Rank: Advanced Member
Groups: Registered, Editors
Joined: 6/24/2012(UTC)
Posts: 4,945
Points: 1,581
Location: Đông Bắc Gia Trang
Thanks: 1 times
Was thanked: 36 time(s) in 35 post(s)
|
Người ta nói "Dạy con từ thuở còn thơ, dạy vợ từ thuở bơ vơ mới về", cái gì mới bắt đầu cũng rất khó, nếu bạn xây nền không vững thì cái nhà sẽ dễ dàng sụp đổ như truyện "Ba chú heo con" vậy.
Có một lần tôi đi đón con ở trường học, gặp một phụ huynh khác, anh ta bảo con anh ta "Lấy mũ đội lên đầu đi con", đứa con ậm ừ nhưng không làm, anh ta thấy quê bèn than vãn với tôi "Mấy đứa nhỏ này hư thiệt, nói cái gì nó cũng không nghe". Tôi nhìn thấy đầu anh ta trống không, không có cái mũ nào", cũng vì là bạn bè tôi bèn "lên mặt" với anh rằng: "Anh biết tại sao tụi nó không làm theo không? Vì chính anh không chịu làm gương cho chúng. Anh nhìn tui đây nè, trời lạnh là tui đội mũ vào, cho dù nó làm "xấu" cái đầu "đẹp" của tui, nhưng xấu đẹp mà nề gì, sức khỏe mới là quan trọng. Anh có đẹp cách mấy mà bị bệnh rồi cũng thành xấu hoắc. Đó anh nhìn mấy đứa nhỏ con tui đi, tui chưa cần nói là nó đã đội mũ vào, vì nó đã nghe "nói riết" thành quen rồi, làm luôn đi cho "được việc", hi hi hi." Sau câu nói tui kèm theo một nụ cười, để không anh ta nói tôi không biết có hay không mà bày đặt "lên mặt" dạy đời.
Có một lần trong lớp học, một học sinh khác dùng chữ "Make love" (nghĩa là "làm tình"), tôi bảo nghe có vẻ tượng hình quá, có thể dùng chữ khác được không, cô ta bảo, tại sao phải tránh dùng chữ đó, hôn nhau cũng là "make love", tại tôi tưởng tượng đi xa quá thôi. Cái cô này người Tây, hôn nhau cổ cho là không kỳ, chứ tôi thuộc lọai "cổ hủ", cứ thấy "hôn nhau" là ngường ngượng làm sao ấy. Có người kêu gọi tôi "giải phóng" cho chữ nghĩa, nhưng mà khổ nỗi con người ai cũng sống trong xã hội, không ở trên rừng, thành ra không phải muốn làm gì là làm, muốn nói gì là nói, phải tùy cái tai người nghe nữa.
Tôi đọc một bài báo nào đó, ở đâu đó cũng không nhớ nữa, người ta chỉ cách dạy con em nói chuyện trên điện thọai, nếu người lớn đang ở trong phòng tắm, thì cứ nói là "Bố hay mẹ con đang dở tay một tí bác gọi lại được không", chứ đừng có nói là "Cha con đang tắm" hay "Mẹ con đang ở trong phòng tắm", nghe có vẻ tượng hình, mà có vẻ bất lịch sự, khi không khai với người khác cái chuyện riêng tư ở gia đình mình, không nên. Ở đây, tôi chỉ nói là không nên thôi, chứ không phải là không được làm.
Có một lần một người đàn ông gọi cho một người bạn, gặp trúng đứa nhỏ bốc phôn, người đó hỏi: "Có ba ở nhà không con, cho chú nói chuyện với ba?" Đứa nhỏ trả lời: "Ba con không có ở nhà. Chú có "muốn" má con không?" Cái chữ "muốn" đó trong tiếng Việt có rất nhiều nghĩa, đứa bé không biết thì còn châm chế được, chứ người lớn mà nói thì thiệt kỳ, đừng cho rằng mình nghĩ gì là người khác nghĩ như vậy. Và dĩ nhiên, nếu mình nghe con mình nói như vậy thì nên chỉ bảo cho chúng, đừng có cười rồi bỏ qua luôn.
Nếu con làm sai, hay nói sai thì nên sửa đổi cho chúng liền, đừng có ơ hờ bỏ qua, nó sẽ vận luôn vào người con mình. Có người thấy con chửi thề thì cho là hay, cười cười thôi, người ta nói "3 tuổi nói muốn cười, 10 tuổi nói muốn đánh", đến lúc nó chửi thề thì đánh nó vì nói nó có lỗi, thật ra cái lỗi đó là lỗi của cha mẹ không chịu uốn nắn nó khi nó lên 3.
Có một lần bà nội tôi cứ nghe một thằng bé Tây nói oang oang bằng tiếng Việt "Tao ăn cứt, tao ăn cứt", bà tôi tá hỏa đi hỏi mấy anh chị họ tôi là bạn của nó là tại sao nó nói như vậy, thì được các anh tôi nói rằng: "Tại nó hỏi tụi cháu "I am handsome", tiếng Việt nói làm sao? Tụi cháu ghét nó nên dạy nó nói như vậy để chọc nó chơi ". Bà tôi la, biểu ra dạy nó lại, làm như vậy mà nó biết ra thì mang tiếng người Việt mình chết.
Thành ra, ở đời này không phải muốn nói gì thì nói, mà nên tùy vào cái tai người nghe. Có rất nhiều người rất ngang bướng "Tui dzậy đó, chịu không chịu thì thôi, không thích nghe thì bịt lỗ tai lại ". Khoan bạn ạ, ông bà mình có dạy: "Lời nói chẳng mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau, " tại sao cứ phải nói những lời "nghịch nhĩ", rồi cãi nhau như "mổ bò" làm sao mà làm gương tốt cho con em chúng ta được?
Vài ý nghĩ thô thiển, bạn đọc xong đừng cho là tôi "lên mặt" nhé, cám ơn bạn.
Bình Nguyên
Tháng 7, 2006.
|