp nhận vẹn toàn!
Hơn một tuần trôi qua tốt đẹp, cho đến một hôm Đoàn làm việc xa Tiểu Khu. Nữ băn khoăn thấp thỏm, lo lắng muộn phiền, nhớ nhung ngập lòng. Nàng gọi phone kể Thắng nghe nỗi buồn thương ray rứt và hỏi: ..."Có phải em đã yêu người lính phong trần, nơi ngàn chốn sơn khê Minh Long rồi không ?". Nữ dám hỏi Thắng câu đó. Kể cũng lạ!
Nhóm tiếp liệu trợ y của Nữ lên đường, khi sương ướt đẫm cỏ cây. Bầu trời chìm đắm trong khí lạnh mùa xuân ve vuốt ban mai, ẩm ướt giá lạnh và buồn bã vô vàn. Duy có hình ảnh đáng nhớ nhất, trong lần tiễn đưa giờ phút đầu tiên, trên lưng đồi ngập tràn gió lạnh sương mai: Khuôn mặt đẹp, dáng dấp oai hùng, phong sương, trầm tư và chững chạc.
Gió sớm thổi phồng lưng áo trận bạc màu, đôi giày đinh lấm lem bụi đỏ, khi Đan đứng trên thềm doanh trại, đầu đội mũ sắt, một tay anh cầm ca nước nóng đưa cho Hoài uống. Một tay Đan chống ngang hông, phiá sau trại tù (nay có lẽ bỏ hoang) từ thời Pháp thuộc, là đỉnh Núi Thần Phong, và dòng suối bạc uốn khúc lấp lánh xa xa, ẩn hiện dưới tàng cây um tùm lá.
Hình ảnh đó, khiến Nữ gợi nhớ đến Thái Tử Đan nước Yến, (dùng Kinh Kha như con cờ) với chung rượu quan hà. Thái Tử Đan tiễn đưa Kinh Kha quê nước Vệ, sang bên bờ Dịch Thủy. Theo kế của lương sư Điền Quan tiên sinh, Kinh Kha mang sứ mạng giết bạo Chúa Tần Thủy Hoàng, cứu lục quốc. Bạo chúa Tần Thủy Hoàng đốt sách chôn học trò, độc ác vô song. Ông mê tiếng đàn tuyệt vời của Cao Tiện Ly, mà vẫn ác tâm chọc mù đôi mắt người ca sĩ.
Tráng sĩ Kinh Kha đệ nhất kiếm tuyệt luân, khí khái phi phàm, một lòng trung quân ái quốc. Kinh Kha có người yêu đúc Lũ Tuấn kiếm, cô hy sinh tình yêu, để Kinh Kha quyết tâm ra đi, mưu cầu việc lớn cho Quốc Gia đại cuộc.
Còn Nữ? Chẳng có gì! Chẳng được gì tất cả, ngoài nỗi cô đơn kinh hoàng, giữa khói lửa chiến tranh tàn khốc, phủ chụp xuống góc trời, và riêng góc đời mình.
Nhìn Đan và Hoài, đứng trên thềm doanh trại từ giã nhau. Bỗng dưng Nữ bừng nhớ quắt quay, vì... "người ấy" đã xa tôi rồi. *
Ưu Du
_ * _

Dưới Sức Nặng Kinh Khủng của - Gánh Đời

NGHIỆT NGÃ

Ngày 19-06-1962
Đoàn xe trực chỉ về Quảng Ngãi, lúc năm giờ sáng. Dọc hai bờ quốc lộ, nhiều lũy tre cựa mình, kêu kẽo kẹt. Lá tre reo vui hát ca trong nắng sớm, hàng tre nghiêng bóng sà xuống trên mặt nước ven sông. Càng xôn xao thúc giục lòng Hoài dạt dào niềm vui và nôn nóng. Mong sớm đặt chân lên đường quê thênh thang, dõi bước theo mộng hải hồ vừa ươm.
Đồi Trị Bình nằm phía phải, nhìn từ xa, như chiếc đầu trọc khổng lồ úp lên mâm cỏ vàng to tướng. Con đường đất ngoằn ngoèo nổi bật trên lưng đồi, như sợi gân xù xì dày cộm, khô cao. Sau cơn mưa chiều hôm trước, đã vạch hẳn một đường nâu xám, chia thành những mảng da đất khô ghồ ghề. Trông từ xa, kinh dị như những cục máu bầm, nức nẻ sau vết thương lở loét.
Đoàn xe tạm ngừng, bên hàng hàng lớp lớp kẽm gai bao bọc, chờ xin lệnh từ Bộ Tổng Chỉ Huy Hành Quân- Sư Đoàn 2, cho phép vào khu phi quân sự.
Đồi núi âm u chập chùng nhấp nhô cao thấp tiếp tiếp. Rừng đầy lá khô cọ nhau kêu xào xạc. Gió thoang thoảng mùi hoa ngâu thơm thơm. Trong màn sương khói mờ mờ, thật buồn bã, vô cùng đơn điệu khi nắng mới vừa ươm.
Dưới chân đồi, là công sự phòng thủ chu đáo, có hệ thống truyền tin máy PRC - 25 liên lạc hữu biệu, nhanh chóng. Có cả bệnh viện dã chiến nằm bên chân đồị Cạnh các kho bom xăng, bom nổ,và bãi phi cơ tốc hành.
Xe vào vùng cấm địa, những tiếng nổ lép tép, xì xèo mùi mỡ khét, thịt cháy, bốc lên hừng hực, theo đám khói đen nghịt ùa theo gió ào về. Khiến Hoài lộn mửa. Loạt đại bác đủ tầm cỡ đặt chênh chếch, chĩa thẳng mũi về hướng Tây Bắc, giận dữ gào thét uỳnh uỵch, trút cả khối hung tàn, đến khu rừng già tận phía chân trời xa. Nhiều loại súng ì oành ì ầm, rít trong bầu trời, làm rung chuyển bao căn lều sắt phủ bạc, giật rung kêu ken két.
Khu nhà tiền chế rung rinh, cả khu vách ván lợp tôn đồng loạt nghiêng ngả dữ dội. Khung cửa kính kêu rè rè, đôi khi không chịu nỗi sức ép của tạt đạn bay quá gần, đã bể ra rào rạo, ngổn ngang. Thật ớn lạnh.
Đạn gầm rú trong dãy trường sơn, vang vọng lại từ nơi phát xuất, từng hồi trầm thống. Như những nhịp sấm rền. Phía chân trời, nơi các đụn khói đen sì, cuồn cuộn bốc cao, bừng bừng tỏa rộng ra. Giống một cây lọng che khổng lồ, đùn đùn nối tiếp, vọt lên lưng trời đỏ rực. Cuộn lửa và khói đen mù mịt, quyện lẫn vào nhau, quay lông lốc, ùn ùn, xoay xoay, đảo đảo dưới bình minh xiên xiên, mờ mờ sương núi phủ xuống ngọn đồi trọc.
Chiếc bà già Morance 500 củ rích xập xệ, ì ạch bay giữa cơn lốc cuốn cao, Hoài sợ nó bị hụp xuống vùng trôn ốc, không kinh qua nỗi trận cuồng phong dữ dội xoáy vòng quá!
Phi cơ trinh sát luôn bay lượn trên đầu, vòng bay mỗi lúc một tỏa rộng trông thật ngoạn mục. Dù chiến cuộc đang hoành hành trên lãnh thổ. Phi cơ L 19 liên tục quầng thảo, tiếng súng phe ta lẫn bên địch nổ rang, rung động khung trời đỏ ầm ầm. Đạn 130 delay chui xuống "dưới đất hoả ngục trần thế" mới chịu nổ, kéo tung cào xới, xé toang hết mọi thứ. Rồi, cuồng bạo vất ngược lên trời.
Chiếc phi cơ Skyraider thả napalm, lượn vài vòng chào đồng đội, chào bãi, uỷ lạo chiến sĩ, vút bay đi. Trên ngọn đồi dựng đứng, cao sừng sững, nhìn xuống tứ phía làng mạc, một vị trí khá thuận lợi để đặt bộ chỉ huy, quan sát điạ hình và bố trí điều quân, thì không thể nào chê.
Mới tóm được mấy tên bị lôi lên, cánh tay bàn chân tím bầm sưng húp, lở loét nặng mùi, chân cụt thò ra run rẩy. Một tên lúi húi băng lại vết thương đẫm máu, cuộn băng cũ thấm từng chỗ loang lỗ máu khô. Vài xác chết sình thối căng phồng, như con chó chết chưa kịp chôn, thúi hoắt. Bên những khuôn mặt trẻ con hớt hãi, da tái vàng bũng, tóc tai lởm chởm, thân hình gầy còm tiều tụy, dưới lần vải đại cán Nam Định có hai túi, cổ đứng, màu dưa úa thô thiển, may vụng về.
Vài tên khác mặc quần áo thô nhàu nát, luộm thuộm khác màu, chân đất, hai cánh tay nổi ốc trâu xù xì, dựng đứng những sợi lông tơ, làm xấu xí. Tuổi đời mới độ mười bốn mười lăm, lớp ghéc bẫn thấm mồ hôi đen, vừa rịn ra từ hàng ria mép nõn, khiến Hoài phiền phiền, đau đau.
Quay nhìn quân nhân Cộng Hoà Việt Nam, Hoài nẩy nở sự so sánh khinh miệt, khó chịu, gớm ghiếc. Nhưng đầy lo sợ, muốn đánh bài chuồn. Không dám chạm trán với “các bác”. Gặp bác kể như... chào thua. Kể như đi đứt. Kể như héo úa. Tàn phai nát đời. Chứ không được hay ho, tuyệt vời như “Đêm tàn Bến Ngự” của Dương Thiệu Tước.
Lần đầu ở trong vùng giao tranh, nghe đạn rít bên mang tai, tiếng đại bác rú rền, trời long đất lở, mắt nhòa đi bởi nhiều khối lửa rạch không khí, tiến nhanh vun vút về phía nội thù. Các cô gái đứng trên sân, khiếp sợ tột cùng, giật mình hét to, đồng loạt cúi cong người, vụt chạy vào căn nhà gần nhất. Họ chui tọt xuống hầm trú, sâu lút đầu người, chui nhanh vào gầm bàn, gầm giường, gầm ghế. Họ bò lê bò la, nằm úp mặt xuống nền đất ẩm lạnh, hai tay ôm lấy đầu, miệng không ngớt kêu gào, rên rỉ.
Trái tim Hoài đập điên loạn trong lồng ngực cuồng quay, đau nhói, co thắt từng hồi muốn nghẹt thở. Như có bàn tay vô hình bóp chặt trái tim, làm nghẹt thở, bật máu đào. Giống như mình đang mang trong người, cơn bệnh trầm kha thoái hóa thần kinh, tế bào thần kinh tiết ra chất dopamine thành bệnh parkinson, làm thân thể co siết, run lập cập, run rẩy kinh niên, đáng ghê sợ.
Họ chưa kịp hoàn hồn, đã bị bồi thêm mấy vố, nhiều đợt chấn động tột cùng khủng khiếp. Súng bắn ngang đầu, xuyên qua tường nứt nẽ, gạch vôi vữa, đá dăm, bụi hồ, cùng mảnh thủy tinh rắt đầy lên đầu lên cổ các cô. Cột sắt kêu lanh canh chạm điện, lửa xẹt xẹt ra nổ lốp bốp. Bóng đèn bể bụp, rơi loảng xoảng. Họ la ó kêu gào từng hồi thất thanh. Căn phòng bỗng dưng tối mờ. Gió lùa khói đen khét lẹt cuốn thốc, bụi đất mù bay.
Trong bóng tối mờ mờ từ lỗ châu mai dọi xuống, họ nhìn nhau, ánh mắt xao động hãi hùng, chua cay. Xen lẫn chút hào khí, đầy phẫn nộ ở lưng tròng mắt nhau. Vừa gù gù đáy thắt lưng ong, nhấp nhô đầu nón sắt, lên khỏi miệng hầm. Tràn đạn ria qua. Lạnh buốt xương sống, họ rú lên, vội vàng hụp xuống sâu. Giống con nhái bén lặn kỹ dưới đáy nước, mút mùa lệ thủy.
Cả khu đồi sục sôi kêu lục ục trong lòng đất nhấp nhô. Nhà cửa động thổ rung rinh, nghiêng bên nầy, xiêu bên kia. Thật quá dễ sợ dưới đống mưa chì, bão lửa. Bao mái tóc một sớm một chiều, đã bạc nhanh trong giờ phút đẫm máu, kinh hoàng!
Sau cuộc pháo kích, chiến sĩ Thiên Thần Mũ Đỏ, Bộ Binh phối hợp cùng Thủy Quân Lục Chiến, Biệt Động Quân, mang giày Botte de saut, nai nịt gọn gàng. Thân họ dắt đầy lá cây xanh, đầu đội mũ lưới sắt, súng lăm le trong tay. Vài trái na dắt hai bên mạn sườn thò ra. Từng hàng nịt da đầy băng đạn. Lưng chiến sĩ cong cong, balô nặng trĩu căng phồng hết cỡ. Một tuần lương khô, một vài bộ quân phục, chiếu mền, đạn dược, và khẩu súng cổ lỗ sĩ.
Thân hình họ cong còng xuống, dưới sức nặng kinh khủng của gánh đời nghiệt ngã. Bổn phận làm trai: Phải trả nợ non sông thật hết sẫy. Cho đến lúc tái người gây gây rét, từng cơn ớn lạnh bao trùm tủy sống. Chính nhân quân tử đi trên đường sạn đạo vào...vùng chiến sử ca.
Trời luôn ầm ầm hú động quái dị điếc tai. Họ đi trên thảm khốc điêu tàn đổ nát, đi trong tiếng hét kinh hoàng thống hận, sôi bỏng căm thù chinh chiến. Mắt bừng bừng đỏ từng đường gân máu co giật tóe lửa. Cục xương yết hầu mắc họng oan gia suốt bao kiếp, đưa lên đưa xuống, đâm vào cuống cổ, cho trợn trừng con mắt. Hàm răng họ nghiến chặt, bắp thịt cuồn cuộn, đôi chân dũng mãnh, vững chải đạp trên đất phù sa, đạp lên gai góc, cát đá. Cả nơi bì bõm đồng chua nước mặn, sình lầy. Họ tiến về cuối làng tiếp cận dãy trường sơn.
Có điều gì linh thiêng, thần bí và cường diệu, thôi thúc họ từ bỏ tất cả xa hoa quyến rũ??? Khi người lính xông vào vùng chiến đia tàn khốc điêu linh!!! Không chút rụt rè, do dự? Như là nghề của chàng mà!
Thật cảm động đến bàng hoàng ngẩn ngơ. Nếu không phải vì họ thiết tha yêu thân nhân, yêu đồng đội, yêu đồng bào, yêu đất nước quê hương mình đến thế?
Bình nguyên lắng dịu dần dần. Sau từng đợt xung kích ào ạt, xua “quân thù” cùng màu da vàng mũi tẹt, chạy bán sống bán chết, tan tác trong rừng sâu. Thỉnh thoảng dăm ba tiếng súng nổ lẻ tẻ từ từ nhỏ dần, nhỏ dần, xa dần, xa dần và im bặt.
Khi tiếng súng hoàn toàn im bặt, không gian bao trùm mùi khét nồng oi ả. Khói lửa điêu linh trôi qua khá lâu. Các cô mới lóp ngóp bò dậy. Họ ngồi thừ ra, chẳng thể cử động trên nền đất khô cứng, nham nhở gạch đá bừa bộn, thủy tinh lộn xộn. Họ không kêu la, không nói, không khóc. Vì sự khiếp sợ đã dâng đầy cổ họng khô bỏng. Mặt mày ai nấy đều tái xanh tái xám, như nhuộm chàm, mặc dù trước đó cô nào cô nấy, thắt đáy lưng ong, mặt hoa da phấn, môi trái tim thoa son tía, má hồng tuyệt đẹp, lông mày lá liễu, đôi mắt lá răm, cổ áo lá sen, quần lá toạ.
Giờ phút thập tử nhất sinh, họ chà mặt xuống đất, trông lem luốt như con mèo vá. Mà, không ai thèm cười nhạo nhau nửa lời. Mồ hôi, bụi bặm, đất cát, khói khét, đã "trổ đồi mồi" màu da họ rồi.
Đại tá Phát cùng qúy sĩ quan cao cấp tùy tùng, đi thị sát một vòng quanh vùng cấm địa. Trúc nghe cậu nói trong phái đoàn nầy, có mấy quân nhân vinh dự, đã học khóa Clandistine Operations cuối năm 1960, do Combined Studies tổ chức, qua sự tài trợ của Toà Đại Sứ Hoa Kỳ.
Dù nhiều đêm không chợp mắt, trước tấm bản đồ hành quân địa phương chằn chịt dấu mực xanh đỏ, điểm chuẩn của trục trung độ và hồnh độ, được lấy bí số Phương Dung, Lệ Thu, để gọi chấm trên bản đồ, lên, xuống, phải, trái. Trông ông có vẻ mệt.
Tuy thế, ông vẫn không mất đi nét rắn rỏi kiên cường, oai nghiêm trên bộ treillis lá cây mầu xanh đậm, hồ ủi thẳng nếp. Đôi giày botte de saut cao cổ bóng láng, ôm lấy hai ống quần gọn gàng. Súng lục nhỏ nạm ngà voi xinh xinh, đeo xệ xệ bên hông. Miệng ngậm ống pipe, đầu đội nón sắt, tay ông quay quay chiếc ba ton gỗ bịt bạc hai đầu, làm gậy chỉ huy. Dù trên cổ áo ông không đeo bông hoa bạc, nhưng có mấy ai mà không biết về vị chỉ huy Sư Đoàn nầy.
Ông đậu thủ khoa khoá Sĩ quan Đông Dương, mang tên Promotion Indochinoise Quân Đội Pháp. Ông giữ các chức vụ quan trọng, như Tiểu Đoàn Trưởng Tiểu Đoàn 3 Thiết Giáp. Tổng Giám Đốc Bảo An Dân Vệ. Bây giờ là Tư Lệnh Sư Đoàn 2 Bộ Binh.
Đại Tá Tư Lệnh khu Chỉ Huy Hành Quân, vừa đi thị sát điạ hình, vừa thảo luận về kế hoạch phòng chống, cách tiến công, với ông Rufus Phillips, làm giám đốc cơ quan Ấp Chiến Lược, gọi nôm na là Nông-thôn-vụ. Ông giám đốc cơ quan viện trợ Mỹ USAID, ở trong lòng chiếc phi cơ hạ cánh tại phi trường Đà Nẵng. Cùng tháp tùng có phái bộ kinh tế gọi tắt là USOM, chuyên cung cấp sữa bột có đường, bột mì, dầu bắp, hàng ngàn bao bố áo quần Mỹ Quốc viện trợ, thuốc lá Salem. Pallmall, vân vân...
Phái bộ chỉ huy yểm trợ quân sự, gọi tắt là MACV, và Cố Vấn Mỹ là Trung Úy James Webb trẻ măng, miệng tươi cười ngậm điếu xì gà Schimmelpennick. Hình như anh ta mới tập sự viễn chinh. Có thể những người Mỹ đầu tiên đặt chân lên đất Việt, còn ngỡ ngàng xa lạ về chiến tranh. "Du kích chiến" chỉ là một khái niệm mơ hồ. Ắt hẳn "anh chàng" chưa hiểu định chế ấy, chưa có kinh nghiệm, và rút tỉa kinh nghiệm chiến thuật là bao. Không rành hơn, không giỏi hơn quân nhân Việt Nam về chiến thuật, chiến lược nầy.
Dù rằng kỹ năng tác chiến, và khả năng toàn diện của Cộng Hoà Việt Nam, dựa vào thuật ngữ của súng M-1, súng Garrand cổ lỗ sĩ. Vả chăng "anh chàng" kéo mươi củ súng 105 ly qua Thái Bình Dương, để "mớm mồi" Cộng Hoà Việt Nam "bắt tay với Mỹ Quốc viện trợ". Trong tinh thần nhân chủng, “đề huề” hợp tác chặt chẽ việc bang giao! Nhưng, ông Tá phe ta sẽ nhờ họ thực hiện tốt: Việc yểm trợ, tiếp liệu quân viện, kinh viện là trọng yếu. Ông sẽ thảo luận về các mối tương đồng, viện trợ.
Thực tế nhất là xin vật liệu làm nhà tiền chế, tráng đường nhựa, xin cung cấp cho xi măng, sắt chữ U, sắt chữ V, làm cầu, v.v... Cùng giao hảo tốt đẹp khác. “Anh chàng ta” nói "Sure". Mấy chuyện lẻ tẻ nầy, nước Mỹ không lo bankcruptcy. OK!
Thấy phái đoàn dừng lại trước cửa bất ngờ, các cô vội vàng đứng dậy nghiêm chào. Đại Tá thấy thần sắc các cô nhợt nhạt, tái xám, lem luốt, đầu bù tóc rối, như người bệnh thần kinh nặng. Ông quay sang các sĩ quan thuộc quyền, nhích cặp lông mày lên một chút, nhếch mép mỉm cười. Chao ôi! Thật thảm thương cho các "Nữ Tướng hào kiệt anh tài của Hoa Mộc Lan" thuở xưa, chạy tuốt về Tàu mất tiêu.
Mấy ngày sau vẽ bình tĩnh, bàng quang của thôn, xóm, có lẽ vãn hồi, nhưng còn đọng lại trong lòng người bao lo âu, run sợ. Các cô dần dần bình tĩnh đôi chút. Nhờ sự lân mẫn tự nhiên, giữa các chàng quân nhân dạn dày sương gió, từng xông pha nơi vùng mũi tên đầu đạn chiến trường. Nhờ sự lặng lẽ thờ ơ của người lính trẻ. Nhờ nhiều nụ cười đầy bao dung khoan thứ của các sĩ quan đã từng trải. Các cô nhận biết, quen tai, khi tiếng súng bắn đi và câu vào. Tuy đôi lúc bất thần họ còn sợ, hai lỗ tai hầu như ù ù, lùng bùng, điếc không nghe gì. Riết rồi điếc đặc không sợ súng.
Riêng Hoài điếc thật rồi, nhưng mắt còn thấy lửa đạn bay. Nàng thập thò lấp ló đi ra, đi vào lều bạt, thấp thỏm nhìn về mấy ụ súng. Khi nòng sắt đen lạnh khạc ra lằn lửa xẹt xẹt, viên đạn nhọn hoắt bịt đồng sáng loáng, vút vút xoáy tít vào không trung. Hoài sợ hãi kinh khủng, nấp vào góc nhà, rụt cổ co người, ngồi hụp xuống. Hai tay Hoài bưng lấy đầu, toàn thân run bần bật, tim nhảy thình thịch trong lồng ngực, thở đứt quãng như hụt hơi.
Cuộc sống mới dưới sức nặng tột độ kinh khủng của - Gánh Đời nghiệt ngã - năm 1962- đón chào Hoài, bằng những "pha ngoạn mục" đến thế sao!?

_ * _ Ưu Du

Chào VIET HOAI PHUONG,
Hahaha! Cưng khg biết nay chi đã quá già sao hỉ??!!! ráng trả lời TINH TRI NGO dây:
1.- Tri: là nhận biết rỏ về ai (chắc chắn)
Ngộ: hữu duyên lý thú, hay hay, cảm tình sâu sắc
2.- Nói khái quát là: Biết giá trị đặc biệt sâu sắc - Coi trọng - giúp đỡ - thú vị đối đãi xứng đáng (với những người, hay 1 người nào đó) mà người đời ÍT biết đến.
Chúc em vui. Cảm ơn bài viết đã gửi bên uudu60 nhe. Nè cưng, gủi ở đâu, thì nói trước đi...