Con tôi không được đến trường" - một người cha là dân nhập cư tại TP.HCM đã viết như vậy trong lá thư đầy bức xúc gửi đến Báo Thanh Niên sau bao cố gắng vẫn không xin được cho đứa con trai 6 tuổi vào lớp 1, dù đã quá ngày khai giảng. Chúng tôi xin trích đăng những nội dung chính để bạn đọc chia sẻ.

Vừa qua, khi xem bài viết Dân nhập cu được đối xử như thế nào? <http://web.thanhnien.com.vn/Xahoi/2005/8/29/120622.tno>trên Báo Thanh Niên ra ngày 30.8, tôi như người chết đuối vớ được cọc khi thấy tác giả viết các sở, ban, ngành ở TP khẳng định không phân biệt đối xử với dân nhập cư, huy động tối đa 100% trẻ 6 tuổi vào lớp 1. Thế nhưng, sự thật không đúng như vậy với con trai tôi!
Tôi là dân nhập cư, đã ở và đang sản xuất kinh doanh tại P.14, Q.6, TP.HCM 15 năm nay. Vào ngày 1.8.2005, tôi có đến Công an P.14 xác nhận tạm trú để hoàn tất hồ sơ xin cho con tôi là Trần Võ Phát Thịnh, sinh ngày 27.9.1999 (tại TP.HCM), vào lớp 1 Trường Trương Công Định, P.14, Q.6. Sau đó, tôi mang hồ sơ gồm khai sinh của cháu, sổ tạm trú, giấy Công an P.14 xác nhận, đến gặp thầy hiệu trưởng trường thì nhận được câu trả lời cuối tháng 8 sẽ giải quyết, lý do: tạm trú xét sau. Sợ trễ việc học của con, ngày 20.8.2005, chúng tôi đến xin thầy lần nữa (lần 2), thầy hiệu trưởng nói: nếu muốn học phải có KT3 mới nhận được. Lần thứ 3 (ngày 25.8.2005), thấy đã cận ngày khai giảng mà hồ sơ con mình trường chưa nhận nên tôi đến tha thiết xin thầy hiệu trưởng cho con tôi học. Câu trả lời lần này là về UBND phường đưa danh sách của cháu lên thì trường nhận. Về phường, phường bảo: "Nếu thầy hiệu trưởng nhận thì nói thầy xác nhận vào đơn nhập học". Tôi quay lại trường gặp thầy hiệu trưởng lần nữa (lần 4) thì thầy yêu cầu phải có các thủ tục hộ khẩu gốc và các giấy tờ khác như giấy nhà... Đúng lúc đã quá mệt mỏi và chán nản thì đọc được bài Dân nhập cư được đối xử như thế nào? đăng trên Thanh Niên ra ngày 30.8. Hy vọng con tôi được đến trường cùng bạn bè trang lứa trong ngày khai giảng lại bùng lên, thôi thúc tôi lấy hồ sơ, cầm theo tờ báo Thanh Niên lên Phòng Giáo dục Q.6 để trình bày sự việc. Đó là ngày 5.9, ngày khai giảng năm học mới. Anh Hoàng, Phó phòng Giáo dục Q.6, tiếp tôi, không đả động gì đến hồ sơ của con tôi mà chỉ hỏi: anh có KT3 không? Tôi đáp không nhưng đã ở TP.HCM 15 năm rồi, ở 174A Tân Hòa Đông 5 năm nhưng do bận công việc nên hồ sơ KT3 đang làm. Anh Hoàng hỏi tôi hộ khẩu gốc ở đâu? Tôi nói ở dưới quê. Anh bảo thế thì đưa con về quê học, vì nếu ai có giấy tạm trú đều được nhận vào học thì trường lớp Q.6 này không đủ chỗ chứa. Tôi thắc mắc, Báo Thanh Niên có đăng trẻ 6 tuổi không phân biệt tạm trú hay thường trú đều được đến trường học thì được giải thích: "Đúng là trẻ 6 tuổi được đến lớp 100%, nhưng anh thuộc diện tạm trú vãng lai, cho cháu học ban đêm được không, bởi như thế cũng đảm bảo rằng 100% các cháu 6 tuổi đều được vào lớp 1".
Vậy là niềm hy vọng cuối cùng của tôi vụt tắt. Ngày khai giảng, con tôi không được cắp sách đến trường như bao đứa trẻ khác. Cháu không có được kỷ niệm ngày đầu đời cắp sách đến trường - một kỷ niệm đẹp nhất trong đời học sinh mà đáng lý ra bất cứ đứa trẻ nào cũng có quyền được hưởng. Mấy đêm nay, tôi cứ thao thức, nghĩ đến hình ảnh những đứa trẻ khác tung tăng cắp sách đến trường trong ngày khai giảng là lại ứa nước mắt, nhìn con mình nằm ngủ hồn nhiên. Tôi định không viết thư này cho quý báo, nhưng càng nghĩ càng khổ tâm, không thể tin con tôi không được đến trường chỉ vì chúng tôi là người nhập cư. Tôi nghĩ, Tổ quốc Việt Nam sinh ra hàng chục triệu con người với hơn 60 dân tộc anh em cùng chung sống, không ai có quyền phân biệt quyền bình đẳng ăn học, đi lại và cư trú bất cứ nơi đâu. Tất cả chúng ta đều là những đứa con chung sống, cùng làm việc, cùng hưởng thụ trên đất Việt Nam. Ngay con gái tôi năm nay đang học lớp 8 và 8 năm qua vẫn học tại Q.6, từ Trường Trương Công Định (hết cấp 1) chuyển qua Trường Đoàn Kết mà có gặp một sự phân biệt nào đâu? Vậy mà…
Tôi mong tòa soạn Báo Thanh Niên nêu vấn đề này lên càng sớm càng tốt, để các cơ quan chức năng có một góc nhìn thực tế hơn và những đứa trẻ có hoàn cảnh giống như con tôi hôm nay, nếu có, được đến trường học như mong ước của mọi gia đình.
Trần Minh Phong
(Tạm trú tại 174A Tân Hòa Đông, P.14, Q.6, TP.HCM)