Bạn có biết
Tia cực tím, còn gọi là tia tử ngoại (ultra violet) là sóng điện từ có bước sóng ngắn hơn ánh sáng khả kiến (mắt thường nhìn thấy được) nhưng dài hơn tia X. Có hai loại tia cực tím: tia cực tím ngắn(tử ngoại ngắn) có bước sóng từ 380 đến 200nm và tia cực tím dài (tử ngoại dài hay tử ngoại chân không) có bước sóng từ 200 đến 10nm.
Cực tím có nghĩa là trên của màu tím. Sắc màu tím là màu có bước sóng ngắn nhất mà mắt thường có thể nhìn thấy. Một vài bước sóng của tia cực tím được gọi là ánh sáng đen vì chúng vô hình với mắt người.
Một vài động vật như chim, bò sát và côn trùng như ong có thể nhìn thấy tia cực tím ngắn. Một vài loại trái cây, hoa và hạt có màu sặc sỡ hơn trong môi trường tia cực tím so sánh với ánh sáng thường trong mắt người và động vật để thu hút côn trùng và chim. Một vài loài chim có hình hoa văn trên bộ cánh chỉ có thể được nhìn thấy dưới tia cực tím, không thể nhìn thấy được dưới ánh sáng thường. Nước tiểu của chó mèo và một số loài cũng chỉ có thể nhìn thấy được bằng tia cực tím.
Mặt trời tỏa ra 3 lọai tia cực tím UVA, UVB và UVC.
Khi chiếu trực tiếp lên da, UVA mặc dù không trực tiếp hủy hoại DNA trên da gây cháy da (sunburn), sạm màu da (tan) và làm da mau bị lão hóa như tia UVB và UVC, chúng lại ảnh hưởng sâu phía dưới da gây ung thư da.
Tầng ozone ngăn khoảng 97-99% tia cực tím và trong phần còn lại đến được trái đất thì 99% là tia UVA trong khi tia UVC lại tham gia các phản ứng hóa học với các chất khác để tạo ra tầng ozone.
Tùy theo độ dài của sóng mà tia cực tím được đem áp dụng vào đời sống con người:
13.5 nm: Lithography (thuật in bằng đá, in thạch bản)
230-400 nm: Optical sensors, various instrumentation
230-365 nm: UV-ID, label tracking, barcodes
240-280 nm: Disinfection, decontamination of surfaces and water (DNA absorption has a peak at 260 nm)
250-300 nm: Forensic analysis, drug detection
270-300 nm: Protein analysis, DNA sequencing, drug discovery
280-400 nm: Medical imaging of cells
300-400 nm: Solid-state lighting
300-365 nm: Curing of polymers and printer inks
300-320 nm: Light therapy in medicine
350-370 nm: Bug zappers (flies are most attracted to light at 365 nm)[3]