Môi giới cô dâu Việt trở thành “cuộc chiến” trên xứ Đài Loan
Một mẩu quảng cáo môi giới cô dâu Việt Nam dán trên tường.
HÀ NỘI 16-08 - “Cô dâu Việt Nam bao trọn gói, về nhà chồng trong vòng 3 tháng, sang Việt Nam cưới chỉ trong 6 ngày, bảo đảm bốn khoản: Còn trinh; 3 tháng mang được cô dâu về nhà; không tăng giá; trong vòng một năm bỏ trốn sẽ đền cô dâu khác! Xin liên lạc số điện thoại 8324xxx”. “Cô dâu Việt Nam 20 vạn tệ, đảm bảo còn trinh, không bỏ trốn!”...
Ðó là những mẩu “rao vặt” mà phóng viên của tờ Tiền Phong trong nước ghi nhận tại các đường phố của xứ Ðài Loan về các dịch vụ môi giới hôn nhân giữa đàn ông xứ Ðài và các cô dâu Việt Nam một cách trắng trợn và thô thiển như thế!
Tờ Tiền Phong dẫn nguồn tin từ báo Liberty Times của Ðài Loan số ra ngày 30 Tháng Bảy năm 2005, đưa tin trang nhất về việc, năm 2004, Ðài Loan đạt kỷ lục về số lượng các vụ kết hôn với các cô dâu Việt Nam, vượt qua con số 12,000 cặp.
Báo này so sánh với con số thống kê trung bình một năm, số lượng các cuộc hôn nhân Mỹ-Việt cũng không vượt quá 3,800 cặp.
Lý do người Ðài Loan đưa ra lý giải hiện tượng này là: “Hiện tại pháp lệnh di dân của Ðài Loan quá lỏng lẻo, có sức hút hàng vạn cô dâu vùng Ðông Nam Á tới Ðài Loan tìm cuộc sống mới!”
Cô dâu Việt Nam đang là nội dung nóng bỏng trên tất cả các diễn đàn, báo chí, hoạt động xã hội trên toàn lãnh thổ Ðài Loan.
Phóng viên của tờ Tiền Phong đã có hàng trăm cuộc gặp gỡ và phỏng vấn trên đất Ðài Loan, tiếp xúc với các cô dâu, các người chồng Ðài Loan, các nhà hoạt động xã hội và các “ông trùm” môi giới hôn nhân để có thể nhận diện toàn cảnh một phần cảnh ngộ các cô dâu Việt Nam ở xứ người.
Ði qua các con đường lớn nhỏ ở Ðài Bắc, Ðào Viên, Ðài Nam, thậm chí cả ở Phố Ly hẻo lánh, Hoa Liên hiểm trở, người ta có thể đọc được rất nhiều mẩu quảng cáo về dịch vụ cưới vợ Việt Nam dành cho cánh đàn ông xứ này.
Thậm chí trung tâm môi giới Chi Dung (thành phố Ðài Bắc) còn quảng cáo giá cả cạnh tranh chỉ có... 18 vạn Ðài tệ với hàng trăm bức ảnh cưới cô dâu Việt - chú rể Ðài, dán kín mặt tiền như để minh chứng và thuyết phục những người đàn ông độc thân quanh vùng.
Với tỉ giá 1 Ðài tệ đúng bằng 500 đồng Việt Nam của tuần này, “giá” của một cuộc hôn nhân quốc tế như thế chỉ tương đương 90-100 triệu đồng Việt Nam (khoảng 6,000 đô la Mỹ), bằng bốn đến năm tháng lương của một người lái taxi trong thành phố hoặc bằng 60%-70% chi phí nếu người đàn ông Ðài Loan cưới vợ các nước khác.
Theo bà Thái Hiểu Linh, một nhà hoạt động xã hội Ðài Bắc, những tấm biển quảng cáo trên không chỉ đơn thuần là cung cấp thông tin mà nó là nỗi sỉ nhục của những người Ðài Loan có lương tri, trân trọng giá trị truyền thống.
Ðầu năm 2004, thị trưởng thành phố Cao Hùng đã dùng sức mạnh của chính quyền, nghiêm cấm và dỡ bỏ tất cả các biển quảng cáo môi giới hôn nhân ngoại quốc vì lý do “Phản cảm, bôi nhọ hình ảnh một thành phố văn hóa!”
Tuy nhiên Tháng Tám năm 2005, đi từ Ðài Nam lên tận cùng phía Bắc Ðài Loan, ký giả báo Tiền Phong vẫn mục kích những quảng cáo trắng trợn ra giá cho một cô gái Việt với những đảm bảo giao kèo sẽ làm đau đớn bất cứ trái tim người Việt Nam nào!
Các công ty môi giới hôn nhân tại Ðài Loan có giấy phép kinh doanh đàng hoàng và được Viện Hành Chính Ðài Loan cấp phép hoạt động chính thức. Ngọc Trân, một cô dâu Việt Nam đã sang Ðài Loan bảy năm, đang là Hội Trưởng Hội Ðồng Hương Việt Nam ở huyện Chương Hóa, một tổ chức do cô tự thành lập để trợ giúp miễn phí chị em lấy chồng Ðài Loan.
Cô cho biết rất bất bình trước những hoạt động quảng cáo, cạnh tranh bằng cách “xuống giá” mỗi cuộc hôn nhân Ðài-Việt thành công của các công ty môi giới.
Ðiều đó làm mất đi sự tôn trọng cần có trong gia đình và làm người phụ nữ bị rơi vào hoàn cảnh trớ trêu: Bị chồng chọn mà không được tự mình có bất kỳ lựa chọn nào!
Báo Tiền Phong cho biết, ngày 2 Tháng Tám năm 2005, phóng viên báo này đã có cơ hội tham gia cuộc hội thảo về vấn đề “Cải thiện quyền thông tin, quyền giáo dục của người di dân tại Ðài Loan”, vấn đề môi giới cô dâu Việt Nam lại trở thành vấn đề nóng bỏng nhất.
Khi nhận được câu hỏi phỏng vấn: “Vì sao pháp luật Ðài Loan cấm buôn bán trẻ em song lại cho phép ngã giá các bà mẹ của trẻ em? Vì sao có nơi cấm biển quảng cáo cô dâu song lại chấp nhận các doanh nghiệp môi giới hôn nhân, các đài truyền hình môi giới cô dâu Việt?”, Thứ Trưởng Bộ Nội Chính Ðài Loan, bà Trương Ôn Anh, cũng cho rằng, trước mắt vấn đề môi giới hôn nhân ngoại tịch đang là vấn đề phức tạp nhiều mặt đang làm đau đầu các nhà chức trách Ðài Loan.
Vẫn báo Tiền Phong cho biết, ngày 5 Tháng Hai năm 2005, chỉ còn vài ngày nữa là đến Tết Nguyên Ðán 2005, các báo đài trên toàn Ðài Loan đồng loạt đưa tin về cái chết của ông Trần Văn Truyền, một người môi giới hôn nhân tại Bạch Hà (huyện Ðài Nam). Ông Trần tự sát bằng khí than trong ngày cuối năm, để lại người vợ Việt Nam khóc gào thảm thiết và đứa con trai 13 tuổi.
Ông Trần cũng để lại một lá thư tuyệt mệnh gồm năm điều đề nghị lên Viện Trưởng Viện Hành Chính Ðài Loan, hy vọng Ðài Loan có những cải cách cấp bách nhất trước mắt để cải thiện các vấn đề xã hội nóng bỏng quanh hiện tượng cô dâu Việt Nam.
Ông Trần vốn không xa lạ gì với người Ðài Loan bởi có lẽ ông là người môi giới hôn nhân duy nhất ở Ðài Loan, tuy đã môi giới hàng trăm cuộc hôn nhân song đều vì “tình nghĩa, quen biết” chứ không xe duyên theo kiểu tiền trao cháo múc, lợi nhuận cầm tay.
Năm 2004, ông Trần còn tổ chức các lớp học miễn phí về nấu ăn, học tiếng Ðài, chăm sóc trẻ cho cô dâu Việt. Ông Trần và vợ còn đứng ra tổ chức các lớp giữ trẻ miễn phí để trông nom các cháu, giúp cô dâu Việt có thể đi làm kiếm tiền giúp đỡ cải thiện gia đình.
Ông Trần cũng là người có đóng góp lớn trong việc xây dựng Làng Văn Hóa Việt Nam ở Ðài Nam, một địa chỉ nổi tiếng nhất về văn hóa cô dâu Việt tại Ðài Loan. Khi ông Trần tự sát, các báo chí Ðài Loan đều đồng loạt viết tít lớn, gọi ông là “Người cha của các cô dâu Việt Nam”.
Giới trí thức Ðài Loan cho rằng ông Trần tự sát là quá bế tắc, manh động. Còn rất nhiều các ông chủ môi giới hôn nhân ở Ðài Loan thì cười lớn và cho rằng, ông Trần quá dại dột: “Người ta môi giới hôn nhân vài năm đã xây nhà lớn nhà bé, mua xe gửi tiền ngân hàng.”
Ông Trần “dại dột” chỉ tự rước họa vào thân, không chừng chỉ là một chiêu trốn nợ, thiệt mạng mình mà thôi!” Thực tế, với lợi nhuận cho phía môi giới Ðài Loan ít nhất 3 vạn Ðài tệ (15 triệu VND, tương đương 1,000 đô la Mỹ) cho một cuộc hôn nhân Ðài-Việt, một chuyến đi sang Việt Nam, một môi giới dẫn theo 3-4 người, hành trình chỉ 5-6 ngày đã thu lợi nhuận xấp xỉ 50-60 triệu VNÐ (khoảng 4,000 đô la Mỹ), việc xây nhà sắm xe hơi gửi tiền ngân hàng đối với các môi giới Ðài Loan là chuyện nằm trong lòng bàn tay.
Tuy nhiên, ông Trần đã tìm đến cái chết khi mọi kế hoạch còn đang dang dở. Ðiều an ủi cuối cùng là người mai mối hôn nhân này luôn được người vợ Việt Nam yêu thương và hỗ trợ trong suốt hơn mười ba năm “làm mối” cho các cuộc hôn nhân trải dài khắp lãnh thổ Ðài Loan.