Rank: Advanced Member
Groups: Administrators
Joined: 6/24/2012(UTC) Posts: 18,432 Points: 19,233 Location: Golden State, USA Was thanked: 646 time(s) in 606 post(s)
|
tập sống
đặng mai lan
Nghe ra có vẻ lạ lùng và sáo quá nếu nói rằng chị vừa trò chuyện với chiếc ghế. Nhưng đúng là như vậy. Nhà vắng lặng. Những đứa con của chị đã đến trường sau khi hôn mẹ và chúc bình an. Khi chị đứng lên kéo hai chiếc valise đặt sát ngoài lối đi, phía cửa ra vào. Và thói quen trước khi rời khỏi nha,?chị thường ngó quanh quất thì chị bỗng nhận ra nó, cái ghế. Cảm giác thật là kỳ lạ. Một niềm quyến luyến mơ hồ, nhưng oà vỡ trong lòng chị nỗi rung động rất dịu dàng. Cái ghế cũ. Mặt nệm đã có vài góc sướt. Chị nhìn chăm chú cái ghế và chợt nhớ ra lúc này chị chỉ ngồi với nó mà không ngồi một chỗ ngồi khác, một chiếc ghế nào khác trong nhà. Sự gắn bó của chị và nó có phải chỉ là sự vô tình rồi thành thói quen? Cái ghế thấp, vừa tầm. Ôm gọn lấy chị khít khao ấm áp, nhất là khi chị mệt mỏi, cong người, thu cả hai chân trong lòng nệm. Cũng có thể vị trí của cái ghế cho chị nhìn thấy rõ ràng tấm hình phóng lớn của một người đàn ông được đặt ngay ngắn trên mặt tủ ở giữa phòng. Thực sự kể từ ngày ấy, chị chỉ tìm được cảm giác yên ổn mỗi khi đi đâu đó trở về nhà, gieo mình xuống ghế.
Như bóng với hình. Phải rồi, có khi là nước mắt, khi là nụ cười. Chị đã ngồi đó âm thầm, tâm tình cùng chiếc ghế ấy biết bao nhiêu chuyện buồn vui của chị.
Chị vừa kể cho chiếc ghế nghe về một con đường.
Đường ngoằn ngoèo. Rừng bạt ngàn. Dốc cao, đồi thấp.
Nhà cuối dốc, gần con suối nhỏ, nhánh tẻ của một giòng sông. Mùa nắng, nước sông không đầy lắm, nước trong vắt đến có thể nhìn thấy đáy. Nhưng qua đến mùa đông thì suối cạn khô như một hố sâu dùng để chứa những lá mục, cành khô trút xuống từ rừng. Nếu không có những bức màn voan mỏng trắng phau ở các khung cửa sổ và những thân củi tươi, được sắp đặt đều hàng ngay ngắn bên hông nhà, thoảng thơm mùi nhựa cây toả ra từ những vết cưa còn rất mới, thì ngôi nhà tường vôi tối xám, rào cổng hoen rỉ xiêu vẹo ấy chẳng khác một căn nhà bỏ hoang. Nơi chị và anh vẫn dừng xe lại nghỉ ngơi mỗi khi có dịp đi ngang qua khoảng đường này.
Trong khi chị đi loanh quanh dọc theo bờ suối nhìn ngắm vu vơ thì anh thường ra phía sau ngôi nhà, quan sát những con gà đang thơ thẩn bới nhặt tìm mồi trong đám cỏ dại ven rừng. Anh theo dõi đàn gà một cách thích thú. Trò chơi thuở nhỏ của anh là nuôi gà đá. Anh bảo đó là giống gà tre, bên này hiếm thấy. Chị không biết gì hết về những con gà, cũng không buồn để ý những gì anh giải thích. Chị thích ngồi trên tảng đá dưới chân cầu nhìn dòng nước xoáy, cuốn theo rong rêu lá mục. Nơi cuối nguồn, phía đáy cạn cùng, có chỗ đầy bùn lầy, nhưng có chỗ đọng lại những đụn cát trắng phau. Thật là vui mắt khi những tia nắng mặt trời mùa hè chiếu xuống làn nước trong vắt, trong, đến có thể thấy được những con cá nhỏ bơi lượn giữa chùm mầu sắc lấp lánh hắt ra từ những mảnh vỡ thủy tinh trồi lên giữa làn cát mịn. Cũng có lúc anh ngồi với chị, hút thuốc hay uống chút cà phê anh thường mang theo để uống dọc đường mỗi khi đi xa. Anh chẳng hề chú ý những thứ vui mắt của chị. Anh thấy những thứ khác, to lớn hơn. Như tấm kiếng chiếu hậu, cây quạt nước, hay cái bóng đèn vỡ của một chiếc xe kém may mắn nào đó. Anh ngắm những vết trầy móp của cây cầu, những vệt sơn loang và anh đo lường thẩm định diễn biến một tai nạn. Khoảng đường ngay chiếc cầu này là nơi xảy ra rất nhiều tai nạn, nhất là vào mùa đông, đường đóng băng trơn ướt. Không biết đã có bao nhiêu chiếc xe lăn mình xuống cái vực cạn ấy?
■
Vậy là chị sẽ xa cái ghế trong vòng ba tuần lễ. Tất cả đã sẵn sàng cho một chuyến đi. Chốc nữa, chị sẽ đến nơi mướn xe để nhận xe. Sẽ một mình trên lộ trình dài cả hai trăm cây số. Trả xe tại phi trường. Lại một mình khệ nệ đẩy valise đến chỗ cân hành lý và một mình ngồi vất vưởng đâu đó đợi chờ giờ lên máy bay. Tính tất cả khoảng thời gian đi, đến, và chờ đợi thì mười tám giờ nữa chị sẽ có mặt ở Sài Gòn.
Một chuyến đi không như những chuyến đi khác.
"Lúc này má không được khoẻ. Má mong chị về lắm. Giá như chị về được mùa hè này nhỉ?"
"Mẹ về thăm bà ngoại đi. Tụi con lớn rồi đâu có gì phải lo. Rồi mẹ cũng phải đi đây đi đó chứ!"
"Gặp lại người thân yêu trong lúc này là một điều bổ ích. Bà nên đi xa một chuyến cho khuây khoả tinh thần. Bà cần có một tinh thần mạnh mẽ để lo cho những đứa con của bà."
Em gái chị bên nhà gửi thư qua. Con gái chị khuyến khích. Ngay cả người thư ký tốt bụng trong sở chồng chị, người đang giúp chị làm mọi thủ tục giấy tờ cần thiết cho hoàn cảnh mới cũng đã khuyên nhủ chị như thế. Chị đi. Dù bây giờ chưa phải mùa hè. Sự quyết định đột ngột, chóng vánh. Không một cân nhắc so đo.
Những ai sẽ đón chị ở phi trường? Chuyến này chắc là đông đủ không thiếu một người nào. Mọi người thân của chị đang chờ đợi chia xẻ với chị bằng tất cả tình thương theo một cách nào đó. Từa tựa nhau. Nhưng mẹ chị thì sẽ khác. Chị nghĩ vậy, vì chỉ có bà là người có thể chia với chị toàn vẹn nhất những gì chị đang trải qua. Má hiểu con. Đó là câu nói ngắn, gọn bà đã nói với chị. Người đàn bà goá bụa năm bà vừa qua khỏi tuổi ba mươi.
Đời sống luôn luôn ở phía trước. Cuộc sống vẫn đang tiếp tục. Chị đã nghe bao vỗ về an ủi bằng những câu nói đại loại như thế. Độ này đi đâu chị chỉ mong ngóng về nhà. Ngôi nhà là nơi trú ẩn bình yên, vì trong tâm chị luôn có một cảm giác bất ổn khi một mình, ở phía ngoài. Bây giờ. Đường dài, rừng mênh mông, cây cầu, con vực cạn, ngôi nhà cạnh suối. Đó là những điều sẽ đối đầu trong chốc lát. Thế mà chị còn chưa tưởng được mình sẽ ra sao? Kể chi đến cái phía trước mù mịt kia.
Đi, chị đang lao thẳng về cái phía trước đó. Chẳng vì một mãnh lực nào cả. Chị lao đi bằng nỗi bất lực của chính mình. Chỉ một điều duy nhất chị hiểu rằng tự phút giây này chị đang bắt đầu tập sống.
■
Có khác gì một đứa bé. Một đứa học trò bé bỏng trong ngày tựu trường đang mân mê cuốn vở tinh khôi, thơm lừng mùi giấy. Hoặc đứa bé ấy đang lúng túng trước một bài luận tả chân. Đứa bé đang tưởng tượng, đang tập trung tâm trí về một sự vật mà nó chỉ nghe qua chưa hề nhìn thấy.
Cuốn sách mua vội vã chiều hôm qua dưới phố. Chị ngồi tư lự trước trang giấy mở ra.
... Tôi là đứa bé. Tôi là người thiếu phụ trung niên. Tôi là ai mà lòng đầy háo hức? Phải gọi nó là gì đây. Niềm vui, hạnh phúc, sự thanh bình. Nó là một cái gì đó, đẹp lắm.
Chị đang làm lại một việc đã làm cách đây hơn hai mươi năm. Ý muốn này bất chợt dấy lên vào buổi sáng của hai ngày trước. Buổi sáng bình thường như mọi buổi sáng. Có tiếng đàn của cô bé từ nhà bên cạnh trỗi lên đánh thức chị dậy. Tiếng đàn hôm nay chừng như khác đi. Thánh thót và mượt mà hơn. Cô bé đang tập một bài nhạc mới. Chị vào bếp chuẩn bị cho mình một tách cà phê, vài lát bánh khô phết bơ và một trang sách. Sáng hôm đó hình như chị không đọc sách. Chị không nhớ rõ lắm là mình đã suy nghĩ gì? Nhưng chắc chắn không phải là những suy tư vặt vãnh bình thường.
... Tôi bốn mươi hai tuổi. Có việc làm vững chắc. Có những đứa con khôn lớn mà tương lai có thể nói là đầy hứa hẹn. Cũng kể thêm là tôi có một mái nhà. Ra đi hay trở về lúc nào cũng được. Trang trí bày biện thế nào là quyền của tôi. Tôi là một người mẹ độc thân, một người đàn bà tự do, tự chủ..
Tôi nhớ đến những người bạn xa gần của tôi. Họ vẫn nói rằng tôi hãy còn trẻ. Chắc tôi đã không thể yên thân với những người đàn ông đang vây quanh tôi. Và tôi cũng không thể phòng không chiếc bóng mãi. Những câu nói, những xuýt xoa ngầm gửi trong đó cả những dấu hỏi. Có người tốt bụng đang manh tâm tìm cho tôi một đấng trượng phu.
Bốn mươi hai tuổi còn trẻ không? Và tại sao lại phải có một người đàn ông? Đời sống mình như thế này không tốt đẹp lắm sao?
Tự nhìn ngắm bóng dáng mình với cuộc sống đang diễn ra, chị ngẫm nghĩ... A, hoá ra lâu rồi mình vẫn sống mà chẳng suy nghĩ gì cả. Ý nghĩ làm chị mỉm cười và theo sau nụ cười là một nỗi rạo rực kỳ lạ. Niềm kiêu hãnh, cảm giác đầy tự tin, hạnh phúc. Không phải phút giây nào người ta cũng dễ dàng nhận ra nó. Nhưng vì đâu mà chị lại tìm thấy thứ hạnh phúc rừng rực đến thế? Mùa xuân đang về. Tiếng chim ríu rít nhảy nhót ngoài kia. Nắng chảy một giòng như tơ nõn. Không phải đâu. Cái gì đang hừng hực trong tâm chị kìa. Cái gì mà tìm mãi, vì đâu, chị vẫn chưa xác định được rõ ràng?
Và tại sao lại phải có một người đàn ông?
Chị xé đi trang giấy vì cảm thấy hổ thẹn khi đọc lại những giòng chữ vừa viết ra... Rồi một khuôn mặt hiện lên, rỡ ràng và rõ nét hơn bao giờ. Như từ lâu nó chỉ thấp thoáng đâu đó. Như một phác hoạ, và người họa sĩ vừa chấm vào một nét cuối cùng trên đôi mắt, cái thần đã được nắm bắt để hình thành một chân dung trọn vẹn. Đó là người đàn ông, người tình, một cuộc tình như không hề có thật của chị. Bởi vì anh không thể hiện hữu, anh đứng ngoài thứ đời sống đang phô diễn trước mắt mọi người, ngoài những quy luật được áp đặt chặt chẽ. Mà để làm gì sự phô diễn ấy, chị có cần gì khác, ngoài anh.
■
Có nhiều lý do để chị lăn vào đời anh. Dĩ nhiên những lý do hay là sự biện hộ chỉ đến sau các sự cố. Và đó chỉ là một cách nói. Cả đời, có khi đến chết người ta cũng chưa hiểu được tại sao mình đã thế. Trong tình yêu, người đàn ông nào cũng tham lam. Nhưng đừng kể đến họ, hãy nói về chị. Có lúc chị tự hỏi chị có yêu anh thật không? Có phải chị yêu đời sống riêng của chị hơn là chị yêu anh, chị muốn giữ nguyên vẹn những gì chị đang có, chị không muốn nó khác đi. Tại sao sự khát khao chiếm hữu, hay bản chất ích kỷ của một người đàn bà khi yêu dường như không có trong chị? Chị đã chẳng đòi hỏi một quyền lợi hay một quyền lực nào nơi anh. Anh là đàn ông, người đàn ông như tấm gương soi để chị nhìn ra mình là đàn bà. Anh đánh thức cái bản năng của một con người, niềm khao khát giới tính tiềm ẩn trong thân xác người đàn bà ăn ngủ, đi đứng, nói cười với bổn phận của đời sống hằng ngày kia. Anh đánh động một sự sống mãnh liệt khác, khuất lấp trong chị. Những lần sống thật hiếm hoi như những lần anh đến rồi đi. Nhưng chị đã sống, được sống tận cùng. Và với chị, như thế là đủ.
Anh đó, phải rồi. Mọi ngày, tất cả đều trôi qua bình thường thôi. Có chăng lòng chị bất ngờ bùng lên một nỗi nhớ. Chị nhớ anh. Nỗi nhớ bồng bột, xoắn xuýt dẫn dắt chị về lại nơi đó, đứng nhìn lên một khung cửa, chợt cảm thấy run rẩy, rồi cơ thể bỗng bừng bừng như đang chìm sâu trong một cơn sốt.
......
Anh yêu dấu,
Anh đang làm gì, ở một nơi nào? làm sao anh tưởng được? Và em nữa, ngay cả bây giờ, em cũng không tưởng được ra em. Lạ lùng thay, em đang ngồi viết nhật ký, việc em đã từng làm khi xưa, khi còn là một thiếu nữ thanh tân, biết yêu lần đầu. Nhưng giữa một thiếu nữ ngày xưa và một phụ nữ bây giờ. Từ ngây thơ đến già dặn là hai chân dung cá biệt, rồi cũng chỉ là một thôi. Em đây, một người nữ mà nỗi khao khát yêu đương chưa bị hủy diệt với thời gian.
Rất nhiều lần anh hỏi, có bao giờ em nhớ anh không? Em hiểu cái nghĩa nhớ nhung mà anh muốn nói, nên chưa bao giờ câu hỏi được trả lời chính xác. Bởi vì em vẫn ngượng ngùng khi bày tỏ tình cảm của mình. Mà nhớ là gì? Có phải là khi ta nghĩ tới nhau? Vậy thì em đâu cần phải nói vì ngày nào em lại chẳng nghĩ tới anh.
Phải không anh? Chỉ có anh thôi. Chỉ có anh mới có thể làm khác em đi. Nên không thể nào em không nói với anh về một cái khác đang quấn quít vồ vập em, về những cảm giác đi qua trong em, chiều qua, một mình quay về chốn cũ. Em đã đứng đó ngây ngất ngó lên một khung cửa, một vuông màn phủ kín, tự hỏi bên trong ấy, thế giới ngày nào của chúng ta bây giờ đang là của ai? Cảm giác như chưa bao giờ có hay cũng đã từng mà em luôn ngổ ngáo, nghiêm nhặt với chính mình, nên chẳng bao giờ thừa nhận chúng trong em. Cảm giác mà em không biết diễn tả như thế nào. Rõ ràng là nhớ đấy thôi, sự nhớ nhung của hai liền lạc tách rời. Một này đang tìm kiếm một kia. Sự hao hụt, trống rỗng của mất mát, sự tràn ứa ngùn ngụt của một khao khát kiếm tìm lẫn lộn, chợt ùa tới, và như tước đoạt hết mọi sức sống trong em. Anh biết không, em chợt thấy mình lạnh lẽo trong một phút giây và cháy bỏng lạ lùng cũng trong một phút giây.
Đời sống thế nào thì vẫn còn có những điều tốt đẹp, những niềm vui, hạnh phúc của nó. Hãy sống và giữ lấy. Em nhớ anh đã từng nói như thế với em.
Hãy tưởng tượng ra em...
Em đứng đó, một nơi đã từng cùng anh..
Em, mù say cảm giác, giữa một lũ quá khứ điên cuồng phá phách.
Em, trở về, áp mặt trong tấm chăn chỉ có hương hơi da thịt của chính mình rồi bùi ngùi hối tiếc. Trong căn phòng này, sao chưa bao giờ cùng nhau chung chăn, chung gối?
Nên chẳng có một dấu vết nào của anh để lại trong cõi riêng em.
Và bây giờ là em đang ngồi viết cho anh.
Em như một thiếu nữ lãng mạn trong những xao xuyến khao khát rất đàn bà.
Em đó, một ngày chợt khác đi, như đã, vừa, được sinh ra từ một ngọn pháo, vỡ cháy trăm nghìn ngọn lửa rừng rực. Và trong trăm nghìn ngọn lửa ấy em đã nhận ra em, một tôi hạnh phúc. Thứ hạnh phúc đơn giản, thầm lặng của một con người thấy mình đang sống, yêu, đam mê và khát vọng. Em muốn nắm bắt ngọn lửa ấy, giữ lấy nó bằng cách của em. Những trang giấy của sáng hôm nay là một bắt đầu.
Anh yêu dấu! Em đang viết cho anh, em đang sống tận cùng, ngây ngất trong cơn cháy bỏng và khát khao biết dường nào những giòng mưa sinh lực từ anh.
■
Những buổi sáng đã qua đi. Sáng nay vẫn có tách cà phê thơm, vẫn những khoanh bánh phết bơ vàng óng. Nhưng không còn những nốt nhạc vụng về đáng yêu, thay vào đó là tiếng mưa đập vào cửa kiếng và tiếng nổ dòn tí tách từ những giọt nhựa thông bén lửa.
Chị ngồi ngắm những ngọn lửa. Ngọn lửa từ các thanh củi khô đang liếm láp nuốt dần từng trang giấy mỏng mà chị vừa đọc lại và ném vào lửa. Tất cả sẽ bị thiêu hủy. Và người đàn ông, người tình, cuộc tình như không hề có thật ấy rồi sẽ mất tăm không còn dấu vết trong chốc lát. Những giòng chữ viết lên trong một bất ngờ, từ cõi lòng háo hức tràn vỡ niềm yêu. Chị vẫn từng nghĩ đến một ngày, người đàn ông ấy sẽ cầm tập sách trong tay, sẽ đọc những trang chữ ấy trong lúc chị gối đầu trên cánh tay anh. Như anh vẫn thường đọc một chút gì đó, bằng cách thế, như thế, khi hai người bên nhau. Nhưng bây giờ thì chỉ có những ngọn lửa đọc được. Niềm đam mê như lửa bỏng đang trở về với lửa.
Tội nghiệp thay sự mù lòa của bản ngã, lòng kiêu hãnh ngây thơ khờ khạo. Những giòng chữ đẹp đẽ kia tất cả chỉ là sự sáng tạo tuyệt vời từ nỗi cô đơn phù thủy. Nỗi cô đơn, từ bao năm rồi chị đã sống cùng mà chị chỉ nhận ra nó trong một khoảnh khắc.
Khi chị vào phòng đứa con gái đi xa, cất những lá thư của con mà chị nhận được ngày hôm trước. Cũng chẳng vì những lá thư. Chị vẫn thường vào phòng từng đứa dù chẳng để làm gì. Hay cho có chuyện là cầm chiếc chổi lông phủi một chút bụi bặm mỏng manh mơ hồ nào đó bám trên các đồ vật. Căn phòng tươm tất sạch sẽ. Mùi thơm tho từ những chiếc lá mà con gái chị đã ủ chúng bằng xạ hương trong những chiếc lọ đã bay đi. Chị cầm chiếc lọ đưa lên mũi và không nhận ra được một thứ mùi nào nữa. Chỉ còn một thứ mùi phai nhạt.
"Phục sinh này con sẽ không về. Mẹ đừng đợi. Con đi Manchester. Con chưa biết thành phố ấy."
"Mẹ à, ông chủ con đã đề nghị sẽ nhận con làm việc thực thụ khi con ra trường, nhưng con đang nộp đơn cho một hãng mỹ phẩm ở Nhật. Con không muốn ở đây. Con muốn sống một thời gian ở một đất nước khác, nói một thứ tiếng khác."
"Mẹ ơi, đại học ở Toulouse đã chấp thuận đơn ghi danh của con rồi. Bây giờ chỉ lo việc mướn phòng trọ nữa là xong."
Những tiếng ơi à ríu rít bên tai chị, rồi im lặng. Sự im lặng như ngừng thở.
Rồi sẽ là những im lặng triền miên. Sẽ không còn một tiếng động nào khác nữa vang lên, ngoài tiếng động của đôi chân chị đi ra, đi vào, trong căn nhà này. Ngay cả tiếng đàn vụng về của cô bé hàng xóm. Cô bé tập tành chơi đàn ngày nào đã lớn. Đã dời nhà đi từ lâu lắm. Những đứa con của chị cũng đã lớn khôn hơn. Chúng chưa lập gia đình nhưng như những con chim có những phương trời riêng. Chúng bay đi mà chị không thể nào cùng bay theo chúng.
Chị có thể sống một mình thanh thản trong sự im lặng, chờ đợi những đứa con xa trở về. Mỗi ngày vào phòng từng đứa, mân mê rờ mó từng thứ đồ vật của chúng như một người điên trầm lặng? Chị sống nổi không với sự chờ đợi một quay lại bất ngờ không định trước của người đàn ông. Những xum vầy hiếm hoi, ngắn ngủi? Chờ đợi và chờ đợi suốt một đời dài.
Chị hiểu cái gọi là độc lập tự chủ đầy kiêu hãnh của mình chỉ là một tuyên xưng hợm hĩnh. Chị luôn vin vào điều này, víu vào điều kia. Những đứa con ngoan và người đàn ông với thứ hạnh phúc thầm lặng là những mạch nước ngầm. Mạch nước nuôi dưỡng con tim chị đừng khô héo, tràn chảy trong chị một giòng nghị lực đủ để cho chị vững vàng làm một người mẹ tốt, bình yên thanh thản để đắm say một mối tình không hứa hẹn
Thời gian đi về phía trước. Chị lao theo bằng nỗi háo hức mà chẳng hề nhìn rõ, ước lượng cái đích tới của nó như thế nào. Người đàn ông ấy có một đời riêng. Những đứa con của chị rồi sẽ có một đời riêng. Chị trắng tay không còn gì để nắm bắt.
Chị đứng dựa vào cánh tủ. Cảm giác cả thân người như gẫy gập, ngã xuống.
Cuối cùng thì chị cũng lê bước ra được phòng ngoài. Như đời sống có những quyền lực vô hình nào đó khiến người ta không thể chông chênh mãi hoặc ngã chết một cách dễ dàng. Chị lại ngồi trên chiếc ghế cũ, nay đã sờn thêm một vài chỗ mới. Người và vật. Vai ghế, vai người. Trong vô thức, tay chị vuốt ve tay ghế, thầm thì.. Rồi mình phải tập sống thêm một lần nữa thôi.
Ðặng Mai Lan
|