Deja Vu (1997)

Có ít nhất là 2 phim nữa cũng mang cùng tên, nếu phải dịch sang tiếng Việt cái tựa đề của phim này thì tôi sẽ lấy tên là Duyên Tiền Định . Câu chuyện tình trong phim rất ư là huyền hoặc . Hai người gặp nhau do tình cờ ngẫu nhĩ mà thấy hạp nhau, gần gũi nhau như sự hiện hữu của họ là để cho nhau . Nhưng phiền một nỗi là kẻ thì có vợ, người thì đã đính hôn . Họ đâu có tính tiến tới nữa, nhưng sự đời đưa đẩy, lại thêm mấy người chung quanh vô tình xúi vô qua kinh nghiệm sống của họ . Tới ngày cưới rồi mà cha cô gái lại còn thú thật là suốt đời không quên được người tình cũ mà ông gặp hồi đi lính ở Paris, thế là nàng nhất quyết bỏ cuộc đám cưới, bay sang Paris để kết nối với người nàng yêu (cũng đã ly dị vợ để sẵn sàng với nàng). Cái yếu tố huyền hoặc là trước đó nàng gặp một người đàn bà đứng tuổi, để quên lại cho nàng một món nữ trang, cái "pin", mà nàng thấy thích khi mới nhìn qua trên áo bà khi nàng đang ở Tel Aviv. Nàng bèn đi tìm bà để trả lại, qua Paris, rồi từ Paris khi đi tàu lửa sang London, nàng đã xuống tại Dover, cũng là tình cờ, để gặp người co' duyên tiền định với nàng đang đứng vẽ tranh ở đó . Và vậy là toàn những tình cờ đưa đẩy để họ tới với nhau . Sau cùng thì chính cha nàng lại tặng nàng một cái pin y chang cái của bà bí ẩn, để nàng nhận ra cha mình chính là người yêu của bà ta. Thế là hai cái pin được "châu về Hợp Phố". Và huyền hoặc khác là khi nhìn bức tranh trong studio của chàng thì nàng nhận ra đó chính là người đàn bà đã cho nàng xem cái pin và là mẹ chàng đã quá cố. Và chàng đã tặng cho nàng một bức hoạ mà nàng rất thích, cảnh một đôi lứa đang đi về hướng tháp Eiffel. Và khi phim kết thúc, khán giả được thấy lại cảnh chàng và nàng cũng đi về phía Eiffel,...Toàn chuyện là huyền hoặc làm nền cho cái phim này .

Về mặt luân lý phim thấy rõ là thuộc loại biện hộ cho những quyết định bỏ vợ, bỏ chồng của người thế gian . Tác giả truyện có lẽ đưa yếu tố huyền hoặc vào để gỡ bớt tội của họ, người xem cũng khoan hồng cho cái tội bất chung thuỷ,. Mặc dù không ai trên đời lại tin có chuyện huyền hoặc thần kỳ, nhưng dùng nó để cụ thể hoá cái gọi là "duyên tiền định" cũng có thể thuyết phục rằng tình yêu là một cái gì lạ lùng, không hiểu nổi, một sức thôi thúc kỳ quái, ...

Có điều cô gái không nhìn ra là nếu cha cô nghe theo tiếng gọi của tình yêu mà không lấy người sẽ sanh ra nàng để sang lấy má chàng thì cô gái có được sanh ra đời không để mà có dịp gặp chàng ...Giả định này đưa tới một vấn nạn muôn đời: ta thực sự là ai ? Cha ta không gặp mẹ ta thì ta có cách nào để góp mặt với đời không ? Có phải là ta cứ nhất quyết phải là con của hai người đó chứ không phải là con của ai khác ? Mà nếu họ không lấy nhau, họ nhất định đi ... tu thì cái gì sẽ xảy ra cho cái nghiệp ham được sống của ta, hay là cứ lang thang chờ coi có ai hợp thì nhào vô làm ...con!

Phim có một khúc nhạc khá quen thuộc với tôi, nhưng chưa tìm ra được tên bản ấy . Ngoài ra, ai từng có kỷ niệm với Paris, London, Dover thì chắc thấy thích phim này thêm.

Legend of the Lost (1957)

John Wayne, Sophia Loren

Paul mướn một huớng đạo đưa mình vào sa mạc Sahara để tìm dấu vết của cha mình . Và Joe nhận lời . Mới khởi đầu cuộc đi họ gặp một cô gái đầu đường xó chợ, nàng ăn cắp đồ của Paul, nhưng sau đó Paul tha thứ . Cảm kích trước lòng hào hiệp của Paul, Dita xin được đi theo, muốn ra khỏi kiếp sống nhục nhằn, rếch rác với những gã đàn ông ti tiện chỉ muốn tìm vui trên thân xác nàng . Joe thì khuyên không nên vì chuyến đi gian nan và không thể chia nước uống thêm cho người thứ ba nhưng Paul vẫn đồng ý. KHi tiến sâu vào sa mạc, Joe khuyên nên trở lại vì họ đã sắp hết nước uống, nhưng Paul kiên quyết dựa vào bản đồ của cha chàng để lại để đi tìm mạch nước, và quả đúng thế, không những vậy họ còn tìm ra được một thành cổ và sau đó tìm được một kho báu . Paul tìm thấy xác cha và hai bộ xương khác, với những dấu chỉ cho thấy cha chàng đã giết người đàn bà và hướng đạo đang tư tình cùng nhau . Paul bắt đầu ghen tương khi thấy Joe và Dita bắt đầu yêu nhau, và đã sanh ác tâm bỏ mặc họ trong đêm và mang hết đồ đạc bỏ đi . Joe và Dita đi theo và bị Paul đâm vào lưng Joe, Dita buộc lòng phải bắn Paul để cứu mạng Joe . Sau đó hai người được một đoàn lữ hành vừa tới nơi đúng lúc họ sắp gục vì khát . Túi ngọc của Paul đã bị Paul chôn ngay trên sa mạc trước đó.

Phim này có điểm đặc biệt là sự bất ngờ trong tính cách nhân vật và chuyến đi đã làm thay đổi mối quan hệ của nhóm người . Paul có lòng hào hiệp, trong khi Joe do John Wayne đóng lại là một kẻ vô cảm với cô gái khốn khổ Dita, chàng cũng không phải là kẻ thấy đàn bà con gái là tươm tướp tươm tướp muốn bốc hốt lợi dụng như các gã đàn ông thô bỉ khác qua sự mô tả của Dita. Nàng cảm mến Paul vì chàng có lòng tốt với nàng còn với Joe thì Dita chỉ thấy ghét vì thái độ coi thường của Joe với nàng . Vậy tại sao Joe và Dita lại yêu nhau, đúng hơn là tại sao Joe lại nảy lòng yêu Dita . Hoá ra, chàng không yêu nàng vì nhan sắc, họ đã thấy nhau từ lâu rồi mà, Joe và Dita cùng là dân sống ở đó . Mà là trong một cơn bão cát, Joe lấy tấm vải bố trùm cả ba người lại, và do thế thân thể chàng có cơ hội chạm tới tấm thân của Dita . Ngay lúc đó, chàng bỗng thấy bồi hồi, xao xuyến, và tình yêu phát sinh . Tình yêu của con người đời có khác nhau ngàn trùng, có kẻ "chi nghe tiếng hát mà đem lòng yêu thương"; kẻ thì "chỉ vì đôi má lúm đồng tiền mà ngu xuẩn bê nguyên cả một thiếu nữ về làm vợ"; kẻ thì vì đôi mắt như một hồ thu; kẻ thì vì mái tóc chảy dài như dòng suối. Nhưng trường hợp của Joe thì là sự đụng chạm giữa hai làn da . ... Tôi nhớ mang máng trong kinh Phật có chuyện một cô gái nọ nhờ cúng dường lên một vị a la hán hay Phật (?) miếng đất sét mà kiếp sau có được làn da mịn màng, được cưới làm hoàng hậu (xin lỗi vì nhớ không rõ lắm). Vậy làn da mịn màng là Một điều thu hút tình ái của người đàn ông dành cho người nữ, ít nhất chuyện trong kinh Phật và chuyện trong phim này .

Paul cũng sinh tình yêu với Dita, nhưng khi thấy hai người kia yêu nhau thì lại sanh ác tâm, muốn giết họ; y hệt như cách mà cha chàng đã làm với người hướng đạo và cô gái tình nhân . Có cái gì đó di truyền trong máu huyết cha con hay chỉ vì đứa con hay nhìn người cha mà làm mẫu mực cho mình noi theo . Tôi nghĩ trường hợp thứ hai nhiều hơn, nhiều khi trong cách ứng phó với đời người ta hay làm theo cái mà cha mẹ mình đã từng làm, tel pere tel fils, cha nào con nấy mà! Con Dita, tại sao yêu Joe ? Nàng yêu người nào quả cảm, mạnh mẽ, tài giỏi, trân quý tình cảm trong lòng nàng, dù cho nàng chỉ là một kẻ đầu đường xó chơ, có khi phải chịu sự dày vò của đàn ông để nuôi thân. Joe là một kẻ như thế, chàng không nài ép gì nàng như Paul ngu xuẩn đã làm, phá bỏ hết tình cảm kính quý mà nàng dành cho trước đó . Joe thực đúng là một anh hùng, là người tình lý tưởng cho bọn phụ nữ ....Nhờ mấy cái vai như thế mà chàng tài tử John Wayne mới được lấy tên đặt cho một cái phi trường ở quận Orange County.

John Wayne trong phim này đã đứng tuổi (ông sinh năm 1907), còn Sophia Loren thì đang độ rực rỡ . Bà từng được nhiều người khen là người đẹp nhất mọi thời đại (tính hồi còn trẻ thôi chớ bây giờ bà 84 rồi). Truyền thống Hollywood hay lấy Marilyn Monroe làm biểu tượng nữ thần nhục thể, theo tôi cũng nhờ bà là người Mỹ, chớ nếu Sophia Loren là con cháu Uncle Sam thì cái ngôi vị đó ắt có tranh dành . Mà thôi, cũng phải cho dân Ý có cái hãnh diện, như Brigitte Bardo cho người dân Pháp vậy!

Lost HOrizon (1973)

Peter Finch, Michael York

Bản làm lại của phim cùng tên năm 1937 dựa vào tác phẩm của nhà văn James Hilton. Lâu nay nghe tên Shangri La mà không biết nguồn gốc từ đâu, hoá ra là từ tác phẩm này . Một nhóm người bị rớt máy bay ở vùng núi non hiểm trở vùng Hy Mã Lạp Sơn hay gần đâu đó, và họ được cứu bởi một nhóm dân lạ lùng, đưa họ tới một nơi khác hẳn với mưa tuyết và bão bùng nơi máy bay họ bị rớt . Đó là nơi cảnh trí xanh tươi, cỏ cây thịnh mậu, gọi là Shangri La, một cảnh bồng lai . Nơi đó con người già đi rất chậm, ai nấy yên lành hạnh phúc với cuộc sống gần gũi thiên nhiên phong túc . Nhưng có người muốn trở lại cuộc đời của họ ở, bèn tìm về đời cũ . Kẻ sống sót khi trở lại "trần gian" sau cùng quay trở lại chốn bồng lai .

Chuyện giống như Lưu Thần Nguyễn Triệu của Tàu và Từ Thức của ta . Lưu Nguyễn quay lại bồng lai thì được, nhưng Từ Thức thì không, cửa đào nguyên đã không mở ra cho chàng . James Hilton có bị ảnh hưởng bởi truyện Tàu khi viết tác phẩm này không ? Hay là những tư tưởng lớn gặp nhau ? Rằng trong tâm khảm chúng ta, hình như rất nản cái cuộc sống bầm dập đời thường . Ta thấy chán ơi là chán cái cuộc sống nơi trần thế này mà không biết tại sao . Nghèo thì thấy khổ đã đành, mà giàu có rồi cũng thấy rốt cùng chả có gì là vui thú . Ai nấy cũng mải miết đi tìm sự gì đó để lấp đầy cái khoảng trống quái đản của tâm thức mình . Chúng ta lập một cái list để gọi là điều kiện của hạnh phúc - thứ mà ai cũng đau đáu đi tìm cho đời mình . Nhưng cái cảm giác hạnh phúc không bao giờ có thực, chỉ là một thoáng qua khi hiện thực chạm tới ước mơ . Sau đó lại là chán, là muốn đi tìm cái mới ....Shangri La chỉ là một ước mơ không bao giờ có thực cho nhân loại, ngày nào chúng ta còn nghĩ rằng hạnh phúc là sự thoả mãn các nhu cầu do cái trí nghĩ ra, bởi lẽ, hạnh phúc thuộc phạm trù của cái Tâm, chứ không phải của cái Vật, hay cái Trí, Mà Tâm là cái gì vậy ?

Diamond Head ̣̣(1963)

Charlton Heston, Yvette Mimieux

Ông chủ đồn điền mía ở Hawaii cấm không cho em gái mình lấy người dân Hawaii, nhưng ông lại dan díu với một phụ nữ Tàu sau khi vợ và con trai ông bị sóng cuốn mà chết . Khi cô gái Tàu này mang thai thì ông đề nghị phá thai, nhưng cô không chịu, nhất định giữ lại đứa bé . Trong một cuộc ấu đả do em trai cô gái Tàu, một kẻ ăn bám và tính blackmail ông vì ông dự định ra ứng cử làm thuợng nghị sĩ bang Hawaii đưa đến cái chết của Paul là người yêu em gái ông . Cô em này sau đó lại ngã vào vòng tay yêu thương của Dean, anh cùng mẹ khác cha với Paul và lai hai dòng máu, và cũng bị ông cấm cản . Sau khi sanh con, Mei từ trần, và ông cũng không muốn giữ đứa bé, nhưng em gái ông tính bồng cháu cùng Dean ra đi, sau cùng ông chợt nghĩ lại và chạy theo giữ giọt máu của ông lại .

Phim bị đánh giá thấp, mặc dù có hai tài tử gạo cội là Charlton Heston và Yvette Mimieux. Có lẽ vì tính chất kỳ thị chủng tộc của nội dung truyện phim . Qua đó chúng ta cũng thấy (ai mà không thấy) sự kỳ thị màu da của dân da trắng trên xứ Mỹ này . Từ từ rồi cũng bớt sự kỳ thị này nhưng sự kỳ thị đó vẫn có. Cũng hy vọng tới lúc nào đó thì chúng ta nhìn ai cũng như nhau, không thấy sự khác biệt màu da, phái tính, tôn giáo, khuynh hướng tính dục v..v.. như Pháp luật quy định .

Diamond Heas là tên mỏm núi nhô ra ở gần Waikiki, ai có dịp ghé thăm Honolulu đều biết .

Nhân vật đóng vai cô gái Tàu là France Nuyen . Cái tên lạ làm tôi phải google ra nghiên cứu . Thì ra bà là người gốc Việt Nam, cha là người Việt, mẹ là người Pháp, sanh tại Marseille. Nhìn cái tên trong wikipedia thì chắc là họ bỏ dấu sai, Văn thành Vân . Người gốc Việt quốc tịch Pháp xưa hay lấy nguyên tên họ của cha làm family name, chắc cha bà tên là Nguyễn Văn Nga (hay Ngà ?) . Nhưng tại sao tên nghề nghiệp bà lại là Nuyen mà không là Nguyen ?, tôi đoán là tại từ Nguyễn khó phát âm nên người ngoài họ cứ đọc thành Nuyên, nên riết rồi ta viết thành Nuyen luôn chăng ? Chi tiết này thú vị đấy, có dịp sẽ tìm hiểu thêm .

The Burglar (1957)

Có nghe tên Mansfield như một "nữ thần nhục thể" của Hollywood, cùng với Marily Monroe, nhưng đây là lần đầu tiên tôi xem phim có bà đóng . Một ông nọ chuyên nghề ăn trộm, do cha nuôi dạy nghề khi ông bỏ trốn viện mồ côi và được ông cưu mang, với lời hứa trước khi cha chết là sẽ săn sóc con gái của ông . Do vậy mà mặc dù yêu nhau, hai người không thể đi quá lằn mức anh em. Băng ăn trộm này có thêm hai người đàn ông nữa, và trước tấm thân nảy nở của cô gái, gã đồng nghiệp cầm lòng không được, có lúc muốn đè nàng này ra mà tấn công tình dục . Anh nàng phải yêu cầu nàng dời đi ở chỗ khác . Sau khi ăn trộm được chuỗi kim cương của một nhà giàu, họ dự tính êm êm chút rồi mang đi bán; nhưng lại bị một gã cảnh sát lươn lẹo tham lam đòi chuộc cô gái em nuôi bằng chuỗi ngọc đó . Rốt cuộc anh ăn trộm và tên cảnh sát bị bắn chết .

Nhìn Jayne Mansfield thì đúng là cô ta có thân hình bốc lửa không thua gì Marilyn Monroe, Sophia Loren. Bị mang tiếng rất nhiều vì cuộc sống và nghề nghiệp phóng đãng, kể cả là tình nhân của John Kennedy. Sau cùng nàng bị chết trong một tai nạn đụng xe ở tuổi 37

Phim này cũng góp một tiếng chuông vào số phận của phụ nữ trước các cặp mắt háu đói của những gã đàn ông không kiểm soát nổi con heo lòng của mình. Tại thời điểm hiện nay, xã hội VN đang xôn xao vì hành vi tấn công tình dục của một ông có thế lực ở miền Bắc mà chỉ bị phạt vạ 2 trăm ngàn đồng.

Frantz ̣(2017)

Paula Beer, Pierre Niney

Người vị hôn phu đi đánh giặc bị tử trận, cô gái ngụ tại nhà cha mẹ chồng hụt, thường ngày đi thăm mộ người yêu . Thật ra cũng là mộ giả vì xác chàng đã được chôn ở khu chiến sĩ trận vong . Ngày kia, nàng thấy có một người Pháp ra đứng trước mộ và sụt sùi thương cảm . Cảm xúc, nàng mời chàng về nhà vì biết người yêu mình có một người bạn thân như thế . Mới đầu người cha phẫn nộ vì cho là người Pháp nào cũng là kẻ thù của ông, nhưng từ từ nghe Adrien tâm sự về tình bạn của họ thì cũng nguôi ngoai, đổi thành tình thương mến . Xem tới đây, khán giả có hơi nghi nghi là hai chàng trai là đồng tính, vì một tiết lộ là Frantz thích nhà thơ Pháp Verlaine ("Tôi nhớ Rimbaud với Verlaine, hai chàng thi sĩ choáng hơi men" của Xuân Diệu). Nhưng sau đó thì Adrien thú nhận với Anna là thật ra chàng đã bắn chết Frantz trong chiến hào khi súng của F còn chưa lên nòng, lòng quá hối hận nên mới theo lá thư còn trong túi áo F mà sang Đức tìm cho ra tung tích của nhà F để xin lỗi . Anna giấu tin động trời đó với cha mẹ chồng (hụt) để hai người này cứ đinh ninh chàng là bạn thân của con trai mình . Sau đó, Adrien trở lại Pháp, chờ hoài thư Anna để sẽ sang thăm lần nữa, vì cho là thế nào Anna cũng báo tin đó cho cha mẹ Frantz. Anna đi hỏi ý kiến vị linh mục nhưng cha cũng đồng ý là không cần phải báo tin dữ đó cho hai ông bà kia (để làm gì cơ chứ, đâu phải sự thật nào cũng nên nói ra). Họ sau đó thúc giục Anna sang Paris vì thấy hai người có vẻ hạp nhau, hứa hẹn một mối lương duyên . Anna sang Pháp, sau nhiều diễn biến đầy kịch tính là người xem khó đoán được cái gì tiếp nối xảy ra, nàng đau buồn nhận ra Adrien đã hứa hôn với người bạn gái từ nhỏ và hết dạ chờ chàng . Chuyện đà dĩ lỡ, Anna ở lại Paris luôn, thường ra bảo tàng Louvre mà ngắm bức hoạ Tự Tử của Monet . Để rồi có ngày nàng được gặp một người đàn ông, hao hao với Adrien cũng đang ngồi đăm đăm ngắm bức hoạ ...Phim chấm dứt ở đó, nhưng đoạn cuối đó hứa hẹn một mối tình khác đang mở ra cho đời Anna

Phim phụ đề tiếng Anh, nói tiếng Đức và Pháp (tuỳ theo nhân vật ở nước nào). PHim hay, nhiều kịch tính, khó đoán chuyện đi đến đâu, cũng là ý đồ của người viết truyện, cho bà con hồi hộp chơi,

Phim làm cho tôi thấy là các nước lân bang hay là kẻ thù nhau trong lịch sử . Xem lại nước Việt ta cũng thế, từng là kẻ thù với Trung Hoa, với Lào, với Cambodia, với Thái Lan ...Thậm chí trong nước cũng oánh nhau tơi bời khói lửa đó. Lịch sử của nhân loại, phải chăng là lịch sử của chiến tranh . Phim này lấy bối cảnh sau thế chiến thứ Nhất, Chuyện chính là tình yêu, nhưng phải có bối cảnh lịch sử thì mới hấp dẫn thêm (tương tự như Cuốn Theo Chiều Gió vậy). Và tình yêu cũng phức tạp, nhiêu khê . Hai người ấy mà lấy nhau thì về lâu về dài cái gai sẽ trồi lên, mình lấy kẻ đã bắn chết vị hôn phu của minh, liệu có nhìn nhau thương yêu tới trăm năm được không ta ? . Người ta thường thấy là những cuộc hôn nhân có gai rất khó mà hạnh phúc, như tư thông nhau rồi đoạt vợ đoạt chồng của người ta, hoặc hai vợ chồng âm mưu giết người cướp của v..v...Đêm đêm nằm trên giường, sự hối hận cứ dày vò, rốt lại cũng đi đến chia tay nhau cho khỏi thấy cái "bản lai diện mục" của mình qua gương mặt của kẻ ấy hàng đêm . Cho nên tác giả không cho Adrien lấy Anna cũng có lý, tuy làm cho ta có gì đó thật vọng .

Finding Your Feet (2018)

Sandra trong một bữa tiệc trong nhà đã bắt gặp chồng mình đang tư tình cùng bạn thân của mình . Cuộc tư thông kéo dài từ 5 năm nay mà bà không hay . Giận dữ, bà bỏ tới trú ngụ tại nhà chị mình trong một nơi ở bình dân, rếch rác . Mới đầu bà còn ra vẻ quý tộc do danh hiệu Lady mà bà thủ đắc nhờ cuộc hôn nhân . Nhưng rồi cuộc sống vui vẻ trẻ trung mới mẻ làm bà thấy thoải mái hơn là cuộc sống nặng nề giả dối suốt 35 năm qua . Tuy có đau khổ vì sau đó chồng gọi điện thoại báo tin hai người nên ly dị để ông sống với tình nhân, nghĩa là Sandra sẽ mất luôn phẩm hàm Lady danh giá kia . Trong nhóm bạn của chị gái, có Charlie đang có vợ bị bệnh Alzheimer đang ở viện dưỡng bệnh. Charlie đã bán nhà để lo cho vợ, nhưng cứ mỗi lần thấy ông là bà ta giận dữ nổi xung lên . Tình cảm hai người bạn mới này phát triển và Sandra không biết là Charlie đã có vợ, khi biết ra thì bà từ chối tiến tới vì không muốn là "người đàn bà khác" đi vào cuộc hôn nhân của kẻ khác do vừa mới có kinh nghiệm cay đắng cho sự đổ vỡ của mình. Sau đó thì chồng Sandra cũng chán người tình nhân mới và yêu cầu vợ quay lại với mình . Chị gái Bif phát giác ra bệnh ung thư phổi giai đoạn 4 và chấp nhận cái chết thay vì đi vào hoá trị . Sau khi chị mất, Với sự yêu cầu của con gái, và cũng thấy như vậy thì tốt hơn Sandra đồng ý trở lại chồng cũ . Trước đó, Charlie có tâm sự là ông sẽ du lịch sang Pháp bằng chiếc thuyền nhỏ của ông, và ông đã ngỏ ý với Sandra sau khi vợ ông từ trần .

Khi trở lại với chồng, Sandra bỗng thấy không còn thích hợp với đời sống trưởng giả giả dối như từ bao lâu nay nữa, phải nghiêm trang, phải đóng vai mệnh phụ phu nhân, không được nhảy nhót vui thú theo ý mình . Bà bèn quyết định dứt khoát rượt theo con thuyền vừa rời bến của Charlie, đi theo tiếng gọi của con tim .

Phim sôi nổi, hấp dẫn . Đề tài, nội dung không quá mới mẻ . Phim cho chúng ta thấy cảnh sống thực tế của một mảng đời ở Anh, ở London.

Người ta có khi quyết định chọn thay đổi cuộc sống theo giá trị mà mình cảm thấy . Ai mà không ham địa vị quyền quý với danh dự được mọi người ao ước, nhưng tới khi ở trong đó rồi mới thấy bực bội tù túng . "Con cá trong lờ đỏ lơ con mắt; con cá ngoài lờ ngúc ngoắc muốn vô". Không có cảnh đời nào là lý tưởng, nó tuỳ thuộc vào tâm tư ước vọng của từng người . NÓi theo nhà Phật là nó tuỳ theo cái Nghiệp của mỗi người . Đó là chúng ta giả định là ta có quyền quyết định chọn lựa cuộc sống theo ý ta . Sandra được quyền chọn lựa cảnh đời của bà khi bà còn được quyền chọn lựa . Bị chồng phụ rẫy hoá ra lại là cái cơ may cho bà thấy đâu là cảnh sống thích hợp cho bà . Nhưng nếu bà không bị biến cố chồng phụ rẫy, thì sao ? thì chắc là bà cứ sẽ tiếp tục sống cho hết cái cuộc đời chán chường buồn nản đã kéo quá dài. Thế giới cũng có hàng tỉ người như vậy, phải vậy chăng ?

Trong phim có cảnh sống trên ghe của Charlie trên con kênh hẹp ở London. Tôi từng đi một tour trên ghe ở đó, cũng thú vị lắm .

Phantom Thread (2017)

Daniel Day-Lewis

Phim thuộc loại gây hồi hộp về một người đàn bà có âm mưu đầu độc người yêu kiêm chủ nhân khi nàng bị đối xử không vừa ý. Đó là một người đàn ông khó tính, độc đoán . Ông là một nhà thiết kế và thợ may mà khách hàng thuộc giới quý tộc, quyền quý . Cô gái có xuất thân là một hầu bàn ở một quán ăn vùng quê, được ông đưa về sống chung mà ông không hề có ý kết hôn vì một ám ảnh về cái chết của mẹ ông . Nhưng sau khi bị nàng cho ăn một loại nấm độc, bị bệnh gần chết, ông chợt thấy yếu đuối và cần nương tựa vào người yêu nên đã quyết định kết hôn với cô gái ấy; để rồi sau đó là một viễn cảnh đáng sợ, phải sống chung với một con rắn độc mà không hề biết, vì tin vào bản lãnh và vị thế của mình .

Chuyện bên trời Âu mà xem chừng nơi nào cũng có thể có tình huống này xảy ra . Bạn là chủ nhân một cơ ngơi ngon lành, đi lấy một cô vợ hay anh chồng xuất thân nghèo hèn, những tưởng hắn ta phải mang ơn mình mà khép nép vâng lời, đền nghì vì mình đã cứu vớt từ nơi thấp kém đưa lên; nhưng không dè là gặp phải thứ dữ, để đời mình phải bị vùi dập, bị tàn mạt. Biết vậy thà chọn người môn đăng hộ đối để có bị "đì" cũng đỡ ..uất! Nhưng người đời, khi được lên địa vị người phối ngẫu rồi, họ lại nghĩ khác, vợ có cung cách khác với người ở đợ chớ . Nếu cứ muốn vợ cứ tiếp tục quỳ lết dưới đất trước mặt mình thì ráng cố gắng "phấn đấu" mà làm ông ... vua xứ..... đi!

Phim này cho ta thấy công phu vẽ kiểu và thực hiện các bộ áo lộng lẫy của các bà giàu có, quý tộc Âu châu . Bây giờ giá vải lụa đã rẻ rề nên ta xem thường chứ tưởng tuợng cái thời mà lụa là gấm vóc mắc trên trời, thì giới quý tộc phải tốn kém biết bao . Trong phim "Catherine the Great", bà nữ hoàng mẹ Peter có tiết lộ là bà có 20 ngàn cái áo (chắc bà nhiều áo nhất thế giới ?).

Đây là vai cuối cùng của Daniel Day-Lewis trước khi ông về hưu.

The Favorite (2018)

Bối cảnh lịch sử thời Queen Anne ở Anh . Nhưng truyện phim lại xoáy vào tình cảm của bà Anne với lần lượt hai người hầu cận của bà kế tiếp nhau . Hai người này là chị em họ nhau. Sử ghi lại bà nữ hoàng có thai ít nhất là trên 17 lần với chồng là hoàng tử Đan Mạch, nhưng không có ai sống sót để nối ngôi. Ông mất năm 1808, bà mất năm 1814 ở tuổi 49. Bà bệnh hoạn triền miên, phải ngồi kiệu (sedan chair), và ưa thích Sarah, nhưng sau đó Abigail tới và dùng thủ đoạn dành tình cảm và thay thế địa vị của Sarah, sau cùng tìm cách tống cổ Sarah. Queen Anne có quan hệ xác thịt với hai người hầu này . Do đau đớn thường xuyên nên tính bà gắt gỏng, khó chịu, áp chế .

Nếu ai viếng St Paul Cathedral ở London thì thấy tuợng của bà trước thánh đường . Ở Arboretum Los Angeles có căn nhà kiểu thời đại Queen Anne.

Tôi nhớ hồi xưa khi xem phim kiểu vua chúa Anh do Hollywood làm thì khung cảnh dàn dựng ở phim trường Mỹ nên nhìn thấy nhiều giả tạo . Nay có cơ hội được đầu tư mạnh nên các lâu đài dinh thự ở Anh được chiếu cố. Xem phim tôi thấy vài cảnh quen quen, coi lại thì ra họ dùng dinh Hampton Court Palace. Còn dinh Hartfield thì rất tiếc tôi chưa tới xem . Nhưng nhớ lại các lâu đài nhà cửa mà tôi từng viếng thì có thể thấy là bộ phim có cảnh trí rất sát với thực tế . Các dinh thự này hay cho các hãng phim mướn để quay phim, nên có khi họ để nguyên bàn ghế tủ giường, hoặc tuỳ thời đại trong cốt truyện mà họ dàn dựng căn cứ theo các tài liệu lịch sử. Phim ảnh thời mới có giá trị là vậy.

Có chi tiết tôi thấy kỳ kỳ là bà Queen bị hai bà hầu cận này có khi kêu tên "Anne" khơi khơi chớ không phải là Your Majesty .

Phim bị xếp vào loại "hài", tôi thấy cười hổng nổi với các tình tiết thủ đoạn của các nhân vật trong phim. Cười ở khoản nào ? Có phải ở khoản dù ở ngôi vị cao quý tót vời, các ông hoàng bà chúa vẫn phải đầu hàng trước sự sai sử của bệnh hoạn và dục vọng xác thịt ?

Nữ tài tử đóng vai Queen Anne là Olivia Colman đoạt giải Diễn viên Xuất Sắc Oscar 2019 nhờ phim này.

Green Book (2018)

Phim đoạt giải Oscar năm nay nên được đề cập rất nhiều trên mạng, dựa vào chuyện thật . Người da đen ở Mỹ bị kỳ thị ra sao thì lịch sử đã nói nhiều rồi . Họ được giải phóng từ từ thì ai cũng thấy . Nguồn gốc sâu xa từ lúc nhóm người Âu châu phát triển sức mạnh và đi chinh phục khắp nơi trên địa cầu mấy thế kỷ trước . 100 năm sau khi ông Lincoln tuyên bố bãi bỏ chế độ nô lệ, người da trắng vẫn không cho người da đen ăn chung tiệm với họ, thậm chí không được xài chung cầu tiêu trong một số nơi (truyện này bối cảnh 1962), họ phải ở khu khách sạn riêng. Anh chàng Tony còn thấy gớm ghiếc hai cái ly mà hai người da đen làm việc trong nhà anh đã dùng, phải liệng thùng rác . Mải sau đi làm tài xế cho anh chàng nhạc sĩ da đen tài năng, anh mới thay đổi thái độ .

Phim thành công vượt quá mức trông đợi . Ở ngoại quốc, China đứng đầu trong doanh thu . có lẽ thế giới muốn biết về sự kỳ thị sắc tộc trong nước Mỹ nên họ chiếu cố nhiều các loại phim như thế này .

Một chi tiết nhỏ trong phim là khi bị bắt giam vô cớ, anh chàng da đen nhạc sĩ đã gọi điện thoại cho Robert Kennedy nhờ can thiệp; hai anh em tổng thống đang tranh đấu cho quyền lợi các nhóm thiểu số . Theo tôi chi tiết này rõ là "ghi điểm" cho đảng Dân Chủ trong cộng đồng da màu và những người tranh đấu cho sự bình đẳng trong xã hội

Người đóng vai phụ Mahershala Ali được giải Oscar, trong khi tôi thấy vai chánh Viggo Mortensen mới là xuất sắc . Anh phải cố tăng 40 - 50 pounds để đóng vai này .