Gã Điên Gã vẫn ngồi đấy. Khờ khạo và chờ đợi. Khuôn mặt hốc hác vì đói, đôi mắt thất thần. Thỉnh thỏang gã lại mỉm cười, rồi lập tức cau mày, khó chịu. Có khi gã chửi đổng một cách vu vơ, rồi rú lên như con thú bị thọc tiết.
Hiển nhiên là thế. Trong đầu óc gã cả ngàn ý niệm phụt lên liên tiếp. Mỗi ý niệm loé lên - nếu có đủ thời gian phổ ra thành hành động - thì nó cũng chớp nhoáng như một nháy mắt. Nhưng không có nghĩa tâm thức gã không nhận được điều ấy, chỉ có điều, vừa nhận được ý niệm này thì đã quên phứt mất ý niệm trước, vì vậy mà hành động trở nên hồ đồ, khi cười, khi khóc, khi giận dữ, khi hiền lành, khi đau khổ, khi hạnh phúc…
Này nhé. Gã biết mình đang đói, nhưng lại không biết phải làm gì cho hết đói. Một thiếu nữ đi qua. Chao ơi, nàng hiền dịu và đẹp như một nàng tiên. Tà áo trắng của nàng phớt qua gây lên một làn gió thoảng.
“Kìa, Cô tiên...”
Thiếu nữ dừng lại sau tiếng kêu tựa như con thú bị một vết dao đâm. Đôi mắt nàng mở lớn nhìn gã. Tội nghiệp làm sao. Nàng khẽ khàng đặt một chiếc bánh bao vào tay gã rồi mỉm cười. Gã chộp lấy định đưa lên miệng, nhưng hốt nhiên ý niệm khác lại loé lên trong tâm tưởng: gã chợt thấy chiếc bánh chính là cục xà-bông gã cần từ bao nhiêu lâu nay. Gã vội vã cầm chiếc bánh xát vào tay, chân. Tưởng tượng đang trầm mình vào một dòng nước mát lạnh với những bọt xà phòng óng ánh. Chiếc bánh bị vỡ ra do sự cọ xát. Gã thấy phần nhân thịt phía trong.... Lại một ý niệm khác, cùng với sự giận dữ sầm sập kéo đến: Ồ, đây chính là quả lựu đạn bà chằng vừa đưa cho ta. Thật là quá sức không thể tưởng tượng nổi. Thiên hạ thật xấu xa, đáng ghét... Ta phải đánh con mẹ này cho vỡ mặt nó ra... Bằng tất cả sự giận dữ sôi lên sùng sục, gã hét lên be be, quăng chiếc bánh bao vào mặt thiếu nữ. Chưa đã giận, gã còn quăng đất, cát, sỏi đá vào người nàng... Thiếu nữ hốt hỏang lùi lại nhiều bước... Miệng nàng méo xệch với đôi mắt đã bắt đầu ướt vì sợ... Nàng vội vã quay lưng. Không dám ngóai lại. Nhưng vẫn không quên ý niệm cầu sự bình an cho gã...
Gã cười khóai trá khi thấy con mẹ điên kia đã bỏ đi. Ta là một ông vua không ngai, Là một thiền giả. Ta có nhiều quyền lực và tất cả những người chung quanh đều sợ ta. Á à... Thế mà chúng lại bảo ta điên. Phải không nhỉ? Ha...ha...ha... Chính chúng mới thực điên! Thật là buồn cười và ngây thơ đến đần độn. Tất cả - ngọai trừ ta - đều là những người điên, đang quay cuồng sống trong guồng máy vô hình của Thời-Gian...
Vài phút trôi qua. Khi gã vừa thiu thiu ngủ trong cơn đói, bỗng đâu lại nghe tiếng rú của chiếc xe cảnh sát sầm sập tới. Người đâu mà bu đông thế kia? Gã không hiểu họ coi gì mà những cặp mắt cứ đổ dồn vào gã. Không một ai dám đến gần, họ đứng thành vòng tròn vây gã vào giữa. Nhìn quanh. Chỉ có gã. Gã cười sằng sặc.. Ha...ha...ha... Đã bảo mà. Ta là một ông vua không ngai, những người bu chung quanh chính là thần dân của ta đấy. Họ đang khép nép đứng chờ mệnh lệnh ta ban... Mà. Ô kìa, con mẹ chằng điên hồi nãy vừa mới bỏ chạy sao nó trở lại để làm gì nhỉ? Cái đứa manh nha đã từng có ý tưởng giết ta mà ta đã khởi tâm từ bi tha thứ cho nó. Thấp thoáng, một số cảnh sát vẹt đám đông bước vào. Gã bỗng tức đến uất nghẹn khi hiểu ra một điều chính con mẹ đó đã gọi cảnh sát đến bắt gã...
Tiếng người nữ loáng thoáng:
“Thật tội nghiệp quá đi thôi. Cháu đã gọi cảnh sát để đưa ông ta vào bệnh viện. Ông ấy ở ngòai này chỉ thêm vài ngày nữa thì đói và chết mất...”
Gã rít lên:
“Khốn nạn! Cả một lũ giả dối!”
Cơn giận làm gã lồng lên như một con thú dữ. Chưa kịp làm gì thì bốn, năm người cảnh sát ập đến. Họ vật gã xuống đất rồi khóa chéo khuỷu tay một cách rất lẹ làng... Cơn đói làm gã yếu sức, không vùng vẫy được mấy đỗi. Một người mặc áo trắng dài xuống tới gối đến bên và đẩy vào bả tay gã một mũi chích. Gã từ từ rơi chơi vơi vào một vùng mù sương lãng đãng....
Ở đây. Không gian thật yên lặng đến rợn người, thỉnh thỏang chỉ nghe được tiếng hú dài chen lẫn với tiếng cười sằng sặc từ những phòng kế bên. Gã nằm trên chiếc giường phủ drap trắng. Chung quanh gã, từ tường vôi đến chiếc bàn con bên cạnh giường đều là một mầu trắng muốt. Chỉ có khung cửa bên phía trái cho gã nhìn thấy một vùng trời xanh xanh với những cụm mây trắng đong đưa. Từ giường bệnh, gã nhìn qua khung cửa. Hình như nó hơi bị lệch thì phải. Chẳng có ai ở đây. Hình như gã vừa được nói chuyện với Chúa. Chúa là ai? À. Không phải. Gã vừa nói chuyện với một người mặc áo chùng đen với cuốn kinh nhỏ trên tay. Nghe chừng ông ta không phải là Thần Chết đến bắt gã…
Mà sao gã lại nhớ nàng đến thế nhỉ? Sự nhớ thương làm gã khóc lên rưng rức...
Có một cành cây thấp theo gió đập vào cửa kính làm tâm thức gã chợt nhớ lại một vài hình ảnh của căn chòi nhỏ. Có một cái bồ đoàn mà gã chính là người ngồi trên bồ đoàn ấy mỗi đêm...
Rồi sao nữa nhỉ? Tại sao ta lại ở đây? Ôi, sao gió thổi dữ vậy? Gió động hay tâm động? Không biết cành cây kia có bao nhiêu lá? Những chiếc lá mầu xanh lục như viền mắt người thiếu nữ. Đôi mắt với tròng nâu đen sâu thăm thẳm mà cả tâm hồn gã đã bị chìm đắm trong ấy. Nàng là ai? Ồ, nàng đẹp tuyệt trần... Hummm.... Một thiền giả không nên đắm vào nữ sắc. Tại sao không? Có thể đó là những nghiệp quả chín muồi.... Hừ, chỉ là biện luận, tất cả, chỉ là biện luận thôi... Có tiếng kẹt cửa. Một người nữ y tá bước vào. Lại một bà tiên hiền dịu đến cứu ta đây. Gã nhìn bà tiên với giọt nước mắt lưng tròng, thổn thức:
“Nàng đã bỏ ta đi mất rồi...”
Cô y tá vẫn hoay hoay làm việc của mình. Cô xem lại hồ sơ bệnh lý, hý hoáy biên chép... Rồi bỏ mấy viên thuốc trong một cái ly nhựa nhỏ, nói trống:
“Tới giờ uống thuốc rồi...”
“Cô đã nói chuyện với Nàng chưa?”
Cô y tá trả lời bừa, cho qua:
“Chưa...”
“Vậy cô hãy đi nói với nàng rằng ta rất yêu nàng và vẫn chờ đợi nàng về...”
“Vâng. Nhưng thuốc đây. Ông uống đi...”
“Uống để làm gì?”
“Để khỏi bệnh.”
“Tôi có bệnh gì đâu mà cầu khỏi?”
“Thì ông cứ uống trước đi đã...”
“Không. Cô phải nói tôi biết tôi bị bệnh gì?”
“Bệnh Điên.”
“Ha... ha... ha...”
“Khi người điên không biết mình điên thì chính là điên vậy!”
“Vậy cô tỉnh hay điên?”
“Tôi không điên!”
Gã nhắc lại lời cô y tá vừa nói ban nãy:
"Khi người điên không biết mình điên thì chính là điên vậy! Ha...ha...ha...”
Đôi khi, gã rất sáng suốt, đối đáp với người đối diện một cách sắc bén như một thiền giả đã tu tập từ lâu, nhưng có thể, vì một lý do nào đó, mà hốt nhiên trong tâm gã bị bung ra như nước vỡ bờ, tất cả những tư tưởng đều đảo lộn, tùng phèo; ý nghĩ chạy quanh co, vòng vèo như con đường đi quanh dốc núi. Chợt phụt, chợt tắt, ngớ ngẩn, nhớ trước, quên sau...
Một cách máy móc, cô y tá nhét mấy viên thuốc vào miệng gã rồi đưa cho gã một ly nước. Gã uống ừng ực. Cảm thấy dòng nước mát trôi dần vào cơ thể. Gã vẫn còn cảm thấy nực cười trước sự ngớ ngẩn của cô y tá. Gả xòe răng cười và thì thầm ra vẻ rất bí mật:
“Ta cho cô biết một điều. Chớ đừng để lộ cho ai. Ta chính là... là...”
Nói tới đây. Hốt nhiên gã không nhớ gã là ai. Một ý niệm khác lại loé lên trong đầu. Chà. Cái khung cửa kia thật đáng ghét làm sao. Nó chói chang đến nhức mắt. Rồi gã bỗng run lên bần bật khi ý tưởng một lát nữa thôi, mặt trời sẽ nổi lên đốt gã. Gã rú lên thảm thiết. Nằm vật xuống rồi lấy mền trùm kín mặt:
“Nó sẽ đến. Nó đến đốt ta đấy... Hu...hu...hu...”
“Ai đến?”
“Thì nó chứ ai?”
“Nó nào?”
“Làm sao ta biết được!”
Nói xong, gã cười lên rinh rích. Cho rằng mình đối đáp với tiên nữ một cách rất thông minh. Gã vỗ hai bàn tay vào nhau nói như người nhập vào một cơn mộng du sâu thẳm:
“Để tôi nói cho cô một điều rất kỳ thú. Thiên hạ ngu lắm! Họ không biết cách sống, chỉ bôn ba, bận bịu vào những thứ vật chất cỏn con, mất thì giờ vô ích…. Cô xem này. Khi tôi vỗ tay, sẽ tóe ra những đốm sáng. Đó chính là những ánh sáng trí tuệ đấy! Có những đêm trăng sáng, sau khi xuất thiền, vuốt dọc theo cánh tay, ánh sáng tóe ra như lân tinh. Những kết quả ấy làm tôi càng hứng khởi và tu tập tinh chuyên hơn. Vì không có thầy, nên sự tập luyện của tôi chỉ chấp vá qua những sách vở. Đến một hôm thì có một điều lạ xảy ra. Thỉnh thỏang phần bụng dưới bị nóng ran và cứng ngắc, nó nhộn nhạo, khó chịu vô cùng. Càng tu tập, bệnh càng nặng, đôi khi trong lúc ngồi thiền tôi như muốn phát cuồng vì dục vọng nổi lên đùng đùng. Cho tới một ngày kia.... Ôi, đó chỉ là một ngày chín muồi của căn bệnh, tôi bị vấp vào giọng cười khanh khách của một nữ nhân, tiếng cười cưu mang cả một mùa xuân tươi mát. Nàng đẹp như huyền thọai, da thịt nàng mát và mềm như lụa, nàng đến tình cờ như một ngày mưa, ra đi khi đêm vừa tắt... Tâm thức tôi tan hoang như một bãi chiến trường. Nàng đi đâu? Nàng về đâu? Hay đó chỉ là những tâm tưởng hoang loạn trong tôi?”
Chẳng ai trả lời gã. Người y tá dường như đã quá quen với những cảm xúc bất chợt của bệnh nhân. Nàng làm đầy đủ bổn phận rồi bước ra khỏi phòng. Trước khi đi, nàng đặt trên bàn ngủ một cái máy nhỏ bằng bàn tay, dặn dò một cách ân cần:
“Hình như ông là một Phật tử? Ở đây, chúng tôi may mắn có được một số máy Niệm Phật do ngôi chùa phát tâm bố thí. Ông có thể bật lên nghe. Họ niệm Phật nghe như hát... Chỉ khỏang năm phút nữa là ông sẽ ngủ. Tôi xin chúc ông ngủ ngon, và có đầy mộng đẹp...”
Tiếng nàng nhẹ nhàng thanh thóat. Gã tung mền, nhìn người vừa phát ra âm thanh ấy. Có phải Nàng đấy không? Nàng đã trở về? Phải chăng?
“Em... Em ơi...”
Cánh cửa khép lại đã lâu. Gã nghe câu niệm Phật liên tục và bàng bạc phát ra từ chiếc máy nhỏ xíu. Tiếng niệm kết thành một màn sương lãng đãng, thành một cái nền trên vùng tâm thức hoang tưởng. Gã thấy mình chơi vơi trong vùng tâm thức ấy. Gã đi qua nhiều con đường với đèn xanh, đèn đỏ chi chít dòng xe cộ ngược, xuôi. Nhưng chẳng có một chiếc xe nào đâm vào gã cả. Tiếng niệm Phật vẫn đều nhịp theo bước chân. Nhận ra mình đang đi ngược về quá khứ. Những quá khứ dường như rất xa mà cũng rất gần như những sợi lông mi trên mắt nên chẳng mấy ai nhìn thấy được chúng một cách rõ ràng. Ấy vậy mà gã lại thấy, tựa như gã đã tách ra làm hai, một nửa đứng nhìn cái nửa kia đang quay cuồng trong vọng tưởng. Gã thấy cái chòi mà trong đó chính gã đang say sưa đi vào những cơn vọng định. Thích thú cho rằng mình đã chứng đắc được nhiều thứ và chấp vào những thứ cỏn con ấy. Chợt nhớ lại lời dạy ân cần của vị sư già:
"Này con.
"Biết" chưa phải là
"Ngộ". Mà
"Ngộ" chưa phải là
"Chứng đắc". Hãy suy tư và quán tưởng thêm về điều này."
Lời dạy rất giản đơn, nhưng sao tới giờ mới hiểu một cách rõ ràng đến thế? Gã đã mỉm cười hóm hỉnh về những háo thắng của chính mình. Lại thấy mình trôi thêm về quá khứ, trở thành một đứa bé con sống dưới một mái chùa với vị sư già khụ, nơi đây lồng lộng những cát, gió của biển. Nhưng gã vẫn không ngừng ở đấy, vẫn đi như người đi ngược chiều gió. Nhiều mảnh đời chắp vá từ vài kiếp liên tiếp nối nhau, từng mảnh, từng mảnh, như những bức hình nhiều màu lộn xộn phụt lên...
Rồi bỗng nhiên, ở một tầng mức sâu thẳm nào đó, Gã bỗng nhận thấy một cái gì vừa sụp đổ, để lại một khoảng không gian thênh thang mà tầm nhìn của gã không còn bị giới hạn nữa. Một niềm vui òa ngập như nước vỡ bờ. Gã bỗng
biết được một điều hiển nhiên rất đơn giản.
Mình là tất cả. Một giải nắng tung tăng nhảy múa dưới ánh Mặt Trời. Một con chim đại bàng với đôi cánh rộng. Một mặt nước xanh biếc dưới vực sâu. Một con cá nằm dãy chết trên mặt cát. Một vì sao vừa tắt trên cao...
Người sinh ra, kẻ chết đi, đây đó xôn xao sự sống và nỗi chết, chập chùng, biến hiện qua những niềm vui, nỗi buồn bất tận...
Mọi sự, mọi vật đều biến chuyển không ngừng, chập chờn như giấc mộng.... * * *
Nửa đêm hôm ấy, có một bóng người lẳng lặng rời bỏ khu nhà thương điên. Hành trang duy nhất của ông là một cái máy niệm Phật rất nhỏ bé cùng với bộ đồ bẩn thỉu, rách nát trên người. Nhưng chỉ có ông mới cảm nhận được tâm ông rất tinh khôi như người vừa thoát kiếp. Ông đi đâu. Nào ai biết được!
(tháng 4 2006)
Chiêu Hoàng