“Trường đào tạo” nài ngựa


TT - Hầu hết nài ngựa đều xuất thân từ con nhà nòi. Họ được truyền nghề theo kiểu cha truyền con nối, gia đình có mấy đời đều làm nài. “Lò” đào tạo nài ngựa ở vùng Đức Hòa (tỉnh Long An) được xem như “trường đào tạo” nài lớn nhất VN.


Xóm của ngựa đua

Từ sáng sớm, khắp các con đường làng Tân Hòa (xã Đức Lập Hạ, huyện Đức Hòa) đã thấy hàng trăm chú nài chạy bộ, cưỡi xe đạp dắt ngựa chạy lọc cọc trên đường. Một ngày huấn luyện mới lại bắt đầu như mọi ngày ở đây từ hơn trăm năm qua. Làng này được xem là “lò” nuôi ngựa đua nên nhà nào cũng nuôi vài ba con. Những đứa bé được gia đình giao đi chăn ngựa từ khi còn bé nên đã làm quen với việc ngồi trên lưng ngựa từ rất sớm.

Nài Vũ 1 - khá nổi tiếng hiện nay ở trường đua vì đã từng liên tục đoạt giải nhất - xuất thân trong một gia đình có truyền thống làm nài ngựa. Vũ 1 là cháu ruột của hai nài nổi tiếng trước năm 1975 là Lê Văn Một và Lê Phước Hải. Còn nài Thành 2 cũng có ông ngoại, các cậu và anh trai đều từng làm nài. Cũng xuất thân từ “lò” nài ngựa vùng này, nài Thành 3 có ba anh em đều từng mưu sinh trên lưng ngựa. Nài Du cũng là con, cháu những cựu nài nổi tiếng…


Trời chưa hừng đông, nài ngựa Nguyễn Thanh Phong đã nhanh bước dắt con ngựa xám ra sân để bắt đầu một ngày vất vả dượt ngựa. Đi cạnh con ngựa cao lớn lênh khênh, dáng Phong nhỏ bé. Chiều cao chỉ bằng bụng ngựa, vậy mà thoắt một cái, Phong đã nhảy phóc lên lưng ngựa ngồi chễm chệ như kỵ sĩ thứ thiệt. Cậu cầm dây cương, hai chân thúc vào hông ngựa hướng ra đồng cỏ, phóng như bay.

Ông Nguyễn Văn Phẫn, cha của Phong, tự hào nói: “Nó đi nài tuần nào cũng đem về hai, ba triệu đồng. Các chủ ngựa ai cũng mê nó, cứ thấy nó là bắt nài cho bằng được”. Thành tích của Phong thật đáng nể, từ đầu năm 2007 đến nay, Phong đã đoạt 33 giải nhất, không kể nhì, ba, kiếm được trên dưới 30 triệu đồng phụ giúp gia đình. “Mà tụi nhỏ xóm này cũng lạ, ngựa chứng cỡ nào tụi nó cũng thuần được hết”, ông Phẫn nói.

Trần Văn Vũ, được dân nài gọi là Vũ 4, đến rủ Phong đi quần ngựa. Vũ 4 cũng là "siêu kỵ mã" của trường đua, hiện nay được xếp vị trí số 3 sau Phong và Vũ 2. Vũ 4 đã có ba năm trong nghề. Vũ 4 chỉ cao 1,3m và cân nặng 28kg, nếu không nói ra ít ai ngờ cậu đang học lớp 9 ở trường gần nhà. Tuần nào cậu cũng có 5-7 “độ” phải nài trong hai ngày thứ bảy và chủ nhật. “Nếu thắng cuộc, con kiếm được 1,5-2 triệu đồng/tuần là đủ phụ giúp cha mẹ, lo cho mấy đứa em trong cả tháng đó”, Vũ 4 thật tình cho biết.

Cả xóm có đến hơn 20 “kỵ mã” như Vũ 4 và Phong. Các nài này còn may mắn hơn các bạn trong xóm vì vừa đi học, vừa đi làm nài, còn phần lớn những đứa trẻ khác đều bỏ học giữa chừng. Các nài như Dũng, Quân 2, Quân 3, Cường 1, Phong 2, Sơn 3... có em mới học lớp 1, 2 rồi bỏ học nửa chừng, tất cả lao vào gió bụi trường đua để mưu sinh.

Vùng Mỹ Hạnh, Đức Lập Hạ và Đức Lập Thượng (Long An) được xem là “lò” nuôi ngựa đua và cung cấp nài cho cả nước. Cứ 10 gia đình thì có đến chín gia đình sống bằng nghề nuôi ngựa. Tính ra ba xã có khoảng 110 hộ nuôi ngựa, số lượng khoảng trên 1.000 con. Mỗi năm có 65 con ngựa xuất chuồng, chiếm gần 2/3 ngựa đua ở trường đua Phú Thọ (TP.HCM).

Những tuổi thơ bị đánh mất

“Hôm nào có lịch học ngày thứ bảy là Phong phải nghỉ để đi đua. Thấy nó bỏ học, tui cũng rất lo nhưng đã theo nghề biết làm sao được”, mẹ Phong lo lắng về việc học của con bị gián đoạn. Ngay cả những buổi thi học kỳ vừa rồi, Phong cũng đã bỏ thi để đi đua ngựa.

Bà Phẫn - mẹ của nài Phong - dù rất muốn con học hành tới nơi tới chốn, song cũng không ngăn được bởi suy cho cùng cũng phải lo cơm áo gạo tiền. Cuộc đời những đứa trẻ làm nài ngựa ngày ngày gắn chặt với chuồng trại, lưng ngựa, gió bụi trường đua... Nói về tương lai đứa con mình, giọng bà Phẫn chùng xuống: “Tương lai chắc cũng không khá hơn cha chú nó. Ngày xưa nhà tui đua ngựa còn mua đất, mua nhà, sắm sửa xe cộ, ngày nay trước mắt thấy chỉ có được ít tiền. Chắc cả cuộc đời nó rồi cũng là dắt ngựa, cắt cỏ, nuôi ngựa mướn thôi, chứ có cái chữ đâu mà ngẩng mặt với đời!”. Vùng này tuy mệnh danh là “trường đào tạo” nài ngựa có tiếng, nhưng nhiều gia đình nợ nần tứ giăng, kiếm tiền bữa nào xào bữa đó, nên bao nhiêu tiền mà các nài kiếm được cũng nhanh chóng tiêu tan theo nợ nần của cha mẹ.

Nài Thành kể do suốt ngày đi quần ngựa nên cậu thường xuyên trốn học, học lực càng ngày càng yếu. Nhà trường có mời gia đình lên trao đổi về việc học của Thành nhưng rồi đâu vẫn hoàn đó, lưu ban mấy năm liền nên cậu đã bỏ học. Thành buồn bã: “Thôi kệ, tương lai của con coi như chỉ còn gắn với bầy ngựa. Mai mốt lớn lên người ta không cho làm nữa thì xin làm người dàn cờ, dượt ngựa. Các em con cũng định đi làm nài nhưng con cản, con nói tụi mày ráng học để cuộc đời không giống như anh. Chỉ có học mới vươn xa ra khỏi cái lò ngựa này”.

Ông Thơm - một chuyên gia huấn luyện nài ở đây - chỉ tay về mấy căn nhà tranh lụp xụp phía xa xa trong xóm và cho biết: “Đó là những gì còn lại của nài C.H. có tiếng một thời, lúc hết thời về cưới vợ phải đi mần mướn. Còn cạnh đó là nhà nài G., cha mẹ có ruộng đất để lại nhưng do quen cách ăn chơi ở trường đua ngựa từ nhỏ nên cuối cùng cũng phải đi dẫn ngựa mướn kiếm sống”. Thậm chí cựu nài danh tiếng như nài B. đã từng thắng nhiều giải đua lớn, tiền bạc xài như nước, vang bóng một thời, về sau đâm ra quậy phá, hút chích, sinh ra trộm cắp rốt cuôc phải vô trại Bố Lá “gỡ lịch” 3-4 năm.

Hỏi nài Vũ 4 về điều gì thôi thúc để cậu đeo đuổi cái nghề làm nài này, cậu trả lời bằng giọng đầy tâm trạng: “Cảm giác oai phong như kỵ mã chỉ có trong thời gian đầu khi mới theo nghề. Còn sau này ngồi trên lưng ngựa mệt lả người, mờ cả mắt vì “ép xác”, trước mắt con chỉ là chuyện cần phải phóng theo ngựa để có tiền phụ gia đình”.

VŨ BÌNH - DƯƠNG THẾ HÙNG

__________________________________

“Trường đồ tri mã lực” - đường dài mới biết ngựa hay, những khát vọng âm thầm của các nài cùng vó ngựa nuôi trong lòng những ước mơ ẩn sau chuyện cơm áo.

Nguồn : Báo Tuổi Trẻ

Em làm chị buồn sau khi đọc các bài về nài ngựa.

Cám ơn em. Em khoẻ nha cưng.

LOÀI CHIM CÚM NÚM

ĐỜI GẶT MƯỚN

Kiếp du cư

Sáng 22/9, trên cánh đồng chín vàng ở ấp E1, xã Thạnh An, TP Cần Thơ, tôi gặp bầu đoàn thê tử của ông Mười gồm : vợ, con trai, gái, dâu, rể và bốn cháu đang kẻ gặt, người bó, vác. Hai tháng trước, bầu đoàn này bắt đầu cuộc du cư gặt vụ hè thu tại An Giang, từ huyện Chợ Mới đến Thoại Sơn; rồi về Cần Thơ từ Thốt Nốt đến Vĩnh Thạnh. Đầu tuần này, ông Mười sẽ về quê nhà Kiên Giang cũng để … gặt mướn. Quỹ đạo du cư của ông cố định hàng năm như vậy, vì vụ hè thu ở vùng thượng nguồn sông Cửu Long được gieo sớm để né lũ, lúa An Giang chín trước, lần lượt chín sau ở các vùng xuôi về hạ lưu.

GS – TS Nguyễn Văn Luật (cựu Viện trưởng Viện Lúa ĐBSCL) cho biết, theo thống kê của tỉnh Kiên Giang, có 50% nhân công cắt lúa mướn trẻ, khỏe đã lên thành phố làm công nghiệp, khiến gia tăng tình trạng “phụ nữ hóa – già hóa nông dân”, dẫn đến năng suất kém mà tiền công gặt lại tăng từ 1 lên 2 triệu/ ha. Chỉ mới cách đây 15 năm, nông dân nhiều nơi còn dùng đinh/ cọc sắt chôn dưới ruộng để phá máy gặt cướp công gặt của họ, thế mà nay tìm công gặt không ra !
Năm nay, các tỉnh buộc gieo sạ đồng loạt để thu hoạch cùng lúc, cho đầt nghỉ 2 tháng cho rầy nâu không còn…lúa dung thân, nên thợ gặt phải đánh nhanh rút gọn, thời gian nông nhàn kéo dài hơn năm ngoái. Bù lại, nhờ lúa chín rộ nên thiếu nhân công trầm trọng, giá gặt “nhảy” như giá vàng, từ 120.000đ – 180.000 đ/ công (1.000m2 – tùy lúa đứng hay ngã) gấp đôi năm trước. Hồi đầu vụ, ở vùng sâu và xa kênh mương, giá gặt lên đến 200.000đ/công nhưng ông Mười cũng không vui vì : “Vụ gặt ngắn hơn một tháng mà kiếm gấp đôi, cả nhà được 5 – 6 triệu đồng, nhưng giá cả đắt đỏ, tiền xe, đò cao, nên cũng chỉ đủ đong gạo ăn, chờ dài cổ đến vụ đông xuân”.

Phần lớn các nhóm thợ gặt đến từ Sóc Trăng, Trà Vinh, Kiên Giang cất lều ven kênh hoặc trên gò sống tạm, lót rơm hay dùng nóp để ngủ. Ngoài đại gia đình ông Mười dồn về đây, đang có nhóm “ vợ chồng”: Danh Sang (42 tuổi) – Thị Nha dẫn theo hai con trai 12, 10 tuổi đến từ Sóc Trăng; nhóm “bà cháu”: bà Hai Sẹo (70 tuổi) và cháu gái tên Thảo (17 tuổi) cũng đến từ Sóc Trăng. Cũng đến từ Kiên Giang có nhóm “ba chị em” : Thị Thừa (17 tuổi), Thị Thân và Thị Danh (cùng 15 tuổi); nhóm “hai người bạn” : Danh Chạc Đa và Danh Sa (cùng 17 tuổi)…

Người trong nhóm luân phiên cắt và bó để đổi tư thế cho đỡ mỏi. Năng suất thợ gặt giỏi một công/ ngày. Thợ cắt phải gỡ lúa rối, túm bụi, cắt ngang 2/3 thân, xếp dọc. Thợ bó phải xiết dây cột chặt, rồi thợ vác chất thành đống lên bờ. Chủ ruộng đứng canh, nếu ai giẫm lúa ngã, không vén lúa để rối, hặoc bung dây bó sẽ bị trừ tiền công. Nhưng dù bị phạt hay không, chủ ruộng vẫn “boa” nhóm gặt 2 lít gạo/ công theo văn hóa ứng xử “người quê chỉ có tấm lòng”, nên các nhóm thường không mang theo lương thực, trừ có cái bếp dầu, vài cái nồi móp méo và các mớ chén bát mẻ sứt.
Bốn đứa cháu ông Mười đi bắt cá rô, cá sặt ở các nơi mới gặt, được gần một ký làm tăng vị “tươi sống” cho mâm cơm đại gia đình. Hai con anh Danh Sang lo phụ công bó, nên thức ăn của 4 người chỉ có 6 con cá khô và ca trà đá thay canh. Nhóm Thị Thừa tranh thủ hái bông điên điển, rau ngổ, bông súng, ngó lục bình luộc ăn, lấy nước làm canh.

“Sàn giao dịch chùa”

Anh Nguyễn Văn Quang ở xã Thạnh An, Vĩnh Thạnh, Cần Thơ có sáng kiến lấy khỏang sân rộng sau nhà mình cho 60 – 100 nhóm thợ gặt dựng lều ở không lấy tiền, đổi lại, anh mở “cửa hàng tiện ích” kiếm lời từ việc bán bột giặt, bột ngọt, nước mắm, khô, mì gói, dầu hôi…cho họ. Từ đó, nhà anh biến thành “sàn giao dịch công gặt”. Các chủ ruộng chỉ “a lô, tui cần 10 công” là anh Quang điền thêm lên bảng thông tin : “ngày… ông A ở ấp.., xã… cần 10 công”. Các nhóm chọn chủ, nhờ anh Quang điện “ khớp lệnh”, anh không thu phí và mở “tài khoản giao dịch” như sàn chứng khoán !
Hỏi sao không lập công ty dịch vụ gặt ? Anh Quang nói “ Mỗi vụ gặt có 50% gương mặt mới tụ về. Họ không có số nhà, số điện thoại, chỉ có tên ấp, xã. Công nhân toàn là chim trời cá nước, ai lập công ty phá sản là cái chắc! Tôi chứa họ là vì thương kiếp lang thang. Họ là nông dân nhưng không có miếng đất cắm dùi, học ít, đa số lớn tuổi; là những gái quê kém sắc không dám lên thành phố bon chen, những trai làng tự ti không dám ra tỉnh lập nghiệp. Nhiều gia đình cần kiệm, tối mở đài nghe cải lương rồi ngủ, khi về có dư chút tiền nhưng chỉ đủ ăn hết mùa nông nhàn, đến vụ sau cũng trắng tay, mua chịu. Ngược lại, có một số ông nhậu, đánh bài; con trai, con gái hát karaoke, đến ngày về có khi không đủ trả nợ cho tôi”

BÁN MẶT CHO ĐẤT – BÁN LƯNG CHO TRỜI

Bà Hai Sẹo, 70 tuổi, ở Rạch Sến, Sóc Trăng than thân “Tôi bán lưng cho trời – bán mặt cho đất 54 năm chưa được nghỉ. Lom khom cả ngày, tối nhức lưng thấu xương, nhờ con Thảo có hiếu, đấm bóp cho, bà ngoại mới ngủ được. Tội nghiệp, nó theo tôi cắt mướn miết, làm sao lấy chồng?”

Bệnh tật, thất học

Nghe ngoại nói, Thảo, 17 tuổi, học hết lớp 2, chữa thẹn “Con chỉ mong hai chân bớt sưng để mai ra đồng” Hai bà cháu dựng lều cạnh bụi tre sau nhà chủ ruộng. Mấy hôm nay Thảo không ra đồng vì lúa cắt sướt chân, nhiễm trùng sưng tấy. Cô bé không hiểu nước dưới ruộng mùa gặt là dung dịch cô đặc dư lượng phân bón, thuốc trừ sâu, nhất là thuốc diệt ốc bươu vàng cực độc. Bà Hai Sẹo ngâm mình hàng ngày dưới nước, nên mắc bệnh phụ khoa triền miên, lại thêm bệnh tim mãn tính. Thảo không dám mua kháng sinh chữa chân, dành tiền mua thuốc cho ngoại. Kết quả sau hai tháng gặt, bà cháu chỉ dư được 800.000 đ. Có bao giờ được đoàn tự thiện khám bệnh? Bà Hai lắc đầu “Thợ gặt rày đây mai đó, lâu nay có thấy đòan khám bệnh nào đâu. Nếu ở gần, tôi ra trạm xá, còn xa quá, thì ghé tiệm thuốc khai bệnh cho họ bán”

Cuối tháng 8 vừa qua, anh Nguyễn Quốc Tịnh ở huyện Gò Quao, Kiên Giang dẫn hai con Nguyễn Thị Trang Đài (6 tuổi) và Nguyễn Quốc Kiệt (4 tuổi) sang gặt ở đồng Kinh Mù U, huyện Giồng Riềng. Chợt nhớ sắp đến ngày khai trường, anh dẫn cháu Đài về Gò Quao xin vô lớp 1, nhưng quá muộn, trường không nhận ! Bi kịch hơn, sáu năm trước vợ anh Thạch Sóc Kha ( Trà Vinh) chuyển dạ trên đồng, anh đưa đến trạm xá sinh trong tình trạng lấm lem.
Chào đời đã vậy, thằng con lớn lên lại chỉ biết cái mui ghe của cha mẹ gặt mướn. Tháng 7 năm nay, anh định đưa cháu về nhà ngoại để ra lớp 1 nhưng chưa đi được vì cháu sốt. Chiều hôm đó gặt xong, vợ chồng anh về không thấy cháu trên ghe, chỉ thấy nồi cơm đổ vương vãi. Sinh nghi, anh tri hô cả xóm lặn mò, vớt được xác cháu còn cầm chặt cái chén trên tay ! Từ đó, trên ghe anh mọc lên một kệ thờ nhỏ không có ảnh, vì cháu chưa từng được chụp hình.

Đổi tình lấy lúa!

Hỏi thăm gia cảnh, tình cờ chị Sơn Thị H. 40 tuổi, người cao ráo, quê ở Sóc Trăng, kể đời mình đi gặt mướn từ thuở 15, đến năm 18 kết nghĩa vợ chồng với bạn gặt – anh Danh S., sinh liền năm một, đủ trai, gái. Bốn năm sau, anh S. lở loét khắp người, tưởng bị nhiễm thuốc trừ sâu, mua thuốc uống, uống mãi không hết. Đến khi đi hết nỗi, chị mới đưa anh vào bệnh viện huyện, phát hiện anh nhiễm HIV đã chuyển sang AIDS. Anh chết ba tháng sau đó. Chị dẫn hai con đi gặt tiếp.
Hai năm sau, chị H. tái giá với anh V. cũng là bạn gặt. Vẫn chu kỳ bốn năm hương lửa, anh V. lại chết vì AIDS. Khi đó, bênh viện lấy máu chị H. xét nghiệm, mới thấy dương tính HIV. Tôi hỏi Trung tâm y tế dự phòng (TTYTDP) huyện có lập sổ theo dõi, tư vấn, điều trị cho chị không? Chị H. nhớ lại, khi chồng trước nằm viện, bác sĩ có khuyên chị xài bao cao su, nhưng chị không biết nó là cái gì.

Ở An Giang, gái mại dâm giải nghệ từ Camphuchia về khá đông, mưu sinh bằng cách bám theo các nhóm thợ gặt nam để “đổi tình lấy lúa”. Tháng 7/2007, tại Hội nghị phòng chống HIV/AIDS, BS Trần Mỹ Hạnh – PGĐ Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS & Lao tỉnh An Giang báo động “Có một thực tế là tình trạng mua bán dâm đang diễn ra trên đồng ruộng vào mùa thu hoạch lúa, nhưng công tác tuyên truyền phòng chống HIV/AIDS dường như bỏ sót đối tượng này”
TTYTDP huyện Chợ Mới báo cụ thể “Có 85 nông dân trong huyện bị nhiễm HIV/AIDS, là đối tượng nguy cơ thứ hai sau nhóm ma túy – mại dâm” . Bí thư Tỉnh đoàn Trần Thanh Nhã liền có sáng kiến mở chiến dịch đưa bao cao su ra đồng

Trong mười ngày đầu tháng 8, 80 tuyên truyền viên chia thành 4 đội, ra tận các cánh đồng thuộc 4 huyện: Châu Thành, Phú Tân, Chợ Mới, Thoại Sơn giải thích tác hại, chỉ cách phòng ngừa, phát 10.000 bao cao su và 15.000 tờ bướm cho hàng ngàn thợ gặt mướn. Cô Thu Tâm – tuyên truyền viên ở Thoại Sơn, kể lại “ Họ đều biết HIV/AIDS nguy hiểm nhưng không hiểu rõ cách phòng tránh”.
Hai triệu ha lúa bát ngát ở miền Tây là nơi mấy chục ngàn thợ gặt mướn kiếm sống, cũng là chốn loài chim cúm núm kiếm ăn, nhưng không còn nguyên nghĩa là chốn “đất lành chim đậu” như thời mở cõi đất phương Nam

Mai Bá Kiếm – Báo Phụ Nữ

Đọc được cái này trên báo Tuổi Trẻ

Hoạt động cứu trợ phải phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc

TT (TP.HCM) - “Thống nhất giao Ủy ban MTTQ TP.HCM làm đầu mối tiếp nhận các nguồn tiền - hàng do các ngành, các cấp, các cơ quan, đơn vị, cá nhân vận động và tổ chức đoàn đi thăm hỏi, động viên, hỗ trợ những gia đình bị nạn. Nghiêm cấm việc tổ chức đi thăm hỏi riêng lẻ”. Đây là chỉ đạo của thường trực UBND TP.HCM về việc hỗ trợ các nạn nhân trong vụ sập nhịp dẫn cầu Cần Thơ.

Với chỉ đạo này, các đơn vị, tổ chức đặt vấn đề trường hợp họ muốn đến tận gia đình, địa phương có người bị nạn để chia sẻ những mất mát, đồng thời trực tiếp trao những phần quà thì có bị cấm hay không?

Ông Lê Hiếu Đằng - phó chủ tịch Ủy ban MTTQ TP - khẳng định: không bắt buộc các đơn vị nộp tiền, hàng vận động được cho cơ quan này. Tuy nhiên, theo tinh thần chỉ đạo của UBND TP, các hoạt động cứu trợ người bị nạn phải thông qua đầu mối là Ủy ban MTTQ TP để Mặt trận tổ chức, điều phối hoặc phối hợp trong công tác này.

Ông Lê Hiếu Đằng cho biết Ủy ban MTTQ TP sẽ giới thiệu lịch của các đoàn đến các địa phương cứu trợ để các đơn vị, tổ chức cử đại diện cùng tham gia và đi đến tận nơi trao quà, thăm hỏi. “Theo tôi hiểu, tinh thần chỉ đạo của UBND TP là không nghiêm cấm các đơn vị, tổ chức cử đại diện hoặc cùng phối hợp với Ủy ban MTTQ TP tổ chức các đoàn trực tiếp thăm hỏi, chia sẻ với người bị nạn” - ông Đằng nói.

Phó chủ tịch thường trực UBND TP Nguyễn Thành Tài cũng nhấn mạnh chủ trương của UBND TP nhằm giúp việc tổ chức các hoạt động cứu trợ được chu đáo, tiết kiệm, đồng thời hạn chế những sự cố đáng tiếc trong quá trình các đoàn cứu trợ đi lại trên các tuyến đường xa.

Q.THANH - Y.TRINH

quote:

---

Gởi bởi gdt



Hoạt động cứu trợ phải phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc

TT (TP.HCM) - “Thống nhất giao Ủy ban MTTQ TP.HCM làm đầu mối tiếp nhận các nguồn tiền - hàng do các ngành, các cấp, các cơ quan, đơn vị, cá nhân vận động và tổ chức đoàn đi thăm hỏi, động viên, hỗ trợ những gia đình bị nạn. Nghiêm cấm việc tổ chức đi thăm hỏi riêng lẻ”. Đây là chỉ đạo của thường trực UBND TP.HCM về việc hỗ trợ các nạn nhân trong vụ sập nhịp dẫn cầu Cần Thơ.

Với chỉ đạo này, các đơn vị, tổ chức đặt vấn đề trường hợp họ muốn đến tận gia đình, địa phương có người bị nạn để chia sẻ những mất mát, đồng thời trực tiếp trao những phần quà thì có bị cấm hay không?

Ông Lê Hiếu Đằng - phó chủ tịch Ủy ban MTTQ TP - khẳng định: không bắt buộc các đơn vị nộp tiền, hàng vận động được cho cơ quan này. Tuy nhiên, theo tinh thần chỉ đạo của UBND TP, các hoạt động cứu trợ người bị nạn phải thông qua đầu mối là Ủy ban MTTQ TP để Mặt trận tổ chức, điều phối hoặc phối hợp trong công tác này.

Ông Lê Hiếu Đằng cho biết Ủy ban MTTQ TP sẽ giới thiệu lịch của các đoàn đến các địa phương cứu trợ để các đơn vị, tổ chức cử đại diện cùng tham gia và đi đến tận nơi trao quà, thăm hỏi. “Theo tôi hiểu, tinh thần chỉ đạo của UBND TP là không nghiêm cấm các đơn vị, tổ chức cử đại diện hoặc cùng phối hợp với Ủy ban MTTQ TP tổ chức các đoàn trực tiếp thăm hỏi, chia sẻ với người bị nạn” - ông Đằng nói.

Phó chủ tịch thường trực UBND TP Nguyễn Thành Tài cũng nhấn mạnh chủ trương của UBND TP nhằm giúp việc tổ chức các hoạt động cứu trợ được chu đáo, tiết kiệm, đồng thời hạn chế những sự cố đáng tiếc trong quá trình các đoàn cứu trợ đi lại trên các tuyến đường xa.

Q.THANH - Y.TRINH

---

Từ Thiện


Khi bài báo này lên khuôn, Sài Gòn Tiếp Thị nhận được lời than phiền của một người cha, “chồng vẫn hôn mê, vợ thay, lần thứ hai, điện thoại di động”


Những đôi bông tai, mới mua, tòn teng bên những vành trắng khăn tang. Tiếng chuông, từ chiếc điện thoại vừa thay, reo trong túi quần đứa em của một công nhân mới tìm được xác. Bên cạnh cây cầu sập, có một hình ảnh khác vừa xuất hiện khi đồng tiền cứu trợ được ồ ạt đưa về.


Đó không phải là kết quả mà những người làm từ thiện mong muốn. Nhưng, đừng trách những người dân quê. Cũng đừng vì vậy mà thờ ơ trước các thảm hoạ mà người dân ở các vùng xa xôi đang gặp phải.


Lòng nhân ái của người dân Việt Nam là một nguồn vốn xã hội không nhỏ. Khi có những tai họa xảy ra, những khoản tiền lớn đã được huy động chỉ trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên, một hình ảnh rất phổ biến là, các nhà từ thiện vẫn hay tự mình đưa tiền và đồ cứu trợ đến tận hiện trường. Họ không có nhiều địa chỉ tin cậy để gửi gắm. Làm từ thiện trực tiếp như vậy đã không tránh khỏi hiện tượng, có những gia đình nạn nhân, hôm qua nghèo rớt mùng tơi, hôm nay bỗng dưng có cả trăm triệu tiền mặt. Nhiều tiền, nảy sinh một vài nhu cầu xa xỉ như mua cặp bông tai, tậu cái “di động”, âu cũng là chuyện thường tình.


Những người dân ấy tiêu xài mà không ý thức đuợc “thảm hoạ tiền” đang chờ họ. Những nhà từ thiện thì đã trở về thành phố, yên tâm với một việc tốt vừa làm. Chính quyền địa phương cũng không thể “quản lý” mối quan hệ “cho và nhận” diễn ra giữa người dân có với nhau trong cơn hoạn nạn. Vấn đề là, lòng trắc ẩn của con người thì có thể đến và đi bất chợt, nhưng những hoạt động như cứu trợ hay từ thiện, thì phải được tiến hành bởi những tổ chức từ thiện có uy tín lâu bền.


Năm 2005, khi tới thăm thủ phủ của Microsoft ở Seattle, Mỹ, Thủ tướng Phan Văn Khải gợi ý, Việt Nam cũng là một địa chỉ từ thiện mà vợ chồng Bill Gates có thể tiến hành. Tháng 4-2006, khi đến Việt Nam lần đầu, Bill chỉ chi đúng 10.000 đô la để cấp học bổng cho 10 sinh viên xuất sắc. Không phải là người giàu nhất Thế giới (ở thời điểm ấy) hà tiện. Những người làm từ thiện có trách nhiệm không vung những khoản tiền lớn ra ngay lập tức để lấy danh. Họ chỉ chi những khoản tiền mà họ cho rằng là cần thiết. Một năm sau, sau khi xác định được lĩnh vực mà Việt Nam cần giúp đỡ, quỹ Bill & Melinda Gates đã tài trợ 245 nghìn đô la để “nghiên cứu những yếu tố cần thiết cho việc triển khai tiêm vaccine phòng ung thư tử cung”.


Nhà nước có trách nhiệm đề ra những chính sách đảm bảo công bằng, nhưng, xã hội luôn có những vấn đề, những khoảng trống mà không phải khi nào chính sách của nhà nước cũng có thể “với tay” tới. Những khoảng trống đó sẽ được xã hội dân sự lấp dần, thông qua nhiều hoạt động, trong đó có các hoạt động từ thiện.


Không phải tự nhiên mà trong vụ sập cầu Cần Thơ, số tiền mà người dân TP HCM đóng góp thông qua các báo cao hơn gấp hàng chục lần số tiền người dân tự mang tới Mặt Trận Tổ quốc. Phương thức mà các báo, như Tuổi Trẻ, giúp đỡ nạn nhân tỏ ra có hiệu quả hơn. Nhưng, điều quan trọng là, một khi làm từ thiện, người dân vẫn tin vào các tổ chức độc lập hơn là các tổ chức ít nhiều đã bị nhà nước hoá. Mặt khác, điều mà người dân chờ đợi vào các tổ chức chính trị như Mặt trận là tiếng nói, là quyền lợi chính trị chứ không phải là tiền bạc.


Nhưng các báo cũng không thể hoạt động từ thiện như các tổ chức chuyên nghiệp. Đã đến lúc, nhà nước nên tạo điều kiện tối đa cho các tổ chức thiện nguyện ra đời. Ở những quốc gia mà chính sách xã hội đã rất tiến bộ, xã hội dân sự vẫn bổ sung bằng hàng triệu tổ chức thiện nguyện. Các ông chủ tư bản giờ đây không xuất hiện như những kẻ bóc lột tàn bạo mà, nhiều người đã giành phần lớn tài sản và tiền bạc mà mình làm ra cho các hoạt động nhắm tới người nghèo, tới các vấn đề sức khoẻ, giáo dục, môi trường. Từ thiện không chỉ thu hút được những khoản đóng góp của người giàu mà còn huy động được tinh thần tương thân của mọi thành phần trong xã hội. Quỹ Bill & Melinda Gates không chỉ lấy tiền từ túi của vợ chồng Bill, nhân viên Microsoft đã tình nguyện làm thêm giờ để đóng góp hàng chục triệu đô la từ thiện.


Các nhà doanh nghiệp Việt Nam tuy chỉ mới giàu lên trong vài thập kỷ qua cũng đã chi ra những khoản tiền lớn. Tuy nhiên, không phải lúc nào những khoản tiền này cũng được chi một cách thực sự hiệu quả nhất. Chuyện cứu trợ trong vụ cầu Cần Thơ vừa qua là một ví dụ. Không ai cứu trợ hay làm từ thiện để biến các nạn nhân từ chỗ nghèo khó trở thành triệu phú liền.


Các nhà từ thiện, nếu hoạt động chuyên nghiệp sẽ nghĩ tới những giải pháp lâu dài. Lúc này, tiền bạc có thể không chỉ đổ về Cần Thơ mà có thể sẽ trực tiếp đi tới các quỹ, ví dụ như: quỹ học bổng trợ giúp những học sinh mất cha, mẹ; quỹ giúp người già mất nơi nương tựa; quỹ trợ giúp để thay đổi ngành nghề, tái ổn định xã hội… Tạo điều kiện cho các tổ chức từ thiện hoạt động, có chính sách ưu đãi thuế cho những khoản đóng góp vào mục đích này, chắc chắn sẽ làm xuất hiện những tổ chức từ thiện có mục tiêu hoạt động rõ ràng, có độ tin cậy của công chúng cao thông qua khả năng gây quỹ, sử dụng quỹ và quản trị tốt.


Nhờ uy tín hoạt động từ thiện của mình, quỹ Bill & Milinda Gates đã nhận được 31 tỷ đô la hiến tặng từ một tỷ phú khác, ông Warren Buffett. Các tỷ phú Việt Nam nếu có tâm nguyện thực sự chắc sẽ không lựa chọn hình thức mang tỷ này, tỷ nọ ra đứng trước ống kính truyền hình rất mang tính phô trương, mà họ sẽ đưa những đồng tiền ấy tới những địa chỉ đáng tin cậy để mục đích từ thiện của họ đạt được thành tựu. Trả các hoạt động từ thiện về đúng bản chất của nó sẽ góp phần làm cho xã hội dân sự phát triển tích cực, lành mạnh; sẽ khơi dậy hữu hiệu nguồn vốn xã hội lúc nào cũng ở trong tư thế sẵn sàng.


Huy Đức

Lâu nay tui cứ tưởng nhân vật nói xạo "thầy chạy" , bác Ba Phi, là nhân vật tưởng tượng của người dân Nam bộ. Ai dè là có thiệt.

Chuyện cổ tích rừng U Minh

Kỳ 1: Hậu duệ bác Ba Phi



TT - Đó là những câu chuyện có thật với những nhân vật huyền thoại ở vùng rừng U Minh như bác Ba Phi "nói dóc bà cố", ông thầy "điều rắn, khiển rít", ông thợ săn hổ lừng danh... Có người đã về với tiên tổ, có người còn lặng lẽ sống, nhưng tiếng vang của họ vẫn lắng sâu trong tâm trí nhiều người dân Nam bộ.


Loạt ký sự sẽ đưa bạn cùng tìm về gặp lại họ - những con nguời đã góp phần làm nên những câu chuyện cổ tích thời hiện đại của đất rừng phương Nam.

"Đi tìm con cháu bác Ba Phi hả? Muốn nghe nói chuyện dóc bà cố luôn chứ gì? Ông đi có mình ên bị người ta đổ rượu chịu sao thấu", tay lái vỏ lãi ở hòn Đá Bạc, huyện Trần Văn Thời (Cà Mau) nhìn tôi cười ngang tàng, rồi ghìm chân vịt xả hết tốc lực vào cánh rừng tràm.

Hình bóng người xưa

Vỏ lãi tấp vô mé sông ngay trước cửa nhà ông già đệ nhất trào phúng đất Nam bộ: bác Ba Phi, tức nghệ nhân Nguyễn Long Phi (1884-1964). Căn nhà không có cửa, tấm hình lớn của ông treo trên bàn thờ chính. Tính khí phóng khoáng, vui vẻ của bác Ba Phi như hiện rõ trên vầng trán vuông vức, đôi lông mày rậm và ánh mắt nhìn thẳng sáng rực.

Tôi vừa cắm xong nén nhang lên bàn thờ bác Ba Phi thì những người cháu của ông đang sống ở nhà kế bên cũng vừa sang. Cô cháu nội Tư Lệ nhìn tôi lom lom hỏi: "Mưa gió ngập trời, vịt bầu còn rúc đầu trong cánh ngủ. Cậu mần chi mà xuống miệt rừng rú này cho khổ thân dữ? Thôi chị em mình sơ giao làm lết lết vài xị với cá lóc nướng cho ấm bụng rồi muốn hỏi chi thì hỏi". Tôi xin ra thăm mộ bác Ba Phi trước. Nước nổi lênh láng. Mọi người phải xắn quần lội ruộng ra chòm mộ xây sau nhà.

Dưới tán cây xanh um tùm, mộ ông nằm chính giữa. Cùng hướng đầu về phía mặt trời lặn với ông là người vợ đầu tiên, cô Ba Lữ yên nghỉ ở bên trái, và người vợ thứ tên Chăm, dân tộc Khơme, ở bên phải. Cả ba mộ đều xây ximăng thô đơn giản. Cô Tư Lệ nói hầu như năm nào những người phương xa cũng tìm về đây thăm mộ ông, trong đó có cả người ăn dầm nằm dề ở đây để viết luận án cử nhân, tiến sĩ về ông... Lúc chúng tôi quay vào nhà, con cô Tư Lệ đã nướng xong cá lóc thơm lừng. Mấy cháu chắt của bác Ba Phi vừa đi ruộng về cũng xắn quần nhào lên phản gỗ nhậu tơi bời. Họ là hậu duệ đời thứ ba, thứ tư của ông già Nam bộ.

"Người đời biết nhiều về ông nội tui, nhưng đa số đều tam sao thất bổn. Ngay cả những câu chuyện trào phúng của ông cũng bị cải biên nhiều", cô cháu Tư Lệ năm nay vừa tròn 50 tuổi ngồi tiếp cá nướng, tâm sự về ông nội mình. Theo cô, bác Ba Phi không phải dân gốc U Minh mà sinh năm 1884 ở Đồng Tháp, rồi phiêu dạt qua trên con đường đi mần thuê vì nhà quá nghèo. Bận thanh niên, ông làm tá điền cho hương quản Tế. Thấy chàng lực điền cao lớn, râu ria khỏe mạnh, siêng năng, lại thêm tính tình vui nhộn, hương quản Tế hứa gả cô con gái cưng Ba Lữ với điều kiện ông phải ở rể trước khi cưới ba năm. Anh tá điền gật đầu cái rụp.

Ba năm vèo trôi qua theo mấy mùa ong rừng hút hoa tràm cho mật ngọt. Vợ chồng khai phá thêm được mảnh đất U Minh Hạ, bây giờ là ấp Đường Ranh, xã Khánh Hải, huyện Trần Văn Thời. Khi bác Ba Phi mất, năng khiếu nói chuyện tiếu lâm và tính cách dường như vẫn truyền lại cho thế hệ sau, không chỉ là con cháu, mà còn "lây" sang cả những nông dân chân chất vùng Khánh Hải. Từ đó, chuyện bác Ba Phi được cải biên muôn màu muôn vẻ.

Cười để vui sống

Hầu hết gia cảnh con cháu bác Ba Phi đều vẫn đạm bạc như hơn nửa thế kỷ trước. Mà hình như họ cũng không mấy băn khoăn chuyện này. Cô Tư Lệ tuổi đã 50 mà trẻ như người chưa tới 40. Người chồng lớn hơn hai tuổi trông dáng dấp cũng như thanh niên. Chú Tư uống rượu cái ực, chuyển ly qua tôi rồi cười sảng khoái nói: "Vui vẻ thì quên lo. Ông nội tui xưa cũng vậy. Thiên nhiên khắc nghiệt, rồi chiến tranh, đói kém. Nếu không biết cười thì làm sao sống nổi miệt rừng rú này".

Con cháu của bác Ba Phi bây giờ không ai dám nhận mình kế thừa số một khiếu tiếu lâm nổi tiếng của ông già Nam bộ ngày xưa. Nhưng trong bàn nhậu, ai cũng có cả mớ vốn chuyện dông dài để làm "nổ tung" cuộc hàn huyên. Trong đó chú Năm Danh, cháu lớn bác Ba Phi, được ngưỡng mộ hơn cả. Chú ở cách nhà cô Tư Lệ lô đất. Chúng tôi mới xoay vòng mấy ly thì thấy chú lò dò đội mưa sang. Cô Tư Lệ chọc liền: "Ủa, anh Năm đánh hơi nhanh hén?". Chú Năm Danh "nổ" lại: "Tại bay chứ ai. Nhậu mà hổng chịu uống nhanh, để ly ra đó cho rượu bay hơi qua tận nhà tao. Đang ngủ pho pho, tao phải hắt hơi liền ba cái đành lồm cồm bò dậy, đi ngó coi đứa nào lén đổ rượu mà không chịu mời ông già này".

Khiếu của chú Năm Danh là biết cải biên chuyện bác Ba Phi xưa thành chuyện hài thời sự. Đang mùa dịch cúm, chú "nổ" liền chuyện: "Bầy gà nhà tui toi hết, chỉ còn mỗi con gà trống độc thân. Nó buồn quá bèn đi đêm với con cúm núm và đẻ ra một con đực nửa gà nửa chim. Con này có biệt tài hễ thấy bóng mấy ông kiểm dịch mò đến, là bay tót lên ngọn cây hót líu lo như chim. Mấy ổng vừa khuất bóng, nó lại mò xuống lủi đi tìm gà mái".

Lứa chắt bác Ba Phi giờ chỉ rành chuyện cười của ông cố qua lời kể và sách vở. Nhưng một số người cũng còn kế thừa chút khiếu tiếu lâm. Trong đó, Nguyễn Minh Quân, con trai đầu cô Tư Lệ, hồi còn đi học đã nhiều lần quậy cười "nổ tung" cả lớp. Quân đi lao động Malaysia, bạn bè tình cờ biết là chắt bác Ba Phi, đêm đêm cứ bắt anh chế chuyện dóc cho đỡ buồn ở xứ người. Cô Tư Lệ thắp nhang lên bàn thờ bác Ba Phi rồi khấn vái: "Ông nội ơi ông nội! Ông linh thiêng phù hộ cho thằng chắt Quân nói dóc có duyên, để con gái người sớm ưng mà sinh chít nối nòi dóc bà cố của ông nội nữa!".

Một số câu chuyện của bác Ba Phi

Nếp dẻo

Gần tết năm đó, hai vợ chồng tôi quết bánh phồng thứ nếp dẻo của đất U Minh. Do tôi bổ mạnh tay, bột nếp văng lên xà nhà. Con chó mực thấy vậy liền nhảy lên táp miếng bột. Tức thì cái miệng của nó bị dính trong miếng bột ấy, toàn thân nó treo lên xà nhà như cá mắc câu. Nó la hoảng và giãy rất dữ. Cuối cùng nó rơi xuống đất nghe một cái bịch. Coi kỹ lại cái đầu của nó còn dính lại trên xà nhà.

Cọp xay lúa

Đêm hôm đó lúc tôi đang xay lúa, bỗng nghe hơi cọp, liền biết "ông thầy" đang rình bên ngoài. Nhờ biết trước, tôi vừa xay lúa vừa thủ thế. Quả nhiên, trong chớp mắt cọp nhào vô chụp tôi. Tôi liền né sang bên. Cọp lỡ đà vướng hai chân trước vào giằng xay. Thế là nó sa đà theo vòng quay của cái cối đang xay. Thấy vậy, tôi hối bả xúc lúa đổ vào cối. Đợi cho tới lúc cọp xay hết 20 giạ lúa, tôi liền hét lên một tiếng thật to: "Cọp"! Nó hoảng quá, đâm đầu chạy tuốt ra rừng. Từ đó về sau cọp bỏ tật bắt người ăn thịt.



QUỐC VIỆT


Nguồn : http://www.tuoitre.com.v...eID=226677&ChannelID=89

quote:

---

Gởi bởi gdt

TP vừa đưa cho gdt link này
Cảm ơn em trai, khá thú vị với Bill

http://www.youtube.com/watch?v=whV_oKnRXSA

---

... mèn phải nói phục cái ông Bill này !

Đọc báo Việt thì các bản tin như mẫu tin dưới đây đầy rẩy, không có gì lạ; nhưng khi đọc báo Anh ngữ mà thấy một mẫu tin như thế thì lại thấy quê xệ gì đâu!

A group of 26 teachers and education officers in Vietnam are being tried for taking brides. The defendants have been charged with accepting thousands of dollars from 1700 students in return for better results.
The trial, in the Bac Lieu province, comes after a Government campaign against rampant cheating. Dozens of students were caught with mobiles concealed in their clothes during exams lasr year. The trial is due to end this week.

Một nhóm gồm 26 giáo viên và quan chức ngành giáo dục ở VN đang bị xét xử về tội nhận hối lộ. Các bị cáo bị cáo buộc đã nhận hàng ngàn đô la từ 1700 học sinh, đổi lại các học sinh sẽ được điểm cao trong bài thi.
Vụ xét xử ở tỉnh Bạc Liêu, xảy ra sau chiến dịch chống tệ nạn gian lận lan tràn của nhà nước VN.
Hàng tá học sinh bị bắt gặp mang theo điện thoại cầm tay dấu trong quần áo trong phòng thi hồi năm ngoái.
Vụ án sẽ kết thúc vào cuối tuần này.

BÁO ĐỘNG VỀ TÌNH TRẠNG NÔNG DÂN VIỆT NAM SANG TRUNG QUỐC BÁN THẬN

Tin Bangkok - Tình trạng nghèo khó tại các tỉnh đồng bằng sông Cửu
Long ngày càng tồi tệ hơn. Người nông dân không thể kiếm sống bằng mồ
hôi của mình trên những cánh đồng mà từ xưa đến nay họ vẫn quen trong
cảnh đời đạm bạc. Tin tức do báo chí trong nước loan tải những ngày
gần đây về thực trạng này đã gây chấn động dư luận. Nhiều nông dân do
không kiếm sống được trên đồng ruộng, đã lặn lội sang tận Trung Quốc
để bán những trái thận của mình với mục đích kiếm một số tiền ít ỏi.
Người này rỉ tai người khác và nguy cơ một làn sóng theo nhau sang
Trung Quốc bán tính mạng của mình đang đe dọa cảnh sống vốn yên ổn của
một làng quê mang tên Long Phú thuộc tỉnh Sóc Trăng. Tỉnh Sóc Trăng
trong mấy ngày qua đã rộ lên những tin về việc một số gia đình đã sang
Trung Quốc để bán thận. Một cán bộ cao cấp tại xã Trung Bình huyện
Long Phú, tỉnh Sóc Trăng cho biết đến nay ít nhất có 3 người đã sang
Trung cộng bán thận, dù nhà nước chưa cho phép việc này.
Những người này khai rằng họ bán mỗi người một quả thận của mình với
giá 70 triệu đồng Việt Nam. Tất cả ba người đều cho biết những người
mua thận của họ đều là người Việt Nam sang Trung Quốc chạy chữa những
căn bệnh về thận. Cả ba đều tuyên bố rằng họ rất khỏe mạnh và không
thấy có gì bất ổn trong cơ thể sau khi bán thận. Sự hiểu biết về lãnh
vực sức khỏe của họ thật ít ỏi và từ những kiến thức hạn hẹp này đã
khiến họ mạnh dạn chấp nhận bán đi sinh mạng của mình không hề tiếc
rẻ.
Giáo sư Tiến sĩ Nguyễn Thế Hiệp, Giám Đốc Bệnh Viện Nhân Dân Gia Định
cho biết thường người ta hay chỉ dùng cho những người có mối quan hệ
ruột thịt. Còn ở những nước nghèo thì đây cũng là một trong những tình
trạng của các nước nghèo giống hệt Việt Nam, Ấn Độ, Pakistan, thì cũng
rải rác có những chuyện này. nhà nước không khuyến khích chuyện này,
nhưng đây là chuyện rất đau lòng cho nguời Việt. Khi được hỏi nguy cơ
nào sẽ xảy ra cho người bán thận và liệu các nguy cơ này có bù đắp nổi
hay không, Giáo sư Nguyễn Thế Hiệp nói họ sẽ gặp những rủi ro ở trong
cuộc đời.
Việc bán thận không phải chỉ riêng ba người nông dân của tỉnh Sóc
Trăng mà thôi. Theo hai người đi bán thận trở về, họ cho biết đã gặp
rất nhiều đồng hương trên đất khách cùng chung một mục đích như họ. Sự
thật này thật đáng buồn cho những người nông dân nghèo khổ. Rồi đây số
phận của họ và gia đình sẽ ra sao khi chưa có thể nói là an tâm với
những đồng tiền thấm máu?