ĐI BUÔN
Nghe người ta rủ rê nhau đi buôn, Ngu tui cũng rắp ranh bước chân vào chốn gió tanh mưa máu Chả là ra tù hổng có việc chi làm, được mấy món xem ra làm được thì mấy anh hổng cho phép Đánh máy là cột, sao bản là hai, vô mực viết (bic) là ba, dziết dzăng là bốn, chụp hình là năm, thảo đơn là sáu, lý lịch Ngu tui lem luốc tối òm, Mấy anh nô nô không thuận
Vô công nhân viên thì mình tứ cố mình ên, chẳng ai cấp cho cái giấy gia đình liệt sĩ hay có công lên trận mạc, nên dù có xin đơn cũng bị bỏ quên Làm những cái nghề bình thường như mọi công dân thì mình có là công dân đâu mà rớ tới
Thành ra cứ lênh đênh làm cái chân đứng bên lề Ngày ngày hồi hộp chờ họp bình kéo đi kinh tế mới Muốn làm cái anh công nhân lao động, vác thuê gánh mướn, cũng bị quầy quậy đuổi đi Lâu lâu được gọi lên làm công quả cho phường khóm thì cứ nhà việc người, nín khe đi cho được việc
Vốn liếng, gia tài lần lần đội nón ra đi Có đồng nào thì ngày lên đường vô trại, ở nhà lần hồi mẹ sắp nhỏ tiêu đi ráo trọi Cái bàn, cái ghế nào coi được được cũng bán nốt lấy cái ăn Cho nên ra về thấy cảnh nhà trống trơn, cũng mừng ủi an dễ có chỗ thảnh thơi đi lại
Nghe bà con khoe lia đi buôn chuyến, Ngu tui cũng háo hức tham gia Ai cũng sợ mấy cái đồn sơn trạch dọc đường, rủi bị gọi vô khám xe là y như sạch trơn cái chắc Vậy mà ai cũng cứ đi, một là đi, hai là đi y, như hồi vô Trường Sơn oánh giặc, bởi vì nếu không đi thì cái bụng lỏng le, bà cả đọi thập thò chờ trước cửa
Ngu tui vốn chỉ có chút bẻo nên buôn lỏng le như người đi thăm bạn Giá có anh quản lý thị trường náo mó đến cũng lơ mắt cho qua Cho nên ngồi trên xe cứ nhong nhong " ngựa ông mới về, cắt cỏ bồ đề cho ngựa ông ăn "
Thấy các ông/bà kháo nhau : sắp tới trạm là cả xe nhốn nháo Ai cũng lo thu vén hàng của mình, bà xăm xăm vào nhà xí, ông lui cui dúi này nọ ở các khe, người bó vào chân, độn vào bụng, hốt nhiên ai cũng chửa ráo, cái bụng thè lè trông to hơn cả trống Mấy anh lơ nhỏn nhẻn cười duyên, xán lại mấy cô xinh xinh gạ đưa hàng dấu hộ
Bản mặt Ngu tui đen thui xấu hoắc, chẳng anh lơ nào ngó đến làm diên Bác tài vặn to cái máy cát xét lên cho mấy ông/bà đỡ lên ruột Giọng ca " nếu hoa không nở con có biết xuân dzìa hay chưa " , nghe nhão nhẹt vì băng xài lâu ngày rã trợt, vậy mà lúc này ai cũng thấy vui vui Có đoạn đứt băng, bác tài nối lại, đang ngon câu bỗng cụp cụp mấy tiếng liền, cô ca sĩ đang " vô đây em "
thì... ực ực, và tiếp " em về ", ai chẳng hiểu ra sao ráo trọi
Xe rà rà, thắng lại Giọng la hò dọa nạt vang rân Mọi người xuống xe, mấy trự lên khám Moi moi, móc móc, xoi bới khắp nơi, rồi túi này vứt ra, giỏ kia liệng xuống Người khóc, kẻ xin, ai giành ai giữ, lẫn tiếng la than, chửi rủa và cả tiếng thụi, đá nhàu
Đã đời, xe cho chạy thì y như một thảm cảnh tang thương Ngu tui thấy thương cũng không làm gì được, mếu theo thì da miệng cũng cứng đờ, ủi an gì cho đỡ của mất đi Chỉ có anh lơ tủm tỉm vì phen này có người chịu ơn che chở và rồi truyện gì sẽ tiếp theo giữa hai người, chỉ có trời mới biết mà thôi
Dạo đó người ta đã phê phán nhiều về cái cảnh đi buôn để rồi bỏ cả chồng, bỏ cả vợ Anh vẫn còn ở trong tù thì bên ngoài vợ đã thuộc người ta Những đứa con về ngọai hay đi lang thang, mặc tình chẳng ai nghĩ đến Ôi, trời làm một cuộc bể dâu, lòng người thay đổi biết đâu mà rờ Ngu tui thấy giữa cảnh ba đào sóng dậy mà mẹ sắp nhỏ ở nhà vẫn cứ nhứt định nhận cảnh lao đao ngẫm mà thương
Có một lần Ngu tui đi chuyến, mặt ngơ ngáo, sắp đến trạm thì nhận được gói gì của cô gái ngồi bên Cô dúi nhanh không kịp nói nhiều, chỉ một câu " anh giữ dùm, nhận là quà đem tặng người ta " Ngu tui cứ hoang mang dáo dác Đến trạm, ai cũng lăng xăng, Ngu tui cứ lơ mơ xao lãng Anh quản lý chăm chú nhìn và cũng hỏi bâng quơ : này có dấu gì không đấy Ngu tui cười cầu tài như thách thức anh ta " Thì đi thăm anh bạn, có tí quà đem mừng các con anh ấy, anh có cần xem để tui dở ra " Anh xua tay đuổi như đuổi tà, Ngu tui thở phào nhẹ nhõm
Khám xong rồi, xe chạy lại phom phom Cô gái ỏn ẻn cười xin cám ơn Ngu tui rối rít Và chỉ có thế thôi, nhưng Ngu tui cũng thấy ra về thơ thới hân hoan Lần đó, Ngu tui thật thà khai báo với bà mẹ sắp nhỏ và từ ấy Ngu tui bị cấm tiệt đi buôn
Nhiều lúc chợt nhớ đến những chuyến xe hằng ngày bon bon trên quốc lộ, cứ nghe lan man câu hát " dù trời khuya... ực ực ưc...em về " mà cứ thấy tức một bên ngực hà rầm
Dzùi đục