Qtip ginh dià nè. Xin đóng góp với bài Huế Xưa của anh T_VN


Cửu Đỉnh, Một Giá Trị Trường Tồn



Bộ đỉnh đồng gồm 9 chiếc đặt trước sân Thế Miếu ở thành nội Huế là bộ bảo vật rất nổi tiếng của triều Nguyễn, là sáng tạo độc đáo của những người thợ thủ công đúc đồng Việt Nam đầu thế kỷ XIX.

Theo sử sách triều Nguyễn, thì việc đúc cửu đỉnh là do vua Minh Mạng cho làm, khởi công từ cuối năm Minh Mạng thứ 16, ất Mùi (1835). Những người thợ tài hoa và cần mẫn làm việc liên tục cho đến giữa năm đinh Dậu (1837) thì hoàn thành. Chín chiếc đỉnh đồng - con số 9 biểu thị số nhiều nhất, và đồng là chất bền vững trường tồn - dụng ý của người cho tạo tác thật sâu xa. Và các đỉnh được đặt tên lần lượt là Cao, Nhân, Chương, Anh, Nghị, Thuần, Tuyên, Dụ, Huyền, dụng ý là mỗi đỉnh ứng với một triều vua Nguyễn. Dù ý của vua Minh Mạng vậy, nhưng thực tế, chỉ mới có 6 đỉnh ứng với các triều vua: Gia Long - đỉnh Cao, Minh Mạng - đỉnh Nhân, Thiệu Trị - đỉnh Chương, Tự đức - đỉnh Anh, Kiến Phúc - đỉnh Nghị và đồng Khánh - đỉnh Thuần. Ba đỉnh Tuyên, Dụ, Huyền chưa ứng với vua nào, bởi các sự kiện đầy biến động trên đất nước ta và rồi nước Việt Nam mới ra đời. Tuy vậy cả bộ cửu đỉnh đã được đúc hoàn tất và đặt trước sân Thế Miếu, thành 2 hàng: hàng trước chỉ một đỉnh cao, và hàng sau, gồm 8 đỉnh.

Với ý tưởng mỗi đỉnh biểu trưng một đời vua trong cửu tộc; mở đầu là Cao, tức người khởi dựng, và kết thúc ở Huyền, thế hệ sau cùng, ứng với nơi sâu thẳm; bảy thế hệ ở giữa gắn với bảy đức tốt: Nhân là lòng tốt, Chương là sự gương mẫu, Anh là tài giỏi vinh hạnh, Nghị là ý chí kiên cường, Thuần là sự hoàn thiện, Tuyên là sự hài hòa và Dụ là nền tảng sự thịnh vượng. Chính bởi vậy, mà những đôi chữ trên mỗi đỉnh được khắc nổi thành khối vuông vức, nét chữ vừa sắc khỏe vừa mềm mại. Từng đôi chữ tên đỉnh đẹp sâu sắc, có thể coi như một bức tranh chữ vậy. đôi chữ tên đỉnh ở vị trí giữa thân đỉnh, khi đặt vào vị trí, thì hướng vào phía án thờ trong nhà Thái Miếu. đối xứng với tên đỉnh, ở phía bên kia là những chạm khắc hình tượng vũ trụ: mặt trời, mặt trăng, các tinh tú kim mộc thủy hỏa thổ, và mây, gió mưa...

Ngoài hai mảng điêu khắc quan trọng như vừa nói trên, ở mỗi đỉnh còn 17 mảng chạm khắc bố trí hài hòa trên thân đỉnh. Mỗi mảng chạm khắc theo từng chủ đề riêng, có thể coi là những tác phẩm điêu khắc đồng khá hoàn chỉnh. Với những nội dung được người thợ đúc đồng và chạm khắc mô tả trên cửu đỉnh, có thể coi cửu đỉnh là bộ bách khoa thư về đất nước Việt Nam thống nhất và có chủ quyền. Những hình chạm khắc đề cập nhiều chủ đề cơ bản. Như về vùng trời vùng biển, có khắc hình biển đông, biển Tây, biển Nam, cửa Thuận An, cửa đà Nẵng, cửa Cần Giờ, cả dải Ngân Hà và Cầu Vồng. Như về sông ngòi, có những hình khắc tiêu biểu Sông Hương, Sông Hồng, Sông Lô, Sông Cửu Long, Sông Bến Nghé, Sông Gianh, Sông Bạch đằng, Sông Mã... Còn về các núi tiêu biểu với những chạm khắc núi Thiên Tôn, núi Ngự Bình, Hồng Lĩnh, Tản Viên, đại Lãnh, Hoành Sơn, ải Quảng Bình, ải Hải Vân... Rồi đến những đặc sản của đất nước có những bức chạm khắc cây cỏ, hoa trái, động vật, chim muông quý đẹp... Có những mảng mô tả các phương tiện giao thông của nước ta thời bấy giờ, chủ yếu là đường thủy, như các loại thuyền, các loại tàu lớn kể cả tàu bọc mũi đồng, rồi các loại xe vận tải bộ, xe tứ mã... Lại cả những mảng chạm khắc mô tả khả năng quân sự của đất nước hồi đó, những đại pháo, đại bác có xe kéo, súng trường, gươm giáo, tên nỏ...

Những tác phẩm chạm khắc đồng trên cửu đỉnh được các tác giả thể hiện tỉ mỉ, cẩn thận, sắc sảo đến từng chi tiết, và đặc biệt là hài hòa trong một tổng thể. Nghệ thuật chạm khắc và bố cục trên cửu đỉnh rất gần gũi với tạo hình chạm khắc dân gian. đó chính là cái đẹp tuyệt đỉnh trong điêu khắc cửu đỉnh. Và, đáng nói hơn, là tầm cỡ, kích thước và nội dung liên hoàn trên cả 9 chiếc đỉnh đồ sộ này, là một giá trị hoàn chỉnh thống nhất. Chiếc đỉnh lớn nhất, là đỉnh Cao, nặng tới 2,6 tấn. Tám đỉnh khác, nhỏ hơn một chút. Hãy hình dung, từ một trăm sáu mươi năm trước, công việc đúc đồng tạo tác cửu đỉnh còn được truyền tụng: để đúc mỗi đỉnh người thợ phải hiệp 60 lò nấu đồng lại, mỗi lò chỉ nấu chảy được 30 đến 40 cân đồng. Khuôn đúc lật ngược và người thợ rót nước đồng nóng chảy vào chân đỉnh. đúc xong đỉnh mới gắn đôi quai và các hình chạm nổi. Hàng trăm nghệ nhân của nghề đúc chạm đồng được huy động từ các phường nghề ở Huế và các phường nghề danh tiếng khắp nước. Lượng đồng đã đúc cửu đỉnh tới hơn 20 tấn. Kết quả lao động là đã ra đời một bức tranh hoành tráng về đất nước Việt Nam, rất hiện thực, nhưng mô tả được những điều thiêng liêng, sâu xa nhất đối với con người Việt Nam.


tác giả: Anh Chi

Về Với Huế Xưa ( Cont. )

Điểm đầu tiên thu hút sự chú ý của tôi khi vào Thành Nội là kỳ đài Huế . Nắm chắn ngang trước mặt Hoàng Thành , Kỳ đài Huế nhìn vào tuy đơn sơ, giản dị nhưng không kém phần uy nghi . Rất tiếc lá đại kỳ giương cao trên cây cột thép thẳng tắp kia không phải là màu cờ của tôi, nếu không tôi đã rất sung sướng để được có cho riêng mình những tấm ảnh mà tôi nghĩ rằng sẽ rất đẹp dưới kiến trúc biểu tượng của hồn thiêng sông núi .


Kỳ Đài

Qua cánh cửa sắt nhỏ nhắn, tôi bước vào Ngọ Môn, tại đây du khách mua vé để được vào tham quan. Cửa Ngọ Môn có 3 cổng vào, 2 cửa nhỏ 2 bên và cửa lớn ở giữa, ngày xưa chỉ dành riêng cho Vua đi thẳng vào là Điện Thái Hòa, nơi Vua ngự triều nghe các quan tâu trình việc nước . Phía trên cửa Ngọ Môn bên trái có một cái trống rất lớn , nhìn bên ngoài trống không có vẽ cũ kỷ, mặt trống vẽ hình Thái Cực Đồ, dường như đã được phục chế vì nhìn màu sơn như còn mới.



Cái trống to trên cửa Ngọ Môn


Đứng ở tầng trên Ngọ Môn nhìn xuống , tôi thấy từng đoàn du khách đang lũ lượt đi vào, bên kia đường nhiều du khách đang chụp ảnh, một ông khách đứng dưới Kỳ Đài, hình như đang cố lấy toàn cảnh Hoàng Thành .


Cửa Ngọ Môn và một trong những hồ sen phía trước

Bất chợt tôi nghĩ đến ngày xưa, khi xây dựng cung thất và nghiệp Đế , có lẽ Vua Chúa Nhà Nguyễn không bao giờ nghĩ đến có ngày cung điện đền đài lăng tẩm lộng lẫy uy nghi kia trở thành nơi mua vui giải trí cho người đời sau, và có lẽ người xưa không bao giờ nghĩ đến có một ngày trước cửa Điện Thái Hòa, trên bậc cấp một cô gái trong váy ngắn ngồi làm dáng cho người yêu chụp ảnh lưu niệm. Dòng thời gian cứ trôi đi, bao nhiêu thay đổi thăng trầm đã qua để lại tang thương trên bộ mặt Hoàng Thành. Những dinh thự, lầu đài, ngự viên bị tàn phá nặng nề sau chiến tranh. Trong Điện Thái Hòa tôi nhìn thấy cây cột gỗ cũ nằm dài trên sàn nhà, dấu tích sơn son thếp vàng phai nhạt, cũ kỹ và những vết mối mọt gậm nhấm. Hầu hết hàng cột trong điện đều đã được phục chế sửa chửa . Trên sập, ngai vua còn đó như chứng tích của một thời đại Lịch sử đã qua, tuy rất xa nhưng chưa thật nhạt nhòa.



Hình trước Điện Thái Hòa

Phía sau điện, bên trái là ngôi nhà khá lớn, tương truyền là nơi Văn quan vào chuẩn bị để chầu Vua, bây giờ là nơi chụp hình lưu niệm cho những ai muốn làm Hoàng Đế hay Phi tần. Trên tường tôi nhìn thấy những tấm ảnh quảng cáo, chụp những ông Tây bà Đầm mắt xanh mặc Long Bào đầu đội Phụng mảo, ngồi Long xa, Phụng kiệu. Thật ra ai cũng biết những chiếc long Bào ấy là đồ " dỏm " nhưng có sao đâu .. làm vua giả 15 phút cũng vui mà...

Đối diện bên kia là lối vào cung An Định nhưng tôi không vào vì nóng và nắng quá. Mồ hôi tuôn ướt cả tóc tai mặt mũi dù tôi đã có nón và dù che chở. Sau lưng điện bên trái là con đường yên tỉnh, hai hàng cây cao mát. Nhìn bảng chỉ dẫn tới Đình Phụng Tiên và Thế Miếu, đúng con đường người nhân viên trong tiệm chụp ảnh đã chỉ dẫn, dù nắng nóng tôi cũng đi đến thăm Cửu Đỉnh.


_________________________


Tôi đứng trước Hiển Lâm Các. Ngôi lầu nầy được xây cất để vinh danh công thần nhà Nguyễn. Vì vậy từ thời Vua chúa xưa đã có luật lệ cấm tất cả các dinh thự hay nhà cửa trong và ngoài Cấm thành không đưọc xây cất cao quá 13 m, nghĩa là cao hơn Hiển Lâm Các. Khi đọc bảng ghi chú tôi mới hiểu ra tại sao từ hôm qua tới giờ tôi chỉ nhìn thấy những ngôi nhà không quá 2 tầng trong Nội thành.

[image]http://home.ripway.com/2005-3/277896/11Hue_Hienlamcac2.jpg[/image]
Hiển Lâm Các


Từ bậc cấp cuả Hiển Lâm Các đi xuống tôi thấy 9 caí đỉnh lớn bằng đồng, xếp hàng ngang 8 caí phía trước và 1 đỉnh lớn nhất ở sau . Đây là Cửu Đỉnh, một công trình nghệ thuật cuả các nghệ nhân xứ Huế và cả nước trong nghề đúc đồng tại Việt Nam thời ấy .

[image]http://home.ripway.com/2005-3/277896/11_Hue_CuuDinh2.jpg[/image]
Cửu Đỉnh


Chín đỉnh có tên gọi khác nhau, theo tài liệu lịch sử ngườì ta được biết:

* _ Đỉnh lớn, ở giữa là "Cao Đỉnh" tượng trưng cho sự vĩ đại, đỉnh cao 2 m 02, đường kính 1,61 m.

*_ Nhân Đỉnh, tượng trưng cho lòng Nhân, cao 1,90 m, đường kính 1,62m.

*_"Chương Đỉnh" - (ánh sáng) - cao 1,88 m, đường kính 1,60 m.

*_ "Anh Đỉnh" (hiển đạt) - cao 1,875 m, đường kính 1,61 m.

*_ "Nghị Đỉnh" (cương nghị) - cao 2,08 m, đường kính 1,63 m.

*_ "Thuần Đỉnh" (tinh khiết) - cao 1,88 m, đường kính 1,60 m.

*_ "Tuyên Đỉnh" (sáng tỏ) - cao 1,89m, đường kính 1,63 m.

*_ "Dũ Đỉnh" (phong phú) cao 1,88m, đường kính 1,61 m.

*_ "Huyền Đỉnh" (sâu xa), cao 1,88m đường kính 1,61 m.

Chín chiếc đỉnh đồng biểu tượng cho sự trường cửu bây giờ trở thành bảo vật, di tích của một thơì đaị lịch sử đã qua. Có tận mắt nhìn thấy những hoa văn khắc trên đỉnh, những hàng chữ nét rất sắc sảo được người xưa tạo thành bằng những vật dụng thô sơ, người ta mới cảm nhận được tài hoa cuả những nghệ nhân thời ấy.


[image]http://home.ripway.com/2005-3/277896/11Hue_CuuDinh1.jpg[/image]
Hoa văn trên cửa đỉnh


Cửu đỉnh được đặt trước sân Thế Miếu, nơi thờ phượng các Vua triều Nguyễn. Theo như bảng chỉ dẫn cho biết, nơi đây thời nhà Nguyễn tuyệt đối cấm không cho phép phụ nữ bước chân vào, dù là Hoàng thaí hậu chăng nưã cũng không được phép. Tất cả nghi lễ thờ phượng chỉ do Vua, và các quan thừa hành.

Qua khỏi khoảng sân gạch rộng, cửa chính cuả Thế Miếu đối diện với Cao đỉnh. Bưóc vào trong, mùi sơn còn mới nồng nồng trong không khí. Một dãy bàn thờ , hương án và bài vị của các Vua nhà Nguyễn đặt hàng ngang với 12 vị, từ Vua Gia Long tới vua Khải Định. Tôi nhìn thấy từng bài vị được viết bằng chữ Hán, bên dưới kèm theo một mảnh giấy nhỏ ghi chú bằng tiếng Việt. Trên bàn thờ Vua Hàm Nghi và Thành Thái có hình cuả 2 vị Vua nầy, giống y như trong sách Lịch sử Việt Nam cuả cụ Trần Trọng Kim. Chưa có bàn thờ vua Bảo Đaị, vị Vua cuối cùng cuả triều Nguyễn ở đây. Vị vua nầy lên ngôi khi giao thời, lịch sử thay đổi. Sống cuộc sống lưu vong lặng lẽ và khi qua đời lá cờ phủ trên quan tài cuả ông lại là cờ Pháp .. thật trớ trêu!

[image]http://home.ripway.com/2005-3/277896/11Hue_Hienlamcac.jpg[/image]
Thế Miếu

Trong Thế Miếu không cho du khách chụp ảnh, tôi và đoàn du khách người Nhật đứng bên ngoài, cố thu lấy vài tấm ảnh. Nóng quá nên tôi đành bỏ cuộc, không thể đi thăm cung điện hay dinh thự nào khác mà chạy vội ra chui vào xe cho mát một tí trước khi đi thăm chùa Thiên Mụ và các lăng tẩm khác. Cũng vừa mất một buổi sáng với Cố đô !

__________________________
Về Với Huế Xưa ( cont. )

Dừng lại giữa đường chờ đoàn tàu lửa đi qua, cũng vừa kịp cho tôi chụp được vài tấm ảnh cầu Bạch Hổ. Men theo còn đường nhỏ xíu dọc bờ sông Hương, bác tài đưa tôi đến thăm chùa Thiên Mụ. Hai bên bờ sông đất bồi, xanh mướt những ruộng bắp và thổ sản mà tôi không biết tên, tôi không biết đâu là Nguyệt Biều , đâu là Kim Long ( nơi tôi được giới thiệu có quán bún thịt nướng Huyền Anh nổi tiếng mà không có giờ đi đến thử) chỉ thấy từng ô, từng ô vuông đất chen chúc hoa trái xanh ngắt một màu thật đẹp. Bác tài cho biết con đường nầy khi trước nhỏ lắm, đã được nới rộng ra mới được như vầy, thật ra con đường được gọi là quốc lộ nấy nhỏ tí ti, thật khó cho 2 chiếc xe qua cùng một lúc.




Cầu Bạch Hổ


Càng về phía thượng nguồn, nước sông Hương càng trở nên đục hơn, hậu quả của việc đào bới lòng sông lấy đá cát, một trong những công việc mưu sinh của người dân Huế, thỉnh thoảng một vài con đò, chiếc ghe chở đá cát đi ngang, trên ghe chở nặng nên mực nước sóng sánh mấp mé mạn thuyền, nhìn chông chênh đến nỗi tôi thầm nghĩ chỉ cần một cơn sóng mạnh, gió to chắc là cũng đủ để nhận chìm con đò nhỏ nhoi kia xuống đáy sông nước biếc.

Chùa Thiên Mụ nằm trên đồi cao, bên cạnh giòng Hương Giang thơ mộng. Từ bờ sông có những bậc cấp bằng đá cho du khách đi bằng đò lên bờ dễ dàng. Trên bờ những cây phượng vỹ trổ đầy hoa đỏ rực, đẹp mắt. Cũng trên bờ sông nầy tôi nhìn thấy con đò nhỏ nhoi và bà cụ đang lúi húi loay hoay làm việc gì đó, để con đò chòng chành trên sóng, giữa mặt sông rủ xuống những nhánh phượng đỏ hồng, trông hay hay ngồ ngộ. Không biết bà cụ có nhìn thấy và biết tôi đang chụp ảnh bà hay không, nhưng bà cứ xoay xoay mãi con đò, để bổng dưng tôi có trước mặt mình một người mẫu, và chụp lấy những tấm ảnh rất thơ đối với tôi...




* Chùa Thiên Mụ được tạo dựng trên đồi Hà Khê trên một khoảnh đất bằng phẳng hình chữ nhật, diện tích khoảng 6 mẫu cách trung tâm thành phố Huế 5 km về phía tây thuộc địa phận xã Hương Long. Chùa được bao quanh bằng khuôn tường xây đá hai vòng trong ngoài. Khuôn viên chùa được chia làm hai khu vực: Khu vực trước cửa Nghi Môn gồm có các công trình kiến trúc: Bến thuyền đúc bê-tông có 24 bậc tam cấp lên xuống, cổng tam quan là bốn trụ biểu xây sát đường cái, từ cổng tam quan bước lên 15 bậc tam cấp là đình Hương Nguyện (nay chỉ còn lại nền đất và bộ móng xây bằng đá thanh) sau đình Hương Nguyện là tháp Phước Duyên xây bằng gạch vồ bảy tầng cao vòi vọi, hai bên đình Hương Nguyện có hai lầu bia hình tứ giác (dựng thời Thiệu Trị), lui về phía trong có hai lầu hình lục giác một lầu để bia và một lầu để chuông (dựng thời Nguyễn Phúc Chu). Đây là những công trình có tính chất lưu niệm (bia, tháp). Khu vực phía trong cửa Nghi Môn gồm các điện Đại Hùng, điện Địa Tạng, điện Quan âm, nhà Trai, nhà Khách, vườn hoa, phía sau cùng là vườn thông tĩnh mịch. *

[image]http://home.ripway.com/2005-3/277896/11Hue_ChuaThienMu_1.jpg[/image]

Chùa Thiên Mụ - Ảnh chụp từ Đỉnh Hương nhìn ra Tháp

Chùa Thiên Mụ là ngôi chùa lớn nhất, cổ nhất và đẹp nhất của xứ Huế, phần thu hút khách nhiều nhất là tháp Phước Duyên, tôi lấy được vài tấm ảnh ở đây, chụp từ đỉnh hương giữa chính điện thẳng đến tháp. Cùng lúc rất đông du khách ngoại quốc đi vào. Chụp thêm vài tấm ảnh quanh chùa, tôi cảm thấy hài lòng nên dù trời nắng nóng cũng muốn chạy tiếp đi thăm Lăng.


[image]http://home.ripway.com/2005-3/277896/11Hue_ThapThienPhuoc.jpg[/image]

Tháp Phước Duyên




* Tài liệu của website Huế

(còn tiếp)

________________
Ghi chú: Các bài được gom lại để dễ đọc. Bài về Kỳ Đài cũng là bài mới dầu nằm ở phía trên.
Vài ảnh trong bài này có lúc không hiện lên, vì server hình bị overload. Tỏi đang sửa lại. Hy vọng vài giờ nữa sẽ trở lại bình thường.

Anh Tỏi ơi, hình đưa lên Photobucket rồi đưa vào đây nó resize nhỏ xíu hà, nên có bài thơ bỏ vô rồi mà không muốn đưa lên nữa, anh vào đây xem nha.

http://hatcat79.bravehos...c/Phuongthamtroique.html

Về Với Huế Xưa ( Cont . )

Ngược dòng sông Hương trên con đường nhỏ hẹp, bác tài đưa tôi đến thăm Lăng Minh Mạng. Con đường nầy đi thẳng sẽ tới A Sao _ A Lưới, tiếp giáp với biên giới Việt _ Lào - nơi còn có nhiều người thiểu số sinh sống. Hiện nay có nhiều người Việt định cư trên vùng đất ấy và rất thành công nhờ nghề buôn bán thú rừng và gỗ quý. Lưa thưa mấy ngôi nhà nhỏ nằm chơ vơ giữa rừng thông hai bên đường. Tôi thấy một quán nước với mấy chiếc xe máy, vài chiếc xe hơi đậu trước cửa. Bác tài cho biết mode thời thượng bây giờ là như vậy .. người ta phải đi xa, tới những quán nước đèo heo hút gió như vậy mới là dân sành điệu.

Nếu đi bằng đò, từ bờ sông Hương đi vào lăng cũng khá xa. Lăng Minh Mạng nằm trên đồi thộng Cửa chính vào lăng không thấy mở ra mà bị bao bọc bằng những bụi cây rậm rịt. Con đường nhỏ dẫn đến lối vào bên hông lăng chen đầy những hàng quán, tiếng chào mời râm ran. Dừng lại mua vé vào cửa, tôi nhìn thấy cây hoa Cườm Thảo vàng tươi phía sau quầy vé, tự nhiên cảm thấy cái nắng nóng cũng dịu đi.

Đến thăm Huế lần thứ hai, với mục đích sưu tầm và ghi lại những hình ảnh đẹp, tôi cũng muốn bổ sung thêm chút nữa về lịch sử Việt Nam trong trí nhớ ít ỏi của tôi. Tôi biết thêm được nhiều điều và từng nơi tôi đi qua. Những hoang tàn tôi nhìn thấy ít nhiều làm cho tôi suy nghĩ và ghi nhận, để thấy tất cả chỉ là phù vân. Tôi không biết gì về kiến trúc, đặc biệt là kiến trúc xưa. Nhưng khi thăm những đền đài lăng tẩm tại Huế, tôi cũng chú ý đến sự khác biệt giữa cách định hình, xây cất của từng lăng. Lăng Tự Đức rộng lớn có nhà Thủy tạ, hồ sen. Lăng Khải Định bề thế và gần như xi măng hóa nên đối với tôi dường như mất đi vẻ cổ xưa của Huế. Lăng Minh mạng cũ kỷ, hư hai. Khi tôi đến thăm, lăng đang được trùng tu. Nhưng trong cái cũ kỷ đó tôi tìm thấy sự hùng vỹ, trang nghiêm và thật gần với thiên nhiên. Tôi chụp được vài tấm ảnh ở đây. Từng đóa sen mới nở thanh khiết, khung cảnh tĩnh mịch và im ắng dường như đang cùng người xưa yên ngủ không màng đến chuyện trần ai.



Lăng Minh Mạng




Những tượng hình trong sân của Lăng Minh Mạng







Hồ Sen trong sân Lăng Minh Mạng



Trên đường về lại Huế, bác tài vòng ra bằng con đường quốc lộ 1 mới mở, trải nhựa khá rộng. Hai bên đường bạt ngàn cây cối và rừng thông giữa trời nắng gắt. Bên trong xe cũng phảng phất cái nóng từ cửa kính và mặt trời bên kia. Ghé qua lăng Khải Định một chút rồi nhờ bác tài chạy tiếp vì nóng, hơn nữa giữa trời nắng mà leo cho hết bập cấp và qua cái sân xi măng thênh thang kia chắc sẽ là cực hình! Đành hẹn dịp khác sẽ trở lại .

Quá giờ ăn trưa và ngược đường về Kim Long, bác tài đưa tôi đến quán Bún Bò Huế ở đường Lý Thường Kiệt. Bà chủ cho một tô đặc biệt có giò, chả và thịt chỉ hết 15000 đồng. Có lẽ tôi không phải là người sành ăn nên khi ăn Bún Bò Huế tại xứ Huế cũng chẳng thấy khác biệt gì lắm so với Bún Bò Huế ở Mỹ, ngoại trừ ly chè tươi thơm mùi gừng có vị lạ lạ tôi dùng thử lần đầu tiên trong đời, để lại cảm giác ngòn ngọt hay hay.

Về lại khách sạn chiều hôm ấy , vừa mệt vừa mỏi chân sau một ngày lang thang thăm Huế, tôi ngủ một giấc thật say. Tỉnh dậy cũng may nhà hàng còn mở cửa. Lần nầy cô tiếp viên chọn giúp tôi Nem Lụi, Mực xào cay và rau xanh. Đây là lần đầu tiên trong đời tôi ăn món nem Lụi. Cô chỉ cho tôi dùng miếng bánh tráng mỏng và trắng như sương, cuộn với rau và nem, chấm vào chén nước chấm màu nâu nâu deo dẻo.. cũng ngon ngon. Mực cay và rau xanh dùng với cơm trắng, thêm một ly cam pha Rhum nồng thơm. Bill cho bửa ăn hết 20 dollars, khá đắt so với nhà hàng bên ngoài, nhưng bàn ăn khăn trắng, nến hoa và phục vụ rất chu đáo ... Trở về phòng tôi chưa biết mình sẽ làm gì cho ngày mai .. về lại Saigon để bay ra Hà Nội hay muốn ở lại Huế, lang thang thêm một ngày

Hải Vân

Đèo Hải Vân, nhánh núi Trường Sơn trườn ra biển, ranh giới tự nhiên giữa Huế và Đà Nẵng. Ngày xưa ngọn đèo nầy được coi là hiểm trở nhất trên đường xuyên Việt, một thời được mệnh danh là " Thiên hạ đệ nhất hùng quan ". Ngày nay bằng con đường hầm xuyên qua núi, giao thông cũng trở nên dễ dàng hơn. Bác tài hỏi ý tôi muốn đi đường đèo hay đường hầm, dĩ nhiên tôi thích đi đường đèo hơn, vì đi đường hầm làm sao có thể chụp hình ? làm sao thấy mây trên biển? Bác tài cũng cười và cho rằng đi đèo thích hơn. Thế là 1.. 2.. 3.. chúng ta đi đèo ...


Trước khi lên đèo - Khởi đầu đường hầm Hải Vân nằm cuối chân cầu

Vừa qua chân đèo tôi nhìn thấy con đường hầm xuyên núi, băng qua Lăng Cô. Với tôi con đường nầy làm cho cảnh quan ở Lăng Cô ít nhiều mất đi vẽ đẹp hoang sơ của nó. Tôi yêu Lăng Cô, cái vắng vẽ, hiền hoà với hàng thùy dương ngả bóng và bãi cát màu ngà kia là nơi tôi mong muốn được dung thân ở cuối đời, ngày ngày vác cần đi câu cá hay nếu còn có thể, thả trôi chiếc thuyền như những người dân ở đây. Uớc mơ chỉ là mơ ước vì với đà phát triển hiện nay và nhìn những mái ngói đỏ tươi nấp sau hàng cây, tôi biết sẽ chẳng bao giờ tôi thực hiện được điều mình mơ ước.


Bãi biển Lăng Cô thanh tịnh và thơ mộng

Đường đèo cũng khá rộng, và tôi thấy cũng an toàn, ngoại trừ những khúc cua gắt nhọn như cùi chỏ. Thỉnh thoảng có vài xe đò chở khách nhưng chạy rất ẩu, luôn dành đường và phóng rất nhanh. Ngồi trong xe đôi khi tôi cũng giật thót tim vì những cú chạy vượt hỗn vô cùng. Vài lúc tôi có cảm giác xe trước mặt ở lane bên kia đang đâm vào mình vậy. Con đường đèo ngoằn ngoèo, lên cao nhìn xuống những chiếc xe nhỏ tí bò chầm chậm giữa khung cảnh mây nước hoà quyện trông thật đẹp.

Lên đến đỉnh đèo , bác tài ngừng lại cho tôi chụp ảnh và nghĩ chân. Tôi nhìn thấy ( không hiểu phải gọi bằng gì đây: Pháo đài, Cổng ? ) rất cổ xưa, trên có 3 chữ Hán. Bên cạnh là 1 đài kỷ niệm cuả chính quyền bây giờ. Cả 2 nơi đều dơ bẩn tỏa mùi hôi nồng nặc. Đối diện bên kia là những quán nước, tiếng chào mời inh ỏi. Tôi mua 2 lon 7 Up cho tôi và bác tài. Khi khui ra thấy nhẹ tênh vì bên trong chỉ có nửa lon. Không biết họ làm cách nào mà ma mảnh như vậy?


Một pháo đài trên đỉnh đèo Hải Vân



Đường ngoằn ngoèo của đèo Hải Vân

Tôi chụp được vài tấm ảnh. Ở đỉnh đèo nhìn xuống, thấy rỏ thành phố Đà Nẵng nằm bên kia biển, bên nầy thành phố Huế đã khuất sau lưng núi. Đèo Hải Vân lùi dần theo đường đi xuống, đưa tôi từ từ đi vào Đà Nẵng ...



Từ đỉnh đèo Hải Vân, nhìn xa xa thấy hải cảng Đà Nẵng

quote:

---

Gởi bởi Việt Dương Nhân

Thật thích thú nhìn ngắm những
cảnh đẹp tuyệt vời của Quê Hương mình !.
Một lần nữa, 7 cảm ơn Tỏi thật nhiều.
Chúc Tỏi và bảo quyến an vui hạnh phúc

---

Không có chi, chị 7! quê hương mình còn nhiều cảnh đẹp mà người ta nhìn phớt qua không thấy. Còn người địa phương, thì họ sống đó từ nhỏ đến lớn, cho nên những gì mình thấy đẹp đẽ, họ thấy là thường. Vài năm trước, Tỏi đi xe Honda từ Phan Rang ra Đà Lạt. Dọc theo đèo Prang, thấy những cảnh hoang dã của rừng núi, mà không có dịp vào trong "thám hiểm". Vài tấm hình trên, chị thấy cảnh bờ biển Lăng Cô thật là thanh tịnh. Biết đâu, ngày nào đó Tỏi trở lại mua một miếng đất, cất một căng nhà 2 tầng, phía trên có sân thượng, hay ban công nhìn xuống mé biển. Hihi, nothing is impossible!

Một cuối tuần vui vẻ nha chị 7!

quote:

---

Gởi bởi tranthihathan

Hà Thân xin kính chào anh Toi-Vietnamese :-)
cám ơn anh về bài tùy bút và hình ảnh ... ddể ht nhớ Huế & thấy Huế vẫn cổ kính & nên thơ...
ht

---

Không có chi Hà Thân! Cảm ơn HT vào thăm và đọc bài!
Một ngày vui vẻ!
Tỏi,

ht lại 1 một nữa cám ơn anh Toi-Vietnamese ddã biên bài viết về DN... tiếc là hơi ngắn ....hồi nhỏ g/d ht hay ddi biển Mỹ Khê, nhất là những ddêm trăng tròn rất dde.p, tắm xong có cơm vắt chấm muối mè.. tuyệt :-)
gởi anh mí câu ca dao QuangNam-DaNang :
"Bên ni Hàn ngó qua bên tê Hà Thân,
nước xanh như tàu lá
Bên tê Hà Thân ngó lại bên ni Hàn,
phố xá nghênh ngang"

ht

quote:

---

Gởi bởi tranthihathan
gởi anh mí câu ca dao QuangNam-DaNang :
"Bên ni Hàn ngó qua bên tê Hà Thân,
nước xanh như tàu lá
Bên tê Hà Thân ngó lại bên ni Hàn,
phố xá nghênh ngang"

ht

---

Bữa nay mới biết lai lịch bút hiệu của Trần Thị Hà Thân há!

Về Với Huế Xưa 2005 (Hội An - 24 giờ)

Sáng hôm sau tôi đến thăm những ngôi nhà cổ. Từ đầu phố cổ người ta đặt một trạm, có mấy cô gái mặc áo dài trang trọng ngồi bán vé, người ta phải mua vé để được vào tham quan. Phố cổ Hội An có những ngôi nhà cổ hàng trăm tuổi như nhà cổ Phùng Hưng, Quân Thắng, Phúc Kiến ... Xưa kia, phố này chỉ có một con đường kéo dài từ chùa Cầu đến chùa Ông (nằm trước chợ Hội An bây giờ) và sau này kéo dài đến chùa Ông Bổn. Hội An nhìn ra sông Chợ Củi , tên gọi của sông Thu Bồn vào đầu thế kỷ 20. Chợ Củi có quy mô buôn bán lớn và là thắng cảnh nổi tiếng được sánh với Ngũ Hành Sơn. Đến đây, thú vị nhất vẫn là ngắm những ngôi nhà cổ được xây dựng với việc làm chính là gỗ mang tính nghệ thuật của người Trung Hoa.


Một ngôi nhà cổ ở Hội An

Phần độc đáo nhất gắn với Hội An là Chùa Cầu, do người Nhật xây dựng từ những ngày đầu thành lập Hội An. Chùa Cầu gồm 2 phần: Cầu và Chùa. Cầu bằng gỗ ghép lại, có mái che lợp ngói. Chùa nằm ngay lề đường dành cho người đi bộ. Ngay giữa đỉnh cầu thờ Bắc Đế Trấn Vũ, nghe nói để ếm một con rồng (hay con Cù) mà mỗi khi nó quật đuôi đã gây ra những trận động đất lớn ở Nhật. Hiện nay Chùa Cầu đã bị hư hại khá nhiều, không biết chính quyền hiện tại sẽ làm được gì để bảo tồn một di tích lịch sử và văn hoá cuả Hội An.


Chùa Cầu Hội An - Xe chạy ngang vào trong chùa



Bên hông chùa Cầu Hội An


Trong lúc đi thăm phố cổ, tình cờ tôi thấy chi nhánh cuả Xí nghiệp thêu XQ tại Hội An. Tôi đã có dịp thấy tranh thêu cuả XQ tại Sàigòn và gần đây là ở Khách sạn Century. Riêng tại Hội An, có cả một ngôi nhà khá rộng, không những chỉ bán hàng mà còn giới thiệu về nghề thêu truyền thống cuả VN với du khách. Bên chén nước chè tươi và diã mứt gừng, tiếp chuyện với tôi là 2 cô hướng dẫn trong áo dài nhả nhặn, nói giọng Huế rất ngọt . Trên bàn thờ Tổ nghề thêu, ngoài Đức Ông Lê Ngã Hành còn có ảnh bà Đoan Huy Hoàng Thái Hậu và bà Nam Phương Hoàng hậu. Theo cô hướng dẫn viên cho biết, hai bà là những người có công phổ biến nghệ thuật thêu cung đình, mở rộng từ việc chỉ thêu áo vua và hoàng gia trở nên đa dạng hơn, điển hình là thêu tranh trang trí. Cô cũng cho biết XQ là tên viết tắt cuả đôi vợ chồng Xuân _Quân .


Bàn thờ Tổ nghề thêu, Thái Hậu Đoan Huy Hoàng và Hoàng hậu Nam Phương


Anh Võ văn Quân nguyên là Bác sĩ nhưng đam mê nghệ thuật, chị Xuân xuất thân từ thành nội và biết nghề thêu rất vững. Ban đầu anh Quân chỉ vẽ tranh cho vợ thêu trang trí, nhưng dần dần thấy khách ưa thích, họ quyết định đem nghề thêu truyền thống VN vào kinh doanh. Họ huấn luyện thợ thêu và đưa những bức tranh thêu tay, sản phẩm đặc biệt của nghệ nhân VN ra thị trường quốc tế.

Những bức tranh thêu tay rất sống động, theo tôi tính mỹ thuật rất cao. Từng mũi kim sợi chỉ khéo léo , màu sắc hài hoà, bố cục gọn ghẽ. Đa số tranh về chủ đề quê hương, cuộc sống và con người, trong các bức tranh treo triển lãm, tôi thấy chân dung nhà thơ Bùi Giáng, nhạc sĩ Văn Cao. Có những bức rất hoành tráng, thêu công phu cả 2 mặt và giá cũng rất cao như bức Vườn Tri Kỷ hay Lung Linh Nắng Mai được ghi giá 6600 đô. Tôi không biết có ai dám bỏ ra số tiền lớn như thế để mua tranh trang trí dù là high class, nhưng tôi thật sự thán phục tính cần cù nhẫn nại cuả người thợ thêu, để tạo nên những tác phẩm tuyệt đẹp, mà màu sắc và hình ảnh cứ lung linh .. lung linh . lộng lẫy dưới ánh đèn.


Một thợ thêu đang cần cù kiên nhẫn hành nghề



Có cả tranh chân dung của nhà thơ Bùi Giáng và nhạc sĩ Văn Cao

Mười một giờ 30 trưa, xe đến đón tôi ra phi trường Đà Nẵng để bay về Sài gòn. Tại phòng chờ đợi phi cơ, một lần nữa, tôi lại nhìn thấy những bức tranh thêu trong một kiốt.


Nơi trưng bày nghệ thuật tranh thêu tại phi trường Đà Nẵng



Nhìn những hình ảnh trên khung vãi, với đường kim mũi chỉ tinh xảo, nhưng dịu dàng, làm tôi so sánh với chuyến hành trình ngắn của tôi về đây. Vâng, Hội An cũng có những đặc điểm như thế, rất nhẹ nhàng, yên tĩnh và đơn sơ trong lòng phố cổ ./.

Tháng 7 / 05