Tiểu bang California tìm hiểu chân dung người gốc Việt hút thuốc (kỳ 2)

Dù có hại, người ta vẫn hút thuốc


Hà Giang/Người Việt

LOS ANGELES (NV) - “Ai cũng biết ba hóa chất là nicotine (tìm thấy ở thuốc xịt rầy), tar (tìm thấy trong nhựa đường), và carbon monoxide (tìm thấy ở khói xe), khi hút vào người gây ung thư, bệnh tim, làm người bị căng thẳng, gây bẳn gắt,” bà Debi Austin nói.


Tiểu bang California muốn biết tại sao đàn ông gốc Việt hút thuốc nhiều, và không bỏ thuốc. (Hình: Dân Huỳnh/Người Việt)

“Nhưng người ta vẫn cứ hút!” bà nói thêm.

Bà Debi Austin, tiến sĩ xã hội học, bắt đầu hút thuốc từ thưở 13, sau này bị ung thư đến nỗi cả thanh quản lẫn khí quản đều phải bị cắt đi, để lại một cái lỗ sâu hoắm ở cổ, thế mà vẫn lén lút hút thuốc qua cái lỗ ở cổ đó. Bà cho biết khi các quảng cáo của các hãng thuốc lá còn cứ tràn ngập các đài truyền hình, và khi bạn bè còn rủ nhau hút thuốc thì việc bỏ thuốc khó có kết quả.

Tìm hiểu tại sao người ta hút thuốc, tìm hiểu cách nào giúp người ta bỏ thuốc, mà một mục tiêu của Bộ Y Tế Và Dịch Vụ Nhân Sinh California (California Health and Human Services - CHHS). Với sự tài trợ của CHHS, vào năm 2008, đại học University of California, San Francisco thực hiện một cuộc nghiên cứu, kéo dài gần hai năm, về việc hút thuốc của người Mỹ gốc Việt ở California.

Ðể thực hiện cuộc nghiên cứu, đại học University of California-San Francisco đã phỏng vấn qua điện thoại, bằng tiếng Anh, trên 2000 người Mỹ gốc Việt, gồm 1101 đàn ông và 1078 đàn bà ở tuổi từ 18 đến 64, và tường trình kết quả như sau:

Trong giới nam, 32% cho biết đang hút, 16% khác đã từng hút thuốc trong quá khứ, 51% chưa bao giờ hút. Trong giới nữ, số người đang hút ít hơn 1%, và người đã từng hút còn ít hơn nữa.

Tóm lại, theo kết quả cuộc nghiên cứu, phụ nữ gốc Việt ít hút thuốc nhất (so với 13.8% phụ nữ da trắng và 5.3% phụ nữ gốc Á nói chung), trong khi đó đàn ông gốc Việt hút thuốc nhiều (so với 17.2% đàn ông da trắng và 14.9% đàn ông gốc Á nói chung).

Sau khi kết quả sơ khởi cho thấy số phụ nữ gốc Việt hút thuốc không đáng kể, đại học University of California-San Francisco quyết định chọn đàn ông gốc Việt làm trọng tâm của cuộc nghiên cứu.

Chân dung đàn ông gốc Việt hút thuốc

Trong số những đàn ông gốc Việt hút thuốc, 24.3% thỉnh thoảng mới phì phèo một điếu, 30.1% được xem là hút nhẹ (nhiều nhất là 10 điếu một ngày), 31.7% hút nhiều (10 đến 19 điếu một ngày), và 14% bị xem là hút liên tục (hơn 20 điếu mỗi ngày).

Cũng trong số những ông hút thuốc, 82% cho biết họ hút mỗi ngày và trung bình hút 10.3 điếu một ngày. Những người thỉnh thoảng hút thì chỉ hút 2.9 điếu mỗi ngày khi họ hứng lên muốn hút, và 24.3% những người này hút ít hơn 7 ngày trong một tháng.

Tuổi trung bình của người hút thuốc hút thuốc thường xuyên là 21, nhưng 71.6% hút điếu thuốc đầu đời lúc chưa 18 tuổi, và 62.8% bắt đầu hút thuốc đều đặn khi chưa đến tuổi 20. Kết quả cuộc nghiên cứu cũng cho thấy người càng nghiện nặng thì càng bắt đầu hút thuốc lúc nhỏ tuổi hơn.

Tiến Sĩ Debi Austin, vì hút thuốc mà bị ung thư phải cắt bỏ thanh quản, khí quản, thở bằng một lỗ khoét trong cổ. (Hình: AP Photo/Damian Dovarganes)

Kết quả cuộc nghiên cứu cho thấy yếu tố gia đình, trình độ học thức, cũng như công ăn việc làm đều có ảnh hưởng đến việc hút hay bỏ thuốc.

Thí dụ đàn ông có gia đình có tỷ lệ bỏ thuốc cao hơn, 52.5%, so với 47.5% tỷ lệ bỏ thuốc của đàn ông độc thân. Trong khi đó tỷ số đàn ông tốt nghiệp đại học là 14% so với 86% đàn ông hút thuốc không có bằng đại học, còn tỷ số người có việc hút thuốc là 61.6% so với tỷ số 38.4% của người thất nghiệp.

Tại sao đàn ông gốc Việt hút thuốc?

Cuộc nghiên cứu cũng cho thấy hơn 70% hút thuốc khi đang gặp gỡ vói bạn bè, và hơn 50% cũng cho biết họ hút thuốc khi lái xe hay ở nơi công cộng như nhà hàng, quán rượu. Dĩ nhiên vì tiểu bang California cấm hút thuốc ở bên trong những tòa nhà công cộng, người hút phải ra ngoài sân khi muốn hút.

Ðàn ông gốc Việt cũng hút thuốc vì nhiều lý do như “cho bớt căng thẳng” (21%), “thích cảm giác ấm” ở miệng (15%), để giết thời gian, “nhất là lúc chờ đợi” (18%), để “khỏi cảm thấy cô đơn (20%), “thích nhìn khói” (12%), giúp “tập trung tư tưởng” (14%).

Theo Bộ Y Tế Và Dịch Vụ Nhân Sinh California (California Health and Human Services - CHHS) thì bất kể hút thuốc vì lý do gì, khi đã bắt đầu hút nhiều hơn 10 điếu một ngày, và hút thường xuyên, như mỗi ngày, thì bỏ thuốc đòi hỏi một quyết tâm cao độ, vì chất nicotine trong thuốc lá, có hiệu quả làm cho người ta cảm thấy linh hoạt, tăng thêm nghị lực, vì thế là một chất gây ghiền có ảnh hưởng lâu dài hơn cả rượu.

Cũng theo kết quả của cuộc nghiên cứu thì hơn 80% người muốn bỏ thuốc đã dần dà hút lại. Họ hút trở lại vì bạn bè chung quanh vẫn hút, và cũng vì khi thiếu chất nicotine, người họ cảm thấy bần thần khó chịu, khó ngủ, uể oải, hoặc thèm thuốc, hay nói đúng hơn, thèm cảm giác linh hoạt mà nicotine mang đến cho họ một cách tạm thời.

Trong số những người hút thuốc, hơn 50% biết là hút thuốc có hại cho sức khỏe, nhưng vẫn tiếp tục hút vì muốn vui với bạn bè (57%) và không biết rõ là sẽ hại như thế nào, hay hút bao nhiêu thì bắt đầu hại (43%).

Tiến Sĩ Debi Austin phát biểu: “Ai cũng biết hút thuốc không chỉ hại cho bản thân người hút, mà còn hại cho những người xung quanh vì họ phải hít khói nhì vào phổi, cũng như hại cho môi sinh, nhưng người ta vẫn cứ hút!”

Tại sao, bà hỏi, rồi chính bà tự trả lời:

“Lý do là vì các hãng thuốc lá vẫn còn được cho phép hoạt động, là vì con người yếu đuối!

Nói chuyện với phóng viên nhật báo Người Việt, bà cho biết đó là lý do tại sao bà dành thời gian còn lại của đời mình để nhắn nhủ với những người đang hút thuốc một thông điệp rất ngắn:

“Trước khi hít thêm một hơi thuốc nữa, hãy nhìn gương tôi, hãy nghĩ đến những gì thuốc lá sẽ tước mất của bạn!”