News of the World đóng cửa
Vụ nghe lén tiếp tục gây sóng gió ở Anh quốcLONDON – Ngày 04 tháng 7, do hậu quả vụ nghe lén máy trả lời tự động gắn ở điện thoại của cô bé Milly Dowler 13 tuổi mà từ đó cũng bị phanh phui ra hàng ngàn vụ “sì-căng-đan” nghe lén khác. Trong số những nạn nhân bị nghe lén, ngoài các thành viên, nhân viên của hoàng gia, còn có những chính khách cao cấp, những nhân vật nổi tiếng, những siêu sao cầu thủ và cả những thân nhân của các quân nhân Anh tử trận ở Afghanistan... News of the World tờ báo lớn đã phải đóng cửa kể từ số phát hành cuối cùng ngày 10 tháng 7 vừa qua sau 168 “tuổi đời”.
- Rupert Murdoch: Gốc Úc Đại Lợi, Rupert Murdoch là ông vua của xí nghiệp liên hiệp truyền thông News Corporation. Khởi đầu News of the World chỉ là một nhật báo nhỏ ở thành phố Úc Adelaide mà nay đã trở thành một tờ báo rộng lớn trên thế giới.
Hệ thống truyền thông của Murdoch cũng đã góp phần quan trọng vào việc yểm trợ cho các thủ tướng Anh như bà Margaret Thatcher, ông Tony Blair và ông David Cameron. Để “đáp lễ”, các chính khách thượng đỉnh này đã cam kết bằng một bầu không khí thuận lợi cho các quyền lợi của mọi công ty của Rupert Murdoch. Thế nhưng, nay sự “thuận buồm xuôi lái” ấy xem ra đã rạn nứt.
- James Murdoch: Con trai của Rupert Murdoch, giữ vai trò trung tâm cho các công ty của cha đồng thời là chủ tịch điều hành News International. James bị phê phán là đã phản ứng quá chậm về “sì-căng-đan” nghe lén. Đương sự còn chịu một phần trách nhiệm về việc mua British Sky Broadcasting Group PLC vốn cũng bị sụp đổ theo scandal này.
- Rebekah Brooks: Dưới quyền điều hành của Rupert Murdoch, bà Brooks đã nhiều năm thành công vẻ vang trong nghành truyền thông. Từ năm 2000 tới 2003, bà làm chủ bút tờ News of the World - một chủ bút trẻ tuổi nhất trong làng báo chí Anh vào thời đó. Tiếp theo, bà trở thành nữ chủ bút đầu tiên của tờ The Sun trước khi lên nắm chức giám đốc quản trị công ty News International năm 2009. Con đường sự nghiệp của bà đã bị chấm dứt đột ngột vào tháng 7 năm nay. Chủ Nhật 17 tháng 7, bà đã bị cảnh sát câu lưu nhưng hôm sau được tạm thả với điều kiện đóng tiền thế chân. Bà Brooks với Thủ Tướng David Cameron cư ngụ gần nhà nhau ở thành phố Oxfordshire nên họ có mối dây xã giao chặt chẽ.
- Andy Coulson: Làm chủ bút News of the World sau bà Rebekah Brooks cho tới năm 2007 thì Coulson phải từ chức vì vụ nghe lén đầu tiên về hoàng gia Anh bị phanh phui. Thế nhưng, khi David Cameron lên làm thủ tướng tháng 5 năm 2010 thì Andy Coulson lại được cắt cử làm giám đốc thông tin cho thủ tướng. Ông giữ chức vụ này cho tới tháng Giêng năm nay. Như bà Brooks, ông Coulson cũng bị bắt vì liên quan tới việc cảnh sát điều tra vụ nghe lén điện thoại, nhưng sau ông cũng đã được thả ra. Việc đương sự dính líu tới “sì-căng-đan” này đã gây khó khăn cho Thủ Tướng Cameron. Các chuyên gia phê bình ông Cameron là đã phạm vào việc “tuyển dụng vụng về”.
- Clive Goodman: Ông này lãnh bản án 4 tháng tù vì quan hệ trực tiếp đến vụ nghe lén máy trả lời tự động điện thoại của hoàng gia. Vụ này bị phanh phui năm 2006, thời điểm Goodman chịu trách nhiệm về những dữ kiện về hoàng gia đăng trên tờ News of the World. Đương sự còn giữ vai trò chủ yếu trong việc tường thuật biến cố ly dị giữa thái tử Charles và cố công nương Diana. Goodman đã bị cảnh sát bắt lại vào đầu tháng 7 vừa rồi.
- Nel Wallis: Với biệt danh “the Wolf man” cũng đã giữ chức vụ chủ bút của News of the World cho tới năm 2009 thì từ biệt tờ báo này để điều hành một văn phòng cố vấn truyền thông. Từ mùa thu 2009 tới 2010, đã cố vấn cho Sir Paul Stephenson, chỉ huy trưởng Metropolitan Police, về “kế hoạch thông tin có chiến lược”. Việc làm này đã gây hậu quả thê thảm cho ông Stephenson.Như nhiều người liên hệ khác, Neil Wallis cũng đã bị cảnh sát Anh câu lưu để điều tra.
-
Sir Paul Stephenson: Chỉ huy trưởng của Metropolitan Police ở London. Ông vốn được nể trọng và từng được ca tụng về sự cởi mở cũng như àm việc không biết mệt. Chủ Nhật vừa qua, ông đã “tự nguyện” rút lui khỏi chức vụ. Việc Sir Paul Stephenson quan hệ với Neil Wallis diễn ra vào thời điểm của vụ nghe lén điện thoại nhưng lại không được điều tra. Cảnh sát trưởng này ra đi lại càng gia tăng áp lực đối với Thủ Tướng Cameron vì ông có sự ràng buộc chặt chẽ với Andy Coulson. Chính khách Yvette Cooper của đảng Lao Động phát biểu: “Dân chúng tự hỏi tại sao lại có những nguyên tắc khác nhau giữa thủ tướng và cảnh sát trưởng”.
- John Yates: Phó chỉ huy trưởng Metropolitan Police ở London, hôm Thứ Hai cũng đã từ chức. Ông “tình nguyện” ra đi trước, bởi vì ông đã được “báo động” là sắp bị cách chức do sự quan hệ với cựu chủ bút Neil Wallis của tờ News of the World. Năm 2009, ông Yates đã quyết định cảnh sát không tái lập việc điều tra những vụ nghe lén điện thoại của các ký giả thuộc News of the World. Quyết định này cũng là phần quan trọng khiến “sếp” trưởng của ông phải “rũ áo từ quan” hôm Chủ Nhật.
- David Cameron: Năm 2010, ông trở thành thủ tướng Anh trẻ tuổi nhất kể từ gần 200 năm. “Sì-căng-đan” nghe lén điện thoại của tờ News of the World đã gây cho ông Cameron rắc rối về nhiều mặt. Một điều chắc chắn là vụ này sẽ chiếu ánh sáng vào sự tập trung ra sao quyền sở hữu truyền thông Anh và vào các chính khách vừa của chính đảng Bảo Thủ và đảng Dân Chủ Xã Hội mà trong nhiều năm qua đã “ăn có” vững vàng ra sao với Rupert Murdoch. Ngoài ra, như trên đã viết, Thủ Tướng Cameron cũng rất thường quan hệ xã giao với bà Rebekah Brooks và đã tuyển dụng ông Andy Coulson.
- Ed Miliband: Tiếp quản vai trò đảng trưởng của đảng Lao Động từ cựu Thủ Tướng Gordon Brown sau ngày bầu cử thất bại năm 2010. Qua nhiều ngày nay, các chính khách Bảo Thủ và Dân Chủ Xã Hội đã “kết nghĩa” với Murdoch.Sau những vụ nghe lén điện thoại bị bể, ông Miliband đã tuyên bố rằng “đế quốc Murdoch” phải bị giải thể và là điều không lành mạnh khi quá nhiều quyền hành nằm trong tay một người.
Cách thức Miliband trở thành chủ tịch đảng xét ra cũng khá đặc biệt. Ông đã “hạ” người anh David của mình với một số phiếu gần như ngang ngửa.
“Sì-căng-đan” nghe lén điện thoại tiếp tục tạo nên những cơn giông tố. Nhiều nhân vật cao cấp liên hệ với công ty truyền thông News Corporation của Rupert Murdoch đã mất “job” và một số người đã bị câu lưu. Như trên đã kể, Rebekah Brooks, cựu chủ bút của tờ News of the World và tổng giám đốc của News Corporation đã bị bắt hôm Chủ Nhật. Hiện hai đương sự đã được phóng thích sau khi đóng tiền tại ngoại.
Chủ Nhật vừa qua là ngày cuối cùng của cảnh sát trưởng London Metropolitan Police, Sir Paul Stephenson - Khi Thủ Tướng David Cameron ngồi trên phi cơ trên đường công du Nam Phi thì được báo cáo là Sir Paul Stephenson đã chịu đầu hàng. Vì sự lan rộng của hệ quả các vụ nghe lén đã khiến ông Cameron phải giảm bớt thời gian xuất ngoại, từ 4 xuống còn 2 ngay. Hôm Thứ Ba, thủ tướng trở về vương quốc Anh - cùng ngày cụ Rupert Murdoch và quí tử James cùng với nữ cộng sự viên đắc lực Rebekah Brooks phải cung khai trước Quốc Hội và Ủy Ban Truyền Thông.
Theo các chuyên gia, “sì-căng-đan” nghe lén này là một vụ khó xử về phương diện chính trị đối với Thủ Tướng David Cameron, bởi vì ông quan hệ chặt chẽ với nhiều nghi can chính yếu như bà Rebekah Brooks, nhất là Andy Coulson; hơn nữa ông đang điều hành một chính phủ liên hiệp (đảng Bảo Thủ và đảng Dân Chủ Xã Hội) yếu ớt. Người ta cho rằng chính phủ rồi cũng sẽ sống sót qua cơn khủng hoảng này, nhưng bị mất nhiều uy tín. Giáo sư chính trị học Jan Erik Mustad của trường đại học Agder phát biểu: “Cho tới bây giờ thì ông Cameron đã phản ứng chính xác: Ông đã khởi sự ngay việc điều tra - và ‘đồng thuận’ việc hết người này tới người khác bị câu lưu. Giáo sư Jan Erik Mustad cũng không tin rằng phe đối lập mong muốn chính phủ này cuốn gói, nhưng họ sẽ dùng vụ News of the World này để dọn chỗ cho việc tu chính đạo luật về sự sở hữu truyền thông hầu ngăn chận sự tập trung quyền lực như thể Rupert Mudoch đã được hưởng xuyên qua công ty News Corporation.
* Có thể bị phạt vạ hàng triệu Mỹ kim ở Hoa KỳChủ Nhật, ngày 10-07-2011, tờ News of the World xuất hiện lần sau cùng ở các đường phố và trên các sạp báo tại vương quốc Anh. Vụ này nổ ra sau nhiều năm nghi ngờ và phát giác các ký giả nghe lén máy trả lời điện thoại trả lời tư nhân. Nhật báo Independent viết là những nhân vật cao cấp của tờ báo này từ năm 2007 đã “được” biết là có hành vi phạm pháp trên tờ báo. Một câu hỏi quan trọng là ai đã biết về những gì của việc nghe lén đó. Thêm vào đó, nhiều ký giả đã hối lộ cảnh sát để nhận tin tức.
Tờ báo gây scandal này thuộc quyền sở hữu của công ty News International; cũng là chủ của các báo The Times, The Sun và có cổ phần trong BskyB. Chủ nhân ông là Rupert Murdoch có nhiều cổ phần ở Hoa Kỳ như Fox News và New York Post.
Nhật báo Anh Daily Telegraph viết: Sự kiện này cũng rất có thể dẫn tới việc điều tra về tham nhũng ở Hoa Kỳ. Nhiều nguồn nói với Daily Telegraph là Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ đang chuẩn bị tiến hành cuộc điều tra News International. Chính quyền Hoa Kỳ đã từng căn cứ vào đạo luật tham nhũng ở ngoại quốc Foreign Corrupt Pratices Act để điều tra các công ty ngoại quốc. Trong trường hợp việc “trả tiền” cho cảnh sát Mỹ được minh chứng thì tỷ phú Rupert Murdoch có nguy cơ bị phạt vạ sơ sơ khoảng 550 triệu Mỹ kim.
Ở vương quốc Anh, áp lực gia tăng đòi hỏi Thủ Tướng David Cameron ngăn lại việc mua đài BskyB vốn đã gây nhiều tranh cãi. Ông Murdoch hiện còn thiếu một đài TV “bao thầu” toàn quốc ở Anh và một đài ở Anh “thay thế” đài Fox News của Mỹ vẫn nằm ưu tiên trong danh sách mong muốn của Murdoch.Thế nhưng, “sì-căng-đan” nghe lén đã khiến các thành viên của đảng Dân Chủ Xã Hội - đang liên hiệp với đảng Bảo Thủ - đã “được” khuyến cáo nên bỏ phiếu cùng với phe đối lập để chống lại vụ mua bán vừa kể trên.
HM