Meta nhận xét thấy các chị em, các bạn thường truy cứu các bộ tự điển để tìm lỗi chính tả. Điều này không có gì sai hết nhưng như thế chỉ giải quyết được đa số những chữ đã được chính thức hóa qua văn chương, qua những gì đã thâu lượm được ở trường học hay qua những ước định ngầm từ lâu đã bắt rễ trong văn học. Chỉ vì ta không có hàn lâm viện ngôn ngữ.
Các bộ tự điển thường là do công trình của một người, tuy họ là những học giả dầy công nghiên cứu nhưng một người thì vẫn có thể sai vì chẳng có gì chứng minh họ đúng. Huống chi sau năm 1975, chúng ta thấy mỗi ngày những từ ngữ mới ra đời, một phần vì Nam Bắc thống nhất sau chiến tranh, miền Bắc du nhập vào miền Nam những từ ngữ xa lạ, dù chúng chứa đựng ý nghĩa quen thuộc. Ví dụ như trực thăng (máy bay lên thẳng), tên lửa (hỏa tiễn), bức xúc (ưu tư), mặt bằng (cửa hàng), cải tạo đường sá, cầu cống, nước mắm cao cấp v.v... Phần khác vì các tiện nghi văn minh ra đời, thường thì các tiện nghi ấy không phải do chúng ta phát minh nên chúng ta buộc phải đặt tên mà những tên gọi không lột tả bản chất của tiện nghi ấy. Ví dụ, trực tuyến (online), truy cập (tìm nhập), ổ cứng (cơ phận chứa), cáp quang (đường truyền bằng giây) v.v...
Lâu dần và nếu có thêm thời gian, những từ ngữ ấy sau này sẽ trở nên quen thuộc, dù hiện nay vẫn còn nhiều người bỡ ngỡ. Đó là hiện tượng ắt có khi 2 văn hóa gặp nhau.
Thế nhưng có những từ ngữ phát xuất từ dân gian. Trong xã hội chủ nghĩa, dân chỉ nói chứ không viết vì chẳng ai cho viết nên ta không thể dò trong tự điển hay tham khảo ở bất cứ đâu. Chẳng hạn ở Cái Sắn, cây số 6 có một cái cầu của công binh Mỹ ngày xưa làm, bắc qua con kinh cắt ngang quốc lộ 4 tên là Rock Baker, hiện nay vẫn còn cái bảng cắm 2 bên cầu đề tên ấy. Dân gọi con kinh ấy là kinh Dọc Bà Ke (do chữ Rock Baker). Muốn biết Dọc Bà Ke hay Rọc Bà Ke, tự điển nào có? Tiếng dân gian có rất nhiều và vì chúng được sử dụng hằng ngày, ta buộc phải nói đến trong văn học. Làm sao biết được chính tả? Tá Lả, Búa Xua, Quậy, Bá Cháy là những chữ dễ viết, nhưng Dô Xê ( CC là centimetre cube, từ ngữ dân nghiện, nghĩa là chích vô mạch máu 1 phân khối), Dô Xê hay Vô Sê? Ém hồ sơ hay Ếm hồ sơ? Xỉn hay Sỉn? Búa Xua hay Búa Sua?
Chúng ta thường bị rắc rối với X/S, Hỏi/Ngã. Trong trường hợp những từ ngữ phát xuất từ dân gian, vẫn có một cách phân định đúng sai, và đây là ý chính bài này.
Dùng Google, key vào Sớn Sác, ta tìm được 123 trả lời. Key Xớn Xác, tìm được 1200 trả lời. Key Xớn Sác có 153 trả lời và key Sớn Xác có 1090 trả lời. Dò những trả lời uy tín (ta biết trả lời của một cá nhân và của một cơ quan giáo dục, ai uy tín hơn.) Ta biết cái nào đúng.
Cách này dùng trong những trường hợp không có trong tự điển hoặc chính ta nghi ngờ tự điển.