Thật ra tôi "bị" ngồi trong khoang, chớ nếu ngồi được đàng trước mũi thuyền thì thấy cảnh tuyệt vời hơn rồi. Tôi cứ nghĩ là còn tới 3 ngày trước mắt, lo gì việc ấy mà lo, kiến trong miệng chén có bò đi đâu. Thành ra cảnh trí được nhìn qua một mé mà thôi, và chụp hình cũng xuyên qua tấm kiếng. Hình chụp qua kiếng thì tất nhiên đâu có tốt bằng không có kiếng, chưa kể máy ảnh thuộc loại dỏm nữa. Như vậy mới thấy công phu của các người quay phim làm tài liệu du lịch cho chúng ta xem, hay các phim movies có bối cảnh là Venice, như James Bond cũng có phim quay ở Venice.

Đò có nhiều tuyến, có tuyến đi về phía trái của trạm Roma là trạm gần khách sạn chúng tôi nhất, có tuyến đi ngược lại vì Venice là cái đảo mà, đi vòng nào cũng tới được. Có tuyến lại bỏ trạm, khách cứ nhìn theo bảng số mà chọn tuyến nào mình muốn. Bản đồ đò có thể tìm qua website: www.actv.it, chọn ngôn ngữ English.

Tôi hay nghe nói tới từ "lagoon" khi đề cập tới Venice. Tôi cũng còn lờ mờ về khái niệm này, có phải Laguna Beach ở California cũng là một thứ lagoon? Nhưng nhìn bản đồ Venice thì tôi biết lagoon ra sao. Venice nằm phía trong một dãi đất chắn với biển Adriatic. Che chắn nhưng vẫn còn hở chớ không có che kín, nếu kín thì thành cái hồ rồi. Nhờ vậy mà sóng biển không đánh mạnh vô Venice, và phù sa từ Grand Canal lắng xuống tạo thành các vùng đất bùn. Hàng triệu cây cọc đóng xuống bùn làm nền cho các dinh thự đền đài mà ta thấy thật là một hình ảnh lộng lẫy có một không hai trên thế giới. Nhưng mà Venice dành cái vai trò đứng đầu vùng đảo này cũng là duyên may. Nguyên trước kia cái đảo Torcello ở phía trên mới là nơi đặt nhà thờ chính và bản doanh của chính quyền cai quản, nhưng sau đó do bệnh sốt rét hoành hành, mọi người lũ lượt dời đi, họ chuyển sang đảo Venice. Từ dân số khoảng 20 ngàn dân, nay đảo Torcello chỉ còn khoảng một trăm mạng. Nơi đây vẫn còn vài di tích cổ từ thuở xưa ấy, và dĩ nhiên là nhà thờ xưa nhất vùng này là ở đảo ấy.



Chúng tôi xuống trạm San Zaccaria. Từ ngoài "khơi" đã thấy tháp chuông và dinh thự của vị tổng quản ở công trường thánh Mark, nơi thu hút hạng nhất của du khách viếng thăm Venice. Bước lên bờ thì thấy người qua kẻ lại đông đúc, trước khách sạn Londra Palace có một đài có tượng vị cưỡi ngựa phiá trên, phía dưới là nữ nhân với sư tử. Hiện tôi vẫn chưa rõ các nhân vật ấy là ai. Từ đó theo sóng người đi theo lên cầu đông nghẹt, thấy ai nấy giơ máy ảnh vào con kinh nhỏ phía trong. Nhìn theo thì hóa ra đó là cái cầu kín Bridge of Sighs nổi tiếng. Mừng quá, lần đi trước chắc có thấy cái cầu này rồi nhưng không biết sự tích của nó. Nay nhờ xem phim của Rick Steves mà tôi ghim trong trí, khi tới Venice nhớ kiếm cái cầu này mà xem. Đứng trên cầu Ponte della Paglia mà nhìn về cầu Sighs. Cầu Sighs bắc ngang con kinh nhỏ nối liền hai dinh cơ của quan Doge, tù nhân được đi qua cầu này từ toà tuyên án tới ngục thất và từ ngục đi trở ra lại để bị hành hình ở phía ngoài công trường (Cầu có hai lối đi ngăn bằng bức tường). Họ được dịp ngó qua khung cửa sắt ra kinh, nhìn lần cuối cùng khung cảnh xinh đẹp bên ngoài, và chắc là có thở dài cho số kiếp đen đủi của mình. Cho nên cầu mới có tên là Bridge of Sighs.


Đài kỷ niệm gần trạm San Zaccaria


Tháp chuông, Doge 's Palace


Bridge of Paglia và Bridge of Sighs nhìn từ ngoài khơi

Chị PC
Đúng vậy, nhưng không thể nào làm ngơ ...
cơ duyên

Hình trên là người phụ nữ mặc áo cổ điển của Venice thời xưa. Venice nổi tiếng với lễ hội hóa trang hàng năm. Xưa kia, dân Venice có hai loại là hạng quyền quý và hạng dân thường (noble and citizen). Con gái dân thường có thể kết hôn và bước chân vào gia đình quyền quý, nhưng con gái nhà quyền quý không được lấy người dưới giai cấp (rank). Nếu không tìm được người thuộc môn đăng hộ đối, chỗ ở chung thân của các nàng sẽ là các tu viện.

Một con gái nhà quyền quý là Bianca Cappello phải lòng một chàng ký lục người Florence nghèo có nhiệm sở tại đây. Nàng đã bỏ trốn theo chàng về Florence để được sống bên nhau. Do có nhan sắc, nàng lọt vào mắt xanh của Duke Francesco de ' Medici, ông xây cho nàng một ngôi nhà không xa lắm với dinh thự của ông ở Pitti Palace. Hai nhà thông nhau bằng đường hầm để tránh miệng đời đàm tiếu. Sau cùng thì người chồng bị điều đi và bị ai đó đâm chết. Bianca đường hoàng trở thành phu nhân Medici, Duchess of Tuscany. Dân Venice vui mừng vì có một phu nhân kết duyên giai ngẫu với vùng đất giàu có là Florence, nhưng chưa vui trọn thì hai vợ chồng bị chết cách nhau một ngày sau khi dự bữa tại nhà em trai của ông. Người em trai này nắm quyền thừa kế, chính là Ferdinando I de ' Medici. Giấy khai tử ghi nguyên nhân chết là bị sốt rét. Nhưng người ta nghi ngờ là họ bị hạ độc. Vào năm 2010, một chuyên gia được vào hầm mộ Medici mổ xác ông bà xét nghiệm. Cả hai đều có thạch tín trong cơ thể.

Chị thấy cái màu đỏ được giới thiệu nhiều hơn. Còn cái màu trắng thì có tên ghi bên ngoài là Danieli Excelsior không biết có dính dấp gì tới cái khách sạn đó không? Trong phim thấy Jolie đi vào khách sạn bằng taxi ca nô, cập bến vào cửa bên hông (khách sạn có con kinh nhỏ sát bên cạnh). Riêng mặt tiền thì cũng có bến gondola dành riêng có mang tên khách sạn. Đây là khách sạn 5 sao, xem trong phim dĩ nhiên cái phòng của Jolie và Depp ở thì chắc chắn là thượng hạng rồi, nhưng đồ vật thiết trí theo chị thì ngày xưa chắc làm thiên hạ lé mắt, nhưng ngày nay thì mình thấy không có gì ghê gớm nữa.

Chắc là 5 sao khi tính các dịch vụ chớ đồ đạc trong phòng thì ....không lẽ dát vàng?

Yes, chị VTTT!



Thủy taxi, Jolie đi "taxi nước" khi tới khách sạn!

Gần các cọc để cột thuyền có trụ đèn. Tôi không có dịp ra đây vào ban đêm để coi hoạt động của cây đèn này ra sao.



Người lái gondola gọi là gondolier,

ông lái đò giờ đây già yếu lắm ...

Ông già cùng với tuổi của chiếc gondola lịch sử. Khi ...chuyển sang từ trần, "tài" (license) sẽ được trao lại cho người vợ góa của ông. Vậy là cha truyền con nối và được chuyển nhượng nếu bà vợ trao lại cho người khác chăng? Tài liệu của Steves không đi sâu thêm. Nhưng rõ ràng là truyền thống ở Venice rất là nặng, tôi không thấy phụ nữ làm nghề chèo gondola. Ông lái mặc áo sọc ngang, đội mũ rơm, biết hát thì càng tốt (và được trả tiền thêm). Bài hát hay được yêu cầu là Venezia La Luna e Tu hay O Sole Mio (có thể nghe qua You Tube, nhưng tôi thích nghe Nhà Bè nuớc chảy chia hai, ai dìa Gia Định Đồng Nai thì dià, a li hò lờ a li hò lơ hơn ...Bao giờ kinh Nhiêu Lộc cho chơi gondola quý vị lái đò hò lơ hó lơ để làm sống lại một thời xa của Nam kỳ lục tỉnh có bề dày lịch sử trẻ hơn Venice nhiều).



Các bà nhớ đừng có rung động với mấy ông lái đò này, như lời phụ nữ địa phuơng có nhắc chừng: Ai mà yêu mấy gã này thì đúng là "has slices of ham over her eyes" (tạm dịch .... vật là "con mắt bị bù lạch ăn thì mới đâm đầu mà yêu mấy tay ấy").

Trị giá của một chiếc gondola là từ 35 cho tới 50 ngàn euro tùy theo thiết trí trang hoàng miễn là có một số chi tiết phải tuân theo, như hình dạng, màu sơn, mũi ghe, cọc lái. Cứ 40 ngày thì thân ghe phải đánh ver ni lại. Các con đò máy đập sóng vào ghe cũng làm cho chúng mau hư. Chừng 15 năm thì ghe phải tân trang lại để sống thêm 10 năm nữa. Tôi tình cờ thấy hai chiếc ghe ở Cali bắt chước gondola nhưng nhìn rất nản (chắc có phần vì nó thiếu cái cảnh ở Venice chăng?). . Một chiếc đậu ở Redondo Beach, một ở Long Beach. Cả hai đều làm thiếu một vạch ở mũi thuyền (không hiểu tại sao!).


chụp ở Redondo Beach


chụp ở Long Beach

Khi đọc trong sách nói tới hai cây cột bằng đá hoa cương màu đỏ Anatolian tôi đã thấy ngờ ngợ. Tôi không thấy màu đỏ của hai cột này ....Hôm qua đọc trong quyển Secret Venice của Thomas Jongclez thấy có đề cập tới "pink columns" bèn giở tới trang này để xem cho kỹ. Hóa ra hai cây cột có màu hồng này nằm ở mặt tiền thuộc dãy cột của dinh ông Doge. Sách đặt câu hỏi: "Tại sao hai cây cột ở dinh Doge có màu hồng". Bài viết kế bên giải thích là theo truyền thuyết thì đây là nơi ông Doge đứng trong các cuộc lễ chính thức. Đây cũng là nơi tuyên án tử hình các phạm nhân cho đám đông đứng phía dưới biết. Và màu đỏ của cột gợi nhắc đến màu máu. Họ còn chua thêm là cái giá treo cổ nằm ở giữa hai cột này. Giải thích này nghe có lý hơn là cách giải thích của ông Gore Vidal nói trên. Vì trong hình chụp gần hai cột hồng này thấy có cái xà ngang; chớ bảo là phạm nhân bị treo cổ ở hai cột trắng có tượng thánh Theodore và sư tử có cánh thì thấy không có lý. Sách của Jongclez không trả lời nguồn gốc hai cây cột này từ đâu mà có!

Xem lại các hình tôi chụp thì có được một tấm có hai cây cột hồng này, do lúc đó không biết nên đã không chụp gần hơn.

Thường thì tôi hay tin tưởng vào các sách khảo cứu, nhưng trường hợp trên đây làm tôi bắt đầu nghi ngờ sự chính xác của tài liệu này. Như con vật dưới chân thánh Theodore, ông Vidal cho đó là con rồng, trong khi trong sách "Venice Lion City" của Garry Wills thì nói đó là con cá sấu đầu chó, thấy có lý hơn.


Hai cột hồng phía trái của dinh thự

Vương cung thánh đường Thánh Mark

Đây là công trình kiến trúc nên thăm khi tới Venice, nơi có thánh tích của thánh Mark, một trong 72 tông đồ của Chúa, vị xây dựng nên nền tảng Thiên chúa giáo tại Alexandria, Phi châu. Thánh đường chịu ảnh hưởng của nghệ thuật Byzantine. Khi tôi viếng thăm thì thánh đường đang được dựng giàn, che bạt để sửa chữa một phần nên không thấy hết được toàn thể công trình đặc sắc này. Đây là tình trạng thỉnh thoảng du khách gặp phải khi thăm viếng các di tích lịch sử Âu châu nói chung. Đó là lý do mà trong các bài về Rome tôi đã không nhắc tới đài phun nước Trevi vì gặp lúc đài bị trùm kín lại để sửa chữa, thật xui cho tôi.

Tại sao di cốt của thánh Mark lại nằm ở đây? Đó là do hai vị thương gia thành Venice đã sang Alexandria và ăn cắp di hài thánh vào năm 828. Để tránh bị giở ra xét, họ đã để bắp cải và thịt heo lên trên, vì người thành Alexandria vốn theo đạo Hồi và họ rất ghê sợ thịt heo, không muốn đụng tới nên dễ dàng cho thùng hàng đi qua, khỏi phải giở ra xem xét.


Cung thánh, nơi có thánh tích thánh Mark (trong quan tài ở phía trong)


Thành Venice thì có dính líu gì tới thánh Mark? Venice chưa hiện hữu vào thời chúa Jesus, khi thánh tông đồ Mark viết phúc âm về Ngài. Vài thành phố gần đó ít ra còn có dấu vết Thánh Mark, như Rome, nơi truyền thuyết cho rằng Ngài đã viết sách Phúc âm ở đó; rồi Aquileia, đất liền của đầm Venice, nơi thánh Mark được thụ phong chức giáo trưởng; rồi Alexandria, nơi Ngài dựng nên nhà thờ và tuẫn đạo sau đó. Ngay cả thành phố Grado, nơi đặt chức vị giáo trưởng Aquileia được dời vào đó vào thế kỷ thứ sáu cũng có thế giá hơn Venice nhiều. Thật ra thì Venice giật lấy danh dự là nơi lưu giữ thánh tích chỉ là do sự tranh dành quyền lưu giữ này giữa hai thành phố Aquiliea và Grado. Nguyên là khi giáo trưởng Aquileia chạy lánh nạn Langobard ở Grado, sau đó yên ổn trở lại thì Grado lại không giao trả lại các đồ thờ tự và các nghi biểu tượng trưng cho uy quyền. Hai thành phố tiếp tục tranh tụng nhiều thế kỷ sau đó. Đến thế kỷ thứ chín, nhà Frankish cai trị Aquileia trình lên Đức giáo hoàng xin phán định. Hội đồng Mantua năm 827 phục hồi quyền hành cho Aquileia. Venice, vốn nghiêng về phía Grado không vui với phán quyết này đã làm một cú tước đoạt uy quyền này về cho Venice. Cho rằng thánh Mark khi dong thuyền về Alexandria sau khi phong chức cho Hermagoras ở Aquileia, một cơn bão đã đưa thuyền Ngài vào lagoon, ngay tại địa điểm sau này dựng lên Vuơng cung thánh đường, một thiên thần đã báo mộng cho Ngài: Peace to you, Mark, my evangelist" [Pax tipi Marce evangelista meus]. Mặc dù câu này có nghĩa là: Be not afraid of the storm, nhưng người dân Venice muốn hiểu là: Rest here. Và họ có lý do để giữ thánh tích Ngài Mark khi hai thương gia mang về cất giữ ở dinh ông Doge. Con sư tử có cánh, biểu tượng của thánh Mark trên huy hiệu thành Venice có khắc châm ngôn trên.



Vì sao con sư tử có cánh được gắn với thánh Mark? Điều này lấy từ trong kinh thánh, sách Khải huyền chương 4, có bốn con vật là sư tử, con người, con bò tơ và con đại bàng. Các con vật này được tương ứng với 4 vị thánh viết phúc âm là thánh Mark, thánh Matthew là con người, thánh Luke là con bò và thánh John là đại bàng. Cho nên thành phố Venice nơi có thánh bổn mạng là Mark có rất nhiều hình tượng sư tử, và được Garry Wills viết cuốn sách tên là Venice, Lion City.
[Các dữ liệu trên đây tôi đã dựa vào chương 1 của cuốn sách này].

Ngày kế tiếp là ngày chúng tôi đi sang thăm đảo Murano. Như trên kia đã thưa, vùng đầm này có đảo Torcello ở cực bắc từng là nơi chính quyền đặt bản doanh khi dân cư từ đất liền ra lập nghiệp. Nhưng rồi do nhiều biến cố mà thiên hạ dời sang Venice và nay đảo này chỉ còn là một nơi cho du khách đến hoài niệm. Kế đó là đảo Burano, nơi nổi tiếng với ngành thêu đăng ten (lace). Đăng ten mua tại đây rất mắc. Đảo này có các căn nhà sơn màu sắc rực rỡ, là do khi xưa các người đi đánh cá khi trở về nhà thường nhận diện nhà mình bằng màu sắc để hướng thuyền về cho lẹ (thật là ý hay!) . Đảo kế đó gần Venice hơn cả là Murano chuyên làm hàng thủy tinh lẫy lừng danh tiếng khắp Âu châu. Ngoài ra còn có các đảo nhỏ hơn như đảo St Michele dành làm nghĩa địa, và về hướng Nam trước khi tới Chioggia còn có đảo nhỏ khác để làm bệnh viện chứa các bệnh nhân bị lao, một đảo chứa người bệnh truyền nhiễm, rồi các đảo dành cho bệnh tâm thần cho mỗi phái tính.

Nhóm chúng tôi chọn đi sang đảo Murano. Tôi đã đi rồi trong chuyến đi đầu tiên tới Ý, nhưng cũng muốn đi lại để chụp hình do xưa kia chỉ chụp bằng phim thường. Dùng vé mua sẵn đi nơi đâu cũng tiện, khác với hồi đó không để ý loại vé này nên muốn đi sang Murano đã theo lời "dụ dỗ" của một người lém lỉnh, phải mướn nguyên chiếc ca nô rồi được chở sang đảo và cập vào xưởng làm thủy tinh đã bắt tay trong với gã, nhằm mua hàng của xưởng này rồi sau đó quay về, không cho mình thời gian thăm viếng gì. Thật là ở đâu cũng có người toan tính lợi dụng "móc túi" du khách đang bỡ ngỡ nơi xứ người.

Đảo Murano là nơi dành riêng để làm thủy tinh, là quyết định của nhà cầm quyền thuở ấy, vì các lò này dễ gây hỏa hoạn nếu ở Venice nên đã chuyển các lò xưởng này sang đảo. Ngành làm thủy tinh lúc ấy là một đặc điểm của Venice, bí quyết được giấu kín và nếu ai tiết lộ ra thì có thể bị tử hình. Hàng thủy tinh được đem bán khắp Âu châu và tới nay cũng còn mang danh tiếng này. Đảo có một đường kinh chính, hai bên có nhà xưởng có lề dành cho du khách đi. Chúng tôi ghé lên bờ. Tôi cho biết là theo lời giới thiệu của Rick Steves thì nên vào tiệm Venini ở số nhà 47. Nhưng họ đã tắp vào một cửa hàng gần đó rồi và một khi vào đó thì khó mà đi nơi khác vì người bán niềm nỡ mời vào bên trong xem cách làm. Lò coi rất nóng nhưng thợ làm không đeo mặt nạ hay che chắn gì, công việc nhìn thấy cực nhọc quá. Nhưng tài nghệ điêu luyện của họ tạo ra những tác phẩm tuyệt vời. Thật là khâm phục cho bàn tay, khối óc khéo léo của con người.

Coi xong thì ba người đồng hành tiếp tục trầm trồ các món hàng, tôi chỉ thích đi dạo lục lọi coi trên đảo còn có gì hay nên tách ra tự đi khám phá sau khi hẹn giờ để trở lại đi ăn trưa. Tôi đi tiếp tới tiệm Venini, tưởng đâu với sự giới thiệu của Steves thì chắc tiệm đông người coi, nhưng thật ra thì vắng ngắt, và nhìn cung cách tiệm thì có vẻ nơi đây có giá rất mắc, giống như dành cho khách hạng sang. Ông Rudy Maxa có thăm đảo này và bảo rằng làm sao mà mua vì thủy tinh dễ bể khó mà mang xách. Thực ra ở đây họ có nhận gởi hàng đi khắp nơi trên thế giới, bảo đảm, nếu không nhận được thì họ gởi cái khác.


Murano


Một cửa hàng