Bạn có biết
Đi thăm nghĩa trang Père Lachaise xong rồi mà bạn chưa sợ teo thì mời bạn tiếp tục sang thăm "Hành lang chứa đựng hài cốt của Paris" (Catacombs of Paris).
Mà cho dù có nhát hít thì bạn cũng sẽ cầm lòng không đậu mà len lén theo mọi người, hi hí con mắt ghèn để "coi cho biết với người ta vậy mà..."
Khu vực này nguyên thủy là mỏ đá. Chánh quyền Quân chủ cho đào đá để cung ứng cho các công trường xây dựng thành phố Paris. Paris càng mở mang rộng thì những hầm đá, sau khi lấy hết đá, bỏ trống, ngày càng nhiều và càng lớn mênh mông. Tới thế kỷ 18, chánh quyền Paris cho kiểm tra và bảo quản các hầm đá trống, chỉnh đốn lại cho chắc chắn, tránh bị sụp đổ. Diện tích hầm đá đã khai thác trở thành những đường hầm nối kết nhau nằm sâu dưới Paris ước tính có tới 3150 mẫu tây, chiếm 40 % diện tích bề mặt của Paris .
Đó là những dãy hành lang có thể đi trong đó được an toàn có chiều dài 135km, mà 90km nằm dưới đường phố, 44km nằm dưới các công viên, nhà cửa và công ốc. Thêm 150km hành lang chạy dài dưới phần đất của tư nhân. Một hệ thống hành lang dài tới 300km lan rộng ra trong lòng đất dưới Paris, với độ sâu trung bình 20m. Tại các Quận 5, 6, 9, 15 có 100km với nhiều đoạn chồng lên nhau, tức hai hay ba từng.
Tên chánh thức của "hành lang cất giữ hài cốt" này là l'Ossuaire Municipal . Mặc dù nơi tiếp nhận cất giữ hài cốt ở Denfert-Rochereau chỉ là một phần nhỏ diện tích của hệ thống đường hầm dưới Paris nhưng người Paris ngày nay thường dùng tên gọi Calacombs cho cả hệ thống đường hầm này.
Tại sao hệ thống đường hầm này lại trở thành nơi cất giữ hài cốt và những hài cốt này từ đâu ra?
Kể từ thời La mã, Pairs chôn người chết ở vùng ngoại vi thành phố và những con chiên thuần thành thì được chôn trong vùng đất thánh hoặc đất của nhà thờ. Tuy nhiên đến thế kỷ thứ 10 thì thành phố Paris đã mở rộng thêm nhiều và số người theo đạo Thiên chúa cũng tăng lên rất nhiều, nhiều xứ đạo đến lúc đó không còn đủ đất chôn cất và dù trước đó thuộc vùng ngoại vi nay lại lọt vô ngay vùng trung tâm thành phố. Và do dân số tăng lên quá nhanh mà đất chôn cất không có nên chỉ những người giàu có mới có điều kiện được chôn trong đất nhà thờ. Đến thế kỷ 12 thì một khu đất gần trung tâm thành phố Paris được dành chôn thường dân và người nghèo gọi là "Nghĩa trang của những người vô tội" (Saint Innocents Cementery) cho đến cuối thế kỷ 17.
Ở khu "Nghĩa trang của những người vô tội", người ta được chôn trong những hố chôn tập thể, khi hố này đầy thì được rắc vôi xong lấp lại và mở thêm hố mới. Trong những hố chôn này, hiếm có người nào có được áo quan, thường áo quan chỉ dùng để làm lễ an táng, sau đó thì để lại dùng cho người khác. Việc chôn cất nói trên tạo ra những ổ vi trùng truyền nhiễm cũng như làm ô nhiễm nguồn nước và đất đai.
Đến thế kỷ 18 thì những khu đất nghĩa trang mới được mở ở vùng ngoại ô Paris (trong đó có Père Lachaise, tuy nhiên đến thế kỷ 20, thì chúng đã trở nên những nghĩa trang trong thành phố). Đồng thời những hố chôn tập thể từ những thế kỷ trước được khai quật và khoảng 6 triệu hài cốt được đem cất giữ ở khu hành lang đường hầm thuộc khu vực Denfert-Rochereau thuộc Paris 14 ngày nay. Cố nhiên đoạn hành lang nhận hài cốt được chánh quyền cho chỉnh trang lại về các mặt vệ sinh, an toàn, và cả về nét thẩm mỹ.
Người có ý kiến di dời các hài cốt khai quật từ các hố chôn nói trên về các đường hầm bỏ trống dưới lòng Paris và vùng ngoại ô là Alexandre Lenoir, bộ trưởng cảnh sát thời bấy giờ. Người kế vị ông là Thiroux de Crosne đã chọn phần đường hầm nằm phía nam Paris (nay là khu Denfert-Rochereau) và công cuộc khai quật bắt đầu từ năm 1786. Năm 1810, Louis-Étienne Héricart de Thury, một chính trị gia và cũng là kỹ sư hầm mỏ đã có ý tưởng biến khu đường hầm này thành khu hầm mộ.
Kể từ năm 1867, khu hành lang này được mở cửa cho công chúng và nay thì là một trong các địa điểm thu hút khách du lịch.
Bạn có biết
Từ hồi thế kỷ 18, The Catacombs đã bị hoen ố vì nạn vẽ bậy.
Văn hào Victor Hugo (1802-1885) đã đề cập đến hệ thống đường hầm nói trên trong tác phẩm Những Người Khốn Khổ (Les Misérable)
Năm 1871, các chiến sĩ công xã Pari đã giết một nhóm người thuộc chính phủ quân chủ trong một hầm mộ ở hành lang Catacombs.
Thời Thế chiến thứ hai, những người Paris thuộc nhóm France Resistance đã sử dụng một đoạn trong khu đường hầm để trú ẩn. Trong khi đó thì phe người Đức cũng xây dựng một hầm trú ẩn ở khu hành lang đựng hài cốt Catacombs.