Hình vuông thì gọi bánh chưng, hình trụ gọi là bánh tét. Chữ bánh tét N Đ đọc trong bài viết này nói là bánh Tiết mới đúng. Bánh ngày xưa gói để lâu ăn dần.
Trong bài "Tiếng nói chính" đăng trên tờ Lục tỉnh Tân Văn từ năm 1908, Lê Ngọc Khuê đã viết: "Các thứ bánh khi xưa cũng đã đặt tên rồi mà nay còn kêu tên sai trái. Như bánh Tết hay bánh Tiết Nguyên Đán, ngày ngươn đán, mồng một tháng giêng kêu là ngày xuân, rồi sau lần lần kêu là ngày Tết. Nguyên xưa ăn chơi vào tiết ngươn đán thiệt là thật thú vị lắm, chẳng lo sự làm ăn, những người lo ăn chơi du san du thủy nên gói bánh ấy đem theo mà ăn nên kêu là bánh tiết, bây giờ lại kêu là bánh tét nghĩa là bánh tét ra từng khoanh mà ăn, cũng còn cho phải. Theo như nhiều công thức được đăng rải rác trên các website, hay trong sách vở. Bánh chưng, bánh tét , xôi v.v tỉ lệ nếp và đậu rất dễ nhớ 1 kg nếp 1/2 kg đậu xanh. Hay khi đong bằng bất cứ loại gì như đấu, thúng, lon vân vân vẫn dùng tỉ lệ như vậy.
Công thức gói bánh tét.
Vật Liệu
- 2 kg nếp tốt (một bao nếp nhỏ ở chợ 5lbs)
- 1 kg đậu xanh cà (4 bao đậu xanh đã lấy vỏ xanh khỏi phải đãi nếu muốn)
- 1/2 kg mỡ thịt (xin ở quầy thịt, hay mua thịt heo đùi lựa miếng có mỡ dầy)
- 1 trái dừa khô (hay dùng một lon nước cốt dừa loại lớn)
- Muối, đường, lá chuối dây cột, hành lá dầu ăn.
Cách Làm
Đậu xanh nếu mua loại có vỏ phải ngâm qua đêm, đãi vỏ sạch. Đậu không vỏ cũng ngâm qua đêm, nấu hay hấp với muối tán nhuyễn. Đầu hành lá đập dập thái nhuyễn cho lên chảo với chút dầu tao cho thơm, cho đậu vào xào cùng với chút nước cốt dừa nêm mếm cho vừa , chia đều theo lượng bánh muốn gói.
Mỡ thịt, cho đường vào thấy mỡ trong hãy đem luộc, rồi cắt dày khoảng lóng tay, chiều dài tùy theo muốn gói bánh lớn nhỏ thế nào.
Bọc mỡ vào giữa nếp để sẵn.
Nếp vo sạch để ráo nước, bắc lên bếp cho nước cốt dừa vào xào nếp cho ra nhựa. Khi xào nếp có thể cho nước lá dứa vào cho thơm - Muốn làm bánh tét lá cẩm thì cho nước lá cẩm vào khi này cũng được (hay ngâm nếp với lá cẩm qua đêm thì khỏi xào nếp). nhớ cho chút muối để bánh mặn mà
Lá chuối đông lạnh phải dùng nước ấm xối cho mềm - lá tươi ngày xưa thì lau rồi phơi nắng cho dịu.
Lúc gói bánh tét hơi khó à nha , xếp lá dọc, lá ngang để lá không bị rách. múc gạo nếp trải đều trên lá, đặt nhân vào , gói ngang trước cho thành đòn, dựng đứng bánh lên đóng một đầu lại, buộc dây , xong đóng đầu kia. (tả khó qu'a nhìn thì dễ hơn)
Xếp vào nồi ngập nước, đậy nắp nấu xôi - thay nước hai ba lần để bánh có màu xanh cho đẹp (luôn dùng nước sôi - phải có sẵn nồi nước thứ hai kế bên gọi là nước đò ) tùy theo bánh nhỏ hay bánh to mà thời gian nấu từ 10-14 tiếng. Nhắc nồi xuống mở nắp ngay ra chờ nguội hãy vớt bánh ra treo cho nhiểu ( rỏ) hết nước.
Ở Mỹ mình dùng giấy plastic bao lại rồi cột dây nylong cho đẹp, giống ngoài tiệm như vầy nè
Ngoài Trung có một loại lá chi đó mà cho vào trong nồi nấu lúc luộc bánh làm cho bánh nấu xong ra màu xanh đẹp lắm, N Đ không biết lá gì .
Đưa ông Táo về trời - mưa rả rích, ngồi nấu bánh trên computor cho vui híc híc.