Rank: Advanced Member
Groups: Registered
Joined: 6/24/2012(UTC)
Posts: 9,291
Points: 11,028
Thanks: 758 times
Was thanked: 136 time(s) in 135 post(s)
|
“Panick attack” là gì và tại sao phụ nữ nên có kiến thức về chuyện này?
Nov 08, 2009
Cali Today News - Đó là một ngày đầy nắng. Mary Lukens đang lái xe trên xa lộ. Cô cảm thấy thỏa mái vì đang lái xe về nhà sau công việc. Đột nhiên không biết từ đâu, Lukens cảm thấy lo lắng dữ dội.
Tim cô bắt đầu đập mạnh, bao tử quặn đau và tứ chi bắt đầu cồn cào như có kiến bò. Cô nhớ lại: “Tôi nghĩ mình bị một cơn trụy tim rồi”. Cô cố gắng lái xe vào lề, gọi điện thoại cho một đồng nghiệp gọi xe cứu thương đến. Sau khi chuẩn đoán kỹ, cô rất ngạc nhiên khi các bác sĩ nói cô vừa bị một cơn “panick attack” (PA) tấn công.
Khi kinh tế suy giảm và nạn thất nghiệp tràn lan, người ta còn dễ bị PA tấn công hơn, vì stress càng lúc càng dồn dập, theo Martin M. Anthony , giáo sư tâm lý tại đại học Toronto. Đây không phải là dạng lo lắng bình thường khi tim dập nhanh hơn và bao tử cồn cào vì bạn phải đi phỏng vấn xin việc hay đi chụp hình quang tuyến cho ngực để chuẩn đoán ung thư vú.
Trong 12 triệu chứng sau đây, nếu bạn có từ 4 trở lên và kéo dài hơn 10 phút thì xem như bạn đã bị PA rồi:
Hụt hơi, tim đập nhanh, đau ngực, buồn nôn, run rẩy, có cảm giác như sắp nghẹt thở, choáng váng chóng mặt, đổ mồ hôi, cảm giác lâng lâng không định hướng rõ, tự dưng nóng ran cơ thể hay lạnh toát cả người, tê đầu ngón tay và chân, sợ thất thần vì nghĩ mình sắp chết, mất kiểm soát hay điên loạn.
Có khoảng 6 triệu người Mỹ bị PA, và theo bác sĩ Jordan W. Smoller, giáo sư đại học Y Khoa Havard thì khoảng 10% phụ nữ sau khi dứt kinh cho hay họ bị PA cách đây 6 tháng. Đó là một tỉ lệ khá cao, theo lời ông.
Điều kỳ lạ là PA không có nguyên nhân trực tiếp. Nó có thể xảy ra bất cứ khi nào. Jerilyn Ros, chủ tịch hiệp hội Anxiety Disorders Association of America, cho biết: “Không có cái gì báo trước nó xuất hiện từ đâu. Nó có thể tấn công mọi người, nhưng phụ nữ có tỉ lệ bị cao gấp đôi đàn ông và có vài chuyên gia nghĩ là các hormones phụ nữ có tham gia vào việc làm phát sinh một PA”.
Có khoảng 1/3 các nạn nhân PA bị hội chứng agoraphobia, tức là sợ một cơn PA xảy ra đột ngột nơi công cộng. Thậm chí họ không còn dám ăn ở nhà hàng hay lái xe trên các xa lộ nơi mà các exit cách quãng quá xa nhau.
Eva Ritvo, giáo sư đại học y khoa Miami, nhận xét: “Các tai ương cá nhân hay căng thẳng trong chuyên môn, nhất là nỗi sợ mất việc, thường đứng đàng sau một PA và nhiều người phụ nữ hiện đang lâm vào tình cảnh này”.
Các chuyên gia nhận thấy phụ nữ nào uống quá nhiều cà phê trong ngày và ngủ quá ít hoặc bị mất ngủ thường dễ bị PA hơn những người khác. Phụ nữ thì không nên uống cà phê và uống rượu nhiều. Hãy ngủ nghê điều độ và ngủ đủ giấc.
Nếu bạn bị một PA và cảm nhận lại sắp có một PA thứ nhì diễn ra thì bạn nên làm những việc sau đây: Hãy tự làm những chuyện để bạn bị phân tâm cuốn hút, không “suy nghĩa về PA” nữa như đi tắm, đọc sách hay bước ra ngoài sân hít thở không khí trong lành một chút.
Các kỹ thuật thư dãn bắp thịt từ từ cũng giúp bạn đỡ căng thẳng hơn và kiểm soát trở lại cơ thể. Hãy siết chặt nắm tay thật mạnh rồi từ từ buông thỏng ra hoặc “căng cứng cả người một cách cố ý”, đếm từ 1 đến 10 rồi từ từ buông lỏng tất cả.
Hãy tấn công trở lại các ý nghĩ gây hoảng loạn. Một chuyên gia tâm lý nói: “Bạn cứ nhủ thầm thật rõ trong dầu “mình mới đi bác sĩ, có sao đâu, khỏe mạnh mà, mi chỉ là một PA và mi không thể hại ta đâu!”
Nếu lỡ có bị một PA, sau đó bạn nên đi ngủ một chút, hay ngủ một gíấc thật sâu thì càng tốt. Tại sao? Giáo sư Ritvo cắt nghĩa: “Mặc dù một PA chỉ diễn ra có vài phút, nó đã “đốt tiêu” sức lực của bạn rồi, bạn cần nghỉ ngơi đầy đủ”.
Hồng Quang theo Ladies’ HomeJournal
|