1. Chị 3T
Dà... em cũng xin chúc chị một ngày mother’s day hổng phải mần chuyện nhà.
Riêng em thì... Kép biểu bữa nay khác mọi bữa, nên rồi em phải nấu cơm cho anh nghỉ xả hơi chút xíu. Thành em mới nấu món bún thang. Dà nấu nước lèo, rồi cho lường gà xé nhỏ, trứng chiên với chả lụa thái chỉ, chan vào tô bún và rắc hành ngò. đại khái món ni em mới học được, thấy cũng dễ. Chỉ mỗi tội recipe nó biểu phải có mắm tôm - em hổng biết ăn mà nhà cũng hổng có luôn - và cà cuống (hổng biết kiếm đâu ra, huhu..). Hổng biết ăn có đặng hôn nữa ???
Nói qua lợi với chị Lầu trong quán chị mà chị biểu em đá banh, huhu thành em cũng sanh ái ngại. Dà thôi để em dứt điểm cho quán chị yên ắng chút hén.
Tự điển T.N thiệt sự chỉ là bản dịch của quyển Le petit Larousse illustré đó chị, nhưng thiếu phần tên tuổi địa danh phía sau. Petit Larousse khi thành tự điển Pháp-Việt thì nó đổi tên thành ‘đại tự điển’. Gọi là petit vì còn một cuốn khác kêu là grand, giải thích đầy đủ chi tiết hơn. Mỗi năm ban phụ trách nhuận sắc Larousse đều họp một lần, để biểu quyết và update các chữ mới, bị vậy mới có term ‘vào petit Larousse’, vào ‘grand Larousse’ là thế. Cuốn Larousse mới nhứt 2010, term ‘belle de nuit’ vẫn chỉ dùng để định danh thực vật (botanique) mà chưa dùng theo nghĩa bóng (sens figuré) của nó.
Tự điển Larousse lóng rày có đối thủ khá nặng ký : tự điển Robert (cả petit lẫn grand). Lực lượng biên tập viên của Robert trẻ trung nên họ update, cởi mở và thường xuyên hơn Larousse. Nghĩa giang hồ của belle de nuit và belle de jour đã chạy vào Robert khoảng trên dưới 10 năm rồi. Nó thế này (nguyên dzăng):
- Belle de nuit : prostituée dont l’activité est nocturne (nocturne là đêm)
- Belle de jour : prostituée dont l’activité est diurne (diurne là ngày)
Hổng hiểu cuốn tự điển của bạn chị Lầu tóm tắt ngắn gọn cỡ nào, để tới nỗi hai chị ấy hiểu lầm, yên trí cho cái nghĩa bóng ấy là tên một loài hoa, hoa Wunderbum (spelling) của chị Huệ !!!
2. Chị 1T.
Tiếp chuyện Kim tước hén.
Bông genêt thuộc họ đậu fabaceae. (bông nào trong họ này cũng đẹp ráo nạo, vì nó có hai cánh y chang cánh bướm, thành nó còn có tên là họ bướm papillonaceae, và vì cho trái đậu nấu chè nên còn có tên leguminoseae)
Hai chi trong họ đậu ni hoa mọc thành bụi, nhánh hoa như nhánh lúa, và thường hay bị nhận lầm (phải kể ra hổng thôi mấy chị tra tìm rồi thắc mắc) :
- Chi Cystisus, gọi là Scotch broom, bông lớn, cành mang hoa mọc đứng hướng thẳng lên trời, hoa có hương và trổ bông sớm khoảng tháng năm.
- Chi Genista, gọi là French broom, bông nhỏ cũng có hương, cành mang hoa ẻo lả hơn nên bụi Genista ngó tròn trịa hơn, mùa hoa trể, vào khoảng tháng sáu.
Alkaloid của hai chi hoa này có thành phần hóa học khác nhau.
(trời trời, nói chuyên môn y chang dân thảo mộc thứ thiệt - mà dỏm - huhu...)
Dà bông genêt nguồn gốc từ vùng địa trung hải nóng bức. Hồi xa xăm xưa chúng bị lơ là nên mọc bạt ngàn ngoài đồng nội, cho mãi tới khi xảy ra một biến cố rất mơ hồ huyền thoại.
Số là…
Thời trung cố, đất Anjou xứ pháp là lãnh địa của bá tước Geoffrey the 5th . Tương truyền rằng, ông nội của Geoffrey (the 3rd Count of Anjou ) một bữa cỡi ngựa lòng vòng ngoài đồng, bỗng thấy một con licorn (đầu người mình thú trong thần thoại hy lạp) trong ruộng genêt. Cho là điềm linh nên The 3rd mới mang hoa dzìa đất nhà trồng tùm lum, xứ Anjou do đó chỗ nào cũng thấy kim tước vàng rực.
The 4th, tiá của Geoffrey, tái nạm gầu với công chúa xứ Jerusalem sau khi vợ chết, xong mới để lãnh địa lợi cho con trai coi sóc rồi tà tà theo vợ về dinh, sau đó thừa hưởng luôn ngai vàng của nhà vợ và trở thành vua xứ Jerusalem. Sách vở kể rằng vua xứ Jerusalem hay ăn năn tội bằng cách tới thánh địa, quì gối và dùng một chùm cây (Genista vs Cystisus) làm chổi để tự quất vào lưng mần màn xám hối.
Geoffrey The 5th từ thuở thiếu thời do thói quen làm dáng, hay cài một nhánh hoa kim tước lên nón đội đầu, và mang biệt danh công tử plante-genêt, dần dà plante-genêt biến thành plantagenet. Goeffrey The 5th lấy công chúa Mathilda con vua Henry đệ nhứt và trở thành phò mã xứ anh.
Chuyện kế tiếp là hoàng thái tử William xứ anh (con trai duy nhứt của Henry The 1st ) thinh không trúng gió chết. Mathilda trên nguyên tắc được kế vị, nhưng xui xẻo đang ở pháp chưa kịp hồi loan, ngai vàng bị đứa em họ con cô con cậu Stephen of Blois chiếm mất (mẹ của Stephen và bố của Malthilda là anh em ruột).
Mathilda khởi binh chống Stephen (mà chồng hổng giúp được, bị vì Goeffrey the 5th còn mắc tề gia phần đất nhà). Đánh nhàu một hồi hổng phân thắng bại thì Eustache of Blois, con trai độc nhứt của Stephen chết thảm vì tai nạn. Hai bên đình chiến và ký hoà ước : Stephen giữ ngôi báu nhưng khi chết phải nhường lại cho con trai của Malthida, tức vua Henry đệ nhị. Giang sơn đổi chủ, hoàng gia Anjou chọn biệt danh làm danh xưng chánh thức : vương triều Plantagenet.
Giòng họ Plantagenet với 14 vị vua, kéo dài ba trăm năm, trong đó xảy ra 2 cuộc chiến đẫm máu, Bách niên chiến (hundred year war - thực ra tới 113 năm lận) và Hoa hồng chiến (War of roses). khi nào có dịp sẽ nói nữa hén.
Happy mother's day mấy chị nha.
HAPPY MOTHER'S DAY !