Cờ Bạc: GIẢI TRÍ hay ÐAM MÊ
Bác Sĩ Nguyễn Ý-ÐỨC 
Ðánh bài đánh bạc là vấn đề khá phức tạp, có nhiều ý kiến, quan điểm trái ngược nhau. Với các nhà luân lý, đạo đức thì dù lớn nhỏ thế nào thì bài bạc đều sai trái, mất đạo đức. Nhiều người lại nghĩ bài bạc là một thứ giải trí, như đi bộ, bơi thuyền, đi xem chiếu bóng, và như vậy chẳng sao cả. Ngoài ra, từ xưa, bài bạc thường là vấn đề của nam giới, trẻ hoặc trung niên, bây giờ thì cũng là vấn đề cho nữ giới và quý vị cao niên. Chúng ta hãy tìm hiểu thêm về vấn đề bài bạc này.
Bài bạc là một cố tật, một nhược điểm dễ được thông cảm của loài người khi thích thú đánh cuộc vào một sự kiện mà kết quả không biết sẽ ra sao. Nhiều câu hỏi đã được đặt ra để cố gắng giải thích lý do tại sao con người lại sa vào con đường đỏ đen này, tại sao khi mà đặt cuộc, con người lại thấy thích thú, khích động như vậy trong khi chờ kết quả! Không có câu trả lời thỏa đáng, ngay từ dân máu mê cờ bạc, nhưng ý kiến chung đều đồng ý cờ bạc đỏ đen không phải là một bản năng thiên nhiên, sinh ra đã có.
Các nhà tâm lý học cho là người ta bài bạc có thể vì tham lam, muốn lấy tiền của người khác; đánh bạc vì muốn chứng tỏ là mình khôn ngoan, có thể thắng được may rủi; có người vì buồn chán, vô công rồi nghề đi đánh bạc cho qua ngày; cũng có người đi tìm sự hành sác hoặc cảm giác tình dục trong sự được thua như Freud nói. Bài bạc trở thành vấn đề khi nó ảnh hưởng tới sự bình an của con người với khó khăn trong giao tế, trong đời sống gia đình, trong công việc làm ăn, trong uy tín với xã hội, ngay cả với luật pháp quốc gia.
Bài bạc để giải tríNgày xưa, các cụ ta thường coi bài bạc là một phần của văn hóa, hằng ví von " Ðàn ông biết đánh tổ tôm, uống trà mạn hảo, xem nôm Thúy Kiều ", coi bài bạc như là một thi đua tài trí cao thấp, một giải trí thích thú. Khi quan niệm như vậy, người chơi ý thức được, kiểm soát được hành động và hậu quả của cuộc chơi. Họ chấp nhận và biết trước chơi là sẽ thua, nên giới hạn sự thua trong mức tối thiểu; chỉ chơi khi có bạn bè, thân nhân trong một dịp vui nào đó; họ giới hạn được thời gian chơi chứ không chơi thường xuyên, kéo dài. Họ coi sự chơi không phải là một nhu cầu cần thiết cho đời sống, một cách duy nhất để giao du hay chọn bạn bè. Họ dành một ngân khoản nhất định cho bài bạc, sau khi sắp đặt ngân khoản chi tiêu cho nhu cầu trong gia đình như tiền ăn, tiền chợ, tiền nhà, tiền học trẻ con v v...Họ không cầm thế đồ đạc, mượn tiền, thụt két để cung ứng cho sự chơi. Họ biết những nguy cơ đưa tới đam mê để tránh như không chơi khi gia đạo bất an, trong giai đoạn tiếc thương, khi mình cô đơn, trong cơn giận dữ, dưới những khủng hoảng, căng thẳng tâm xác. Họ không chơi khi bài bạc bị coi là phạm pháp, khi thua rồi cố gắng gỡ gạc để đến nỗi thua đậm; không chơi khi chẳng may nghiện ngập, hút sách vì dưới ảnh hưởng của thuốc, rượu, lý trí, suy nghĩ con người trở nên chậm chạp, kém tinh anh. Họ không chơi khi cảm thấy có hậu quả xấu tới nếp sống gia đình, việc làm. Thực là nghề chơi cũng lắm công phu đặc biệt là khi chỉ muốn bài bạc là một trò giải trí, tiêu khiển, giao du.
Bài bạc để quên khó khănCó người xử dụng bài bạc như một lối thoát để giải quyết, trốn tránh những khó khăn đời sống. Tâm bất an vì tiếc thương, cô đơn, buồn sầu trống trải; căng thẳng tâm thân vì bị phụ bạc, áp chế, bị lợi dụng, thiệt hại tài sản; có trở ngại trong giao tiếp, trở nên cô đơn không có thú tiêu khiển giải sầu khác; khi đau yếu bệnh hoạn sợ chết sợ mất sự tráng kiện. Họ tìm một lối thoát dễ dàng chấp nhận, có sẵn và không bị kết án, đó là bài bạc. Họ chơi một vài lần, có một vài thắng lợi ban do đầu cờ bạc đãi khách, tinh thần thấy lên cao, thấy có tự tin, thấy phấn khởi rồi tiếp tục chơi đến khi không kiểm soát được về thời gian, về mất mát, bỏ bê bổn phận với gia đình, với xã hội, việc làm. Rồi thua đậm, rồi có vấn đề về tiền nong mà nếu cứ tiếp tục, sẽ đi đến giai đoạn thất vọng, tuyệt vọng như người đam mê cờ bạc bệnh hoạn.
Cờ bạc như một đam mê bệnh hoạn Cờ bạc đam mê đã được coi như một bệnh về tâm thần, được nghiên cứu về nguyên nhân, triệu chứng, hậu quả dài hạn ngắn hạn, về những phương thức điều trị, phòng ngừa, và cả điện thoại khẩn cấp, cứu nguy lúc quá phẫn trí, nghĩ đến quyên sinh. Ðam mê này đã được định nghĩa là một rối loạn không ngừng trong hoạt động bình thường của con người với các đặc điểm như: mất khả năng kiểm soát trong việc đặt cọc đỏ đen; ám ảnh với sự đánh bạc và sự làm sao có tiền cung ứng cho sự đánh; có ý nghĩ không hợp lý; và liên tục hành sử sai mặc dù hậu qủa xấu.
a-
Về sự đam mê. Cờ bạc, đam mê đã được ghi nhận từ thuở xa xưa, nhưng hậu quả xấu vào xã hội hiện nay càng ngày càng trầm trọng. Nhưng vì lợi tức vật chất, các quốc gia xã hội lớn nhỏ đều hợp thức hóa cờ bạc dưới nhiều hình thức. Cờ bạc đã thành một thứ gọi là kỹ nghệ không khói. Nhiều quốc gia trông cậy lợi tức do kỹ nghệ này mang tới để chi dùng. Riêng tại Hoa Kỳ, năm 1978 chỉ có hai tiểu bang cho phép cờ bạc, rồi đến năm 1998, còn lại có hai tiểu bang chưa cho phép cờ bạc. Số người đánh bạc tăng, nam cũng như nữ. Tuổi cờ bạc nhiều nhất là từ 21 tới 55. Nhiều vị lão niên với lợi tức cố định cũng tham gia trò chơi đỏ đen, hoặc để tiêu khiển qua ngày, hoặc mong kiếm thêm chút lợi tức. Một số đông người cờ bạc thường thường đều kèm theo bệnh nghiện ngập, bệnh trầm buồn.
Con người sa vào đam mê cờ bạc trước hết vì cái nhìn về nó trong xã hội bớt nghiêm khắc, coi nó như là có thể chấp nhận trong cuộc sống; rồi nó lại sẵn có, hợp pháp ở mọi nơi, dưới mọi hình thức; rồi hoàn cảnh đưa đẩy, đời sống xáo trộn, bất an , buồn phiền, cô đơn, sợ hãi, thất bại v v...hoặc muốn làm giầu mau chóng, dễ dàng.
b-
Dấu hiệu của đam mê. Người đam mê trở nên ám ảnh với sự đánh bạc, trong đầu lúc nào cũng nghĩ tới những canh bạc hào hứng đã qua, rồi nghĩ mưu lập kế cho những canh kế tiếp, làm sao cho thắng cũng như làm sao có tiền phục thù. Họ luôn luôn tự cho là mình xuất chúng, sáng nước, tay chơi hơn người, chẳng bao giờ thua, mà nếu có thua thì gỡ lại mấy hồi. Thời gian ở sòng bài kéo dài, đánh thường lệ hơn, tiền đặt tăng để có cảm giác mạnh hay để quên đời, nếu buồn sầu. Khi muốn ngưng hay giảm bớt thì trong người buồn bực, đứng ngồi không yên, gắt gỏng, đánh chó, chửi mèo, hay gây lộn với mọi người đặc biệt là với người phối ngẫu. Quá ham mê, họ bỏ bê việc nhà, việc sở, bỏ cả sinh hoạt, thú vui tiêu khiển khi trước, mất hết bạn bè, xa lánh cả người thân gia đình. Cờ bạc thường là thua, nên phải vay mượn, cầm đồ, bán vật gia dụng, thụt két, lường gạt để có tiền đi gỡ gạc. Họ nói dối, giảm thiểu số tiền thua mất, dễ dàng ngụy tạo ra cả trăm lý do để soay tiền của người phối ngẫu hay vay mượn người quen. Khi không được thì tức giận, chửi thề, đổ lỗi cho người khác đưa mình vào thế kẹt rồi không giúp đỡ. Mà trò đời càng gỡ càng thua đậm, càng kiếm cách không lương thiện để có tiền, mất tín nhiệm, trước sau rồi cũng " tra chân vào cùm", nếu không phải là đi tới giai đoạn quá buồn nản tuyệt vọng, buông thả, sống chết cũng bất cần, nên có ý nghĩ quyên sinh.
c-
Trắc nghiệm đam mê. Nhiều người xuống xòng bài dăm bẩy lần mỗi tháng, được thua bất thường, mà vẫn không hiểu mình có bị đam mê bệnh hoạn hay không. Bảng trắc nghiệm sau đây có thể giúp để phân biệt:
1- Có khi nào vì đánh bạc mà mất thời giờ đi làm?
2- Ðánh bạc đã gây xáo trộn đời sống gia đìnhchưa?
3- Danh dự cá nhân có bị ảnh hưởng vì cờ bạc không?
4- Sau khi cờ bạc, có hối hận không?
5- Có bao giờ ta đánh bạc để hy vọng có tiền trả nợ hay giải quyết khó khăn về tài chánh ?
6- Cờ bạc có làm giảm tham vọng và hiệu năng của ta không?
7- Sau khi thua, ta có nghĩ là phải trở lại chơi để phục thù càng sớm càng tốt.
8- Sau khi được bạc, ta có sự thôi thúc trở lại đánh nữa và được bạc nữa ?
9- Có bao giờ ta đánh tới đồng bạc cuối cùng?
10- Ta đã bán đồ đạc để có tiền đánh bạc chưa ?
11- Có bao giờ ta miễn cưỡng dùng tiền cờ bạc cho chi tiêu hàng ngày?
12- Cờ bạc có làm ta sao lãng chăm sóc cá nhân ta và gia đình ta ?
13- Có bao giờ ta đánh bạc lâu hơn là dự trù?
14- Có bao giờ ta bài bạc để trốn tránh lo âu, khó khăn?
15- Có bao giờ ta đi mượn tiền để đánh bạc không?
16- Có khi nào ta định hay đã làm điều phi pháp để có tiền bài bạc?
17- Chơi cờ bạc có làm ta mất ngủ không?
18- Sự gây gổ, bất mãn, bực mình có thúc đẩy ta ý có định đi đánh bạc?
19- Có bao giờ ta có thôi thúc là phải khao sự thành công nào đó bằng vài giờ đi đánh bạc?
20- Có bao giờ ta có ý định tự hủy hoại do ảnh hưởng của đam mê cờ bạc?
Người đam mê cờ bạc thường trả lời có cho ít nhất là bẩy trong số những câu hỏi trên và họ cần kiếm sự giúp đỡ càng sớm càng tốt.
Cứu chữa đam mêÐa số người đam mê cờ bạc đều có ý nghĩ không hợp lý là họ có khả năng kiểm soát, thích nghi thói quen tật xấu của họ nên từ chối sự giúp đỡ. Ðó là cái khó mà người cứu chữa phải kiên tâm Sự giúp đỡ tập trung vào việc làm sao khiến người đam mê bỏ được thành kiến kể trên mà nhận và tìm giúp đỡ, đồng thời giúp họ phục hồi nếp sống bình thường khi trước.
Trước hết phải phân tích xem họ có bệnh khác như nghiện ngập, u buồn, có khó khăn về tài chánh và nếu họ có ý nghĩ tự hủy hoại thì phải can thiệp ngay. Cần động viên lôi kéo thân nhân vào việc cứu giúp này, vì sự hỗ trợ tinh thần của gia đình là tối cần thiết.
Người đam mê sẽ đi qua các buổi tâm lý trị liệu để tìm hiểu vấn đề bệnh hoạn đang có cũng như về con người, suy tư của mình về khó khăn đó, để thay đổi nếp sống và hành động. Người đam mê cần thành thật nhận có vấn đề, thảo luận cởi mở và lạc quan là vấn đề có thể cứu chữa được. Trị liệu không làm thay đổi những thúc đẩy đưa tới đam mê, nhưng giúp ta làm sao đối phó với chúng và giảm thiểu ảnh hưởng xấu.
Họ cũng cần tham các buổi họp của những người đồng cảnh ngộ, đồng bệnh để dễ dàng bộc lộ tâm tư và giúp đỡ lẫn nhau.
Dược phẩm thường chỉ được dùng khi người đam mê bị trầm cảm, buồn rầu chứ không để trị đam mê cờ bạc.
Những biện pháp sau đây đã được đề nghị dể ngăn ngừa hoặc làm giảm sự gia tăng số người đam mê:
1- Cổ võ sự thảo luận về những ảnh hưởng xấu của tệ trạng cờ bạc cho mọi lứa tuổi.
2- Hỗ trợ những người không cờ bạc, cung cấp phương tiện giải trí lành mạnh.
3-Giúp người chọn bài bạc như một giải trí thiết lập một chính sách cờ bạc để tránh rơi vào đam mê.
Tỷ lệ thanh thiếu niên bập vào vòng đỏ đen gần đây đã gia tăng. Ðạt tới tuổi 18, các em đã tự thưởng bằng một vài ly rượu, rồi rủ bạn bè vào sòng bài bạc để chứng tỏ sự trưởng thành, người lớn của mình. Các em lớn lên trong một xã hội mà cờ bạc, đỏ đen được coi như một sự bình thường, một phần của cuộc sống, được truyền thông công khai cổ võ. Nhiều nhà xã hội học cũng như các bậc làm cha mẹ đã tỏ vẻ ưu tư về hậu qủa của cờ bạc trong tương lai của con em.
Nhiều vị cao niên ta mỗi tuần ngồi xe bus miễn phí tới sòng bài để tiêu khiển cho qua ngày tháng. Có vị đi vì buồn tẻ trong cuộc đời di tản. Nhiều vị ban ngày không biết làm gì, thấy ngồi xe người ta chở đi, vui vài ngày cuối tuần cho hết ngày. Có cụ đi sòng bài vì cô đơn, góa bụa. Cũng có vị đi để thử thời vận hoặc để hy vọng tăng lợi tức. Các sòng bài cũng tìm đủ mọi cách để moi tiền của nhóm khách này. Họ thấy người cao niên là thân chủ đáng tin cậy, trung thành, có lợi tức định kỳ. Họ cho xe đến tận nơi các cụ ở các trung tâm cao niên đua đón, mời gọi. Họ theo dõi bằng video khi các cụ bài bạc, nếu thấy là khách sộp thì họ chiều chuộng đủ thứ để mời trở lại. Họ mua địa chỉ, điện thoại của quý vị này qua cơ sở tín dụng để gửi thư mời. Ðã có nhiều dư luận than phiền về hành động dụ dỗ người già này, và yêu cầu chính quyền can thiệp. Các sòng bài bào chữa bằng cách nói là họ đã cung cấp cho khách hàng cơ hội để tiêu khiển, không tốn tiền cả ăn uống lẫn di chuyển, ở một nơi vui vẻ hấp dẫn, không có trẻ con nghịch phá, không có tiếng nhạc ồn ào, các cụ tha hồ tư thả rong chơi. Nhưng chỉ xin lưu ý là, họ cũng trông giỏ bỏ thóc , chẳng lẽ bỏ tiền thuê xe bus, cung cấp bữa ăn , phòng ngủ miễn phí lại không thu lợi gì về hay sao. Nhiều vị cao niên đã cúng hết tiền an sinh, tiêu cả vào tiền tiết kiệm qua các cuộc tiêu khiển đều đều mỗi tuần này. Một số tiểu bang tại Hoa Kỳ đang xét lại việc hợp pháp hóa cờ bạc để tránh những hậu quả không tốt do đệ nhất tứ đổ tường gây ra.
BS Nguyễn Ý-ÐỨC
nguon: doanket