lá rơi về nguồn


diệu tần

một

1999 - 2000 - 2001, ba năm ba tập thơ. Đây là thời kỳ sung mãn nhất của một người làm thơ phái đẹp. 1999, Thảo Chi e ấp mời người đọc: "cùng tôi Nhẹ Bước Vào Thơ tuyệt vời". 2000, với bìa ảnh màu in những đóa hoa như những nụ hôn đầu, Hoa Ô Môi không còn rón rén, khiêm nhường, đã mạnh dạn bước tới. 2001, "Xin Cảm Ơn Thành Phố Có Anh" ra đời. Thành phố nào có hân hạnh bao bọc người tình trong thơ Thảo Chi Bùi Mỹ Hoa?

hai

Câu trả lời không mấy quan trọng, qua tập thơ thứ ba, người làm thơ dường như đã quyết định, một quyết định tất phải có. Là nhánh cỏ thơm đó, tờ lá biếc đó đã bay trở về nguồn lướt trên những vần thơ lục bát dung dị, tài tình. Không còn những chữ, những câu Anh ngữ chen lẫn trong thơ. Chỉ còn một bài thơ viết bằng Anh ngữ , sau đó được chính tác giả chuyển sang tiếng mẹ đẻ. Không còn những thử nghiệm, không còn những phiêu lưu nữa.

ba

Lá rơi về nguôn lá rụng về cội qua những lời thơ rất đỗi yêu thương quê hương, đất nước. Thảo Chi nói đến ba mươi tháng Tư, nói đến người lính áo trận bạc màu, nói đến chiến tranh, nói đến người tình xưa là lính, nói đến tù cải tạo. Những dòng thơ đó khởi đi từ tấm lòng Việt Nam, rất thơ, rất thật không lên gân, không mòn sáo, không thời thượng.

bốn

Là người sinh trưởng ở vùng phù sa sông Chín Con Rồng, xưng tụng quê hương đất nước. Thảo Chi nhắc đến những ông đồ già, những câu đối đỏ. Không có cử chỉ trình diễn như vài nhà lãnh tụ, chính trị gia, quỳ xuống vốc hôn nắm đất nơi chôn nhau cắt rốn, Thảo Chi chỉ chân thực, đằm thắm:

Bỗng dưng nhớ quá quê nhà
Nhớ canh rau muống, nhớ cà giằm tương

Thảo Chi đoan quyết:

Dạ nào em bỏ quê hương
Lòng nào anh nỡ lạc đường gió mây

năm

Thảo Chi về nguồn, làm thơ nhớ tiếc Sài Gòn, Đà Lạt, Cần Thơ, phà Mỹ Thuận, hồ Than Thở. Làm thơ vinh danh các bà mẹ, ông cha:

Con chờ nghe tiếng cha ru
À ơi . . .cha chốn thiên thu. Đợi gì?
. . .
Mẹ chết trong cô đơn
Hăm lăm năm tủi hờn
Không còn nghe mẹ vái
Hòa bình cho nước non
. . .
Nhớ cháu tóc bà thêm sợi bạc
Thương con lòng mẹ xót đau thầm

sáu

Cái Thiện của con người, của văn chương thi phú là thấu hiểu được lẽ Vô Thường. Thơ Thảo Chi suy ngẫm cuộc đời, sau những cơn mê tình ái:

Và các anh, những người bạn của tôi ơi
Cũng như tôi
Trong cái vòng luân hồi
Vô biên, hoàn hảo
. . .
Chân mây cuối gió mà lìa
Giật mình tỉnh mộng, ô kìa nhân gian
. . .
Cái bánh luân hồi xoay chuyển đó
Xác về cát bụi, hồn theo sương

bảy

Tạm rời bỏ thơ tự do, những chiếc lá đổ muôn chiều năm 1999, giờ đây đã rơi về cội. Người làm thơ đã tìm đến với Thôi Hộ, chú ý đến bà Huyện Thanh Quan, Nguyễn Khuyến, Nguyễn Bính, mê ca dao, thích gieo vần lục bát. Dường như đó là một chu kỳ sáng tác thơ của một đời làm thơ, có điều Thảo Chi bước nhanh quá! Nói thế không có nghĩa là Thảo Chi thu mình vào cái vỏ cổ điển, khuôn phép. Chỉ muốn nói là ý thơ, tứ thơ theo thời gian đã vút cao, mượn hình thức cổ điển, hồn dân tộc để giãi bày những khám phá mới.

tám

Cốt lõi trong thơ Thảo Chi vẫn là thơ tình ái, vì thế mới có tựa đề "Xin Cảm Ơn Thành Phố Có Anh". Thảo Chi vẫn dùng từ nhân cách hóa bạo dạn. Vẫn dùng những động từ, tính từ, mới và mạnh rất có lý:

Hái nắng, hái trăng, đẩy hết mù sương . .., xé toạc rừng mây. . .., mưa lăn trên cửa tôi lăn lộn . ..

Đó là thơ tình Thảo Chi, rất Thảo Chi, từ đó đã tạo được bản sắc riêng, không lẫn lộn giữa rừng thơ bạt ngàn nơi hải ngoại:

Cứ để chiều rơi, rơi vỡ vụn
Và mình lủi trốn giữa chiêm bao
. . .
Anh ơi mình là bụi cát
Cuồng quay trong ngọn trốt nào

Tuy đã chín chắn, đôi khi tình yêu cũng sôi bỏng, người nữ trong thơ đe dọa:
Ngoan đi nhé, nếu dặn hoài không được
Muời ngón tay em cắn nát cho xem

Thói quen "cắn?, vết cắn, vết răng" trong tập thơ Hoa Ô Môi vẫn còn lại đây.

chín

Không còn e ấp bước vào ngưỡng cửa thi ca. Thảo Chi cũng không còn phác họa một thứ tình yêu mới lớn, tình yêu hồn nhiên, tình yêu mơ mộng và mau quên. Thơ Thảo Chi hôm nay không là một thiếu nữ mà là một thiếu phụ đằm thắm, trưởng thành, trưởng thành theo nhịp nổi trôi của đất nước. Tuy không than van, sướt muớt bi lụy quá đáng, nhưng nỗi buồn trong thơ đã sâu lắng hơn. Ta hãy nghe:

Anh ghét thì thôi, anh cứ xé
Tan tành như những mảnh quê hương
. . .
Sờ lên mặt lộ đường không ướt
Mà trái tim này sũng nước mưa

mười

Cho nên, xin cảm ơn Trời, cảm ơn đất nước Việt Nam, cảm ơn đời, cảm ơn thơ. Cũng như Thảo Chi đã cảm ơn một thành phố nào đó đang bao dung người tình trong mộng:

Xin cảm ơn thành phố có anh, quê người còn giọt nắng long lanh, cho tôi còn chút gì nhung nhớ, còn một chút gì để lãng quên,

Diệu Tần