Hôm nay kể chuyện cái bánh chưng nghe. Những năm xửa năm xưa khi mẹ tôi còn khoẻ và có bà Hai, một người bạn của gia đình, giúp thì mẹ tôi gói bánh chưng. Đậu xanh được ngâm, đãi sạch, hấp và giã nhuyễn. Nếp ngâm qua đêm, vớt ra rổ để cho ráo nước rồi thêm muối vào cho đậm đà. Thịt xào sơ lên với hành phi thơm, tiêu, muối và không biết là có nước mắm không. Tôi không làm cái vụ này nên không rõ. Lá chuối rửa hai lần, từng lá một, dựng lên trong rổ, từng lá tách rời nhau cho ráo nước. Nếu lá ấp vào với nhau, nước đọng lại để lâu có thể làm cho lá bị mốc. Cũng có khi bà Hai rửa lá xong thì lấy khăn khô lau ngay.
Nhân bánh chay thì mẹ và bà Hai làm như thế này: Dầu phi với hành hương cho thật thơm, cho đậu xanh vào xào lên. Thêm tiêu và muối cho vừa ăn. Đậu xanh hấp chứ không nấu nên khi giã xong thì tất cả bời rời ra. Do đó khi xào nhân, phải cho khá nhiều dầu, đủ để có thể nắm đậu xanh lại mà không bị rời ra. Đậu xanh của bánh mặn không cần làm như vậy vì thịt đã được xào vừa ăn, khi luộc bánh thì mỡ từ thịt chảy ra thấm vào đậu xanh là vừa.
Chuẩn bị các thứ trên mất khá nhiều thì giờ. May quá tôi không phải làm
Khi mọi thứ đã sẵn sàng thì tôi phụ mẹ gói bánh. Bà Hai làm được rất nhiều việc nhưng chỉ việc gói bánh thì bà chịu không sao làm được. Ba tôi đã đóng những cái khuôn bằng gỗ để gói bánh rồi nên việc gói đối với tôi rất dễ. Đặt một miếng giấy bạc xuống bàn. Đặt khuôn vào chính giữa miếng giấy bạc. Xé hai miếng lá chuối vừa với cạnh của cái khuôn. Đặt lá vào khuôn theo hình chữ thập. Xé một miếng lá chuối vừa với bề dày của cái khuôn và xếp vào 4 góc. Một lớp nếp cho vào khuôn. Không nên nén nếp quá mạnh tay để bánh không bị chắc quá. Bánh chắc cũng có nghĩa là nhiều nếp quá và bánh thường là cứng. Kế đến là lớp đậu xanh và đậu xanh không được ra ngoài lớp nếp. Cho hai hoặc ba miếng thịt lên, đắp vừa với lớp đậu xanh. Thêm một lớp đậu xanh bên trên lớp thịt rồi sau cùng là lớp nếp. Gấp bốn mặt lá chuối lại. Lấy khuôn ra. Gói giấy bạc lại. Thêm một lớp giấy bạc nữa cho chắc ăn. Lấy dây nylon thứ đan võng á, cột nó lại. Phần cột này là ba tôi làm
Gói bánh chay cũng vậy thôi, chỉ là không có thịt. Bánh gói ít lá nhưng nhờ hai lớp giấy bạc nên bánh không bao giờ bị sùi.
Bây giờ thì xếp bánh vô nồi được rồi. Bánh không nên xếp quá chặt vào với nhau, nếu không nếp có thể bị hấy (không chín). Và bánh cũng không được xếp quá rời rạc bởi vì khi đổ nước vào, bánh sẽ nổi lung tung. Ba tôi là chuyên viên xếp bánh. Bao giờ ông cũng chặn thêm một soong nước bên trên mặt bánh để dằn nó xuống. Lấy nước sôi đã nấu sẵn từ trước đổ vào nồi và khi nước trong nồi bánh bắt đầu sôi thì sẽ nấu thêm từ 8 đến 10 tiếng tùy theo bánh lớn hay nhỏ. Thỉnh thoảng phải châm thêm nước sôi để bánh lúc nào cũng phải ngập trong nước. Bánh chín, vớt ra, để ráo nước. Đến hôm sau bánh săn chắc lại, ăn mới ngon. Hình như lúc vớt bánh ra, mẹ tôi còn phải ép bánh nữa thì phải để cho nước ra hết và bánh chắc lại.
Cái bánh chưng tôi mua ở VH hôm nọ để ăn thử một lần cho biết thì tệ ơi là tệ. Cái bánh tét chay người ta mang tết mẹ tôi cũng tệ không kém. Khi tôi cắt cái bánh chưng ra: một lớp nếp dầy chừng 1.5 cm và lớp nếp bên kia dầy gấp đôi, không cân xứng tí nào cả
Lớp đậu xanh có cái màu vàng không đẹp, màu của đậu xanh vo không kỹ nên vẫn còn cái màu (nhuộm). Và đậu xanh thì tôi đoán là họ nấu nhão rồi quết nhuyễn chứ không phải là hấp, không có chút mùi tiêu gì hết, không dầu, không mùi vị, chỉ là một lớp đậu xanh nhão có muối. Bánh lạt lẽo, chắc nịch vì nếp bị nén chặt, không mùi vị. Bánh nhỏ thôi, cỡ chừng 10-12 cm, giá $9. .
Năm ngoái chị K mách cho tôi là bánh chưng chay làm ở VN được bán ở Mỹ. Bánh nhỏ 99c/cái, bánh lớn hơn thì 1.5-2.00 USD/cái. Bánh ngon thật là ngon, vừa vặn thơm ngon
Bánh chưng chiên tôi được ăn hôm đi hành hương rất ngon. Bánh chưng mà chùa Quán Âm hay đãi phật tử những ngày tết cũng rất ngon. Bánh chưng bán ở tiệm chay Hỷ lạc đủ tiêu chuẩn nhưng đáng tiếc là họ đã đóng cửa tiệm.
Làm bánh chưng nhiều công. Nhưng, ăn nếp nhiều không tốt cho những người đang cần giảm cân hay bị tiểu đường. Thành ra bánh chưng nấu dở một chút để tôi bớt ăn một chút, âu cũng là điều hay
