Thưa cô.
Đoc câu hỏi của cô mấy bữa nay rồi mà không thấy có trả lời ! Các chuyên gia y tế của PNV chắc còn mắc ... cho con bú thì phải !
Câu hỏi của cô thiếu nhiều chi tiết cần thiết để có thể giúp người đọc hiểu thực sự vấn đề, chưa kể là có những dị biệt ngôn ngữ địa phương ! Chuyện này nếu nói chắc là phải cần nguyên một topic riêng.
Tôi xin phép tóm tắt câu hỏi của cô : Cô năm nay 47 tuổi, chưa (nhưng sắp) mãn kinh, có u sơ tìm bằng siêu âm, nhưng BS nói cứ chờ, chừng nào trục trặc kinh nguyệt thì sẽ ‘xử lý’. Kế đó thì BS phụ khoa khám và thấy cô có pô-lýp chẩn đoán bằng ‘sinh thiết’, mổ xong rồi lại tìm ra u đế nữa. Cô muốn biết có nên cắt hay không và chuyện di căn sẽ như thế nào, nếu cắt thì chỗ nào tốt nhất ???
Sau đây là một số câu hỏi của tôi :
- 1. Xin cô cho tôi biết u sơ là gì ? có phải là fibroma không, và cái fibroma này nó nằm ở đâu ? Nếu nói tới trục trặc kinh nguyệt thì tôi nghĩ có thể nó ở tử cung (uterus) hay buồng trứng (ovaries).
- 2. U đế là u gì, thưa cô ? Nó nằm chỗ nào trên cái phần phụ khoa ấy ? BS có đề nghị cắt hay không ? Nếu cắt thì sẽ bằng phương pháp gì ?
- 3. Câu hỏi cuối của cô ‘cắt ở chỗ nào tốt nhất’ thật sự khó hiểu ! Cái chỗ cô muốn hỏi đó là chỗ trên cơ thể hay là ... chỗ của bịnh viện ??
Sau đây là chuyện về mấy cái u (tức cái bướu), xin tóm tắt như thế này :Bướu có hai loại lành tính và ác tính.
Bướu lành tính thường người ta không đụng đến nó, trừ khi vì nó quá lớn nên đè vào những phần xung quanh và gây các triệu chứng liên hệï. Fibroma tiếng việt y hình là bướu sợi, không rõ nó có bà con chi không với bướu sơ ? Chúng có thể khác nhưng cả hai đều là bướu lành.
Thông thường ở phụ nữ, khi tới tuổi gần mãn kinh, rối loạn của kích thích tố sinh dục có thể làm bướu tăng trưởng và làm kinh nguyệt thành trầm trọng như là rong kinh (kéo dài) hay kinh ra nhiều (băng huyết). Cả hai trường hợp sớm muộn chi cũng sẽ gây thiếu máu. Tuy nhiên bướu có thể vẫn thế hay có thể còn teo bớt lại không chừng, thành ra thường người ta không đụng tới nó khi nó chưa tạo ‘nghiệp’ !
pô-lýp là bướu lành nhưng chúng có khuynh hướng hóa ác, nhứt là những pô-lýp của đường uột.
Bướu ác tính còn gọi là bướu độc tức ung thư. Mổ khi bướu còn ở tình trạng tai chỗ dĩ nhiên tốt ngàn lần hơn là để lâu, khi tế bào ung thư đã rời khỏi bướu và chạy lan man ra bên ngoài theo đường mạch máu hay đường bạch huyết (và có thể đi rất xa, vào gan lên não không chừng). Người ta gọi tình trạng này là chuyển di hay di căn. Sau khi mổ, tùy tình trạng và tiến triển của ung thư, hoá trị (chemotherapy) hay xạ trị (radiotherapy) còn được kèm thêm mục đích để hủy diệt mầm bịnh.
Câu hỏi thứ ba ‘cắt ở đâu’ : Cắt ngay ở bướu và khoét càng rộng càng tốt nếu được, vét luôn cả mạch bạch huyết xung quanh. Nhà thương nào tốt nhứt ? Các bịnh viện ở VN tôi không rành, xin cô hỏi những người có kinh nghiệm bên đó.
Trân trọng.
Hai-Ho