Kỷ lục của thực vật kỳ 1: Loài thông cổ thụ sống liền 5 thiên niên kỷ
Tri thức VN posted by Quang Minh • Thứ Bảy, 03/12/2016Cá thể cây nào hiện đang sống lâu nhất thế giới? Tuổi thọ của nó là bao nhiêu năm? Hãy cùng tìm hiểu về loài thông Bristlecone cổ thụ trường thọ này nhé…
(Ảnh: Pro Earth Pics, Twitter)
Thông Bristlecone là một loài cây thường xanh, với khả năng chịu đựng thời tiết khô hạn và điều kiện đất sỏi xói mòn. Bạn có thể bắt gặp loài thông này tại những vùng đất khô cằn và núi cao ở phía Tây Mỹ.
Mặc dù có tuổi thọ cao và khả năng sinh sản thấp, thông Bristlecone lại là loài tiên phong ở những môi trường khắc nghiệt. Tuy nhiên, bạn sẽ khó mà bắt gặp loài thông này ở điều kiện bình thường do khả năng cạnh tranh của chúng rất kém. Hoặc giả, vì không tranh với ai, nên Bristlecone mới có thể trường tồn.
Thông Bristlecone thường sống tại độ cao 1.700 đến 3.400 m trên mặt nước biển, tại môi trường đất Đô-lô-mit. Đất Đô-lô-mit có đặc tính kiềm, nhiều Canxi, Magiê, khiến các loài thực vật khác khó sống sót. Bởi vì sống ở rất cao, trong nhiệt độ thấp, môi trường sỏi đá, với gió thổi mạnh, những cây Bristlecone lớn rất chậm. Thậm chí những lá cây hình kim mọc theo cụm 5 chiếc, cũng tồn tại từ 30 tới 40 năm.
Những cây Bristlecone lớn chậm, chịu nhiều ảnh hưởng của gió mạnh, nên có hình thù khá kỳ lạ (Ảnh: Kcet.org)
Rễ thông Bristlecone khá nông, nhưng trải rộng, giúp cây chịu hạn vô cùng tốt. Gỗ của loài cây này rất đặc và ra nhựa nhiều, giúp chúng tránh được sự tấn công của côn trùng hoặc nấm. Đây cũng là một đặc điểm quan trọng giúp Bristlecone trường tồn. Thậm chí ngay cả sau khi cây thông chết, gỗ của nó cũng không bị mục nát trong vòng vài trăm năm.
Cây thông Bristlecone trong băng tuyết (Ảnh qua: Tree Hugger)
Thông Bristlecone nằm trong danh sách đỏ những động thực vật đứng trước nguy cơ tuyệt chủng. Với điều kiện khí hậu hiện tại và đặc tính sinh sản kém, loài thông cao tuổi này đã gặp áp lực lớn. Tuy nhiên tình trạng của loài thông này cũng phần nào được cải thiện. Những quần thể Bristlecone hiện không có dấu hiệu giảm về số lượng, đồng thời đây cũng là loài cây bị cấm khai thác gỗ.
Bristlecone có tuổi thọ rất lớn. Nhà khoa học Tom Harlan đã xác định tuổi của một cá thể Bristlecone Pinus tại Núi trắng, California, Mỹ, lên tới 5.065 năm. Con số này khiến thông Bristlecone trở thành loài có “tuổi thọ lâu đời nhất vẫn còn đang sống” trên thế giới. Một cây Bristlecone khác đã chết có tuổi thọ lên tới 9.000 năm cũng từng được tìm thấy. Cá thể Bristlecone lâu đời thứ nhì có tuổi thọ là 4.847 năm. Địa điểm của những cá thể già nua này hiện đang được giữ bí mật.
5 thiên niên kỷ quả là một con số ấn tượng. Tuy nhiên, có một quần thể thực vật khác trên thế giới còn có thể có tuổi thọ lên tới 1 triệu năm. Hãy cùng chúng tôi khám phá loài thực vật đáng nể ấy trong kỳ 2.