Trẻ em và thiên nhiên

23/05/2007



Trẻ em ở Mỹ, và có lẽ ở nhiều quốc gia khác trên thế giới, nhất là các em sống ở thành thị, đang ngày càng dành nhiều thời giờ rảnh để ở lỳ trong nhà xem truyền hình, chơi video game và chat với bạn trên mạng. Sự kiện này gây lo ngại cho nhiều chuyên gia về sự phát triển của trẻ em. Họ muốn khuyến khích các em phải ra ngoài trời chạy bộ, leo trèo, đạp xe và xem chim chóc, hoa cỏ. Lá Thư Mỹ Quốc hôm nay sẽ gửi đến quí thính giả bài viết của Faiza Elmasry về khuyến nghị của những chuyên gia muốn trẻ em chấm dứt tình trạng xa rời thiên nhiên, và những điều họ cho là những hệ quả không tốt đối với sự phát triển của các em. Lan Phương



Cầu thủ bóng đá đoạt huy chương vàng thế vận hội Abby Wambach khi còn nhỏ luôn luôn chơi đùa ngoài trời.

Cô Wambach nói: "Tôi sinh trưởng trong một gia đình đông con, tôi có 6 anh chị. Tất cả những gì tôi làm thời còn nhỏ là chạy chơi ngoài trời. Bố mẹ tôi cũng góp phần vào chuyện này. Bố mẹ tôi bảo tôi phải chạy chơi ở ngoài cho đến khi nào ăn tối mới vào nhà. vì vậy mà hầu như suốt ngày tôi ở ngoài trời."

Cho dù chạy chơi ngoài trời không giúp cho việc đoạt huy chương vàng thế vận chăng nữa, theo ông Darell Hammond, sáng lập viên của Hiệp Hội Kaboom, 1 tổ chức bất vụ lợi chuyên vận động để xây sân chơi trong các khu xóm nhắm phục vụ cho các trẻ em tại Hoa Kỳ, thì việc chạy chơi ngoài trời rất quan trọng cho việc phát triển thể chất và tinh thần của trẻ.

Ông Hammond nói: "Chạy chơi ngoài trời giúp cho cơ thể tiết ra các kích thích tố endorphin, giúp cho con người hăng hái, phấn chấn, kích thích các giác quan."

Ông Hammond giải thích thêm về lợi ích của những hoạt động ngoài trời:

"Khi dạo chơi trong rừng ngừời ta sẽ phải lên dốc, xuống đồi chứ không bước trên mặt đất bằng ở một địa thế khác hẳn và nó giúp gia tăng nhịp tim. Khi trẻ con chạy chơi ngoài trời thì chúng sẽ hăng hái lắm."

Khi trẻ con chạy nhảy ngoài trời, cho dù trong một công viên đầy cây cối hay ở trên sân chơi, ông Hammond cho biết các em thường nghĩ ra những sáng kiến và tự bày ra những trò chơi cho các em và có phần chắc là các em thích chơi chung với nhau. Nhưng ông cho biết điều không may là ngày nay trẻ nhỏ không thường hay chơi ở ngoài trời như thế hệ trẻ con cách nay 3 thập niên vì những thay đổi trong xã hội.

Ông Hammond nói tiếp: "Bố mẹ các em bận rộn hơn, và trẻ em thì phải đi học đủ mọi thứ chuyện."

Trẻ em Mỹ ngày nay phải dành nhiều thời giờ cho các hoạt động khác sau khi tan học để tham gia những hoạt động đã được ấn định sẵn, như chơi thể thao trong các đội banh, theo các lớp học nhạc hoặc hoặc vẽ v..v..Còn trong mùa nghỉ hè thì các em thường bận rộn trong các trại hè. Ông Richard Louv, nhà văn luôn luôn cổ võ cho các hoạt động ngoài trời, nói rằng khi trẻ em được thời giờ rảnh rỗi thì các em thường ở trong nhà vì có thể là không có một công viên gần nhà hoặc có khi lại không có ngay cả lối dành riêng cho người đi bộ trên vỉa hè.

Ông Louv nói: "Mà ngay cả khi có một lối đi trên vỉa hè chăng nữa thì xe cộ ngày càng đông. Mối lo tai nạn xe cộ cũng có lý do chính đáng. Tuy nhiên mối sợ hãi người lạ dụ dỗ trẻ em ngày càng gia tăng. Hiện tượng này đã gia tăng mạnh trong vài thập niên trở lại đây, không những chỉ ở Mỹ mà còn ở Canada và nhiều quốc gia khác."

Trong cuốn sách nhan đề “Đứa Bé Cuối Cùng Chơi Trong Rừng “, tác giả Louv viết rằng việc trẻ em xa rời thiên nhiên gây ra điều mà ông gọi là chứng rối loạn tâm lý vì thiếu vắng thiên nhiên.

Ông Louv nói: "Trong cuốn sách tôi rất thận trọng không gợi ý rằng chứng rối loạn tâm lý vì thiếu vắng thiên nhiên là một chẩn đoán y khoa đã được biết tới. Có lẽ cũng nên được biết tới mới phải, nhưng thực sự là y học không hoặc chưa biết. Nó chỉ là một chẩn đoán có tính cách xã hội. Chính xã hội đã cản trở trẻ nhỏ không ra chạy chơi được ở ngoài trời, trong thiên nhiên."

Ông Louv cho hay chạy chơi ở ngoài trời là giải pháp giảm chứng mập phì của trẻ em cũng như nhiều chứng rối loạn khác của tuổi thơ:

"Lấy ví dụ, các cuộc nghiên cứu được thực hiện tại đại học Illinois cho thấy trẻ em với những triệu chứng Thiếu Khả Năng Tập Trung Chú ý cần chạy chơi trong thiên nhiên sẽ khá hơn nhiều, ngay cả với những trẻ nhỏ mới 5 tuổi."

Theo ý kiến của nhạc sỹ Chuck Leavell, tác giả cuốn sách nhi đồng tựa đề ”Chủ Vườn Cây”, thì những kinh nghiệm với thiên nhiên của trẻ thơ bằng cách để cho các em chạy chơi ngoài trời cũng là môi trường tốt nhất để dào tạo các nhà bảo vệ môi sinh tương lai.

Ông Leavell nói: "Nếu quí vị hỏi con trẻ là cây Tây Ban Cầm ở đâu ra thì các em sẽ trả lời là ở ngoài tiệm đàn., nhưng thực tế thì cây đàn từ gỗ mà ra. Vì vậy chúng ta muốn những đầu óc trẻ thơ hãy nghĩ đến thiên nhiên, hiểu xem làm sao mà những yếu tố sinh học này kết hợp với nhau, giả dụ như từ cái hạt giống đem trồng thành cây, cây mọc lên tươi tốt nở hoa, kết trái v..v.."

Để cho trẻ có thể chạy chơi được ở ngoài trời, trở lại với thiên nhiên, ông Richard Louv cổ vũ cho một lối tiếp cận rộng rãi:

"Ông bà, chú bác, cậu mợ, cô dì và những người lớn khác cần phải đem trẻ nhỏ ra chơi ở ngoài trời. Điều thứ nhì cần phải làm là những cơ sở, các tổ chức tập cho trẻ tiếp xúc với đời sống thiên nhiên cần giúp cha mẹ các em làm việc đó, như các tổ chức hướng đạo, trường học có những lớp học ngoài trời và các trung tâm giảng dạy về thiên nhiên. Chúng ta cần phải hỗ trợ cho những cơ sở, tổ chức đó về cả tinh thần lẫn tài chính. Ít nhất cũng có một phong trào diễn ra trên toàn nước Mỹ. Chúng ta thấy những khu vực thị tứ, ít nhất là 27 khu vực, đã đưa ra những chiến dịch và các phong trào. Một số những chiến dịch và phong trào này có tên là “Không Để Cho Trẻ Ngồi Trong Nhà”."

Ông Louv nói rằng các nhà phát triển đô thị cần phải tham gia vào đường lối tiếp cận bao quát này. Cần phải khuyến khích các nhà thầu xây cất các khu gia cư thiết lập các những sân chơi để sao cho trẻ em có thể tự do và an toàn chạy nhảy nô đùa ngoài trời.

VOA

Hãy đưa con trẻ… về quê!
Thứ sáu, 24/04/2009, 15:48 (GMT+7)

(SGGP-12G).- Ai cũng biết chơi game mang lại nhiều cái hại: Đắm chìm trong thế gới ảo của game sẽ tiêu tốn thời gian, tiền của và sức khỏe… Nhưng thực tế, hiện nay rất nhiều bạn trẻ đang chìm đắm trong thế giới ảo đầy giả tạo của game, rất nguy hại đến tuổi thơ và tương lai sau này của các em.

Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến hiện trạng báo động trên là ở các thành phố lớn quá thiếu sân chơi phù hợp với lứa tuổi của các em. Thử đếm xem cả TPHCM có bao nhiêu điểm vui chơi sinh hoạt giải trí phù hợp với giới trẻ. Trong khi đó, những tụ điểm ăn chơi thiếu lành mạnh không phù hợp với lứa tuổi của các em lại mọc lên như nấm sau mưa. Những sân chơi không lành mạnh này không ngừng đưa ra các chiêu thức “ tiếp thị” để dẫn dụ giới trẻ.


Tôi có người bạn sống ở thành phố Buôn Ma Thuột có đứa em đang học cấp 2 kể rằng:“Cô giáo yêu cầu em tôi làm bài tập làm văn miêu tả cây chuối, nhưng hồi giờ nó chỉ biết ăn chuối chứ chưa bao giờ thấy “mặt mũi” cây chuối. Vì vậy, đứa em phải nhờ chị dẫn đến rẫy của nhà để em được nhìn ngắm cây chuối nhằm có chất liệu để làm bài tập làm văn”.

Qua câu chuyện này, chúng ta thấy một điều là tuổi thơ rất cần được sống trong thế giới của đồng ruộng bao la, của cỏ cây hoa lá xanh tươi. Nhờ được hòa mình vào thế giới của thiên nhiên tươi đẹp mà các em có được tâm hồn phong phú, mới biết yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất nước của mình hơn… chứ không phải là những hình ảnh đồ họa từ game.

Với nhịp sống tất bật hiện nay, nhiều người làm cha làm mẹ không có thời gian để chăm sóc cho con cái. Vì những lo toan thường ngày mà các bậc cha mẹ đã quên mất việc vun đắp bầu trời tuổi thơ cho con em mình. Chính vì thế nhiều gia đình vô ý để con em mình đi lạc, rồi chìm đắm vào thế giới ảo của game khiến bọn trẻ bỏ cả việc học, không có thời gian rèn luyện thể chất và tinh thần.

Trong khi chờ đợi chính quyền “ra tay” trong việc giảm bớt các điểm vui chơi thiếu lành mạnh và xây dựng nhiều hơn những điểm vui chơi sinh hoạt phù cho giới trẻ, để đủ sức “kéo” các em về với tuổi thơ vốn tươi đẹp của mình thì các bậc cha mẹ chúng ta cần có biện pháp trước.

Đã từng có quan niệm: Người nào không có tuổi thơ sống ở miền quê với những cánh đồng xanh tươi, cò bay thẳng cánh thì như không có tuổi thơ. Vì vậy, dù còn nhiều việc phải lo, lắm việc phải làm trong nhịp sống hối hả hiện nay, các bậc cha mẹ cũng hãy dành chút ít thời gian đưa các em về với những miền quê có những đồng lúa xanh tươi bao la, cây cối trĩu quả, cây đa, bến nước, con đò, gặp được những con người chân quê… nhằm giúp các em được đắm mình trong thế giới thiên nhiên tươi đẹp và bầu trời tuổi thơ tràn đầy ước mơ của mình.

PHẠM VĂN KÝ
SGGP