Nguyễn Thị Minh Ngọc - Các Nữ Nghệ Sĩ Cổ Nhạc, Thọai Kịch, Điện Ảnh

Welcome Guest! To enable all features please Login or Register.

Notification

Error

Forum » Nhân Vật » Các Nữ Nghệ Sĩ Cổ Nhạc, Thọai Kịch, Điện Ảnh » Nguyễn Thị Minh Ngọc

Nguyễn Thị Minh Ngọc

Options View

Previous Topic Next Topic

Phượng Các		#1 Posted : Friday, November 12, 2004 4:00:00 PM(UTC)
Rank: Advanced Member Groups: Administrators Joined: 6/24/2012(UTC) Posts: 18,432 Points: 19,233 Location: Golden State, USA Was thanked: 646 time(s) in 606 post(s)		Nguyễn Thị Minh Ngọc sinh ngày 05-8-1953 tại Bà Rịa quê nội Thừa Thiên hiện sống tại Sài Gòn tốt nghiệp đại học sân khấu Sài Gòn 1996 sinh hoạt trong các lãnh vực : điện ảnh, sân khấu đoạt được nhiều giải thưởng của báo chí Sài Gòn về kịch và truyện ngắn (kịch : đứng Giữa đồi Sao, Một Nửa Của Tôi đâu/ truyện ngắn : Quán Trọ, Nắng Chiều, Chung Vách..) tác phẩm đã xuất bản : Ngọn Nến Bên Kia Gương (truyện ngắn 1992) Một Mình Bước Tới (truyện ngắn, 1994) Trình Tiên (truyện dài, 1995) Năm Ðêm Với Bé Su (truyện vừa 1995) Người Nữ Giữ Lửa Văn Nghệ Sài Gòn Ba Mươi Năm Qua: Nhà Văn, Nhà Soạn Kịch Nguyễn Thị Minh Ngọc Phạm Điền, RFA 06.01.2003 LGT: Trên tạp chí Văn Học Nghệ Thuật , chúng tôi đã đề cập đến các sinh họat nghệ thuật, nhưng phần lớn liên hệ đến các lãnh vực thơ, văn, hội họa hay âm nhạc. Hiếm khi chúng tôi có được dịp đề cập đến sinh họat kịch nói, là ngành nghệ thuật hiện được người Việt trong nước cũng như số người có dịp về thăm nhà đi xem chú ý và tán thưởng. Ngành kịch nói trên các sân khấu nhỏ tại Việt Nam, ở Bắc cũng như Nam đã được xem là một đặc sản văn hóa độc đáo và được giới phê bình cho rằng lấn lướt hơn các xứ trong vùng. Do cơ duyên, chúng tôi có được cơ hội tiếp xúc với chị Nguyễn Thị Minh Ngọc, trong chuyến chị sang Mỹ lo công việc và chuẩn bị cho một vở kịch trình diễn ở sân khấu quốc tế Philippine trong tháng 3 tới đâỵ Chị Nguyễn Thị Minh Ngọc bước vào nghệ thuật bằng văn chương. Chị sáng tác từ những năm còn ở Trung Học từ 1970 khi còn ở Phan Thiết. Trước 1975, chị viết và ký tên Nguyễn Thị Ngọc Minh. Sau năm 75 chị ngưng một thời gian không viết lại được. Sau đó trước khi dùng tên thật là Nguyễn Thị Minh Ngọc, chị còn viết và ký dưới tên là Trần Anh Thức, nhưng sau cùng đã lấy tên thật làm bút hiệụ Năm ngóai chị xuất bản tập truyện ngắn Đồng Sàng , năm nay đang chuẩn bị cho in tập truyện dài có tên là Tôi Chối Từ Tôi. Trước đây chị cũng chuẩn bị cho in cuốn Ký Sự Người Đàn Bà Bị Chồng Bỏ nhưng công việc đa đoan đã không hòan tất kịp, cứ để dở dang. Các sáng tác của Nguyễn Thị Minh Ngọc trước giai đọan 1975 và sau này đã được độc giả ở hải ngọai yêu thích và các tạp chí như Hợp Lưu, Văn, hay Diễn Đàn ở Pháp chọn đăng. Nguyễn Thị Minh Ngọc, ngòai viết văn , sọan kịch, còn dạy kịch nghệ, đóng kịch, đóng phim. Tác giả đã viết hơn 50 vở kịch dài, ngắn và cọng tác cho 7 sân khấu kịch ở Miền Nam. Hân hạnh được gặp khi chị ghé ngang vùng Washington, lưu tâm đến sinh họat kịch nghệ Việt Nam, tạp chí Văn Học Nghệ Thuật đã được tác giả Nguyễn Thị Minh Ngọc dành cho cuộc mạn đàm. Phạm Điền: Kính chào chị Nguyễn Thị Minh Ngọc. Tạp chí Văn Học Nghệ Thuật chào mừng chị ghé lại Washington . Theo dõi sinh họat viết lách, chúng tôi được biết tên chị trong các tạp chí văn chương, lại được giới thưởng ngọan bộ môn kịch ngừoi Việt mách chị là ngừoi điêu luyện về kịch nghệ. Xin chị cho biết quá trình của một số sinh họat trong lãnh vực viết văn và sọan kịch. Minh Ngọc: Cho tới bây giờ tôi đã viết trên 70 truyện ngắn, đã xuất bản 9 cuốn, kịch thì vừa kịch ngắn kịch dài trên 50 vở và cũng đạo diễn khá nhiều vở. Ngòai ra tôi còn viết kịch bản phim tài liệu và , phim truyện. Cũng có được một số giải thưởng trong nước. Trong các tập truyện của tôi thì đặc biệt có truyện Trinh Tiên, tôi viết về giai đọan tôi dạy 4 năm sân khấu điện ảnh. Tôi viết trong giai đọan dạy những học trò như Hồng Đào, Hữu Châu, Hữu Nghĩạ Truyện đó được nhà Curbstone in ở Mỹ. Tôi nghe nói có phát cho sinh viên ở một số các trường đại học. Ngòai ra trong các truyện ngắn của tôi có truyện Hải Nguyệt thì đã quay thành phim được giải A của Điện Ảnh Việt Nam năm 1998 và đã dự liên hoan 3 lục địa chiếu ở thành phố Nante ở Pháp. Phạm Điền: Với quá trình làm việc như thế, hẳn chị đã bước vào lãnh vực văn học nghệ thuật rất sớm? Minh Ngọc: Tôi bắt đầu những trang viết trong những trang thiếu nhi như tờ Tuổi Ngọc, nhưng những truyện chính thức đăng trong tạp chí Văn đó là truyện Trái Khổ Qua vào năm 1970 thì phảị Lúc đó tôi đang học trung học Phạn Bội Châu, Phạn Thiết. Và sau đó cũng đăng những truyện như Trăng Viết, Cẩm Lệ ở báo Thời Tập, Phổ Thông. Cũng có nhiều truyện nay tôi cố lục kiếm để đăng lại để in thành tuyển tập nhưng nhiều truyện kiếm không rạ Tìm khắp thư viện trong nước cũng không tìm rạ Khi ra nước ngòai cũng cố gắng và hy vọng ở nước ngòai các anh còn giữ. Phạm Điền: Chị có cho hay sau 75 chị ngưng viết một thời gian, do hòan cảnh sinh họat? Minh Ngọc: Sau 75 tôi có thời đi bán thuốc lá lẻ rồi thi vào nhiều trường nhưng trượt hết. Có mỗi trường sân khấu ... lỡ đậu . Học đạo diễn, ra trường tôi vẫn tiếp tục đi bán vé xố. Sau đó trường cho đi dạy thì đi dạy . Đi dạy một thời gian thì trường....kêu viết một lá đơn để tự xin chuyển công tác. Thì tôi cũng viết, sau đó tôi đi lang thang một thời gian . Rồi ông thầy cũ tôi kêu về làm việc tại Nhà Cải Lương nhà hát Trần Hữu Trang . Hiện giờ tôi vẫn là biên chế của nhà hát Cải Lương Trần Hữu Trang đó. Tôi phụ trách đào tạọ Tôi vẫn tiếp tục cọng tác với một số sân khấụ Nói khác, vừa vẫn là đạo diễn, vừa đào tạo diển viên. Gần đây tôi chuyên trị các vai già 80 tuổi trở lên và cũng có tham gia đóng phim và nói chung thì cũng ...ai nhờ gì làm đó. Phạm Điền: Các thân hữu của chúng tôi cho biết đòan kịch của chị được nhiều người hâm mộ. Hiện sinh họat ra saỏ Minh Ngọc: Rất tiếc là tôi không có một đòan kịch cho riêng mình và vẫn hy vọng có một đòan kịch. Tôi chỉ biết là cái nghề này nó chọn tôi, vì tôi rớt hết chị đậu có một chỗ nên đành phải học và càng học thì càng thấy mình thích nó. Đúng ra thì nó cũng cứu mình nhiều chuyện. Nội cái chuyện tôi được đi nước ngòai rất nhiều . Coi như đã đi Âu Châu, Phi Châu, Úc Châụ Đây là lần đầu tiên tôi tới Mỹ thôị Phạm Điền: Đây là những chưyến được gửi đi công tác Minh Ngọc: Hòan tòan những chuyến đi đó đều do nước ngòai mời với tư cách là một đạo diễn bên sân khấu, một ngừoi đi đào tạo về sân khấụ Tôi chưa bao giờ được đi với tư cách là một nhà văn. Đó cũng là một trong những chuyện mà nghề này nó giúp tôị Khi năm 1980 tôi ra trường thì tụi tôi là một nhóm đạo diễn trẻ, ưa được dùng. Chúng tôi tự cứu mình bằng việc lập một Câu lạc Bộ Đạo Diễn . Chúng tôi đi dựng kịch cho các phường khóm , các nơi xa xôi, những chỗ rất xạ Chuyện tiền là chuyện rất là phụ, chủ yếu là làm được tác phẩm. Sau đó chúng tôi tụ tập làm một câu lạc bộ thể nghiệm để làm những vở thể nghiệm, nhưng mà số phận tinh thần của tụi tôi là khi một sân khấu đã vững rồi thì hoặc chúng tôi bị đi hoặc chúng tôi biết điều để đi tới một chỗ khác . Và cứ như thế là tôi cứ đi vòng vòng hết sân khấu này tới sân khấu kia. Phạm Điền: Hiện thời Sài Gòn có bao nhiêu sân khấu kịch? Minh Ngọc: Hiện thời Sài Gòn có 7 sân khấu thì tôi cũng đều cọng tác hết. Cũng có những điềụ..rất là khó nóị Tại vì, tôi thường nói giỡn là giới giang hồ gió tanh mưa máụ Không phải chỉ có chúng tôi khó khăn về công việc mà chúng tôi còn gặp khó khăn về phía đồng độị Nhiều khi khó khăn về phía đồng đội còn nguy hiểm hơn là cái khó khăn về phía nhà nước. Tại vì bạn bè cùng làm việc với nhau mà nhiều khi là phải tự tìm cách chia tay nhau, nhất là sân khấu kịch nó rất là nhạy cảm ở chỗ là nó phải có hai phe, phải có xung đột. Thành ra nhiều khi nó tác động ngược tới đời sống bên ngòaị Không được êm ả như hội họa, hay là bên âm nhạc là những cái không cần phải có những cái tương phản mặc dầu chúng tôi cũng biết là cái symphony nó cũng phải có những điệu nhạc contrast với nhau nó mới thành một tổng thể lớn. Nhưng mà bên sân khấu cái đó là cái tất yếu, luôn có đối kháng với nhau và chúng tôi phải tập làm quen với những cái đó và coi cái đó là một thách thức thú vị bổ ích cho ngành sân khấu nàỵ Phạm Điền: Chị hiện đang cộng tác tích cực nhất cho sân khấu nào ? Minh Ngọc: Trên cương vị sọan kịch , đạo diễn và diễn viên tôi cọng tác tích cực nhất cho sân khấu IDECAF, 28 Lê Thánh Tôn là một nơi mà may mắn thay vẫn được khán giả ưa chuộng thành ra vé của tôi bán trước một tuần và các bạn ở nước ngòai, các bạn cũ của chúng tôi trở về thú vị vẫn coi đó là một trong những cái đặc sản văn hóa của thành phố, ngay cả vừa rồi đó những ngừoi bạn ở trong vùng Đông Nam Á đi một vòng khảo sát để chọn một vở để đầu tư cho dự Đại Hội Phụ Nữ cho sân Khấu Châu Á-Thái Bình Dương ở Philippine tháng 3 sắp tới thì họ cũng khẳng định với tôi là Việt Nam là "cường quốc về sân khấu". Các nước khác chung quanh mạnh về múa , movement, âm nhạc ...thì cái đó Việt Nam mình hơi hơi yếu, được một cái bù lại, tôi không dám nói rộng luôn cả miền Bắc, tại vì cũng có những vấn đề tế nhị và phức tạp, nhưng riêng với thành phố Sài Gòn thì tôi cũng có thể tự tin về chuyện nàỵ Trước mắt tôi đã nhận được tài trợ của hội Rockefeller để tháng 3 này đưa đòan kịch gồm tòan phụ nữ sang Phị Họ yêu cầu tôi trong vở này tòan phụ nữ, từ tác giả, đạo diễn, design, âm nhạc và mọi thứ đưa nhóm đó đi Phi để diễn vở mang tên là Ngừoi Đàn Bà Thất Lạc. Phạm Điền: Những yếu tố nào đã đưa đến sự thành công của ngành kịch tại Việt Nam Minh Ngọc: Tôi cho rằng có nhiều yếu tố. Tôi có làm những buổi nói chuyện với sinh viên Mỹ, họ học về Đông Phương học . Trong một vài buổi nói chuyện về sân khấụ Tôi cũng chỉ xin nói theo sự nghiên cứu và hiểu biết cùa tôi thôi thì tôi thấy rõ là Việt Nam có cơ may khi được tiếp xúc nhiều luồng văn hóa và ngay cả vùng miền Bắc trước 75 tiếp xúc với sân khấu Liên Xô và Trung Quốc. Miền Nam được tiếp xúc với sân khấu Pháp và Mỹ, tòan là những nơi rất mạnh về sân khấu, có nhiều kịch bản haỵ Chúng tôi tìm cách chôn lọc lại và cái mà chúng tôi rất thú vị là trình độ của khán giả Sài Gòn rất cao và chúng tôi phải chạy theo trình độ cao đó của khán giả. Cho tới bây giờ có vẫn còn có một số bài báo vì thành kiến cho rằng trình độ khán giả miền Nam còn thấp những tôi không cho là như vậy, chúng tôi lại cho rằng vì những ngừoi đó, chúng tôi sáng tác. Thành ra chúng tôi có cái kiểu của chúng tôi là chúng tôi chia sẻ những vấn đề đang sống với chúng tôi và chúng tôi tìm rất nhiều , tìm ngôn ngữ nào để nói được những điều mình chia sẽ đó. Chúng tôi học tập từ những người đi trước chúng tôi chẳng hạn những ông Năm Châu, những ông Bảy Nhiêu, ông Trần Hữu Trang là ông đang làm gánh Cải Lương mà tôi đang làm bây giờ. Những ngừoi có Tây học , ngừoi ta đã lấy vốn từ những tác phẩm văn học nước ngòai, từ của Victor Hugo, của Shakespear kể cả Dostoiesky, Camus...những kịch bản của họ được chuyển thành những vở cải lương rất hay, bổ xung kiến thức của ngừoi bình dân Việt Nam rất là nhiềụ Thành ra chúng tôi cũng đi bằng con đường đó. Chúng tôi cũng kiếm những danh tác nước ngòai, tìm cách Việt Nam hóa và thậm chí bổ túc hơn như vừa rồi tôi có nhận tiền của Đức để thực hiện cái vở của Bertol Bretch, vở Người Hảo Tâm Thành Tứ Xuyên. Tôi đã đi hơn cái mức Việt Nam hóa đến mức Sài Gòn hóa và mặc dầu vở diễn được 10 xuất nhưng tôi vẫn rất cám ơn báo chí trong nước đánh giá caọ Cũng có một cái so sánh là trước đó vở đã được dựng bởi một đạo diễn nổi tiếng miền Bắc là tiến sĩ nổi tiếng từng làm Thứ Trưởng Văn Hóa Việt Nam đó là ông Đình Quan , nhưng tôi nghĩ có lẽ vì thầy Đình Quan trung thành quá nhiều với kịch bản nguyên thủỵ Thành ra tôi vẫn tin là cái sức thu hút của vở kịch miền Nam được miền Nam hóa, Sài Gòn hóa thì sức thu hút của nó đối với quần chúng có một sức hấp dẫn riêng. Xin cám ơn và kính chào chị Nguyễn Thị Minh Ngọc. Phần một cuộc mạn đàm kết thúc tại đây. oOo Thứ Bảy tuần trước, tạp chí Văn Học Nghệ Thuật đã gửi đến quý vị phần I giới thiệu Nhà Văn, Nhà Sọan Kịch Nguyễn Thị Minh Ngọc và hôm nay chúng tôi hân hạnh gửi đến quý vị phần II . Tạp chí Văn Học Nghệ Thuật trong cuộc mạn đàm với nhà văn kiêm kịch tác gia Nguyễn Thị Minh Ngọc đã đề cập đến việc chị sẽ đảm trách đưa đòan kịch từ Việt Nam sang Philippine trong chuyến đem chuông đi đánh xứ người vào tháng 3 năm 2003 ở Philippine, với kịch bản có tên là Người Đàn Bà Thất Lạc. Vụ này nằm trong khuôn khổ chương trình Đại Hội Phụ Nữ Á Châu- Thái Bình Dương. Tính cách độc đáo của lần trình diễn này là tất cả các vai trong vở kịch, kể cả trình bày sân khấu, hóa trang, các phần nhạc đệm cho vở kịch đều do các phụ nữ Việt Nam đảm trách. Nguyễn Thị Minh Ngọc viết văn trong thập niên 1970 khi còn là học sinh trường Phan Bội Châu ở Phan Thiết, nhưng sau tháng 4 năm 1975, chị ngưng viết văn một thời gian, buôn bán cà phê thuốc lá kiếm sống. Sau đó chị thi đậu vào trường kịch nghệ. Và kể từ đó chị theo đuổi ngành sân khấu kịch nóị Nguyễn Thị Minh Ngọc cho rằng Việt Nam có cơ may tiếp xúc với các nền văn hóa thế giới, nơi có nhiều kịch bản hay và nhờ thế việc xây dựng sân khấu kịch cũng mạnh và phong phú hơn các nước láng giềng. Trong câu chuyện tuần trước kịch tác gia Nguyễn Minh Ngọc cũng đã đề cập đến việc chị đã soạn được trước sau trên 50 vở kịch cho sân khấu miền Nam. Chị cho rằng một trong những thành công của sân khấu kịch tại miền Nam là những tác phẩm kịch quốc tế khi chuyền bản sang Việt Nam được Việt Nam hóa, Sài Gòn hóa tận cùng, bổ xung kiến thức của người bình dân Việt Nam rất nhiều và do đó cũng được nhiều ngừoi hâm mộ. Sau đây, là phần II của phần mạn đàm với nhà văn, nhà sọan kịch Nguyễn Thị Minh Ngọc. Hỏi: Cứ nghe chị mô tả các công việc chị đang làm, chúng tôi nghĩ rằng chị quả đã có một thời khóa biểu khá bận rộn chưa kể công sức bỏ ra cũng rất lớn. Điều này có đúng như thế không? Đáp: Vừa rồi tôi đọc được một câu rất hay ở Washington DC trong chỗ tưởng niệm Những Người Nam Hàn đó là "Freedom is not free" Không có sự tự do nào được hưởng free hết, tự do nào cũng có giá phải trả. Một trong cái giá tôi phải trả bây giờ là một đêm giờ ngủ của tôi ít lắm chỉ có một hai giờ mà tôi cho đó là việc làm ngu xuẩn vì nếu làm việc thông minh hơn thì phải có giờ giấc nghỉ ngơi đúng mức. Mình charge pin thêm cho mình thì mình mới có đủ sức làm được nhiều hơn. Giống chuyện cô gái điếm trong Người Hảo Tâm Thành Tứ Xuyên nói nếu không biết lắc đầu thì ngày tàn cũng dễ mau tớị Nó không đủ sức đi đường trường được. Điều đó cũng không có gì hay ho, đó là lời chê để cảnh giác mình biết cách từ chối, biết cách lắc đầu hơn . Hỏi: Theo chị thì lắc đầu hay gật đầu sẽ dễ hơn, hợp lý hơn? Đáp: Trở lại cái chuyện Người Hảo Tâm Thành Tứ Xuyên, tôi vẫn không cho người gật đầu là người tốt, người lắc đầu là người sai quấỵ Mà theo người trợ giúp cho tụi tôi là chị Thái Kim Lan thì nếu phối hợp được cả hai mẫu người thì hay lắm. Người gật đầu là bi còn người lắc đầu là trí và dũng . Tổng hợp cả bi, trí, dũng thời mới sống nổị Hỏi: Sân khấu chị trình diễn thường nằm ngay trong khu vực thành phố Sài Gòn hay chị còn có dịp trình diễn ở những nơi khác nữả Đáp: Hồi nãy tôi kể trên 50 vở kịch đã sọan đó là kể luôn những vở kịch ngắn. Tôi cũng có dịp đi làm cho những đơn vị có thể nói rất là vô danh . Làm cho họ trong cái mùa nào đó. Thỉnh thỏang tôi cũng được cái may mắn này là nhiều khi tôi cũng vào được những cái chỗ giam giữ phạm nhân để diễn cho mấy người đó coi và cùng sống với họ , viết với họ và cùng đạo diễn cho những người đó, nhiều khi có những người đi thăm thân nhân, làm một công việc và ở lại trong đó. Thành ra số lượng nhiều lắm, có những cái ghi lại được nhưng tới giờ này rất khó in ấn các vở kịch. Ở Việt Nam, kịch không bán được kiểu như thơ thôi, thành ra tôi chưa in lại được. Mà tôi cũng mong có một lúc nào đó rảnh để in lạị Hỏi: Các vở kịch chị sọan cho sân khấu có tính cách cá nhân hay có thêm ý kiến của những người khác như diễn viên chẳng hạn. Câu hỏi này được đặt ra vì chị vừa là nhà sọan kịch, đạo diễn và là diễn viên nữạ Đáp: Đặc điểm của kịch là có sự đóng góp của nhiều ngườị Nhiều vở tôi chỉ phác ý ra, rồi cùng sọan chung với anh em diễn viên. Với một nhóm này nó ra một bản khác, với một nhóm khác nó ra một bản khác nữạ Việc này rất khó khi đưa ra in ấn. Như những bản đầu tiên của anh Lưu Quang Vũ đó, cũng có những công trình đóng góp rất là caọ Chúng tôi cũng ở trong cái thế để có được các tác phẩm , nó diễn lâu mà khán giả yêu mến. Cũng có những đóng góp rất lớn của những diễn viên trong đó. Hỏi: Mục tiêu chị qua đây là để chuẩn bị cho vở kịch sắp diễn ở Philippine vào tháng bả Đáp: Thật ra thì tôi đi qua đây vì một chuyện khác, còn cái đó thì họ đã rót qua cho tôi khỏang 4,000 đôlạ Thiệt ra 4000 đôla cũng rất nhỏ để cho một tác phẩm như thế . Hỏi: Xin chi cho biết thêm chi tiết về nội dung vở kịch? Đáp: Cốt chuyến họ ra chủ đề cho tôi là những sáng tạo của phụ nữ góp phần vào việc thay đổi diện mạo thế giớịChủ đề thì to tát nhưng tôi chỉ làm một việc rất là đơn giản đó là cốt chuyện về một người chồng sáng dậy thì biến mất, mặc dầu hai vợ chồng đang sống trong đỉnh cao hạnh phúc . Ông chồng cũng chuyên nghiên cứu về phụ nữ. Ông giở lại cái tranh tứ bình cầm, kỳ, thi, họa và ông hỏi lại những cái người mà ông đã nghiên cứu như bà Huyền Trân, bà Hồ Xuân Hương, bà Dương Vân Nga và một cô gái hát rong và cuối cùng những cái trắc trở riêng của họ cũng không giúp gì được cho ông. Ông phải hỏi thăm nguời mẹ là bà Thiếu Phụ Nam Xương thì bà đó cũng nói lên cái bị kịch của bà là trong xã hội bà phải làm việc như một người đàn ông, và về nhà thì phải làm tròn tất cả mọi chuyện như một phụ nữ, đến khi ông chồng về không thông cảm thành ra bà phải bứt đị Nhưng cuối cùng vẫn là một cái chấm lửng vì ngừoi vợ không trở về. Hỏi: Hình thức kịch được xây dựng là kịch nói hay có pha trộn các hình thức sân khấu truyền thống khác nửạ Đáp: Cái dạng mà tôi muốn thể nghiệm về mặt hình thức là tôi pha trộn trong đó có cả hát bội, có cả cải lương, có cả kịch nói, nghĩa là tôi làm sao khai thác cái vốn truyền thống sân khấu cổ Việt Nam mà vẫn đưa được cái tính đương đại, hình thức mới để người bây giờ người ta dễ coị Tuy vẫn muốn giới thiệu thêm cái vốn quý của sân khấu Việt Nam về cải lương và hát bộị Hỏi: Nãy giờ câu chuyện được đề cập xoay khá nhiểu về lãnh vực kịch, xin chị cho biết thêm về lãnh vực văn chương. Chị là một nhà văn hiện sống trong nước, nhưng báo chí văn nghệ hải ngọai rất chú ý, đăng nhiều sáng tác của chị. Đáp: Thì cũng có may mắn. Ở đây có nhiều truyện tôi đã đăng trong nước. Ở ngòai nước thì một số bạn bè thấy cũng được thành ra đăng lại thì hiện giờ cũng có mấy tờ đăng như tờ Hợp Lưu, Văn và thỉnh thỏang hình như có tờ Diễn Đàn bên Pháp cũng có đăng Hỏi: Như chị đã tiết lộ, chị đã có dịp đi nhiều nơi trong nước và một số nước ngòaị Các chuyến đi đó ảnh hưởng nhiều ít thế nào đến lãnh vực sáng tác? Đáp: Tất cả những chuyến đi đều làm giàu cho tôi, bất kể nước nào, ngay cả (những chuyến đi) trong nước như đi lên một buôn thượng, đi ra một hải đảo cũng giúp thêm cho tôi trong việc sáng tác. Đa số những chuyến đi nước ngòai, thường những chuyến trước , phải mất hơn một tháng sau tôi mới ổn định tâm lý, để có thể tiếp tục định hướng những công việc sắp tới . Nhưng đặc biệt thì kỳ này tôi không thể ngưng lại được vì nếu tôi không làm kịp thì tôi phải đền 4000 do quỹ Rockefeller đã ra tiền rồị Nên về kỳ này tôi phải làm việc cật lực để tháng 3 đưa đòan kịch sang Philippine. Hỏi: Trong cuộc mạn đàm kỳ trước, chị có cho biết qua sinh họat viết lách. Tên Nguyễn Thị Minh Ngọc chỉ dùng trong các tác phẩm văn chương có phải là tên thật? Đáp: Trước năm 1975, tôi viết và ký tên Nguyện Thị Ngọc Minh. Sau 75 thì tôi phải ngưng một thời gian không viết lại được. Trước khi lấy lại tên Nguyễn Thị Minh Ngọc , tôi cũng có ký một số tên ví dụ như Trần Anh Thức và một số tên khác . Rất nhiều tên nhưng mà sau cùng thì tôi thấy tôi lấy tên Nguyễn Thị Minh Ngọc, trong khai sanh như thế tôi cứ ghi lại như thế cho nó nhanh Hỏi: Chị dự trù xuất bản các tác phẩm nào trong năm mới 2003? Đáp: Năm ngóai tôi mới vừa in xong cuốn Đồng Sàng , truyện ngắn và tôi đang chuẩn bị cho tập truyện dài là Tôi Chối Từ Tôi, nhưng mà phải dứt hết chuyện sân khấu rồi mới tập trung chuẩn bị cho cuốn này tử tế được. Cũng như trước kia tôi có cuốn Người Đàn Bà Bị Chồng Bỏ nhưng mà tôi cũng chưa làm xong vì vướng bên sân khấu như con mọn, mặc dầu tôi cũng đang độc thân. Nhưng đó cũng là cái giá phải trả. Cám ơn chị Nguyễn Thị Minh Ngọc đã đến với khán giả đài Á Châu Tự Do trong phần mạn đàm văn học nghệ thuật kỳ nàỵ Cầu chúc chị và gia đình năm mới 2003 an khang và mọi sự như ý.
Back to top

User Profile View All Posts by User View Thanks

Phượng Các		#2 Posted : Saturday, November 13, 2004 7:54:46 AM(UTC)
Rank: Advanced Member Groups: Administrators Joined: 6/24/2012(UTC) Posts: 18,432 Points: 19,233 Location: Golden State, USA Was thanked: 646 time(s) in 606 post(s)		Nghệ sĩ Minh Ngọc đến Phillippines với "Người đàn bà thất lạc"5/3/ 2003http://www.vnn.vn/443/2003/3/4938/ Tối nay (5/3), lần đầu tiên một vở kịch tổng hợp các thể loại của sân khấu truyền thống Việt Nam sẽ ra mắt tại Phillipines, vở kịch có tên "Người đàn bà thất lạc". Người dẫn đầu chuyến đi này là nghệ sĩ Minh Ngọc, người tiên phong trong việc đưa sân khấu giáo dục vào học đường.Nghệ sĩ Ngọc Minh tâm sự với báo chí trước khi lên đường: "Chương trình này được xem như là một hội nghị, vừa là một vừa là cuộc LH sân khấu cho phụ nữ trong các ngành tại Châu Á - Thái Bình Dương. Có 22 nước châu Á và 2 nước châu Âu tham gia. Đoàn Việt Nam gồm có 8 người, tôi, Quốc Thảo, Cát Phượng, Ngọc Nga (nghệ sĩ hát bội), Hữu Quốc, Mỹ Hằng, Huỳnh Mai (cải lương), Hải Phượng (đàn tranh)". - "Người đàn bà thất lạc" có phải là một thể nghiệm mới của chị? - Tôi sáng tác bằng những gì được học, được trải nghiệm trong cuộc đời này. "Người đàn bà thất lạc" là một tác phẩm bám sát theo chủ đề mà cuộc liên hoan này đưa ra: "Người phụ nữ không còn là cái bóng của người đàn ông". Và tôi cảm thấy mình rất hứng thú với kịch bản này. - Nghe nói kịch bản ''bị'' duyệt rất kỹ và chỉ nhận được giấy phép trước khi lên đường có 12 giờ? - Tôi gặp khó khăn rất nhiều từ cấp thủ tục đi, duyệt kịch bản và ngay khi vở kịch được hoàn thành. Đó cũng là điều dễ hiểu vì đây là một vở diễn mang bộ mặt sân khấu và con người Việt Nam. - Một vở diễn với nhiều thể loại trên sân khấu, nhiều nhân vật xưa và nay đan xen, có những diễn viên chưa ''hợp tác'' với nhau bao giờ. Liệu có quá nhiêu khê? - Nội dung vở diễn xoay quanh nhân vật người chồng (Hữu Quốc - xưa và Quốc Thảo - nay) có vợ (Hải Phượng) bị thất lạc. Ông đi tìm vợ và trên đường đi tìm ông đã gặp Kiều Nguyệt Nga (Mỹ Hằng), Hồ Xuân Hương (Cát Phượng), Hồ Nguyệt Cô (Ngọc Nga), Trưng Trắc (Huỳnh Mai), Thiếu Phụ Nam Xương ( Minh Ngọc)... Tuy nhiều nhân vật nhưng các nghệ sĩ đảm đương mỗi lớp đoạn diễn của mình.Đây là kịch bản tôi đã gửi Ban tổ chức duyệt từ năm ngoái và tôi cũng đã nhờ bạn bè đồng nghiệp góp ý. Vì số người đi có hạn nên mỗi nghệ sĩ phải đảm nhiệm nhiều vai. Tôi hy vọng trong liên hoan này, chúng tôi sẽ ''làm được một cái gì đó". Khi trở về, vở diễn sẽ ra mắt khán giả Việt Nam. (Theo Thể Thao Ngày Nay)
Back to top

User Profile View All Posts by User View Thanks

Phượng Các		#3 Posted : Saturday, November 13, 2004 7:58:21 AM(UTC)
Rank: Advanced Member Groups: Administrators Joined: 6/24/2012(UTC) Posts: 18,432 Points: 19,233 Location: Golden State, USA Was thanked: 646 time(s) in 606 post(s)		Đạo diễn Nguyễn Thị Minh Ngọc: "Dòng sông từ nhiều phía" - Hướng quá khứ tới tương lai Thứ bảy, 14/8/2004 Đạo diễn, diễn viên sân khấu, nhà văn Nguyễn Thị Minh Ngọc đã giới thiệu tác phẩm sân khấu của mình tại 13 nước trên thế giới, vượt qua nhiều thách thức và gặt hái thành công. Chúng tôi có cuộc trao đổi với chị sau khóa học về sân khấu diễn đàn vừa kết thúc tại Hà Nội, sau chuyến chị đi Mỹ về. -Thưa chị, được biết chị và diễn viên Quốc Thảo đã diễn thành công ở Chicago (Mỹ) với vở kịch mang một thông điệp đặc biệt, chị có thể cho biết một ít thông tin. - Nhận lời mời của tổ chức Art Synergy, phối hợp bởi các tổ chức: Univ of Illinoise in Chicago (viết tắt UIC), Northwestern Univ, Vietnamese Museum (với các cựu chiến binh Mỹ ở Việt Nam), Columbia College, tôi đã cùng Quốc Thảo diễn vở "Dòng sông của nhiều phía" (River of many sides) tại tổ chức UIC. Hoạt động này thuộc dự án "Dòng sông và những cây cầu" là dự án nối từ "quá khứ" hướng tới lịch sử Việt - Mỹ 50 năm sau, là cầu văn hóa cho các thế hệ sinh viên hai nước. Dự kiến, vở sẽ diễn ở Việt Nam năm 2005.Từ Mỹ về, tôi đưa 7 học trò ra Hà Nội học lớp sân khấu diễn đàn do vợ chồng nghệ sĩ Leng và Tinou (chồng Thụy Điển, vợ Pháp) hướng dẫn. Thuộc IOGT Thụy Điển, Leng và Tinou đã sang Việt Nam nhiều lần dạy nghề sân khấu diễn đàn (cách mà IOGT giải quyết tệ nạn, vấn đề xã hội) ở Nha Trang, Hà Nội. Lớp được sự hỗ trợ đắc lực của nhà báo Phan Thanh Hảo - Phó Chủ tịch IOGT Việt Nam. -Sau đó, chị tiếp tục dự án gì? - Tháng 10, bắt đầu dự án "Chúng ta đối diện với chính mình", nhưng bây giờ đã bắt đầu khẩn trương chuẩn bị. Tôi có 3 vở cho Sân khấu IDECAF: "Hãy khóc đi em" (ra mắt tháng 8, đạo diễn Ái Như), "Trái tim nhảy múa" (về trẻ em đường phố, đạo diễn Vũ Minh), "Người vợ còn trinh" là hài kịch về những người làm đám cưới giả để định cư ở Mỹ. Vở "Chữ lửa" tôi bàn với tác giả Nguyễn Khắc Phục đổi tên thành "Tháng 9 may ra..." vì nó long đong 1 năm nay, may ra tháng 9 dựng được. Cuối năm nay, nhà văn Kimo Williams từ Mỹ tới thành phố Sài gòn làm việc với Nguyễn Văn Nam (họ đã hợp tác vở "Chuyện của Nam" về những người lính Mỹ ở Việt Nam, diễn tại Sài Gòn) viết cốt truyện cho 1 vở opera. Tôi sẽ viết cùng Kimo, Nhà hát Giao hưởng vũ kịch TPSG diễn vở này. Hiện tôi đang bận với công việc tổng đạo diễn lễ trao giải cho báo Chip cho các "Hiệp sĩ có công với mạng điện tử Việt Nam", VTV3 truyền hình trực tiếp, tôi phải "sân khấu hóa" những công trình của các "hiệp sĩ" và làm tươi vui cuộc trao giải Peter Pan (1 nhân vật "không chịu già" trong truyện) cho các độc giả góp phần làm báo Chip. - Sau "Đồng sàng" (Nhà xuất bản Trẻ, 2002), 2 năm sau chị lại có tập truyện "Chờ duyên" dày 300 trang in. Tên sách như thể "điềm chỉ" vào số phận tác giả? - Tôi là nhà văn nên không bao giờ xao lãng chuyện viết. Hiện tôi đang viết tiểu thuyết "Tôi chối từ tôi", về đứa bé có "nhiều cha mẹ", bị xô đẩy trong cuộc đời. "Chờ duyên" là tập truyện có in những truyện ngắn đầu đời hồi tôi 16 tuổi (đã in tạp chí Văn, Tuổi ngọc) - còn là sự chờ đợi hợp duyên từ lâu của tôi... Đầu năm tới sẽ có niềm vui lớn, không phải chờ lâu.Xin chia vui cùng chị. Cám ơn cuộc trao đổi hôm nay. VI THÙY LINH (Thực hiện)
Back to top

User Profile View All Posts by User View Thanks

Phượng Các		#4 Posted : Saturday, November 13, 2004 8:00:23 AM(UTC)
Rank: Advanced Member Groups: Administrators Joined: 6/24/2012(UTC) Posts: 18,432 Points: 19,233 Location: Golden State, USA Was thanked: 646 time(s) in 606 post(s)		Khói hương KỊCH Nguyễn Thị Minh Ngọc Nhân vật: Pho tượng. Pho tượng áo quan rực rở, đường như được thay mỗi ngàỵ Tượng ngồi trên bệ… Khói nhang nghi ngút. Một vòng nhang lớn trên đầu tượng. Vài chậu thủy tinh đựng nước trong. Chiếc gối vuông như một cái hộp. Chiếc ná gỗ. Rất nhiều giấy tiền vàng bạc được xếp thành thiếp hoặc xếp thành hình những thỏi vàng. Hai cây hoàng lạp… Chiếc trống và dùi bên phải tươ.ng. Khi khói hương đã loãng bớt, pho tượng đang uy nghi bất động bỗng bất ngờ chuyển đô.ng. Việc đầu tiên của tượng là chụp cặp dùi gỏ dồn dập vào mặt trống nhưng không ai nghe được một tiếng kêu nào dù trống không bị thủng. Pho tượng có vẻ chán nản buông dùi trở lại tư thế uy nghi, rồi cất tiếng trầm trầm mỏi mệt. Pho tượng: Các người không thấy mỏi mệt saỏ Hỡi các người đang chen chúc ngoài kia chờ đến lượt bước vào ngôi đền này vái lạy cầu khẩn tả. Phần ta, ta đuối lắm. Cứ tưởng chết được một lần là nhẹ nơ.. Chẳng ngờ nhang khói của các người lại chất nợ lên tạ Bình sanh ta ghét nơ.. Ta ghét trả cũng như vaỵ Khổ thay, số người đến van ta độ trì nhiều nhất lại là bọn đến mượn tiền, cầu lộc, cầu tài. Các người đến đây, chất đầy những mâm hoa trái cùng giấy bạc, giấy vàng đốt cháy thành tro rồi hỏi mượn tiền ta. (Cầm từng thếp giấy và thỏi vàng châm lửa nến đốt rồi thả bụi đen vào chậu nước). Cái trò này không vui một chút nào hết. Những đồng tiền cứ phải trôi nổi từ người này sang người khác. Các người được, mất, mất, được… rồi mấy người cười, khóc, khóc, cười… Người mất thì cứ lôi ta ra oán hờn, nguyền rủa… Người được thì lại quà cáp đến đây, lập lại cái trò um khói đền ta. Không ai sáng suốt thấy được rằng ta có động thủ gì đâụ Làm sao ta nghe được hết, sức đâu ta giúp cho các người thỏa mãn trăm bề. Để mớ tiền vàng vun cao hơn trong tủ nhà này ta phải giựt lại nhúm bạc trên tay kẻ khác. Coi nè… (Giựt một mớ giấy vàng, tiếng khóc nổ lên… Rãi số giấy đó ở một số nơi, rãi tới đâu tiếng cười râm ran tới đó. Bất chợt ngưng lại, thở dài) Sức lực ta để phung phí vào những chuyện này saỏ. Ừ, thỉnh thoảng ta cũng có nhúng tay vào chuyện riêng của các người chút đỉnh… Nhưng tất cả chỉ bởi vì ngó các người sống chán quá, ta bày trò ra cho khuây khỏa cõi nhân gian. (Ngáp dài, có vẻ buồn ngủ, rồi tìm cách chống chọi cơn buồn ngủ bằng cách chơi lần thứ hai trò giựt chỗ này, rãi chỗ kia với những đồng xụ Tiếng cười và khóc vang lên tương tợ nhưng với tốc độ nhanh hơn và cũng bị nhưng đột ngột). Cái nhịp điệu vừa rồi là của ai vậỷ Ta lôi kéo các người hay các người lôi kéo tạ Nhưng mà thôi, tốc độ nào thì ta cũng cần một chút nghỉ ngơị Dù là đất, gỗ, thịt, xương hay mớ nhang khói này tạo nên ảnh ảo của ta thì hành tinh chứa ta vẫn là trái đất. Điều đó có nghĩa mặt trời vẫn còn mọc hướng Đông và lặn hướng Tây, chưa đảo ngược được đâụ Ta chẳng hơi đâu chạy hụt hơi theo níu cánh mặt trời để làm loài không bao giờ ngủ. Hết giờ chơi rồi. Đừng ai quấy rầy ta nữa nhé. (Ngồi xoay lưng lại, tự hát ru mình) Ầu ơ… Gió mùa thu, ta ru ta ngủ Năm canh chày, thức đủ vừa năm. Hãy nín, nín đi ta Hãy ngủ, ngủ đi tạ Hỡi người là người ơi.. Ta nghĩ đến người… (Hắt hơi ngưng lại vì khói lại xông lên, pho tượng quay mặt lại bực bội với những cây nhang đang cháy lam nham lỡ nhỡ). Bao giờ cũng vậỵ Bọn cần tiền thì có giờ có giấc còn những người cầu duyên thì bất kể ngày đêm. Họ là những người ăn cắp giấc ngủ của tạ Ta không thể nào yên giấc được với tiếng khóc nỉ non của các cô nhi quả phu.. (Lắng tai). Nghe đó, cứ rỉ rả như thế này suốt năm canh như dế than, mèo gàọ Mà có đáng gì đâủ Đàn ông họ như vậy cả. Chẳng thay đổi được gì đâu!. (Hát một bài hát như nói) Tôi biểu tôi mãi mà tôi không nghe, không nghe Cứ thích la cà để rồi về nhà thương nhớ. Quyến luyến bạn bè, để rồi chợt thương người nhà. Trời sinh tôi ra, tôi ra như thế. Thương tôi, yêu tôi xin sống say mệ Không thương, không yêu, xin giết tôi đi... Họ đã nói xoạt vào mình như vậỵ Thì thôi!. Còn không thôi thì đừng có khấn cầu ta. Ta… A! Ha! Kẻ sốt đời chưa được nếm mùi thế nào là yêu, thề nào là thất tình lại cứ bị chúng sinh tới ngờ gỡ với thù lao cũng lại là hương hoa, xịt vào thêm ít nhiều nước mắt. (Cầm từng cây nhang, hỏi) Tình yêu, mùi vị nó như thế nàỏ. Hỡi người thiếu phụ Nam Xương cắm đầu xuống giếng. Hỡi người vợ đợi chồng đến độ hóa đá cả mẹ lẫn con. Hỡi những cô gái cậu trai miệt vườn Nam Bộ Việt Nam nốc cạn những chai thuốc rầy như được uống một loại tửu tình thiêng liêng trước khi về cõi chết. Hỡi bà lão tuổi vượt số một trăm đốt thuốc nhai trầu héo gan nhớ nhung người chồng vừa chui vào dành đất vối dế, giun. Hỡi cậu thiếu niên xuống trọn mớ tóc, chặt đốt ngón tay để xóa đi lời thề đã bị bội ước… Các người nghĩ sao khi ta khẩn cầu lại các người chỉ cho ta với thế nào là yêu, thế nào là nát tim, thế nào là đứt từng đoạn ruột. Ta chỉ biết vĩnh viễn không bao giờ ta cắm đầu xuống giếng, không bao giờ ta để định mệnh hóa đá thân ta, không bao giờ ta để chạm môi thứ độc dược bào xé ruột gan. Đam mê lớn nhất cuộc đời ta chỉ có một thôi và đã bị lấy đị Đó là ĐƯỢC SỐNG! Và bây giờ, về với cõi này, lắm khi ta cứ băn khoăn tự hỏi có thiếu sót lớn lao cho cuộc đời ta không khi ta chưa nắm được vị YÊU!. Có ai không? Có ai ngồi đâu đó cho ta cầu khẩn không? Những người đi trước, đi sau hoặc đi cùng với tả Kẻ thù ta, bằng hữu ta hay đám con nuôi của ta… Các người hạnh phúc hơn ta biết bao khi các người đã được biết thế nào là yêu và khổ. Thôi nha! Vết thương ta đã thành sẹọ Có lòng thành đến với ta xin đừng khơi lại bao giờ. Pho tượng nhúng tất cả cọng nhang vào trong những chậu nước để chúng cháy xèo, tắt ngấm… Rồi những ngọn nến cũng được thổi tắt để bóng tối tràn ngập khắp nơị Trong sự im lặng đó, có tiếng chân rầm rập, mà cũng là tiếng tay tự vỗ lên thân tươ.ng. Qua tiếng vỗ ấy người ta có thể hiểu ra pho tượng được cấu tạo bằng gì… Những tiếng chân và tiếng vỗ tay vào tượng lớn dần… Pho tượng chống chỏi tiếng động đó bằng tiếng hát. Pho tượng tung ra những giai điệu loạn xạ trộn lộn từ tình ca chuyển sang hành khúc, từ nhạc rên rỉ đến thánh ca, các điệu buồn phương Nam, điệu vui phương Bắc, tiếng hò Huế vọng lại xa xạ Tiếng hét bất ngờ cất lên. Im lặng dàị (Ngọn nến dộc nhất được đốt lên. Pho tượng đã đội tóc dài vào để diễn lớp “Hồ Nguyệt Cô hóa cáo”. Rồi tượng lột tóc ra để diễn lớp “Khương Linh Tá cầm đầu dẫn bạn qua truông”. Dứt hai lớp diễn, pho tượng nằm vật ra). Pho tượng:Ta không diễn cho những người cầu duyên tình. Ta diễn cho bọn ngươi đó, hỡi những người đến cầu xin danh vọng và quyền lực nơi ta\|. Trăm năm quyền lực gì đâu, Chẳng qua một nắm cỏ khâu xanh rì. Chuyện này thì ta rành. Dù khi ta chết, giấc ngủ ta không yên. Xiềng khua lách cách trên mã tạ Tiếng kèn loa đệm cho án tử đời tạ Non chục án chém, năm ba án treo, lăng trì, tam ban triều điển một ngôi mộ đất. (Chợt nhổm dậy, bày bàn cờ tướng ra chơi một mình cho cả hai phe rồi cười lồng lộng) Này cậu vua non, đừng quên, khi tạo ranhiều hài kịch quanh cưng, đó là điềm báo cho một nguy cơ hoàng hôn đổ nát, tắt ánh mặt trờị Má trách chi cậu, ngay ta đây thôi, vẫn nhớ nhung không nguôi các trò chơi này, đã luôn dùng bàn tay mặt để xóa đi những việc làm của bàn tay tráị (Dẹp những quân cờ sang một bên, úp chiếc gối vuông lên bàn cờ, xốc mấy cái như chơi bầu cua cá cọp… Đặt xuống và hô). Lấy cái tay! Đặt vô đi… Bầu, cua, cá, nai hay tôm, gà… Để coi hôm nay chúng ta đãi nhau món gì?. Súp mắt kẻ thù nấu với măng cuả. Hay lá gan bọn yếm thế xào thơm chua, ngọt?. Tim phạm nhân tiềm thuốc Bắc?. Hay xương, phổi bạn bè làm mắm vạn niên?.. (Xốc một lần nữa). Lấy cái tay! Đặt vô đi coi nè. Khui!. (Mở, xổ ra trên bàn cờ là những găng tay đen kịt và lưỡi tím). Pho tượng (Lắc đầu) Ta biết trước sau gì cũng có ngày nàỵ Bằng bàn tay trơn, cái lưỡi dẻo các ngươi đã làm nên tất cả… Với loại tay này, các ngươi sẵn sàng lột truồng mình ra để nổi tiếng. Còn lưỡi này, cùng với tay kia, các người sẵn sáng thọc sâu vào rác rưỡi lẩn mật hoạ Các người đã tím xanh trong giá rét. Những lưỡi cùng tay, các ngươi tự vắt kiệt mồ hôi mình để rồi sau đó ướp tay cùng lưỡi vào được xạ hương,. Các ngươi lại mù lòa vục khoáy chúng vào não tim những người đang hoài thaỉ. Như cậu nhỏ đang khoát hờ mảng long bào kia, các người lại tái diễn những trò ngô nghê ngọng nghịu “ấy ái uông”, gióng lên hồi chuông báo tử một cường quyền lung lay chảy truồi nền cát dưới đáy những đền đài miếu mạo lộng lẫy nguy ngạ Một trong những trò hề đó là cảnh tượng các người đang quỳ lại bái phục tạ Các người có tin gì ta đâụ Các người chỉ lỡ đánh mất niềm tin nơi chính các ngươị Mà sao ta lại mất thì giờ vì các người, có cần thiết phải nóilên những điều vừa nói không?. Ta chỉ muốn nhắc các ngươi hình dung ra một điều thôị Nhắm mắt lại đị Mở hết sức, con mắt trong đầu ra, sẽ thấỵ (Nhắm mắt lại). Máu đang chảy khắp mọi nơị Có máu trong vàng của những người giàụ Có máu trong đất của các người, những lãnh chúa mớị Và loại máu này, khi đã nhuộm tay, vô cùng khó khăn khi tẩy rửa… Thử coị (Vắt những chiếc găng đen, những dòng nước đỏ bầm như máu hay rượu vang chảy xuống những chậu nước sạch cuối cùng để rửa tay, sắc nước chuyển hồng. Tượng mở mắt, cầm chậu nước cuối định đổ hắt vào một chỗ, chợt nhận ra những cuốn sách được bày đúng ngay đó với những cọng nhang cắm lên nên ngưng lại, đặt chậu nước sang một bên, chụp lấy sách, mở ra, đọc vài trang rồi gục đầu xuống khóc rấm rứt tức ta tức tưởi). Pho tượng:Xin lỗi! (Chùi nước mắt, ráng cười) Ta không ngăn được nước mắt. Tao lại mũi lòng như một mụ đàn bà yếu đuối, chỉ biết tựa vào nước mắt mà thôị Này những bậc cuồng chữ, những trí giả trí thật của bao đời, xem bức tranh các vị phác họa vể ta, ta chỉ có một nỗi lòng muốn tung lên trời ba tiếng khóc. (Nhỏ nhẹ tâm sự) Sao vậy, sao lại bệnh nặng đến như vậỷ Dĩ nhiên, ba tiếng khóc ấy không phải để dành riêng cho các vị và ta, mà là cho những người không phải chúng ta đang và sẽ phải sống quanh tạ Phần cho các vị thì ta đã có dành thưởng cho ba tiếng cười câm. (Lại đánh lên ba hồi trống câm). Thật sự, các vị bệnh đến mức này thì ta đành phải đầu hàng… Bởi bọn mê tiền cũng có lúc trắng tay, mộng tỉnh. Bọn say tình, rồi sẽ đến ngày cắt cơn túy lúy dứt mệ Bọn đam mê quyền lực và danh vọng phù hoa cũng có lúc sẽ ý thức mình đã lỡ tay phung phí đời cho những trò cỏ bóng. Nhưng còn các vị, đến bao giờ các vị mới chịu đổi một phần nào đó trong não bô.. Chuyện này đúng ra thì cũng thường thôi, máy móc trục trặc phải ngưng ngay, định bệnh rồi thay những linh kiện không còn bình thường hoạt động… Phải nói sao cho các ông hiểu về cái thời chúng ta đã sống… Có những thời đại lớn dung chứa khá nhiều kiếp người trong đó. Nhưng cũng có những kiếp người như ta, dung chứa biết bao thời đại trong mình. Ta là A, khi ta hừng hừng khí thế truy sát những người dán lên người chữ X. Ta là B, khi ta chấn chỉnh kỷ cương luật pháp, mở rộng giao thương, xây dựng những con người nhận hậu mà hào sảng cống hiến cho thành Ỵ Ta là C, khi mỗi khuya choàng dậy ta đau nỗi lẽ bóng đoạn trờng dù họ đã đẩy sang cho ta những cung nữ sầu muộn Z để làm người bầu bạn sớm hôm. A, B, C nào phải là ta, mà cũng chính thị là ta đó. Bởi vì nếu họ không là ta thì họ đã là aỉ. (Đập vỡ một chậu thủy tinh không). Ta như vậy đó, những mảnh vỡ gán ép vào nhaụ Hơn ai hết, các vị hiểu ta bất toàn từ lúc mới sinh rạ Chính ta đập ta nát tan từng mảnh vụn khi ta sớm ý thức được điều nàỵ Suốt đời mình, gần như ta chỉ làm một công việc là ngồi ghép lại những mẫu đời vỡ vụn của mình. Hay của đám thân hữu, con nuôị Phải, từ Thìn, Tuất, Sửu, Mùi Đến Giáp, Ất, Bính, Đinh đều là những mảnh vỡ ng ra ghép lạị Chúng ta không khéo tay cho lắm nên đã có những cuộc binh biến, chiến chinh long trời lỡ đất, cuốn chúng sinh vào một nạn máu xương trộn đất, đạn thần công, và cả tầm vông… Nhưng giờ phút này đây, Sau cuộc tẩy rửa trắng, ta thật sự đã quên không biết ta cầm quân truy sát những người dán lên họ chữ X hay chính X cầm quân tàn sát những người dán lên họ chữ Ạ Không biết thành Y phải dựng bia nhớ ơn ta hay nguyền rủa, quật mồ ta mới là phải đạo ? Ta còn lẫn lộn không nhớ mình là vợ của người hoạn quan tên Z hay Z chính là cung nữ, vợ tạ Bước đi của ta bây giờ nhẹ nhỏm biết bao nhiêụ Vì quên, có nghĩa là ta đã tha thứ, đồng thời đã được thứ thạ Các ông có hiểu thế nào là sự tha thứ hay không?. Ta chỉ biết khi ta được tha thứ cũng có nghĩa là ta cũng đã tha thứ các ông. (Xé từng trang sách, vo tròn làm đạn giấy rồi dùng ná gỗ bắn… Được vài viên chợt ngưng lại). Có ai nghe thấy gì không?. (Đi tìm, xoay lưng lại, tiếng khóc trẻ sơ sinh vang lên, từ nhỏ đến lớn dần) Pho tượng (Buông ná, đi kiếm) Đêm nào cũng vậy, tới giờ này thì ta nghe. (Áp tay vào những bức vách để nghe ngóng). Có ai chôn mèo sống vào những bức tường này không?. (Tiếng khóc to hơn. Pho tượng ngửa tai lên trời rồi áp xuống đất, nghe). Mong rằng đây là một tiếng khóc có thật chớ không phải là đứa trẻ thơ trong ta cất tiếng chất vấn ta. (Ngồi xuống, gục đầu vào hai đầu gốị Tiếng khóc to hơn, tượng ngẩng lên, nhìn khắp nơi, chạy ra ngoài, khựng lại). Ôi, một đứa bé mới xinh xắn làm sao!. Ai, ai đã đặt nó trước phần đất đền đài, miếu mộ của tả Các người đã hắt vào đây vị tanh của bạc, bụi lầm của cõi tình cùng bao nhiêu thứ nhớp nhúa khác chưa đủ sao, còn ném cả vào đây, trẻ sơ sinh vô tộị (Tiếng oe oe như muốn trò chuyện). Nín đi con! (Oe oe mạnh hơn) Con khát sữa phải không? Ta làm gì có sữa! Con lạnh tím rồi kìa, tiền đâu ta mua tả cho con? (Tiếng oe oe như lời đòi hỏi) Chưa gì con còn đòi phải được học. Xưa, ta ghét nhất chuyện nhét chữ vào đầụ Ta là một võ quan, lấy đâu ra chữ cho con? (Oe một tiếng ngắn) Con còn cần gì nữa, kể ra hết đi! (Oe dài, kể lể) Được, ta hứa, ta sẽ lo được hết... Phần con chỉ cần suy nghĩ kỷ trước khi đồng ý vào đây với ta như một bạn đồng hành. Tự hỏi đi, con có chấp nhận cuộc đời này với mọi đớn đau trộn nhòa trong hạnh phúc hay không? (Tiếng khóc êm dịu hơn. Tượng lột áo quan ra gói đứa bé cùng tiếng khóc vàọ Người ta được thấy bên trong tượng là một chiếc áo tả tơi với dây thừng trên cổ và dao xắn ngang dọc trên lưng). Con thấy đó, cạnh đòn thù của phe đối nghịch, còn ngang dọc trên ta những vết chém xã của bạn bè. Nghĩ thật kỷ đi, lần chót! (Oe khẻ rồi dứt hẳn. Tượng thở dài) Biết làm sao bậy giờ, đành vậy! Con cũng giống hệt như tạ (Chất những nén vàng, thiếp giấy còn sót lại, những chiếc găng đã khô máu, những cuốn sách tả tơi trên bệ ngồi của mình) Cám ơn con đã đến. Trước khi có con, ta là pho tượng bất hạnh, hơn cả bọn gái không chồng mà chửa, hơn cả mấy nàng đợi chồng đến đá hóa cả con thơ vì con có thành đá vẫn là con. Nhưng bây giờ ta là người hạnh phúc nhất cõi nhân gian. (Thắp nhang lạy xá những vật kia). Ta như cây cổi, tưởng sẽ vĩnh viễn chẳng bao giờ nẩy chồi nứt nụ ra hoa, bỗng dưng lộc nẩỵ (Tiếng oe oe. Tượng vạch vú cho con bú. Vẫn oe oe, tượng lấy thỏi vàng giấy đổi về bình sữa, cho bé bú) Hãy khóc đi con ơi, nếu điều đó làm con thích. (Nó đã ngủ. Tượng cột nó trước ngực). bây giờ thì mặc kệ khói nhang, các ngươi muốn đốt sạch ngôi đền này cũng được, nhưng hãy giữ im lặng nhé, nó đang ngủ, đang cười và nó sẽ lớn lên trong giấc ngủ cho coị (Bước lên bệ ngồi uy nghi như cũ. Đằng sau những giấy vàng, sách, găng tay, với đứa bé cột trước ngực, trong chiếc áo tả tơi, lòng thòng những sợi đây thừng và dao cắm ngập sau lưng. Khói hương lại bay đến, mịt mù...) Nguyễn Thị Minh Ngọc
Back to top

User Profile View All Posts by User View Thanks

Phượng Các		#5 Posted : Saturday, November 13, 2004 8:03:57 AM(UTC)
Rank: Advanced Member Groups: Administrators Joined: 6/24/2012(UTC) Posts: 18,432 Points: 19,233 Location: Golden State, USA Was thanked: 646 time(s) in 606 post(s)		Cạn Duyên Nguyễn Thị Minh Ngọc Chưa tới ngày giỗ đầu của cha tôi mà bốn chị em tôi đều có bốn người đàn ông chân thành muốn tiến tới hôn nhân... Chẳng ai mai, ai mối mà tự nhiên thành... Ai cũng nghi là do vong linh cha tôi phù hộ... Qua giọng điệu trao đổi, tôi có cảm giác là họ nội thoáng một chút gì không vui lắm. Dĩ nhiên, nếu do chính tay họ se được bốn mối duyên lành này thì họ sẽ thích hơn nhiều. Cứ như là trúng số, một người bạn cũ của chị Sáu ở Na Uy viết thư giới thiệu anh Lễ đến nhà tôi để nhờ chị tôi đưa đi tham quan một số cảnh đẹp của thành phố... Vẫn xe đạp cọc cạch như tự bao giờ, chị Sáu mượn thêm một chiếc xe đạp nữa của thằng Cu Nhí trong xóm để hai anh chị dong chơi qua các phố phường. Khi đã hơi thân, anh Lễ ngỏ ý nhờ chị Sáu tôi kiếm vợ giúp... Chị Sáu đưa anh đi gặp một số các cô gái trẻ trung hơn, bạo dạn hơn, xinh xắn hơn nhưng không ngờ cái vẻ ni cô của chị Sáu lại thu hút anh. Trước khi về nước, anh xin phép được tặng chị một chiếc xe Dream nhưng chị cương quyết từ chối. Chị vốn sợ tốc độ. Anh đề nghị làm lễ đính hôn và hẹn lượt qua sau làm đám cưới, chị cũng không cần. Chị muốn mai mốt cưới hỏi luôn một lượt. Lý do hết sức đơn giản là để bảo vệ tuổi thọ cho má tôi, rút kinh nghiệm từ cái chết của cha tôi sau lượt bốn chàng rể không thành. Cũng với lý do đó, chị Năm nói với anh Khiết, út Mười nói với Minh và, tôi nói với Quân rằng ít ra cũng đợi mãn tang cha tôi và tổ chức sống chung trong tương lai hết sức đàng hoàng rồi mới cho má biết. Anh Khiết là giám đốc một nông trường ở cao nguyên. Má thằng Cu Nhí có chồng cưỡng bách lao động trên đó. Tới kỳ thăm nuôi, mấy đứa con đều bị bệnh, bản thân chị cũng bị ho lao nên chị nhờ chị Năm tôi đi thăm giùm. Ba thằng Nhí là người nổi tiếng quậy phá, gặp chị Năm, biết tình cảnh ở nhà, anh ngồi khóc thảm thiết tới độ anh Khiết và chị Năm tôi phải xúm lại dỗ dành. Và như thế, họ quen nhau rồi yêu nhau. Chỉ có một trục trặc là anh Khiết muốn chị cứ ở dưới thành phố làm việc rồi một tháng anh về nhà một lần hoặc chị lên. Chị thì sẵn sàng bỏ hết để lên non sống với người chồng tương lai. Anh lại càng không muốn đưa vợ về làm cùng cơ quan. Nông trường anh đang rất rối ren. Rất nhiều nhân viên của anh rước vợ lên sống, đã làm rối thêm. Anh lại là người đứng đầu, nên làm gương, ngừa trước hay hơn... Còn út Mười quen Minh trong một kỳ thi lên lớp Anh văn, hai người được xếp ngồi cạnh nhau. Minh liếc bài nó, ngó thấy chỗ sai, kêu sửa, út Mười lì lợm nói kệ, cho nhớ... Hôm đi lấy bằng, lại gặp nhau, Minh đọc một thôi "lý lịch trích ngang" của út Mười, nó trợn mắt hỏi: "ủa, sao anh biết?". Minh nhún vai: "Nhờ thám tử điều tra. Tôi còn biết cô còn ba người chị cũng lớn tuổi nhưng chưa lập gia đình y như cô. Ðọc cái truyện ngắn của chị Tám cô viết về bốn chị em lớn tuổi không chồng, không có người yêu, tôi nảy ra ý phải kiểm tra coi câu chuyện đó có thật bao nhiêu phần trăm. Chúng tôi cá nhau và tôi thắng cuộc vì đánh cá với tỷ lệ cao nhất". Tôi biết Minh, Minh là người có tài. Sự thành công của Minh trong những bài viết về tình hình kinh tế trong nước hiện nay có được là do sự tự học và sự độc lập của Minh. nhưng trên tất cả là do một tấm lòng nhân ái... út Mười và Minh gặp nhau rồi yêu nhau do chỗ hai người đều tự tin nơi mình, không quỵ luỵ ai. Họ cũng gặp nhiều khó khăn trong công việc nhưng không phải vì vậy mà những người không được họ chiều lòng không giao việc cho họ. Quan hệ giữa hai người này làm chị Năm, chị Sáu và tôi đều vui. Chúng tôi đã quá lớn rồi, không có người yêu còn chấp nhận được, chớ bề gì út Mười cũng sáng sủa nhất mà, tính tình cũng chín chắn đàng hoàng, thậm chí khó khăn khi tiếp xúc với người khác phái. Phần tôi thì muộn nhất trong bốn người nhưng rốt rồi cũng được yêu và yêu được. Rảnh, thấy có lớp học quay video tôi ghi tên đi học. Thấy tôi không có máy nhưng sáng dạ, chuyên cần, Quân thường cho mượn máy rồi giúp tôi tăng thu nhập bằng cách rủ đi quay những show thư, đám cưới, đám ma. Quân quay, tôi cầm đèn. Một vài phim tài liệu hay phóng sự ngắn của Quân, tôi cũng được Quân cho đi theo phụ, nếu rảnh. Hết đám ma này, đám cưới kia tới phim tài liệu nọ. Cho đến một ngày. Quân nói rất chân tình: - Tại sao hai đứa mình không làm đám cưới? * * * Ðể chuẩn bị cho bốn cái tổ ấm tương lai, điều làm chúng tôi băn khoăn nhất là vấn đề nhà cửa. Anh Lễ về đây ở Hotel, anh Khiết ở nông trường, Minh chung phòng với mấy người bạn trai trong khu tập thể cơ quan, còn Quân ở tạm tại nhà một người bà con xa... Và không trông mong được gì nơi căn nhà chúng tôi. Ðó là một căn nhà vẹo xiêu, mục nát với tất cả ý nghĩa đầy đủ nhất của hình dung từ này. Chỗ ngủ của út Mười là miếng ván mục 2mx0.8m kê làm balcony, đụng sát balcony nhà đối diện mà bất cứ ai đi ngang qua cũng sợ rớt trúng đầu... Không phải chỉ khúc đó mà toàn căn nhà gỗ ván của chúng tôi đang báo động cấp mười về mối, mọt mốc, mục và muỗi, rệp... Cho dù chúng tôi ra tay chống đỡ hết sức những con "quái vật" này nhưng không thể nào ngăn được chúng chuyển từ các nhà hàng xóm qua... Căn nhà của chúng tôi lại được nằm trong một xóm lao động phức tạp... Nghèo có, giàu ngầm có, buôn lậu có, trí thức có, những người thất nghiềp về hưu có, gái bao có. Cả năm trời này đường cống thoát nước trong xóm bị bể, tổ trưởng hô hào đóng mỗi nhà vài ngàn để sửa nhưng nhà đóng nhà không... Với nhiều nhà cơm kiếm được từng bữa thì vài ngàn là con số quá lớn với họ. Thế nên lối đi của cả một xóm chỗ nào cũng ngập ngụa những nước làm cá, nước giặt đồ, nước vo gạo, nước rửa chén, rửa rau. Vậy mà giữa những vũng nước lấp xấp ấy lúc nào cũng có lúc nhúc trẻ con chơi và người lớn ngồi tán gẫu quanh những hàng quà vặt... Về mặt trẻ con thì xóm tôi "giàu có" vô cùng, đứa nào đứa nấy khôn lanh, già trước tuổi... Ngõ đối diện nhà tôi có thằng nhóc sáng nào cũng ló đầu sang balcony nhà tôi gọi: "Các cô ơi, dậy mà đi lấy... chồng!". Một trong những người bà con bên nội chúng tôi la làng khi ghé thăm: - Tụi bay ở xóm này ế chồng là đúng. Ai mà dám rước tụi bay khi bay ở trong xóm như vậy. Nói vậy cũng có phần oan cho cái xóm của tôi... Biết bao nhiêu cô gái trong xóm này chỉ bằng phân nửa tuổi chúng tôi đã làm vợ, làm mẹ. Má tôi cũng kịch liệt phản đối những ai cho là không ai dòm ngó tới chúng tôi vì gia đình này nghèo. Còn đóng được tiền sửa cống là gia đình tôi vẫn còn khá hơn năm mươi phần trăm dân trong xóm. Thế mà những cô gái trong năm mươi phần trăm ấy có gia đình đàng hoàng và những gia đình ấy bao giờ cũng sanh sôi nảy nở hơn mức nhà nước quy định nhiều. Họ thực hiện hết sức triệt để câu: "Ðược hào con, mất hào của". Như má Cu Nhí, thua tôi mười tuổi nhưng đã sinh tới bảy lần. Mỗi lần ba cu Nhí từ cái nơi cưỡng bức lao động về là nó lại có thêm đứa em. Hồi nó năm tuổi, út Mười kéo nó đi đóng vai một đứa trẻ Campuchia. Nó giao ước: "Ai hỏi phải nói con là con cô Mười, chứ đừng nói con là con của ba con". Cu cậu thở dài thậm thượt: "Ba gì mà kỳ quá, cứ chui vô ở tù hoài". Thậm chí trong xóm có anh Thọ chuyên ngủ ngoài trời vì không có nhà - nếu mưa thì anh ta đứng - cũng có được một đời vợ. Trước đây nhà Thọ cách nhà tôi một căn, có người mai Thọ với một cô bị chồng bỏ, có một con riêng. Ráp với nhau xong, cô xúi bán căn nhà về quê. Xài hết tiền, cô đã có nhân tình mới, mời anh ra khỏi nhà. Thọ đi loanh quanh, rồi lại về xóm cũ. Ai có việc gì kêu thì anh đi làm. Tối anh có manh chiếu xin được và một mảnh vải trùm người. Thế "tương trợ" của xóm tôi. Những phần tử bất hảo đi gieo sự bất an cho nơi khác chứ tuyệt đối không đụng tới xóm nhà. Ðiều này không có nghĩa là xóm tôi luôn an toàn bởi thỉnh thoảng những băng của xóm khác vẫn tới hành nghề hoặc gây hấn với băng chủ nhà. Cùng nỗi băn khoăn, bốn chàng rể tương lai cũng họp bàn cách rời nhà tôi đi nơi khác hoặc ít ra cũng kiếm được chỗ cho từng tổ ấm tương lai. Tiền bạc tương đối khá nhất là anh Lễ. Hướng của anh rất lý tưởng là kiếm một miếng đất rộng rãi ở ngoại ô, xây cất mới. Anh Khiết thì cho biết, giám đốc một nông trường được tiêu chuẩn xin nhà thành phố, anh sẽ xin, chắc được thôi nhưng có lẽ hơi lâu. Minh lại hơi phân vân giữa chuyện xin và xây nhà. Anh cũng thuộc diện xin nhà tập thể là có ngay, nhưng anh tâm sự anh không muốn những đứa con tương lai của anh và út Mười ở trong các khu chung cư hay tập thể. Phần tôi, chẳng hy vọng chút nào về khả năng kiếm tiền của Quân. Quân không có thói quen sắm sửa cho đời riêng tư những nhu cầu cần thiết. Tiền kiếm được đủ sống và giúp đỡ bạn bè, còn chuyện xin nhà thì anh ấy tuyên bố vô cùng thù ghét, "cứ như đi ăn cướp của người". Anh ấy cũng đồng ý với Minh là kẹt lắm mới chui vào chung cư... Anh ấy không chịu nổi tiếng ồn ào và sự thiếu không khí là hai thứ rất thừa thãi ở xóm tôi... Quân đã không muốn thì tôi đành đứng ra xin... Cơ quan tôi có hứa, bao giờ chuẩn bị lập gia đình cứ báo, họ sẽ lo cho chỗ ở. Ðêm đêm, trước khi vào giấc ngủ, chúng tôi thường vẽ vời với nhau về ngôi nhà trong tương lai. Ðứa thích ngôi nhà có gác lửng, đứa mơ mỗi đứa được một phòng, đứa đề nghị bếp núc tráng men sạch bóng, đứa thèm có một balcony chắc chắn, đứa khoái đường hẻm dẫn vô nhà không bể cống lúp súp nước như chúng tôi đang chịu đựng hôm rày... Má tôi ngạc nhiên khi thấy chúng tôi như là trúng số chuẩn bị xây nhà. Vâng, cho đến giờ này, má tôi vẫn chưa biết gì rõ ràng về bốn chàng rể quý trong tương lai. Chúng tôi vẫn cương quyết bao giờ có nhà rồi mới báo tin cho má tôi biết. Một điều tôi có thể chắc chắn là đêm đêm trong khi chúng tôi ngủ thì má tôi vẫn thức. Một phần do cái khoảng hẻm trước nhà tôi như một "ngã tư quốc tế", có những băng đến đó vui chơi, ăn uống trò chuyện, đánh lộn, cãi lộn với nhau suốt đêm... Một phần do thời gian bị tra tấn, cắm điện vào tai, vào đầu... thần kinh của má tôi rất yếu và hiện tại má tôi đang bị bệnh mất ngủ kinh niên. * * * Có lẽ nên nói rõ đôi điều về má tôi. Sức khỏe của má tôi hiện nay rất mong manh. Nhiều người cứ tưởng má tôi sẽ ra đi trước ba. Chẳng gì má tôi cũng là người tù mấy năm ròng rã chuyển từ Khám Lớn qua căng Bà Rá... Những đòn tra tấn độc hiểm rồi vùng nước độc rừng thiêng đã lưu hậu quả đến giờ. Cha tôi là người cứu má tôi ra khỏi tù. Ðám cưới, sanh con xong má tôi hoạt động lại. Lại bị bắt, lại được chồng bảo lãnh ra, rồi lại vào, bảy lượt, năm lần tới độ anh kế của tôi cũng được sanh ra trong tù. Cha tôi là một công chức từ thời Tây, ở ngành thú y chuyên chữa bệnh cho trâu bò, mèo, chó lại không khuyên được vợ nên phải lãnh một quyết định của nhà nước là không được ở tỉnh nào quá hai năm. Họ sợ má tôi lại tìm cách gây phong trào chống đối. Nhờ vậy chín anh em tôi mỗi người sanh một tỉnh, Bà Rá, Tân Uyên, Bà Rịa, Long Xuyên, Rạch Giá, Pleiku, Phan Thiết, Bình Tuy, Biên Hoà... Cũng nhờ vậy chuyện không an cư là điều mà chúng tôi đã được chuẩn bị từ lâu... Chúng tôi đã từng ở những căn nhà khang trang nhưng cũng rất tồi tàn. Và chúng tôi sớm ý thức được rằng đó vẫn là nhà của người ta, những người ta trước và sau khi chúng tôi dọn đến... Hơn nửa cuộc đời, mỗi đứa có được một chút tình yêu, được gặp những người đàn ông đàng hoàng, được mơ hẳn một căn nhà riêng như ý mình để ở. Và điều quan trọng nhất, chúng tôi muốn lập gia đình để má chúng tôi vui. Gần hết cuộc đời, má có được thư thái chút nào đâu. Bao nhiêu năm tù tội, lang thang hết tỉnh này đến tỉnh khác, sống trong những căn nhà tạm bợ và bây giờ hàng đêm, vẫn chập chờn giấc ngủ không yên trong tiếng lao xao của những băng nhóm sau khi đi "quậy" về, tụ tập trước nhà tôi tán dóc... Khi giải phóng xong, vì phải đi nhiều tỉnh, hoạt động nhiều nơi nên má tôi không liên lạc được bạn xưa. Cái tỉnh má tôi ở lúc đó không cấp giấy chứng nhận gia đình liệt sĩ cho má tôi với lý do cha tôi là công chức và anh tôi bị trưng dụng vào quân y khi vừa tốt nghiệp bác sĩ. Vào thành phố này, má tôi cứ phân vân không biết nên tới gặp lại bạn cũ hay không. Má nói: "Tụi nó ngon rồi thì phải tới thăm mình, minh đi thăm ngược e không phải". Tụi tôi nói: "Có ai biết má ở cái hóc này đâu mà tới" để động viên má đi, má lại e ngại không biết bạn xưa có còn nhớ. Có lần đọc báo, thấy cáo phó một người quen, má tôi ngậm ngùi: "Tội nghiệp cái chị Năm Lê này hết sức. Chị giỏi lắm. ở trong tù, chị soạn nhiều tuồng hay, soạn cả tuồng Tàu rồi nhảy ra đóng luôn. Trong mấy trăm nữ tù, chỉ chọn má đóng vai Bàng Quý Phi. Lớp xử án, má vừa khóc vừa ca, chỉ đóng vai Tống Nhân Tôn, ngồi ngó quên cả đập bàn doạ nạt...". Nhờ tôi chở đến đám tang dì Năm Lê đó, má tôi mới gặp lại bạn quen... Mấy bà già chìa ra cuốn "Những năm tháng ngục tù", trách móc má tôi: "Sao bây giờ mầy mới ló mặt ra...? ở mấy trang cuối này, coi tụi tao ghi về mày nè: "Năm Nhỏ: không liên lạc được". Mấy bà già dặn tôi thỉnh thoảng phải đưa má tôi đến nhà các bà chơi. Bà nào cũng ở trong những ngôi nhà tuyệt đẹp. Tôi về tả lại cho ba người kia. Thế là bốn đứa cãi nhau nên xây nhà giống như mẫu nhà bà Lựu hay nhà của bà Huệ, bà Mai. Má tôi cứ la, tụi bây đừng như những người hùn mua vé số, chưa trúng độc đắc đã đánh nhau vì tranh cãi nếu trúng rồi mua xe hơi ai ngồi trước, ai ngồi sau. Hay như cái con nhỏ đội sữa trên đầu mơ đổi sữa lấy trứng, trứng nở ra gà, đổi gà lấy heo, đổi heo lấy bò, bò đẻ ra bê, rồi tưởng tượng bê con tung tăng nhảy múa đến độ sữa đổ lênh láng, tan rụi ước mơ. Những câu chuyện đó má tôi được nghe kể khi còn ở trong tù. Hồi còn nhỏ, má tôi chỉ được ông ngoại dạy chữ Nho. Còn vốn chữ Pháp và rất nhiều kiến thức má tôi học được do thời gian ở tù, được nhốt chung với nhiều người con nhà giàu, học trường Tây nhưng bỏ hết đi làm cách mạng... * * * Có lẽ cũng nên nói thêm một chút về hai họ của tôi. Họ ngoại tôi thì chết gần hết trừ một vài người đi tập kết về. Trong số những người chết vì lính Nam Hàn ở một xã nhỏ thuộc tỉnh Quảng Nam có đến hơn hai mươi người thuộc họ ngoại của tôi... Ông nội tôi gốc làm quan triều Nguyễn. Ðến đời các chú bác tôi, một số người chuyển hướng kinh doanh. Cuộc nổi loạn đầu tiên của cha tôi là bỏ nhà ra Vinh, rồi sang Lào sống tự lập. Cuộc nổi loạn thứ hai là đám cưới má tôi, một "con tù Bà Rá" - nói theo cách gọi khinh khi của gia đình bên nội. Hình ảnh gây ấn tượng nhất cho tôi về họ nội qua những mẩu chuyện kể của má tôi là khi cha tôi đưa má tôi về ra mắt với nước da vàng ệch của người bị bệnh sốt rét rừng, má vừa chạm môi váo tách trà của ông nội rót cho bà o đã nhanh tay chụp lấy chiếc tách đem tráng nước sôi cất đi. Má nói, bả dốt ghê, ai lại tin là vi trùng sốt rét lại truyền đi bằng đường miệng. Họ nội không thích cả gia đình chúng tôi, có lẽ vì ở chúng tôi toát ra sự thanh thản, phong lưu theo kiểu những người nghèo, còn ở họ lại tràn ngập một nỗi bất an khốn cùng của những người giàu có. Một bà o ruột, giàu hàng mấy trăm lượng, khi gia đình chuẩn bị đi xuất cảnh, vào thành phố này khám sức khoẻ và đợi chuyến bay, sợ tốn tiền khách sạn, gắng gỏi tới ở một tháng ròng trong cái ổ chuột xóm tôi.. Má tôi vì lịch sự nấu nướng cho họ ăn nhưng nói thẳng với bà - Không phải vì mong cô gởi quà về mà tôi lo cho cô đâu. Chỉ mong cô đừng quên cái tình của cô với một người anh bệnh hoạn là chồng tôi. Ngày lên máy bay, bà bỏ lại nhà tôi chiếc áo túi rách và tặng cha tôi năm mươi đồng. Năm mười đồng lúc đó ăn được hai bát phở loại trung bình. Ai cũng trách cha tôi sao nhận làm gì. Ông chỉ cười: - Nó là em tôi, hồi nhỏ nó hào phóng lắm. Từ lúc làm dâu nhà giàu nó đã biến thành một con người khác. Sự đam mê đồng tiền của bà khiến chúng tôi hãi sợ chuyện làm dâu nhà giàu. Chúng tôi càng không hào hứng lắm với những người đàn ông do họ nội làm mai như một cách ban phước của họ. Và họ càng phẫn nộ hơn khi bốn cô gái ế chồng nhà tôi tự nhiên lại được bốn người đàn ông đẹp từ hình thức đến tâm hồn như ở trong những giấc mơ tuyệt vời, bước ra ngỏ lời xin cưới. * * * Bốn người đàn ông quá lý tưởng khiến chúng tôi cứ e sợ không biết có phải là một trò đùa của số mệnh như những lượt trước kia. Nỗi nghi ngờ ấy, dần dân bỗng hoá thành sự thật. Người ra đi đầu tiên là Minh. Minh chết do một tai nạn giao thông. Ðôi mắt mở trừng trừng như trối lại một điều gì. Trước đó mấy ngày, tên của Minh đang được mọi người nhắc tới vì một loạt bài báo nói lên một số bí mật mà nhiều người muốn giấu. út Mười đang hoá trang trên sân khấu lầu ba thì điện thoại ở tầng trệt gọi báo tin... Sau đó nó vẫn phải lết lên mấy tầng lầu để độn một mớ gòn vải trong người, đóng vai một bà mập béo đi tìm lại vòng eo của mình trong một vở hài kịch vì không ai thay kịp. Chất hài đêm đó của nó có pha một chút khùng điên. Khán giả cảm được một điều gì đó khi vai mụ béo đột nhiên khóc cười lồng lộn... Người chào vĩnh biệt chúng tôi kế đó là anh Khiết... Anh để lại một bức thư dài nói rõ lý do phải ra đi. Lòng tự trọng khiến anh không thể sống khi đã không quản lý nổi những người phụ tá của anh. Họ đã tàn sát những khu rừng. Ngoài việc thất thoát hàng tỷ đồng của Nhà nước và các cơ quan bạn, còn thêm những hậu quả nặng nề, làm tan nát thêm những làng dân tộc quanh đó, sau những trận bão rừng... Những dòng cuối anh dành riêng để xin lỗi chị Năm, anh đã không đem được hạnh phúc tới cho chị và cũng là cho anh như anh hằng mong ước... Anh cũng xin được chôn xác trên cao nguyên. Chị Năm đi một mình vì sợ má tôi nghi. Thằng Cu Nhí xin đi theo chị Năm lên cao nguyên để thăm cha nó. Nó nói với tôi như một người lớn: - Bề nào ổng cũng là ba của con. Quân cười vào mặt tôi khi thấy tôi lo sợ quá đáng mỗi lần anh phóng xe nhanh. Anh nói chắc chắn anh không dễ bị xe đứt thắng như Minh, nếu có phải chết, chắc anh sẽ chọn cho mình một tư thế khác. Sau hai đám tang đó, tôi và chị Sáu nằm im trong lúc chị Năm và út Mười vẫn tiếp tục trao đổi về cái nhà: - Anh Minh nói em đi diễn về khuya, ráng kiếm một khu an toàn hơn mà ở. Enh cho ảnh biết xóm mình đi giựt xe nơi khác thì có nhưng không bao giờ giựt của người trong xóm mà ảnh không tin. ảnh còn dặn em khi xây nhà nhớ kiếm một khoảng trống trồng hoa hay lá gì cũng được. ảnh thích loại cỏ tóc tơ, thích dây tơ hồng, thích dây cát đằng rủ hoa làm rèm che nắng... - Anh Khiết thì dặn, nếu có điều kiện nên làm nhà cây. ở nhà cây mát hơn nhà gạch. Chị nói sợ rệp, ảnh mới dẹp mộng làm nhà cây. Má tôi cứ hỏi: - Sao lâu quá không thấy thằng Khiết với thằng Minh ghé chơi. Thôi thì cho là thằng Khiết kẹt trên rừng còn thằng Minh biết đâu đang chuẩn bị đám cưới với cô nào. Bây coi chừng chớ tao thấy lúc này có nhiều đứa con gái tốc chiến tốc thắng lắm chớ đâu rề rề như tụi bây. Ngó nội quanh xóm này thì đủ thấy. Con Năm Chằn mới ngày nào còn ngồi trước nhà mình chơi đánh bài ăn dây thun, giờ đã đi bán bia ôm, nói tiếng Anh lốp bốp... Những tấm bưu thiếp của anh Lễ gởi từ nhiều nước cứ thưa dần. Anh đang làm việc cho Liên Hiệp Quốc nên đi liên tục. Chúng tôi có báo cho anh hay về cái chết của anh Khiết và Minh. Suýt nữa má tôi đã đọc được lời chia buồn của anh Lễ gởi về. Trong lúc má tôi đi kiếm kính thì tôi đã nhanh tay xoá đi những dòng chữ chia buồn. Nhưng khi điện tín của mẹ anh Lễ đột ngột báo tin anh ấy đã cưới vợ bởi một sự ràng buộc nào đó thì chúng tôi không có nhà để giấu má tôi. Chính má tôi lại họp chị Năm, tôi và út Mười lại bàn chuyện dấu chị Sáu. Chúng tôi tin ở thần kinh vững vàng của chị nên vẫn báo cho chị hay. Chị Sáu lặng lẽ xin miếng ván về lập trang bàn thờ anh Lễ ở một góc nhà, chị coi như anh Lễ đã chết. Chiều chiều đều đặn thắp nhang và thì thào trò chuyện với anh. Có bữa chạng vạng, cúp điện, tôi nghe chị đứng vái mà rợn cả người: - Anh cứ yên tâm, thế nào rồi tụi em cũng kiếm một xóm yên tịnh hơn để an giấc hằng đêm. Nhưng gánh nặng xin nhà bây giờ chỉ còn đè lên vai con Tám. út Mười vẫn chọc khán giả cười nôn ruột với những vai hài có nhiệm vụ làm tươi tắn vở. Chị Sáu lặng lẽ ban ngày ngồi may, lặng lẽ ban đêm vác mấy cuốn sách tiếng Pháp, tiếng Anh của cha tôi với mấy cuốn tự điển dày cui, vừa dịch, vừa đọc. Chị Năm cũng ghi tên vào lớp tiếng Anh do cơ quan chị tổ chức. Ông giám đốc thoáng thấy mặt chị cười ha hả: "Nó đã bỏ rồi, còn đi học làm chi?". Ông muốn nhắc tới anh chàng H.O dạo nào suýt dắt chị tôi đi. Cho tới giờ này anh ta vẫn chưa trả hết số tiền đã hứa cho chị tôi trước Toà án quận Ba. Còn tôi, sống với tâm trạng nơm nớp chờ án tử của Quân rơi xuống đầu tôi. Chúng tôi vẫn đi quay show thư, đám cưới, đám ma... dành dụm tiền để chờ có nhà rồi làm đám cưới. Tôi vẫn chẳng biết cách thức làm sao để có được nhà nhanh như nhiều người, chỉ biết đưa đơn rồi ngồi đợi như người ta mua vé số rồi chờ lượt trúng tới mình... Một hôm, Quân hớn hở tới rủ tôi, khoe show này trả cao lắm, hy vọng vào số tiền đã có để kiếm một chỗ ở tương đối mà làm đám cưới cho rồi. Người đặt hàng cầu kỳ đề nghị quay cảnh sinh nhật của cha anh ở Ðà Lạt với những thắng cảnh nổi tiếng nơi đây. Ðằng sau cuốn băng là những lời chửi rủa nhau hết sức tồi tệ của những người con, cháu muốn độc quyền việc phụng dưỡng ông già với hy vọng sẽ được lượng đô-la rót về nhiều hơn... Gần cuối chuyến đi quay ở một thác nước cao. Nén không nổi nữa, các phe đã làm rớt bộ mặt thương yêu nhau khi thâu vào máy mà hậm hực ném ra những lời chửi xiên, chửi xéo nhau... Trong lúc mọi người đi ăn cơm, tôi và Quân ngồi nói chuyện với ông già bên bờ suối vì quay xong rồi, họ quên bẵng ông. Tôi phải đi lấy bánh mì mang đến cho ông nhưng ông chỉ ăn được phần ruột bánh mềm bên trong. Ông già vừa kêu chỉ thèm được liệng cuốn băng xuống dòng thác đang cuồn cuộn dưới kia thì người con trai trưởng của ông tới yêu cầu Quân xóa đoạn cô cháu gái phát biểu lên án anh ta. Cô cháu có mặt liền bảo vệ lời phát biểu của cô, đồng thời yêu cầu xóa đoạn cô chú Bảy nói xấu cô... Thế rồi các phe rầm rập kéo tới giành giựt chiếc máy của Quân. Quân nghe lời ông già không đưa cho một ai. Và anh lùi bước, hụt chân. Tôi hét lên một tiếng thấu trời khi người yêu của tôi, người chồng sắp cưới của tôi, người rể tương lai còn sót lại của gia đình tôi rơi xuống thác! Quân không chết mà nằm liệt một chỗ vì bị gãy cột sống. Có một vấn đề gì đó trong não anh nên anh quên sạch chữ. Mỗi khi có nhu cầu người phụ giúp, anh chỉ sử dụng được hai chữ "Ðám cưới, Ðám cưới" Tôi đã chứng kiến một người đàn bà bị tai biến mạch máu não, cần ăn cơm, bà nói: "Ði chợ! Ði chợ". Hình như suốt quãng đời trước kia của bà, đi chợ là điều bà quan tâm nhất. Còn đám cưới, tưởng đâu chỉ là khát vọng của bốn chị em tôi thôi, không ngờ lại truyền đọng cho Quân trong hai chữ cuối cùng. Từ nhà thương ra, tôi xin phép má tôi và thân nhân Quân cho tôi được mang anh về nhà. Anh sống với chúng tôi một tháng thì mẹ anh ở quê ra đón anh về quê vì sợ anh không chịu nổi tiếng ồn và sự ô nhiễm của xóm tôi. Chuyến đưa anh về quê có mẹ anh và tôi. Chuyến về thành phố lại chỉ có một mình tôi và những người buôn than, củi trên một toa xe lửa buồn thảm. Vọng bên tai tôi hai chữ "Ðám cưới! Ðám cưới!" của Quân khi tạm biệt, như một điệp khúc tóc tang... * * * Sau đó, cũng có nhiều người đàn ông muốn đến với bốn chị em tôi, nhưng chẳng đám nào thành. Khó biết bao khi yêu được một người đàn ông và càng khó vô cùng khi có thể chung sống được với nhau trong một thời gian nào đó. Họ nội vốn không ưa cái nghề của út Mười mà họ cho là "xướng ca vô loài", không ưa cái trò viết lách của tôi mà họ nghĩ là cái nghiệp vận vào thân. Họ vẫn cho cái chuyện bốn đứa chúng tôi lấy được chồng là một cái nhục chung cho gia tộc. Sau những gắng gỏi mối mai của họ cho chúng tôi đều thất bại, họ nguyền rủa rằng đường hôn nhân của chúng tôi sẽ bị triệt ám bởi Khiết, Lễ, Quân, Minh... Một người rể hụt trước đây của nhà tôi là Ngọc. Sau những ngày sống chung không yên ổn với cô gái đã một thời xin phép làm em gái tôi, nay Ngọc đề nghị được tổ chức đám cưới với tôi. Khi tôi bảo đã có chồng, Ngọc tưởng tôi đùa nên rước mẹ từ miền Trung vào và cả hai mẹ con đều hốt hoảng trước cảnh tượng năm người phụ nữ nhà tôi kẻ khóc, người cười. Chị Sáu hỏi anh biết chuyện ông thần ve chai chưa? Một trăm năm đầu tiên bị nhốt trong vỏ chai, ông hứa sẽ cho ai giải thoát ông được hưởng tất cả vàng ngọc trên thế gian. Một trăm năm kế ông hứa trao toàn bộ quyền lực lớn nhất nhưng vẫn không một ai nhận lời. Sau đó, ông nguyền giết chết ai dám giải thoát cho ông... Má tôi xin lỗi hai mẹ con Ngọc về thái độ bỡn cợt của chúng tôi, rồi xin phép đưa hai người ra đường lớn, tránh ngả có cống sụp. Bây giờ, ban đêm, sau một ngày làm việc mệt nhoài, chúng tôi lặng lẽ nằm cạnh nhau, nghe những tiếng lao xao suốt đêm của những băng nhóm nhậu nhoẹt bàn cãi chuyện đời, cảm được bước đi những con rệp từ các hàng xóm bò qua chuyển động trên thân thể mình, thỉnh thoảng có tiếng rơi lõm bõm của những thanh xà mục xuống hồ nước phía sau... Tôi nhớ tiếng thở dài của thằng Cu Nhí: "Bề nào ổng cũng là ba của con". Bề nào nơi đây cũng là xóm của chúng tôi. Chúng tôi không còn nghĩ tới căn nhà đẹp đẽ nào đó không tương lai nữa. Chúng tôi như những dòng suối cạn nguồn, không chờ đợi một ai. Hôm giáp năm ba tôi ngồi soạn những hộp giấy chất đầy trên căn gác mục nhà tôi, tôi tìm thấy một cái ví của ba tôi, trong đó có tờ giấy cho phép nghỉ hưu của chính quyền cách mạng sau một thời gian lưu dung, có tờ 50 đồng của o tôi cho trước giờ lên máy bay đi Mỹ và tấm hình má tôi hồi còn trẻ, đẹp xuất sắc hơn bốn đứa bây giờ. Má tôi vẫn chưa hay biết gì về cái chết của Khiết và Minh. Bà xuống tóc để cầu duyên cho bốn đứa tôi. Bà không hề biết rằng hạnh phúc đối với chúng tôi bây giờ không còn là mơ được gặp một người đàn ông nào đó thương, hiểu và cưới mình nữa, mà là sức khoẻ và niềm an ủi của má chúng tôi. Ngày tiếp ngày, đêm tiếp đêm, chị Năm vẫn hị hụi đi làm, chị Sáu vẫn lặng lẽ may, út Mười duyên dáng trong những vai chọc ghẹo cho người ta cười. Tôi vẫn đi dạy và thỉnh thoảng viết những câu chuyện mong sẽ có người vui khi đọc. Chúng tôi sống an phận mình trong một khoảng đời riêng đã cùng kiệt duyên phận. Nguyễn Thị Minh Ngọc
Back to top

User Profile View All Posts by User View Thanks

Phượng Các		#6 Posted : Saturday, November 13, 2004 9:34:02 AM(UTC)
Rank: Advanced Member Groups: Administrators Joined: 6/24/2012(UTC) Posts: 18,432 Points: 19,233 Location: Golden State, USA Was thanked: 646 time(s) in 606 post(s)		Sắc Nguyễn Thị Minh Ngọc Tôi gặp nàng ở quán cà-phê “Còn chút gì…”. Tôi không thích quán ấy. Thằng em út của tôi, cu Trần, thì yêu quán ấy cực kỳ. Tôi không thích thằng Trần cũng như không thích gia đình tôi, cái gia đình đã phải đẩy thằng út xuất gia để bù trừ cho phần nào những điều tham, ác mà họ đã lỡ làm và vẫn mãi làm khi nào còn sống. Tôi không thích nhiều thứ. Trừ nàng. Nàng hớp hồn tôi ngay từ đầu bởi cái bộ lảo đảo hồn phách của nàng khi vừa mới gặp tôi. Nàng là người làm quen trước. Nàng nói tự nhiên như là nếu không nói được câu này nàng sẽ chết. Cách tôi một cái bàn trống, nàng gõ ly: - Ôi, anh ơi, nói chuyện được không? Ngó anh “thiền sư” quá, dù anh không mặc áo như cái anh kia… Cái anh kia là cu Trần, đang vung vẩy tay tán tỉnh về những nỗi vui trần thế cho bọn gái, trai phục vụ, ngồi quầy. Tội nghiệp thằng bé, nó đang tuổi lớn, tuổi yêu lại phải khoác áo lên chùa, tập đời chay tịnh… Ai cũng thấy cái người hợp với nhà chùa nhất chính là tôi. Chỉ vì ở nhà tôi ít nói, đố ai đoán được những gì tôi đang nghĩ. Đáp lại câu hỏi của nàng, tôi chỉ cười. Thế là nàng hiên ngang ngồi chống cằm vừa ngó tôi vừa gọi thêm một loại rượu nào đó như thể tôi là một thứ mồi để đưa cay. Trong ánh đèn mờ của quán, nàng thoắt đẹp, thoắt xấu… Nói thế nào cho chính xác đây. Nàng rất “ma”!. Và rất không giống chị Phương. Quả tình trong lúc bị nàng ngồi ngó, tôi cứ miên man nghĩ tới chị Phương, mối tình tuyệt vọng của tôi… Chị Phương có cái sắc hương của một người mệnh yểu… Đang sống rất mặn nồng với anh Hai tôi, nửa đêm chị lay anh dậy báo cho biết chị chỉ còn sống vài tiếng nữa vì chị vừa tự tiêm thuốc độc vào người. Cuộc đời chị tưởng đã chết trước khi gặp anh. Tình yêu của anh là một loại hạnh phúc trào ngập tăng dần đến độ chị ngộp thở đành phải ra đi vì… “phúc bất tận hưởng”. Chị chuẩn bị cái chết của mình khá chu đáo. Buổi chiều, từ giã học trò chị không nói “Au revoir” mà đổi bằng “Adieu”… Chị chỉ cho anh thấy gói quà nào để lại cho ai. Người độc nhất không được gì là cha ruột của chị vì sự độc ác của ông suýt gây nên cái chết của chị trước khi được gặp anh. Quà của tôi là một con trâu nước xanh biếc như ánh trăng đêm chị ra đi. Lần gặp nhau đầu tiên của chúng tôi chỉ có vậy. Chuẩn bị cho lần gặp sau, nàng đề nghị: - Anh chọn điểm, tôi chọn giờ. Anh là người ở đây còn tôi là người đi ngang qua. Tôi có một số công việc cùng với những người khác nên không thể bỏ đi chơi bất cứ lúc nào… Tôi chọn một quán cà-phê gần Hổ Quyền. Nàng thích những cây thằn lằn bấu sát bức tường thành sắp đổ. Chúng tôi vẫn không biết gì về nhau hơn, sau đó. Nàng khoe: - Tôi có nhiều tên. Anh cứ đặt tôi một tên nào anh thích. Phần tôi, lỡ gọi anh là Thiền Sư thì anh vĩnh viễn là Thiền Sư. Tôi cố tìm một cái tên ngược với chữ Phương, đầu tiên nên là vần trắc. Nàng chọn ngay: - Vậy gọi là Sắc đi. Mình gặp nhau mùa xuân, có lẽ sẽ chia tay vào mùa đông. Hãy tạm gọi tôi là Thu Sắc. Giọng nàng chợt chùng thấp, tâm sự: - Có lần tôi chia tay một người bạn trai khá thân vì anh ta nhận ra trong tôi, phần thú nhiều hơn phần người. Bữa đó, nàng thể hiện khá xuất sắc thần khí của một con thú trúng đạn, đơn độc, kiếm chỗ liếm vết thương và hãi sợ tiếng người. Thế nên tôi chẳng dám nói gì nhiều. Nhưng khi chia tay, nàng dư thừa nét đam mê và bí ẩn để xui tôi xin nàng một lần hẹn thứ ba. Nàng có vẻ phân vân: - Cuộc sống của chúng tôi phù du lắm. Chúng tôi sẽ ở thành phố này vài ngày nữa rồi phải đi. Vầy đi, tám giờ tối thứ sáu, 13 tây này, anh nên đi xem chúng tôi biểu diễn. Sau đó mình đi chơi cho đến 5 giờ sáng, anh phải trả tôi về để kịp cùng đoàn dọn gánh ra đi. Hóa ra đây là một cô gái hát rong. Tấm vé nàng đưa có nền màu xanh lục. Những hoa văn, họa tiết trong đó nhắc tôi nhớ nơi đây đang diễn ra một lễ hội lớn với khá nhiều khách đến từ các nước. Nàng có vẻ là một cô gái lai. Mắt nâu trong, tóc màu hạt dẻ. Hôm đầu nàng búi đầu như sương phụ nửa chừng xuân, hôm sau cài một băng giữ tóc kết từ nhiều sợi tóc. Cùng với jupe jean xanh, pull trắng, ngó ngây thơ khỏe mạnh như cô học trò nhỏ của một trường thể dục thể thao. Cả nhà nhận ra sự khác lạ nơi tôi. Tôi cố hòa vào các sinh hoạt của lễ hội với hy vọng tìm người. Người ta chỉ cho tôi một khu tường rộng bao quanh cho biết đoàn của nàng đang tập dượt bên trong. Tôi đành phải lang thang đi vào các phòng triển lãm, len vào các khu phố ẩm thực, đi dọc bờ sông xem thả diều và ngó những khối đá, thạch cao ngã xiên với những cái tên được xài hoang phí như: “Lời nguyền dòng sông”, “Mây, em và tôi”, “Vũ trụ đìu hiu”, “Sa mạc tình yêu”, “Đời cá”, “Sát na”, “Đại hồng thủy”, “Tiếng thở dài của thời gian”, “Thu cố đô”, “Khúc trầm ca nghiệt ngã”, “Mộng”... Lạc tới một bãi sông đầy chong chóng giấy quay cuồng trong gió, cảm giác bị nhìn, tôi quay lại và thấy nàng đang chụp trộm lưng tôi. Tôi không dấu được nỗi mừng khi tình cờ gặp không hẹn trước đến độ bị nàng chê: - Đừng trải phơi ra như vậy, mất đi chất thiền sư. Tôi nắm chặt tay nàng: - Mặc kệ, tôi không thể dấu tôi quá vui khi gặp lại Thu Sắc. Nàng gỡ tay tôi ra: - Nhưng tôi thích anh vì cái vẻ thiền sư không bỏ được đạo của anh. Kéo tôi ngồi phệt xuống một phạt cỏ ở bờ sông, nàng say sưa kể cho tôi nghe mối tình tuyệt vọng của cô gái em vua xứ này và vị Thiền sư đến từ đất Gia Định. Lặn lội vào ngôi chùa ở Cù lao Phố với danh nghĩa triều đình để tìm cách tiếp cận người yêu, cô chỉ được Thiền Sư ngồi tiếp sau một bức vách. Đêm ấy cô rủ ông đi trốn. Đến giờ hẹn, ông từ chối. Cô xin nắm một bàn tay, ông đưa tay ra để rồi sau đó chặt tay phóng hỏa đốt mình… Bàng hoàng cô đã lao vào lửa ôm lấy nhục thể của ông để được cùng thiêu chung. Tôi xỉa trán nàng, cười: - Ghép ở đâu vào cái chuyện chặt tay… Hình như tích đó là của bà thứ phi Phi Yến. Ngó bộ nàng sững sờ khi phán: - Cười đẹp quá, nhưng không nên cười nhiều, chỉ cười với tôi thôi. Rồi ngó chằm chằm vào tay tôi đến độ tôi phải chìa cả hai tay: - Nắm đi!. Nàng lắc đầu, dẫu môi: - Không dại! Đó là vật dễ cháy, dễ lây lan… Tôi thèm hôn ngay lên đôi môi nàng lúc đó. Đó là một đôi môi thách thức người ta chiếm đoạt với khá nhiều bạo lực, một đôi môi biết cách đòi hỏi để được hôn… Như đoán được ý tôi, Thu Sắc áp đôi môi nàng xuống đôi tay tôi đang mở ra. Lửa từ đó lan tỏa toàn thân tôi. Tôi lờ mờ cảm nhận lý do tại sao có người cho là trong nàng phần thú nhiều hơn phần người. Nàng sanh ra để được yêu. Và dường như nàng thích chọn những mối tình không dễ… Tôi hồi hộp chờ đến giờ người ta cho vào khu đất trống… Còn ba mươi phút nữa vở diễn mới bắt đầu. Trên sân khấu, một người đàn bà trùm khăn áo, ngồi ngó khán giả với giỏ đồ bên cạnh… Chiêng trống khua, người ào ra tới lui, lúc mau, lúc chậm, lúc đông, lúc thưa với những khuôn mặt trắng bệch như ma khiến tôi hoa mắt chẳng đoán nổi ai là Thu Sắc… Nàng là cô công chúa ở xứ cũ, vì mê trai bị vua cha từ phải lìa xứ hay là cô công chúa xứ mới trẻ xinh hơn, được trai mê đến độ dứt nghĩa với vợ xưa. Nàng là chàng thiền sư si tình công nương xinh đẹp hay nàng chính là mụ phù thủy tiên tri những đứa trẻ sẽ xinh đẹp vĩnh viễn ở tuổi lên năm (hay chính nàng là một trong hai đứa?). Nàng là tên quân câm trung thành uốn người qua ống sắt hay nàng là thiếu phụ ngồi dương đôi mắt cú vọ quan sát khán giả từ ba mươi phút trước giờ diễn với túi thức ăn, đồ uống thoáng chốc và bất ngờ được mang ra. Nhạc chuyển đám cưới xôn xao, cô vợ cũ chuẩn bị mọi thứ như hôn lễ của chính mình, cô cúi xuống cửa mình dùng miệng nhổ ra từ đó một lưỡi dao. Ngậm cán dao trong miệng, cô ngoắc cặp con của mình đến để ôm ấp như mọi ngày. Hai đứa nhỏ xinh như hai con gà kết bằng len tung tăng đến mẹ. Mẹ hôn con để lưỡi dao trong miệng mẹ đâm suốt tim con, cả hai đứa. Lưỡi dao đã được rút ra từ chốn mẹ đã bồng bềnh với hạnh phúc rồi từ đó nẩy nở ra con… Gây cho người xem cảm giác buốt đau như cũng bị dao đâm khi mẹ hôn con bằng nụ hôn như thế, chẳng biết đây là loại nghệ thuật thấp hay cao. Chỉ biết rất ít khán giả còn tỉnh táo nhận ra đôi mắt cú vọ đã trôi ra gần giữa sân khấu, tiếp tục ăn trái cây, uống nước và ngó khán giả, rồi lại trôi hướng khác một cách chậm chạp đến độ khó ai phát hiện được bà đang chuyển động. Mãi đến khi tuồng vãn vài mươi phút sau, khi khán giả cuối cùng là tôi chuẩn bị rời rạp vẫn thấy trên kia đôi mắt cú vọ tĩnh tại ngồi nhìn… Tôi đợi nàng ở ngả ba Âm hồn, nơi có gốc si già tương truyền được nhiều người chọn làm nơi treo cổ. Nàng đến từ sau lưng, ôm quấn lấy bụng tôi bằng đôi tay mát lạnh như rắn trườn với lời thì thào: - Chạy đi anh!. Tôi đưa nàng đi, như mộng du, ra khỏi thành phố. Ánh đèn đường và ánh sáng trong các loại nhà ở hai bên quốc lộ loáng thoáng hắt vệt ra. Chúng tôi chỉ còn vài giờ ở bên nhau. Trước mặt tôi, vài chục cây số nữa là vài ngọn đèo lớn, một cung biển đẹp, tôi biết đưa nàng đi đâu để không hoang phí vài tiếng đồng hồ quý báu này. Chuyện gì sẽ xảy ra với cô gái tên Thu Sắc và chàng trai bị gọi là Thiền Sư. Hay chính nàng mới là Thiền Sư còn tôi đang sôi sục toàn thân nỗi nôn nao làm thú. Ở một cây xăng dọc đường, nàng nhắc: - Nhớ 5 giờ sáng cho về lại chỗ diễn kẻo tôi bị bỏ lại mà tôi thì chưa thể sống lạc bầy… Một tiếng sau chúng tôi phải chọn giữa biển và đèo. Tôi hỏi, nàng nói, anh là đàn ông, hãy chọn đi… Tôi chẳng phân biệt được trăng 14, 15 hay 16, chỉ biết đêm ấy trăng ngập ngụa lá rừng và pha sắc biển trời đêm một màu lạ lẫm. Nàng kêu lên những tiếng rên đầy hoan lạc trong cổ họng đến độ tôi ngỡ phải ngừng xe. Nàng bấm tôi thì thào, chạy tiếp lên đỉnh đi anh, em chẳng ngờ được tắm trong một ánh sáng lạ lùng như vậy và hương biển pha rừng trộn trăng cho ra một loại mùi vị quá sức gợi tình. Chúng tôi phải né đỉnh đèo vì dù là nửa khuya nơi ấy vẫn là giao lộ chộn rộn các xe qua lại. Tẻ vào một nhánh đường cứu nạn, tôi loay hoay tìm chỗ dấu xe. Tìm ra được một chỗ có thể lót trải một nệm lá êm cho nàng vừa xong, ngó qua thì không còn nàng bên cạnh khiến tim tôi ngưng vài nhịp. Đến khi nghe tiếng cành lá khô khuơ tôi mới nhận ra nàng đang bò ra một khúc đá nhô cao. Khi tôi theo kịp nàng, Thu Sắc đang quỳ ngửa nhắm mắt, ưỡn người ra phía sau để mặt hứng đầy trăng. Tôi run rẩy tháo những lớp vải trên người nàng. Nàng đưa tay tìm tay tôi, nói khẽ: - Nghe nè, không phải doạ đâu, nhưng ai đi sâu vào trong người tôi đều chết mà tôi thì không muốn anh chết chút nào. Anh không giống những người tôi đã gặp, anh là Thiền… Chữ “Sư” chưa thoát ra được đã bị tôi bịt lại bằng một nụ hôn. Tôi không thích phụ nữ nói nhiều… Tôi quý nàng vì sau bao lượt gặp, số lượng chữ nàng rót sang tôi không nhiều mà vừa, gọn. Đúng như tôi nghĩ, môi nàng sinh ra để khiêu khích người ta cưỡng đoạt nụ hôn. Nàng vùng vẫy một cách tuyệt vọng, đồng thời tôi cũng nhận ra sự côïng hưởng tuyệt vời. Rồi một lúc nào đó, tôi nhận ra mình là người được. Bằng cách nào không rõ, nàng như từng đợt sóng, nâng quấn rồi đẩy chìm tôi để môi tôi được trôi đến đỉnh cao cảm xúc, uống no nê tất cả những mật ngọt tận nguồn. Đôi chân nàng quấn cổ tôi như muốn nghiền cổ kẻ tội đồ tham lam là tôi chẳng bao giờ thấy đủ… Tay tôi quờ quạng tìm kiếm cho đến khi chạm được cảm giác an tâm của trẻ thơ lúc đày đọa được bầu vú mẹ hiền. Mắt tôi không thể mở như là nó chưa hề tồn tại và thật sự tôi chỉ muốn thiếp ngủ một chút để quên đi những nhọc mệt khi leo được đến đây và trước một chút nữa, chuẩn bị một nệm lá vô dụng dưới chân ghềnh… Lẽ ra tôi nên dừng ở đó hay ngủ thiếp đi lúc đó. Nhưng tôi, đã không xứng với hai chữ Thiền Sư nàng tặng, không biết vâng lời để ngừng lại trước những bí ẩn đã được cảnh báo. Tôi nhổ mặt mình ra khỏi hai chân nàng. Nàng có vẻ đuối sức nằm đó, thân hình như đá trắng tạc dưới trăng xanh, đẹp đến không ngờ. Phải, lúc đó tôi mới bình tỉnh nhìn toàn thể người nàng. Thân thể nàng đẹp đến độ làm cho người ta sợ, và càng nhớ hơn lời cảnh báo của nàng. Tôi quỳ bên cạnh cái sinh vật sống ấy, hôn từng phân vuông trên khắp người nàng. Nàng nằm yên với chút ít hơi thở gợn mong manh dưới ngực, mắt ngó trăng hay ngó trời, ngó biển hay cây lá rừng đêm? Tiếng tôi nhỏ nhưng đêm vắng nên nghe vang vang: - Em… chính là… Thiền Sư… Nàng cười mệt nhọc, không nói, tay níu tay tôi đặt lên ngực nàng. Tôi nghe tiếng đập hết sức nhỏ nhẻ tội tình và đột nhiên thấy cần thiết biết bao, phải CÓ nàng. Tôi tháo hết áo quần của mình ra, liệng vương vãi một cách nhẹ nhàng và chợt nhận ra nãy giờ nàng nằm trên đá. Tôi nâng nàng lên, phủi đi những vụn cát đá còn bám vào người rồi bế nàng xuống mảng nệm lá bên dưới. Tiếng nàng van vỉ: - Sẽ chết mà, nghe em đi, phần thú trong em mạnh mẽ hơn người. Lỗi tại ai khi trong câu năn nỉ cản ngăn của nàng lại hàm chứa một lời khuyến khích. Như là nàng nói em thèm chết quá, cho em chết đi và tôi hiểu chữ chết là yêu. Tôi đâm sâu vào người nàng. Người chết là tôi. Tôi rú lên vì cảm giác có một khe hẹp đầy dao nhọn bén chặt rọc đi phần mềm yếu nhất của tôi. Tôi ngã ngửa người ra, vừa khi nàng uy nghi trỗi dậy. Chúng tôi vẫn chưa thoát khỏi nhau. Và tôi ngất đi trong ý nghĩ hoang mang nàng là ai vậy?. Là cô công chúa giết con bằng nụ hôn chứa lưỡi dao rút từ nơi đỉnh cao hoan lạc nên cũng là cửa tử. Hay nàng là người mang đôi mắt cú vọ gắn trên một mặt trắng đá lạnh băng. Khi tôi tỉnh dậy, thấy mình vẫn trần truồng nằm trên nệm lá, áo quần tung vãi ở những ngọn cây thoát khỏi tay tôi với một vùng hạ bộ đau buốt cho thấy những điều đã xảy ra là có thật. Nắng chiếu vào những mẫu kính và kim loại trên chiếc xe lấp ló sau lùm bụi rồi hắt vào người tôi nóng rát. Phải chăng nàng đã lấy đi khúc đời còn lại của tôi? Phải chăng sẽ không còn cơ hội cho tôi gặp lại phần thú tuyệt vời nằm tiềm ẩn trong mình lần nữa?. Tôi chỉ biết chắc mình đã có thể nói adieu với nỗi ám ảnh tên Phương để bắt đầu nỗi ám ảnh mới với “cô-gái-thiền-sư “! Nguyễn Thị Minh Ngọc (trích Hợp Lưu, California, số 68, 12-2002)
Back to top

User Profile View All Posts by User View Thanks

Phượng Các		#7 Posted : Saturday, November 13, 2004 9:36:46 AM(UTC)
Rank: Advanced Member Groups: Administrators Joined: 6/24/2012(UTC) Posts: 18,432 Points: 19,233 Location: Golden State, USA Was thanked: 646 time(s) in 606 post(s)		Đi tìm người yêu Nguyễn Thị Minh Ngọc Một Bây giờ càng dấn sâu vào bối cảnh "Sàigòn 300 năm" để kiếm ra từ đó những gì cần nói với hôm nay, tôi càng cảm thấy mình làm công việc này chẳng phải vì những lời kêu gọi vận động sáng tác nữa, mà là mình viết cho mình. Điều này gây cho tôi cảm giác lạnh lưng và biết sợ... Gặp một số văn, thi, nhạc, họa, nghệ... sĩ, tôi hỏi giữa hai đứa nói thật đi, những sáng tạo của bạn từ ai, và vì ai? Câu trả lời 100% tôi nhận được là: " Tôi làm những việc này cho chính tôi!". Một họa sĩ, vừa đi Paris với tôi về thì thêm: "Dĩ nhiên, sau mỗi chuyến đi, mở rộng tầm mắt, tôi không chối cãi được là có nhiều điều đã thẩm thấu qua tâm hồn tôi, và hắt trả ít nhiều trong tác phẩm". Một đạo diễn có tác phẩm bị cấm (đây là loại người cho tời nay vẫn ngơ ngác không hiểu tại sao lại sửa tới sửa lui cái tác phẩm như một tấm lòng thành của mình) cho biết rằng: "Trong tôi dường như lúc nào cũng có một nhu cầu bức bách cần chia xẻ với những người dân thất thế bất hạnh chung quanh và sáng tác của tôi dường như có bị ám ảnh bởi nhu cầu ấy... Hai Câu hỏi này càng gay go hơn cho những người hoạt động trong lãnh vực sân khấu và điện ảnh, mà yếu tố khán giả vô cùng quan trọng. Nhiều người khư khư tôi làm tất cả vì tôi, nhiều người nhún vai tỏ ý bất lực, nhiều người im lặng thở dài. Có người mạnh bạo hơn: Mỗi đợt tham gia hội diễn, tôi ngạc nhiên không hiểu tại sao người ta lại có thể "hèn" đều đến như thế, dường như họ không phải sáng tạo cho chính họ nữa mà đang phấn đấu cho một nền văn hóa văn nghệ lấy ‘Ban Giám khảo’ làm gốc...". Một nhà văn đứng tuổi, có chỗ đứng khá quan trọng trong văn giới, lắc đầu: "Không với sân khấu nữa vì không như đọc giả, khán giả của sân khấu thì ‘dã man, sát thủ’ tức thì". Ông đã từng len lõi ngồi lẫn vào khán giả để trực tiếp đón nhận thái độ phủ phàng không chấp nhận vở kịch ông viết của họ. Và có lẽ đó là vở kịch độc nhất của đời ông. Có những phim Việt-Nam tốn kém hàng tỉ đồng, hôm chiếu ra mắt với một công chúng miễn phí, cũng bị họ tỏ thái độ bằng cách rút lui từ từ để đến khi đèn sáng chỉ còn vài nhúm khán giả. Dù không bị mất tiền họ vẫn tiếc điều họ đã đang bị đánh cắp: thì giờ... Nhiều đoàn nghệ thuật xập xệ, đi diễn ở những vùng xa chỉ với giá rẽ mạt nhưng họ đã không cấm được nhiều khán giả trách chê: "Biết vầy để mấy đồng đó mua bịch muối ăn cả năm còn có lý hơn nhiều. Ba Khi trả lời những câu hỏi đó, có thể các bạn tôi đã không nói dối, nhưng có vẻ như họ đã nói lên ước muốn của mình hơn là cái hiện tại đang có. Nhiều nghệ sĩ cải lương khi được xem một tác phẩm "sạch sẽ" với một công chúng tương đối lý tưởng đã nói rất thật lòng (nhưng hình như chị thật lòng được trong giây phút đó): " Ôi! được diễn trong môi trường này, chết cũng thỏa. Tiền chẳng là cái đinh gì đối với chúng tôi!". - Bởi vì, thử đôi lần nhập cuộc với nhau, có đêm thất thu, xin bớt chút đỉnh thù lao là mặt lạnh như tiền. không bớt được đâu mấy đứa à, còn đợt diễn sắp tới chắc kẹt về quẹ giỗ chạp... Một đạo diễn sân khấu học vị cao, đã có nhiều tác phẩm có giá trị, cho hay trong bối cảnh nhiễu nhương hậu bao cấp, tiền cơ chế thị trường của sân khấu, ông đã chọn thái độ nói không với mọi lời mời mọc, yêu cầu ông phải bớt phần nghệ thuật nghiêm túc đi để vở diễn có công chúng rộng rãi hơn. Một đạo diễn sân khấu có nhiều tác phẩm đàng hoàng khác cũng truyền một kinh nghiệm máu xương thời ông ta còn trẻ: "Hiếm có một kịch bản Việt Nam nào có thể cầm lấy làm ngay. Nếu cảm được hạt nhân xúc cảm của vở và nhắm nó trên trung bình một chút thì hãy đổ máu trút xương vào mà sửa...". Nhưng chúng tôi, những người làm nghề không còn trẻ nữa, cũng nhắc với nhau, từ đây đến cuối đời, liệu còn cầm được bao nhiêu vở trung bình khá trong tay để chúng tôi có thể trút hết máu xương... Bốn Trong những lần tiếp xúc với độc giả, khán giả, chúng tôi du bị chất vấn: "Sao chương trình sân khấu của cơ quan X tệ vậy?" - "Sao kịch bản ông T. hay ghê lại chẳng thấy ai làm?". - "Sao chẳng thấy vở kịch Việt Nam nào coi được từ khi ông V. mất?". Làm sao nói cho người ngoài hiểu đây, nếu những điều đó khiến độc giả, khán giả của chúng tôi buồn một thì chúng tôi, những người trong cuộc đau đến gấp mười... Ai cũng biết, cho đến giờ, vẫn không dễ gì mua được vé xem vở "Dạ cổ hoài lang". Hiện tượng này lẽ ra khuyến khích được nhiều kịch tác gia thì lại khiến họ chùng tay, bởi sau khi tổng hợp các phân tích, anh em được yêu cầu phải sáng tác bằng hoặc hơn một tác phẩm đã đạt đỉnh cao của ba mặt: "Nghệ thuật để chinh phục khán giả, doanh thu để yên tâm tái sản xuất và bù đắp thêm cho những tiết mục kém hơn và cuối cùng, phản ánh đúng đường lối, chủ trương chính sách để các cấp lãnh đạo đều nhất trí ủng hộ hoan nghênh...". Tiếc rằng đa số các người viết kịch sau đó đều nhận ra mình đức mỏng, tài hèn... phấn đấu tối đa cũng chỉ đạt được hai trong ba yêu cầu đó; nên lòng tự trọng đã khiến họ cất giữ tác phẩm của mình trong ngăn kéo hoặc đi bán đổ bán tháo ở những chỗ vừa bán thuận mua để độ nhật mưu sinh. Năm Nếu ví người nghệ sĩ sáng tác như "chàng tuổi trẻ gan dạ trên BA chiếc đu bay" như vậy thì trong lúc nôn nả tìm cách đưa tác phẩm ra công chúng, nhiều người trong chúng tôi ưa quên rằng dưới ba chiếc đu quay ấy không có lưới an toàn. Nhiếu đạo diễn cho rằng loại kịch tôi viết rất khó bán vé và khó được lòng nhiều người nhưng thôi, lối nhỏ, tuy không an toàn, vẫn là lối của ta. Tôi lại nghĩ khác, cứ làm hết sức mình, khán giả sẽ không bỏ ta và lãnh đạo nào nỡ dẹp đi một tác phẩm không vi phạm luật pháp, lại được công chúng đồng tình. Thực tế thì không vậy. Không phải tôi mà bạn bè tôi. Vở đang ăn khách lại phải bị ngưng. Khi nghe thắc mắc tại sao cũng kịch bản đó, tác giả đó, diễn viên đó mà địa phương khác vẫn sản xuất băng vidéo phát hành toàn quốc, chúng tôi được một vị quản lý văn hóa hắt trả "Bộ thấy người ta đi ăn cướp, làm đĩ rồi bắt chước theo sao?". - "Có những vở ông khen tràn cung mây thì chúng tôi, những người làm nó lại vô cùng xấu hổ (nhưng không hoang mang). Có khi ông nói giọng tâm sự: "Mai mốt anh nghĩ hưu rồi tụi em mới thấy thiệt thòi và nghĩ lại thương anh. Hiếm có người liêm khiết, trấn thanh long đao nơi cửa ải mà không để lọt lưới bọn "diễn tiến hòa bình" trong sân khấu chúng ta!". Mỗi lần gặp ông tôi cứ nhớ câu chuyện về một vị linh mục cứ hùng hục làm những chuyện phản đạo mà cứ ngỡ mình đang bảo vệ đạo. Khi ông quỳ xuống tượng chúa kể công, trong câu chuyện hài hước ấy, chúa nói rất tiếc là chân ta đã bị đóng đinh, không thì ta sẽ đá cho con không còn ở làng này mà phá đạo". Sáu Nếu không có gì thay đổi, bạn tôi, Geoff Gillham, đạo diễn và tác giả người Anh sau hai năm ròng rã thủ tục giấy tờ, sẽ đến Việt Nam để dựng và diễn vở "Bone Cage". Tôi đã được xem vở này trong đợt hội thảo về "Sân khấu giáo dục cho thiếu nhi". Một cô bé bị nhốt trong chiếc lồng để làm những trò vặt, mưu sinh... Cuối cùng, khi cánh cửa được mở rộng rồi, như sống đã quen, cô không có nhu cầu bước ra ngoài lồng sắt nữa... Geoff sống du mục như một nhà hoạt động sân khấu tình nguyện, khi Jordani, khi Kenya, đã từng ở trong những nhà hát lớn và đã từng bỏ hết mà đi... Geoff kêu đã chán rồi những "Miss Sàigòn", những "Con ma nhà hát Opera" và cả những Shakespear hoành tráng, mỹ lệ... Anh chỉ muốn làm sân khấu cho những người chân đất, không có tiền đến những nhà hát sang trọng mà xem, dù anh biết, anh sẽ rất dễ dàng xin được tiền của Hội đồng Anh nếu anh chọn những đề tài màø Hội đồng Anh ưa chuộng. Bảy Đợt đó, Geoff mời miền Nam sang 5 người. Tôi chuẩn bị vở "Người lãng mạn cuối cùng" kể chuyện một nhà hát rệu rã, đến giờ đi phục vụ chỉ còn năm người nên chuẩn bị làm một trích đoạn năm ngưởi. Bất trắc lại đến 5 còn 4, còn 3, rồi còn 2, còn 1... Cái người còn sót lại ấy vẫn cố diễn những trích đoạn một mình vì không nỡ phụ lòng mong đợi của những khán giả của một vùng sâu đang mõi mòn trông đợi. Giờ chót, Geoff báo chỉ xin được đủ tiền cho một người. Tôi đành phải chuyển tập mấy tiết mục rối que, dây, kết hợp rối người như anh Văn Hợp vẫn làm. Và đem theo một số băng hình ca nhạc cổ tích cho thiếu nhi. Trong đó có vở "Những đứa trẻ lạc loài" của tôi mà Hoa Hạ đạo diễn và đài truyền hình vẫn phát trong những ngày 1/6. Xem đến đoạn cô giáo và anh công an khu vực cùng góp tay lo lớp học tình thương cho lũ trẻ bụi, một bạn người Việt đã tỏ ý không tin chi tiết này có thật. Thật ra trong nguyên tắc, tôi đã không nhấn mạnh điểm này nhưng phải sống trong những ngóc ngách Sàigòn mới thấy tinh thần từ thiện của thành phố này khá cao với số lượng thầy cô tự nguyện chăm lo cho lớp học tình thương như vậy đã nhiều ngoài sức tưởng tượng của những người sống ở những địa phương khác. Tám Lại nhờ chuyện tôi đưa học sinh mình đi diễn ở những điểm đóng quân của Thanh niên Xung phong, đốt đuốc lồ ồ hay pha đèn xe hơi đề có ánh sáng, vạt giường cài hoa phong lan làm tạm cánh gà... Bài ký của tôi chỉ phác vài nét nhỏ về những chuyến đi lãng mạn ấy. Báo Tuổi Trẻ đã đăng cách đây hơn mười năm nhưng báo một địa phương khác thì đã không đăng với lý do rằng tôi đã tưởng tượng ra điều không có trong sự thật. Như thế, người yêu của chúng tôi đâu? Cái sự thật nào phải bóp méo đi để tác phẩm được ra đời? Và cái giả nào cần tô vẽ để chìu lòng ai đó, không phải ta... Và khi đó, có còn nữa không, cái gọi là phẩm tiết của người nghệ sĩ? Khi những người rao giảng, chưng bằng "tiết hạnh khả phong" lại chính là những người đạp lên phẩm hạnh chính mình và người khác. Chín Bước chân ra ngoài, ai cũng có vẻ ghen tỵ với những chất liệu sống ngồn ngộn mà chỉ những người Việt Nam, bấu chân, luồn rễ vào đất nước này mới chiêm nghiệm được. Còn mình lại so bì sự thoải mái sáng tạo của những bạn cùng nghế! Ai may mắn hơn ai? Tôi chỉ biết mình đã hạnh phúc biết bao trong những giây phút được chia xẻ với những đọc giả, khán giả sống cùng thời với mình dù trong hay ngoài nước. Và dù cũng đã lắm lúc trơ lì mặt đá khi ở trong nước bị dán tem "có sạn trong đầu, không chính chuyên lắm về chính trị" và khi ra khỏi nước thì bạn cũ khước từ, nhắn với "Xin đừng đến nhà tôi, đồ Việt cộng con!". Mười Và như thế: "Tôi là ai? Tôi từ đâu đến? Đến để làm gì? Và khi xong tất cả mọi chuyện thì tôi sẽ về đâu?". Viết, diễn hay dựng, dạy chi rồi cũng để cho tôi tìm cách tự trả lời những câu hỏi ấy. Đó cũng là nội dung một bài học tôi đã được học cách đây đâu cũng 25 năm. Bây giờ, nói với những người bằng tuổi tôi lúc ấy,biết đâu họ sẽ nói: "Chuyện xưa quá rồi, Diễm ơi" hay "Quên đi, bà ngoại!". Thì đây cũng như chúng tôi xưa, cứ "Sức mấy mà buồn, bỏ đi Tám!". Nhưng bây giờ sắp là mùa Xuân mà, tôi có buồn không, trên con đường tìm hoài không gặp?. Nguyễn Thị Minh Ngọc
Back to top

User Profile View All Posts by User View Thanks

Phượng Các		#8 Posted : Saturday, November 13, 2004 9:41:13 AM(UTC)
Rank: Advanced Member Groups: Administrators Joined: 6/24/2012(UTC) Posts: 18,432 Points: 19,233 Location: Golden State, USA Was thanked: 646 time(s) in 606 post(s)		Nhân mệnh Kịch bản Viết tặng Thành Lộc và “you” Đ&Ng. Nhân vật: Y: nhân vật trung tâm từ nghĩa đen tới nghĩa bóng, thường ở vị thế trung tâm so với A, B, C, D A: thường gắn với chiếc gậy đen. B: gắn với thanh kiếm bạc. C: những mẫu giấy báo nợ có sắc vàng được gắn vào. D: gắn với quả tim và những đóa hồng xanh. Thời gian: Có thể từ thuở hồng hoang đến thời hiện đại. Không gian: Bất cứ nơi nào đó trên mặt đất trơ trọi. Không bóng dáng các loại động, thực vật và con người. Chập chùng màu đen bao quanh. Trên mặt đất lờ mờ một vật hình bầu dục hai màu xanh đỏ trong văn vắt… Ngổn ngang đâu đó, bốn bức tượng Tứ đại thiên vương… Nhất Sấm sét dữ dội… Y vác ra một chậu đất rộng miệng đặt giữa miếng trong bầu dục, trong đó có chiếc rương bằng giấy và Tứ đại thiên vương cũng bằng giấy. Dường như vừa có điều gì mất mát trong Y. Y bày tỏ nỗi oán trách sấm sét đã đem đến cái chết, sự thất lạc những gì Y đang yêu mến rồi châm lửa hóa vàng tất cả hàng mã trong chậu đất. Sấm ngưng. Cuồng phong. Mưa tuôn xối xả. Y lạnh. Và để khống chế cái lạnh, Y chuyển động toàn thân để đến một lúc nào đó cả gió và mưa đều ngừng. Lũ ào ạt tràn về. Y đi quơ được một thân cây to (khá giống chiếc rương giấy vừa đốt) và leo lên trên để khỏi bị nước cuốn. Y thử làm lại các điều đã làm mà ngẩu nhiên sau đó sấm ngưng, mưa gió tạnh. Nhưng dòng cuồng lưu vẫn bất trị. Y loay hoay tìm cách khác… Một trong những cách đó là vỗ thân cây hát khúc Ai Ca: Bài hát thứ nhất: KHÚC AI CA Đất trời vô cùng, ta rơi lệ Trời còn nhỏ lệ, ta tựa vào ai? Đất mãi tuôn lệ, hãy tựa vào ta, cùng sống. Khi trời đất đổi thay, cạn lệ, ta vẫn là ta… Khi Y hát đến đây lũ bỗng ngưng tuông. Y ngồi ôn lại những gì mình đã làm, cơ mặt chuyển động để bày tỏ nỗi oán giận, lòng thương tiếc rồi toàn thân phải xoay trở vùng vẫy để đỡ lạnh và cuối cùng là khúc hát bật ra từ cổ họng bỗng mọi vật bình thường. Song song với những việc làm ôn lại của Y, sấm, gió, mưa, lũ lại lần lượt vây bủa nhưng trước sự cố sức thoát ra của Y; và cũng có thể là do ngẫu nhiên… cuối cùng mọi thứ dừng lại. (Sấm, gió, mưa, lũ đợt hai được tạo bởi A, B, C, D bước ra từ bốn tượng Tứ đại thiên vương). Y hân hoan vỗ tay reo cười như đã tìm ra khí giới để chống chọi lại mọi bất trắc của thiên nhiên. Như để thưởng mình, Y phủi cho êm thân cây to rồi nằm xuống, yên tâm ngủ. (A, B, C, D đứng bốn góc quay lưng lại. Phía lưng họ đều màu đen, tương phản với màu trắng phía trước. Họ chìm vào màu đen của vạn vật phía sau). nhị Y vừa nằm xuống, một nửa màu đỏ trong của tấm hình bầu dục vươn trùm lấy Y vào trong như dáng bọc của vỏ bào thai. Giấc ngủ chưa kịp chui vào đầu Y thì B đã rút cần câu sau lưng gắn mồi là một thanh kiếm bạc đưa tít lên cao. Đồng thời A rút chiếc gậy đen sau lưng ra gỏ nhẹ vào Y. Y mở mắt, chiếc gậy đen chỉ về thanh kiếm bạc – giờ đã ở trên cao – như vạch ra một hướng mà Y phải vươn tới, đạt được… Gậy đen chỉ thẳng lên trời, B thay thanh kiếm bằng một bức vẽ hình người đàn ông như một đích tới dễ dàng hơn. Y chỉnh trang, lục lọi phần ruột của thân cây và cả bên ngoài nó để buộc gắn vào mình những thứ sao cho gần giống bức vẽ. Vừa xong phần hình thức, Y nhái theo động tác của người đàn ông đang làm rồi còn phát triển hơn. Tấm vải bọc đỏ rớt xuống. Y vót cây làm lao, mài đá và kim loại làm mũi giáo, mũi tên để đi săn bắn. Theo những kết quả Y làm được, chiếc gậy trắng dần và thanh kiếm mờ đen hơn. Gậy đen lại được A chỉ lên cao. B thay thanh kiếm bằng bức vẽ người đàn bà. Y lại chỉnh trang, sửa đổi mình để được giống người phụ nữ đó. Xong, Y đi gieo trồng, may vá, chăn nuôi… Y cảm thụ cây nẩy lá, nở hoa và cho trái. Y đi giữa cánh đồng trĩu hạt, gặt hái, trèo cây hái trái rời đỡ đẻ cho súc vật. Bụng Y lớn dần lên. Bản thân Y cũng cảm thấy nỗi thôi thúc đẻ. Y ngồi thắt chiếc võng, ngồi đong đưa ru con như ru lấy chính mình Bài hát thứ hai: ĐIỆU RU ĐƠN Ngẫm kỹ đi, thấu nguồn cơn, Cõi trần buộc khóc nhiều hơn nụ cười. Đời tôi không thấy mặt người, Tự ta ngủ, tự hôn dỗ mình. Ngủ đi giấc ngủ linh đình, Rồi hoàng hôn đến, rồi bình minh xa. Sông vô thường chảy quanh ta, Mập mờ nhân ảnh, tịch tà lạc nhau. Khi Y hát, khúc gậy vẫn bớt đen và thanh kiếm vẫn bớt bạc đi như chúng đang cố đổi màu cho nhau. Lượt này, Y ngủ do chính lời ru của mình. Một nửa màu xanh trong của tấm hình bầu dục vươn trùm lấy Y vào trong. tam Ánh sáng chuyển. A, B, C, D… đi tới lui như trong một xã hội công nghiệp hiện đại… Các loại tiếng động xôn xao của đời sống bên ngoài và bên trên vọng xuống nơi đây. Một trong bốn người A, B, C, D đưa ra tấm bảng ở đầu cần câu: “Đến giờ rồi, dậy đi, Y!”.. Y choàng dậy ngay, làm những động tác cần làm của một con người trước một ngày mới. Một tấm giấy nợ (1) xuất hiện với nhiều con số cộng, trừ, nhân, chia, căn số, tam thừa… phức tạp để con số thành cuối cùng là – 4.700.000 đồng. Bước ra vỏ thai, Y lục thân cây, lấy ra một hộp giấy vừa, mở vừa lấy một hộp nhỏ, mở hộp nhỏ lấy mày ra để hóa trang. Mới làm được nửa mặt đã thòng ngay trước mặt Y một micro và một headphon. Y chụp headphone đeo vào đầu, đứng trước micro và hát bài “Để sống”. Bài hát thứ ba: ĐỂ SỐNG Bây giờ tôi còn là tôi, để sống Tôi là cục bột, hãy nắn tôi. Trời bập bềnh mây, bạn muốn tôi yêu hay ghét nó?. Tim tôi lạnh đá, nhưng nếu bạn muốn nó nóng bao nhiêu độ, hãy báo ngay! Tôi cho thuê tôi, một ngàt tám giờ hay hơn nữa, Bạn cần gì, chiếc tai, ngón tai, mớ tóc, hay môi? Phổi, tim đều cho thuê, mọi thứ trong tôi đều có giá, Theo giá vàng lên, đô rớt… thận, gan tôi xuống giá, lên đời… Bây giờ tôi không là tôi, để sống Bạn muốn nhuộm tôi màu gì, Nói gấp, kẻo mất tôi. Tôi cho thuê bụng, thuê tim chín tháng mười ngày, hay chỉ cần dăm phút Chí giúp một điều, hãy chừa tôi một chút hồn nhỏ Để hồi sinh Người nghệ sĩ cạn lòng, cạn đời để vong thân nhưng không bao giờ tha hóa.. Sau giờ đóng màn, được sống, tôi còn nguyên vẹn là tôi. Khi Y hát xong, tấm giấy nợ (1) biến đi và tấm giấy nợ (2) xuất hiện với những con số mới để ra kết quả cuối cùng là – 2.900.000 đồng. Y giự một sợi giây chuông đang đòng đưa trước mặt. Một cần câu khác thòng xuống gói xôi và ly nước. Y chưa xong bữa ăn, lại thêm một tấm giấy nợ (3) với con số – 150.000 đ có gắn những vật khua để lắc, kêu inh ỏi. Y đẩy bữa ăn sang một bên, soạn trong khúc cây ra chiếc áo tứ thân… Y kiếm que gõ trống để diễn trích đoạn “Xúy Vân giả dại”. Khi Y diễn xong, tấm giấy nợ (3) không còn nữa, tấm giấy nợ (4) ghi – 1.080.000 đ. Y chụp lấy bữa ăn dang dỡ của mình nhưng lần này chưa kịp ăn thì tấm giấy nợ (4) lại lắc kêu thôi thúc. Y lại đẩy bữa ăn sang một bên, lục trong thận cây ra chiếc áo gillet, nải chuối cùng chiếc xe đạp một bánh. Y vẽ ngay mặt khỉ, choàng gillet, lột chuối ăn rồi đạp xe đi lòng vòng. Cuối cùng Y trồng cây chuối ngược. Tiếng vỗ tay vang dội. Tấm giấy nợ (5) xuất hiện với con số – 420.000 đ. Tiếng vỗ tay càng lúc càng to hơn, đòi hỏi một sự đáp ứng hơn. Y chụp tờ giấy trắng, đục lổ cho thành chữ BỆNH rồi máng vào một cần câu bất chợt của ai đó trong A, B, C, D. Tiếng vỗ tay tạm lắng xuống. Y ngó gói xôi và ly nước dỡ dang, không ăn nổi. Y ngồi lảm nhảm một mình. Độc thoại của Y: Hồi nhỏ tôi thích chôn đồ ăn dưới đáy chén… Ăn cơm trắng trước, rồi một lúc nào đó, một phần tư quả trứng hiện ra, như một truyện thần tiên. Đúng, chỉ là một phần tư quả trứng nhưng với một đứa bé con là con áp út của một gia đình đông anh em như tôi, ít khi được ăn trọn quả thì đó là một niềm vui khó tả. Mẹ tôi là người chế biến giỏi, bà luôn tạo cảm giác chúng tôi được ăn ngon mặc đẹp dù số tiền cha tôi đưa bà hằng tháng chẳng bao nhiêu. Có những bữa ăn chỉ là mớ rau muống với bát nước rau luộc dằm vào đó một quả cà nhưng dỗ cho chúng tôi ăn ngon miệng nhờ những chuyện cổ tích hết sức thơ mộng, kỳ ảo của mẹ. Đã lâu rồi chẳng ai dỗ tôi ăn cả, cũng chẳng ai dỗ tôi sống, người ta chỉ bảo tôi làm việc đi. A, B, C, D móc vào cần câu các hình của một số món ăn hấp dẫn nhưng điều đó không làm Y xao động. Rồi như chợt nhớ ra, Y nói: Ờ, tại sao mình lại không tự dỗ dành mình… tứ Y lục lọi trong bụng thân cây ra một tấm gương to, chống dựng lên. Y lôi ra một tấm lụa mỏng, khoác vào người. Y đứng quay lưng lại, hai tay che mặt, từ từ quay ra, đôi mắt bộc lộ sự sợ hại dưới bức tường thành tạo bởi hai tay che. Bỗng từ đâu đó, phọt ra một trái tim với khá nhiều hoa hồng bên trong, Y rũ tay chạy theo chụp quả tim. Quả tim không đứng yên, luôn tuột khỏi tay khiến Y mệt nhoài. Y phải liệng tấm lụa, đágiày để chạy cho dễ. Không bắt được tim, Y lột gần sạch những gì còn lại trên người. Vẫn không tóm được, Y lỡ tay lột cả lớp da trước ngực, lòi cả khung xương bọc tim mình. Trái tim lạ vẫn lững lơ trêu ghẹo, thách thức. Y mõi mệt ngồi phệt xuống. Quả tim như hối hận, mon men đến gần, cạ vào người Y, âu yếm. Y chộp lấy nó, ôm vào người… Góc xương trên người Y lòi ra, chạm vào quả tim làm cả hai đều thốn đau, nó vọy khỏi người Y. Y ngơ ngẩn, ngồi lấy da đắp thịt lại, lượm vải quấn vào người cho đỡ lạnh. Y kéo trong bọng cây ra khúc tre, buộc vào một sợi dây, khảy đàn hát khúc Độc huyền cầm. Bài hát thứ tư: ĐỘC HUYỀN CẦM Ai như là mẹ ta, lo từng miếng ăn, giấc ngủ. Ai như là chị ta buốt tim khi ta xước trầy. Ai như là em ta, sụt xùi khi ta lỡ tiếng. Ai như là trò ta, nuốt từng lời ta như thánh. Ai như là bạn ta, hoạn nạn, về sớm quanh ta. Ai như người ta yêu, sang sông cùng người xa lạ. Ai như người yêu ta, dã quỳ chỉ một hướng đông. Nhưng giờ ai còn ai mất, Mà sao lạnh vắng quanh ta. Đá, sương, đất hòa giun dế, Chỉ còn một độc huyền cầm. Ai trôi như là bóng ta, Trên mây và trong lòng nước. Độc huyền làm bạn tri âm, Giạt về khúc cuối vô thanh. Bài hát cứ bị đứt khúc bởi tiếng khua từ những tờ giấy nợ dữ tợn, của trái tim lỡn vỡn mời gọi âu yếm chở che, của khúc gậy đen trắng dần lên và của thanh gươm bạc xạm đen trên đầu Y. Y bứt dây đàn, lôi ra trong thân đàn khúc gậy bạc của mình. Cây gậy (của A) trở nên bất động. Thanh kiếm (của B) mất hút trong màn đêm. Các giấy nợ (của C) run rẩy xếp lại. Y múa gậy bạc một mình. Vài cánh hoa từ quả tim (của D) được rứt ra tung rơi, đỏ thắm. Y thanh thản, yên vị, cắm gậy bạc sau lưng, ngồi nối lại dây đàn. Lượt này đàn chỉ cho ra những âm thanh thô đục, chông chênh… Y bực dọc liệng đàn, chỉa gậy lên trời. Vô số micro và headphone các nơi hiện ra. Y cố hát nhưng tiếng tắt, không ra. Y hiểu ra, rút gậy định liệng bỏ. Chẳng ngờ gậy đã dính chặt vào người. Bằng tất cả sức lực còn được, Y cố nhổ gậy bạc ra khỏi mình. Tấm vỏ da người bị lột theo, Y hóa cáo, chống cẳng tru dài. Và rồi như tích trò “Hồ Nguyệt Cô hóa cáo” được tua ngược lại, Y cố cô tu luyện để trở ngược lại làm người. ngũ Bốn hướng đông tây nam bắc đã được trấn giữ bởi: · A với cây gậy thắt nơ đen. · B với thanh kiếm bạc cột tua rua bạc. · C với trang phục là những lá vàng. · D với quả tim đeo trên ngực, đầy ắp hồng đỏ buộc giải lụa xanh. Chiêng trống khắp nơi dồn dập như thông báo một tình hình hỗn loạn đang dồn về chí sát thành lũy cuối cùng của họ. Y nhổm dậy, chỉnh sửa tóc tai trang phục trong thế quay lưng với tất cả. Rồi bất ngờ quay phắt lại, ra dấu cho mọi âm thanh im bặt để cất lời. Y: Thế giặc đã công sát chân thành, hỡi các quan tướng đầu ngành, hãy cho ta biết chánh kiến của các ông nên hòa hay nên chiến?. Tất cả im lặng. Y đảo mắt nhìn bốn hướng rồi trầm giọng, nén thấp rồi khạc ra như phun đi một sự nhục nhã cái từ này. Y: Sao? Hòa à?. Y khụy chân xuống, thét lên một tiếng thét câm rồi bật dậy, điềm tĩnh, khoan thai. Y: Thôi được, trước khi các vị ký một hòa ước mới, cho ta được trao mỗi vị một lời thôi. Y túm cổ cây gậy một cách giận dữ: Này A, tôi biết A không phải là người tệ, thậm chí A đã từng là người rất tốt nhưng hóa ra A chỉ yêu đất nước này qua một chiếc ghế nên ôm chặt chiếc gậy này. Khi không thể níu kéo, gán ép chiếc ngai cho cháu con, phe nhóm, mọi việc thiêng liêng nơi đây đều bị A đẩy về hướng hư vô. Y bẻ gậy, quăng ra. Y kính cẩn đến vái lạy thanh kiếm bạc. Thưa ngài B, chúng tôi rất quý trọng ngài qua những điều trong quá khứ ngài đã làm cho dân cho nước. Nhưng để giữ nguyên tình cảm quý trọng ấy, chân thành rước ngài buông việc nghỉ ngơi kẻo vô tình, ngài trở thành khối đá triều dâng. Y vác thanh kiếm, đặt vào chỗ khác. Y đến gần những lá vàng của C, khinh bỉ, không ngó tới. Có lẽ ta không nên tốn giờ nói gì đó với mi khi người ta đặt ngươi vào đây chỉ để đủ mâm, đủ bát chén đũa cho trọn một bàn cờ. Để giờ này ta đi trò chuyện với cỏ đất dế giun hay đầu gối của chính mình chắc chắn sẽ thú vị hơn. C khúm núm tháo dâng các lá vàng kim trên người. Y đá thốc, lá vàng kim loảng xoảng văng ra. Y thất vọng nhưng vẫn cố hy vọng. Còn có ai không, các chiến hữu cùng giọng hót với ta. Y chợt thấy quả tim thân thuộc. Ôi D, may mà ta còn có D luôn ở lại quanh ta. Chẳng phải bao lâu nay ta đã sống, làm việc và vượt bao nỗi nhục nhằn bởi điểm tựa tinh thần êm ái này sao?. Này D, giờ chỉ còn có hai ta, hãy cùng với ta vượt bao khúc quanh đầy ghềnh thác, hiểm nguy này. Y khoác dãi lụa xanh buộc tim để máng vào người với quả tim được cỏng trên lưng. Y bước từng bước thận trọng hướng về phía trước, bỗng cảm giác nhói đau như bị đâm lén vào tim, từ phía sau lưng. Y quay phắt lại, chẳng thấy ai, chợt hiểu ra. D hỡi D, sao lại nỡ tấn công từ phía sau lưng với người đã xem mình như tình yêu duy nhất. Hóa ra thủ phạm dấu mặt đem nước non này đi bán chính là mi. Như thế thì, trong hai ta, chỉ một người được sống… Y vật lộn với vật thể đã dính chặt vào mình như một cách đấu với chính mình, cuối cùng nằm vật ra… Im lặng. Mọi tiếng động ban đầu trở lại: Sấm, mưa, gió và lũ… Y ngóc đầu dậy, ngoài bọng cây to, một mặt đất hoang vu trống trãi. Y: Không một ai sao?. (Chợt nghe tiếng lạ, áp tai xuống đất, nghe) Róc rách dưới đất sâu, ôi may sao Vẫn còn có máu của tiền nhân muôn kiếp trước. Đã đổ ra tửa sạch nhục ngoại xâm. Âm thầm bước những bàn chân đất. Những người vô danh đi không có ngày về. Những người vợ đứng ngàn năm với đá. Hãy cùng với ta, hát lại một lần khúc ca. Khuya nghe tiếng trống gõ, nhớ chồng. Y gom sức tàn, hát bài “Dạ cổ hoài lang” rồi lết tới vác khúc cây lên vai đi. Mặt đất nơi đó lún dần. Nhưng rồi Y cũng thoát được bãi lầy đó để tiếp tục đi trên những hướng đi vô định một cách có định hướng của mình. Và với một gánh nặng như một nghiệp chướng, trên vai… Nguyễn Thị Minh Ngọc
Back to top

User Profile View All Posts by User View Thanks

Phượng Các		#9 Posted : Saturday, November 13, 2004 9:43:56 AM(UTC)
Rank: Advanced Member Groups: Administrators Joined: 6/24/2012(UTC) Posts: 18,432 Points: 19,233 Location: Golden State, USA Was thanked: 646 time(s) in 606 post(s)		Nằm Ngoài Sự Thật Nhân vật trên sân khấu duy nhất: Bà ĐẠM TÚY, 60 tuổi, đang bị liệt nửa người, đã từng là một diễn viên và là một soạn giả có tiếng, chưa kết hôn bao giờ. Trong một hành trình đi ngược về quá khứ của bà, để trả lời phỏng vấn cho một nam ký giả, người ta có thể hình dung được những người đàn ông đã suýt làm chồng bà như sau: 1/ LÊ ĐỈNH: Khi bà 25 tuổi thì ông 27 tuổi. Họ cùng học chung Đại Học với nhau, và cùng được nhà trường giữ lại để tham gia công tác giảng dạy. 2/ TRẦN THANH TỘ: Khi bà 33 tuổi thì ông khoãng 36 tuổi. Lúc ấy bà đã là diễn viên, còn ông bước vào những bước khởi đầu của nghề kinh doanh bất động sản sau này. 3/ NGUYỄN HOÀNG KHÁNH: Lúc ấy bà 40 tuổi, còn ông 38 tuổi. Bà đã có một số kịch bản tương đối khẳng định được mình. Còn ông đang chuẩn bị bước từ một ca sĩ trình diễn sang làm một nhà đạo diễn. 4/ LÝ KHẮC NHÂN: Mối tình đầu của bà khi bà chưa 20 tuổi. Khi gặp lại bà đã 55 tuổi và ông đã 60. Đã vài năm sau khi bước qua thế kỹ thứ 21. Tại căn nhà riêng của bà Đạm Túy. Chiều tà. Bà ngồi trên chiếc xe lăn đặt ở một góc hiên nhà trông ra một vườn hoa. Cạnh đó người ta đặt một chiếc máy truyền hình, một đầu máy, một radio-cassette và một chiếc điện thoại có bộ phận lưu tin nhắn. Ánh nắng chiếu xiên trên một nửa mặt bà. Bà bật radio. Tiếng xướng ngôn viên đọc tin thời tiết. Tin tức khí tượng cho tàu chạy ven biển... Bà chuyển sang đài khác. Tin chiến sự ở vùng Đông-Á. Thử bom hạt nhân ở Châu Phi. Một bệnh mới vừa tìm ra ở Bắc Âu. Bà tắt đài. Im lặng. Người ta có thể nghe được tiếng chân khô buồn đâu đó, quanh vườn. Qua sự loay hoay của bà, người ta hiểu một nửa người bà đã bị liệt. Bà đang cố gắng tập để cử động một nửa người còn lại nhưng không được. Bà lại nằm im nghe nhạc. Bài “Im lặng, thở dài” của Trịnh Công Sơn. Chuông điện thoại reng. Bà ngồi nghịch những đóa hoa khô để đợi đến tiếng thứ mười mới nhấc máy. Tiếng người đàn ông: Bao giờ bà cũng đợi tôi gọi đến tiếng thứ mười mới nhấc máy. Chín tiếng trước bà làm gì? Tôi biết bà chỉ nằm một chỗ. Còn điện thoại thì lúc nào cũng sát cạnh bà. Bà Túy: Tôi chờ !Và tôi không thích nói chuyện với những ai không biết đợi. Nhưng mà nè, tại sao cậu không mở đầu bằng một câu lịch sự tối thiểu: “Xin lỗi, có phải bà Túy đó không?”. Tiếng người đàn ông: Tôi không hỏi! Tôi biết chắc là bà. Và vừa nghe tin tức ở radio xong. Những tin tức chiến sự đầu thế kỹ này vẫn không khác mấy so với cuối thế kỹ trước khiến bà chán. Và bà đang nghe nhạc. Bà Túy (Tắt máy) Này cậu nhỏ, thế cậu biết tôi sẽ làm gì sau khi nghe nhạc không?. Tiếng người đàn ông: Bà sẽ trả lời cuộc phỏng vấn qua điện thoại của tôi. Bà Túy: Tôi vẫn chưa nhận lời mà. Tiếng người đàn ông: Bà sắp nhận lời. Bà Túy: Tại sao ? Tiếng người đàn ông: Vì tôi đã xin phép bà chín lần rồi. Bà có thói quen không từ chối những người kiên nhẩn đến mười lần. Bà Túy: Tôi chẳng còn nhớ cậu muốn hỏi gì? Tiếng người đàn ông: Những mối tình của bà. Những mối tình chính, đáng nhớ... Bà Túy: Cuộc phỏng vấn coi như xong. Tiếng người đàn ông: Tại sao ? Bà Túy: Tôi không có mối tình lớn nào cả. Vừa vừa cũng không. Mà nhỏ nhỏ càng không ! Tiếng người đàn ông: Bà, Trần thị Đạm Túy, một diễn viên kiêm soạn giả vô cùng lừng lẩy mà không có được một mối tình lớn nào? Chuyện khó tin quá!. Bà Túy: Nhưng có thật, cậu ơi!. Tiếng người đàn ông: Như thế này có lẽ dễ cho bà hơn. Bà đã nhận của tôi những bande cassette trắng. Hãy kể vào đó những lúc nào thuận tiện. Mười ngày nữa tôi sẽ đến nhận những lời kể của bà. Bà Túy: Thôi được, cứ đợi đi... Nhưng mà tôi sẽ không hứa. Và nếu có, tôi sẽ gởi những cuộn băng này qua đường bưu điện, cậu khỏi tới. Tiếng người đàn ông: Cám ơn bà. Chúc bà sức khỏe. Hôm nay là ngày thứ nhất, tôi bắt đầu đợi đây. Bà Túy: Chúc cậu kiên nhẩn. (Bà Túy lại văn nhạc. Trời tối dần. Bà pha cà-phê bằng một tay. Sau vài ngụm cà-phê, bà bật máy cassette và bắt đầu nói) Bà Túy: Thật buồn cười khi bắt người phụ nữ kể chuyện tình khi đang ở tuổi sáu mươi. Những người đàn ông nào đã đi qua cuộc đời tôi? Những người yêu tôi và những người tôi yêu. Những người tôi muốn quên và những người tôi không tài nào quên nổi. Sáu mươi tuổi, tôi đã thật sự nhẹ nhàng để chuẩn bị một cuộc ra đi chưa? Thôi được, tôi sẽ kể, cậu nhỏ à, không phải cho cậu mà để cho tôi. Để coi, tôi sẽ bắt đầu từ ai? Ông trước vậy nha, ông Lê Đỉnh! Thỉnh thoãng tôi có đọc tên ông trên báo và thấy mặt ông trên truyền hình. Ông lên như vậy là khá nhanh. Người ông hơi phát phì, mà lại phì nơi phần bụng. Ông biến dạng đi nhiều so với ngày chúng ta mới gặp nhau tại trường Sân Khấu. Lúc đó trông ông khắc khổ, cái vẻ của một người vừa mới qua một cuộc chiến, lại phải tiếp tục những năm tháng khó khăn. Chúng ta đã có với nhau những ngày thật đẹp. Suốt thời gian học ở đó, thường khi ông là Roméo thì tôi là Juliette. Tôi là Desdemona thì ông là Othello. Tôi là Thị Nở và ông là Chí Phèo. Tôi thường nhớ những lời thoại của ông hơn là của tôi: “Đó là nguyên nhân, linh hồn ta hỡi...” (Bà Túy ngồi, diễn một đoạn độc thoại của Othello rồi Hamlet) Chẳng hiểu sao tôi cứ ưa thích những vai nam, nhất là những vai nam có tâm hồn cao đẹp như thế. Ngày ấy chúng ta đã lập một đội văn nghệ xung kích cho nhà trường. Những vùng sâu và gian khổ đều có mặt chúng ta để phục vụ. Khán giả của chúng ta thường là những anh chàng bộ đội, thanh niên xung phong trẻ tuổi, những công nhân, nông dân và cả những người tù. Có lúc chúng ta đã được bầu là một cặp đẹp nhất trường. Và hình như bị lóa mắt bởi những lời xưng tụng đó, chúng ta yêu nhau. Chúng ta đã yêu nhau hay chúng ta tưởng là đã yêu nhau, tôi không biết nhưng mình đã có lời hẹn ước sẽ cưới nhau khi ra trường. Đã có đám dạm, đã có đám hỏi, đã có áo cưới... Và đó cũng là cái áo cưới đầu tiên cầm được trong tay để rồi lại thoát bay khỏi tay tôi. Ra trường xong, hai đứa đều được giữ lại trường để thực tập làm giáo viên một thời gian. Đúng lúc đó cả gia đình tôi quyết định đóng tiền để ra đi theo cái gọi là “bán chính thức”. Hành động ở lại của tôi được nhiều người ca ngơi mà chẳng ai quan tâm là những lời ca ngợi như thế đã như những mũi kim châm nát trái tim tôi. Đâu có ai muốn bị dứt khỏi mẹ cha và các thân tình như một cái cây bị lặt trụi lá cành như vậy đâu, để đổi lấy những lời ca ngợi. Ông vẫn là người ở sát bên cạnh để vổ về an ủi tôi. Ông thường nói: “Anh sẽ không thay nổi gia đình em đâu. Nhưng hãy bình tỉnh sống. Chung quanh hai đứa mình vẫn còn có bạn bè”. Và nếu không có sự kiện ấy xãy ra, ắt hẳn tôi đã được mặc áo cưới, và sẽ không lường được điều gì sẽ xãy ra trong cái gia đình ào tưởng đó của chúng ta. Ông Hiệu trưởng quyết định chọn cho tôi đi nước ngoài học hậu đại học, nhưng khi giấy tờ mọi thứ đã xong hết, bà bí thư lại quyết định đổi người đi là ông. Điều đó đối với tôi không hề là sự kiện, khổ thay với ông, đó lại là một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời. Ông đâm ra khó xử, bỏ thì ông tiếc mà đi thì ông lại tự mang cảm giác có lỗi với tôi. Cuối cùng ông quyết định để cho người khác đi. Nhưng gợi lên trong ông ý tưởng tôi là một người không tin được đối với một số người đang nắm quyền. Đừng chối, đó chính là lý do đã khiến ông từ hôn tôi, mặc dù sau đó ông đã nhờ một lý do vu vơ khác. Cuộc chia tay này đã khiến tôi khá đau đớn dù khi rà soát lại tôi không thấy yêu anh lắm. Cảm giác của tôi bấy giờ là thấy lạnh lưng. Hệt như Kiều ngồi chơ vơ giữa lầu Ngưng Bích, ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi. Thử coi quanh tôi lúc bấy giờ còn ai, có khác gì bây giờ đâu. Bây giờ thì tôi còn ngồi đây với một số vốn. Còn lúc đó tôi trắng tay. Phá sản cả niềm tin. Niềm tin của tôi với mọi người. Và của mọi người với tôi. Chuyện của tôi tưởng đơn giản hóa ra phức tạp. Có đồng nghiệp đặt vấn đề có nên sử dụng một người bị chồng sắp cưới từ hôn vì hãi sợ liên lụy với những tư tưởng mơ hồ nào đó không. A! Mười lăm năm đã trôi qua rồi. Mười lăm năm ấy biết bao là tình. Cái vấp ngã từ anh đẩy luôn tôi ra khỏi trường, ngã xấp mặt xuống đường. May thay, đó cũng là một đòn bẩy để đẩy tôi lớn dậy. Hôm nay, ôn lại chút tình xưa, tôi cảm thấy còn nợ ông một lời cám ơn. Ông Đỉnh à, chân thành cám ơn ông về cú xô năm đó. Nhưng mà nè, ông ngồi nán lại chỗ đó hơi lâu. Năm nay tôi lục tuần thì ông cũng đã trên. Nên nghĩ đi, cho bọn nhỏ nó lên... (Bà Túy ngưng một chút để đốt một điếu thuốc) Vậy là xong một người. Cậu nhỏ nè, có lẽ tôi sẽ kể nốt trong đêm nay. Quá khứ tôi không như lớp tro than khơi lại đóm tàn mà nó như dòng thác ngược. Lội ngược dòng là một chuyện khá nhọc sức phí công, nhưng vì tôi là Đạm Túy, khi đã khởi đi, tôi sẽ đi luôn một mạch không ngưng. Khỏi đợi đến ngày mai. Tôi sẽ kể tiếp đây. Tám năm sau cú ngã với Đỉnh, tôi chọn được một người. Và chúng tôi cũng ở trong tư thế chuẩn bị cưới. Sau khi bị tinh giảm biên chế khỏi trường, tôi về các đoàn hát làm diễn viên. Tổ nghiệp thương tôi nên khán giả của tôi cũng khá đông. Sân khấu bấy giờ xuất hiện nhiều kịch bản hay. Đặc biệt một số kịch bản của Hoàng Anh Thi. Tôi có cảm giác người soạn giả chưa từng gặp ấy đã viết những vai nữ đặc biệt cho tôi. Không, không có mối tình nào giữa Thi và tôi như nhiều người tưởng tượng đâu. Về sau, khi gặp nhau, chúng tôi nói chuyện khá hợp và hiểu nhau. Nhưng đó chỉ là một tình bạn đẹp. Tôi quý cả gia đình anh Thi. Anh ấy và người vợ, chị Mây, đều mong tôi được hạnh phúc. Số người đến với tôi trong giai đoạn này khá đông. Ai cũng ngạc nhiên khi tôi chọn Trần Thành Tộ. Tộ là người nghèo nhất trong những người muốn làm chồng tôi. Gia đình anh ấy xưa khá giả nhưng bị đánh tư sản, mất trắng. Ba mẹ anh ấy vét sạch vốn liếng có được để ra đi. Do một tình cờ, Tộ bị rớt lại. Tôi chọn Tộ có lẽ vì hoàn cảnh của anh ấy khá giống tôi. Cũng chơ vơ không thân thích trên đường đời. Một trong những người ngăn cản tôi và Toä nhất lại là Thi. Thi nói anh thấy Tộ không thật, mắt lúc nào cũng láo liên chẳng dám nhìn thẳng vào ai. Tôi đoán có lẽ Tộ mặc cảm nghèo, giống tôi, dù bấy giờ tôi cũng đã dành dụm được một số vốn kha khá do ba má tôi gởi về và do chính tôi kiếm được sau những đêm diễn đầy ắp ân tình của người thưởng ngoạn... Tôi cho là Tộ đã hết sức tự trọng khi khẳng định sẽ chỉ cưới tôi sau khi kiếm được một chỗ ở đàng hoàng. Tôi bấy giờ đã trên 30 tuổi, vẫn phải ở chung trong một căn nhà tập thể của đoàn hát. Tộ thì thuê một căn gác xộc xệch trong một xóm lao động hổn tạp những người nghèo sống bằng nhiều nghề, trong đó có cả những nghề bất lương. Tôi không hiểu được vì sao mà chẳng người bạn nào của tôi ủng hộ chuyện tôi và Tộ. Gần như anh không có một khuyết điểm nào, mặc dù cũng không phải là người toàn bích. Tứ đổ tường tuyệt đối anh không vướng. Bạn bè tôi chê Tộ không có “nghệ sĩ tính” thì làm sao có thể sống đời với một nghệ sĩ như tôi. Tôi nghĩ “nghệ sĩ tính” mà chi để rồi khi cần có một quyết định quan trọng cho đời thì lại chẳng nghệ sĩ được chút nào như Đỉnh. Bạn tôi nói: “Túy, mày đang mê nên không thấy. Nhưng tụi tao ở ngoài nhìn vào thì thấy mày đang bị đóng vai chồng. Mày luôn là người chi trả và chăm sóc mọi thứ mà không thấy trường hợp ngược lại” Tôi nói, thì đã sao, ở đời muôn sự của chung. Hơn nữa, chúng tôi sẽ là vợ chồng. Anh ấy cần để dành tiền để mua nhà. Gia đình anh ấy không tiếp tế về nước như gia đình tôi. Tôi bênh vực Tộ hết lời. Tưởng như Thúc Nha và Quản Trọng thời Đông Chu. Đi buôn chung Thúc Nha luôn nhận phần lời hơn về mình, bị chê trách, Quản Trọng bênh, cho rằng tất cả bởi vì Thúc Nha còn mẹ. Cái nhà tương lai rồi cũng kiếm ra, và được sang bởi tôi. Vì Tộ nói, toàn bộ tiền bạc đã được anh đầu tư vào miếng đất ở một tỉnh sát Saigon, để tương lai con cái có chỗ dựa vững chắc. Tôi chẳng ham gì đất đai nhưng thấy Tộ thích quá nên chìu. Sang nhà xong, nợ chưa trả hết, tôi vẫn phải chạy mượn thêm nợ để phụ Toä mua đất. Và còn mượn nợ để làm đám cưới nữa chớ. Bấy giờ chung quanh tôi mọi người đều tốt. Bạn bè cho tôi mượn tiền dễ dàng. Họ tin tôi sẽ trả được. Họ chỉ ngại ngần khi thấy gần như Tộ không bỏ ra gì hết. Tôi kể chuyện miếng đất. Nhiều người bĩu môi, kêu coi chừng đất ma. Ngày cưới đến kề. Tám năm trước đó, tôi đã may một bộ áo dài và khăn đống để chuẩn bị làm cô dâu. Lần này là soirée trắng muốt với đuôi dài, chuẩn bị hai đứa bé để cầm. Đó là quà cưới của cha mẹ tôi gởi về từ Mỹ. Đám cưới đã gần như một chiếc bánh ngọt kề môi. Thế rồi nó cũng rã nhanh như một chiếc bọt xà-bông sau chuyến đi thăm đất trước khi cưới một ngày của tôi. Sau đó tôi còn biết thêm nhiều chuyện không hay về Tộ. Ví dụ như anh vẫn nhận tiền của gia đình nhưng lén lút làm ăn hay gởi Ngân hàng đâu đó. Anh luôn giả dạng nghèo khổ để thoải mái xử dụng tiền của tôi. Nhưng tất cả những chuyện nhảm nhí đó đều là chuyện phụ. Tôi sẳn sàng trang trãi mọi chi phí trong cuộc sống chung như một người đàn ông chủ gia đình cho Tôï nếu không có chuyện miếng đất. Nhân một chuyến đi khảo sát thực địa với những người bạn bên khoa học, biết rằng có thể mua rẽ được miếng đất do những người tù đang khẩn hoang trồng trọt, Tộ xúc tiến ngay. Sau đó, phạm nhân vẫn tiếp tục chăm sóc miếng đất đã là của anh và Tôï hân hoan nhặt nhạnh huê lợi hàng tháng từ những giọt mồ hôi của những phạm nhân này. Lần này người từ hôn là tôi. Tôi không nhỏ một giọt nước mắt cho cuộc tình này. Tôi cũng không cám ơn Toä mà cám ơn đời. Đời đã dạy tôi dù thế nào cũng không được sống để hưởng thụ từ những giọt mồ hôi của người khác một cách không sòng phẳng, và càng không, khi đó là những người tù... Tôi quên Toä nhanh và cũng chẳng để tâm theo dõi anh. Ngày đó, nếu cưới nhau, trước sau gì tôi cũng sẽ chia tay với một người mê tiền như Tộ. Hai lần sắm áo cưới không thành. Chợt nảy ra một phản ứng ngược trong tôi. Tôi thấy được sống đời độc thân quả là một hạnh phúc. Ở một nơi xa, Thi gọi điện thoại vào chúc mừng cho cái đám cưới bất thành của tôi, đồng thời báo tin chuẩn bị ly dị vợ. Theo một người khác cho tôi biết, một người đàn em của Thi phải lòng Mây nên đã đeo đuổi và xin được sống chung với chị. Ngay sau đó một tuần, tôi được tin Mây mất trong một trường hợp khá bí ẩn do uống nhầm thuốc. Người ta nghi ngờ và tống Thi vào tù dù anh một mực kêu oan. Những đứa con của anh và Mây chia đều cho hai họ. Một gia đình hạnh phúc tan nhanh trước mắt tôi... Từ bao nhiêu chuyện đó, chuyện tôi, chuyện Thi, và rất nhiều mảng đời vở vụn quanh tôi, gây cảm giác đời như mộng ảo, khiến tôi bắt tay viết kịch. Những vở kịch của tôi viết ra thì hơi kén khách vì nó luôn mang vị đắng của đời. Tôi nhưng một chút nghe cậu phóng viên. Tôi sẽ phải dùng buổi tối của mình. Nếu thích, cậu có thể nghe chơi vài bài hát của Khánh, người chồng hụt thứ ba của tôi. Khánh thì chắc cậu khá rành. Tôi có đọc bài phỏng vấn Khánh của cậu. Bài báo đó cậu viết được. Tôi bảo đảm sẽ có khá nhiều lá thư tỏ tình của một số nữ độc giả gởi tới cha anh ta sau khi đọc bài báo đó. Lúc mới quen tôi, Khánh chưa là đạo diễn, nhưng tôi đã khẳng định Khánh sẽ là một nghệ sĩ. Anh ấy có một giọng hát khá hay. Cậu nghe nhá... (Bà Túy vặn nhạc, rồi chuẩn bị bửa tối của mình. Chỉ là vài lát bánh mì phết mứt dâu. Bà ăn không trọn bửa và cũng không nghe trọn bản nhạc. Dường như bây giờ việc đọc vào cassette là một nhu cầu cao hơn với bà) Anh ấy là một nghệ sĩ. Chúng ta có thể nói gì về một nghệ sĩ, ngoài sự tha thứ. Tôi cũng là một nghệ sĩ . Tôi cũng cần biết bao, sự tha thứ. Chúng tôi luôn ở thế bất toàn với cái nghệ thuật mình theo đuổi. Và bất nghĩa với những người thân. Tôi gặp Khánh khi đã trên dưới bốn mươi, đã quá mệt mỏi với những cái áo cưới đo ni cho riêng mình rồi xếp cất. Như một người thức đêm quá giấc, không còn buồn ngủ, tôi lao đầu vào công việc, quên bẳng đi việc mình cần phải có một đời riêng. Thói đời, theo tình tình phớt, phớt tình tình theo. Tôi vẫn là một trong những người phụ nữ độc thân có nhiều người theo đuổi. Tôi đã nói không với tất cả. Trừ Khánh. Bởi vì Khánh chưa hề ngỏ lời gì với tôi. Khánh đã tỏ tình bằng cách không tỏ tình gì cả. Thường khi nào thấy tôi có vẻ mệt mỏi đuối sức vì công việc, Khánh thường đưa tôi đi chơi xa. Khánh không bao giờ đá động tới công việc của tôi mà chỉ nói toàn những chuyện lông-bông trên trời dưới đất và khát vọng sáng tạo của mình. Tôi biết đó là một trong những người có tài nhưng chưa gặp thời. Tôi thấy mình có trách nhiệm phải tạo cho đuợc Khánh cái thời cơ đó. Chi tiết này đề nghị cậu đừng đăng báo. Bởi vì anh ấy giàu lòng tự trọng lẫn tự ái. Dù có thế nào tôi vẫn không muốn xúc phạm tới anh ta. Tốt hơn hết là những gì tôi kể về Khánh cậu đừng đăng báo. Nếu cần thì chỉ ghi một sự thật này thôi. Nếu lần đầu tôi bị từ hôn, lần thứ hai tôi chủ động từ hôn thì đến lần này, chúng tôi đều cùng cảm thấy nên buông nhau ra. Khi những tấm thiệp cưới hứa hẹn linh đình ở sân thượng Caravelle của chúng tôi bị thâu hồi lại, mọi người xôn xao vì tôi đã “quá tam ba bận". Đa số đều cho là lỗi ở tôi. Họ hỏi cô chê anh ấy cái gì? Anh ấy gần như là một nghệ sĩ hoàn hảo. Bây giờ cô đâu cần tiền, cần danh nhiều, cô chỉ cần tình yêu mà ai cũng thấy Khánh quá yêu cô. Có lê lỗi của tôi thật. Nhưng biết nói sao với cậu bây giờ. Bởi điều tôi sắp nói có lẽ sẽ không đúng với nhiều cặp tình nhân cùng là nghệ sĩ. Tôi chỉ nghiệm riêng qua trường hợp hợp của riêng tôi và Khánh. Rằng một nghệ sĩ chỉ nên yêu chứ không nên sống chung với một nghệ sĩ. Vì chất nghệ sĩ của người này dễ làm tổn thương chất nghệ sĩ của người kia. Sau một thời gian đóng vai chồng của Tộ, tôi tưởng tôi được làm vợ. Nhưng đó chỉ là trong sự cố gắng của tôi thôi. Thử coi, khi ra ngoài xã hội tôi vẫn phải làm việc gần như nột người đàn ông. Nếu tôi chỉ là một diễn viên, cũng đã đủ nát tan hạnh phúc, huống chi tôi còn là một người viết, cần phải đi thực tế chỗ này, nghiên cứu chỗ kia. Mà Khánh thì cũng có những yêu cầu như tôi. Thậm chí còn hơn tôi. Vì Khánh bước vào cái sổ đoạn trường này có hơi muộn. Cho tới giờ này tôi không biết mình có ngờ oan cho anh ấy không? Nhưng thật sự rất nhiều khi tôi có cảm giác, Khánh không vui với những danh tiếng tôi có, không phải với cái cách của một người chồng muốn độc quyền nhìn ngắm vợ, mà lại với một kiểu thức như người ta thường nói “như hai cô ca sĩ có ưa nhau bao giờ”... Có lẽ mình không nên nói nhiều về một người vắng mặt, mà những người tôi vừa kể, có ai có mặt ở đây đâu ? Hay là như thế này. Bỏ hết đi. Tôi sẽ chỉ kể cho cậu nghe về một người. Một người yêu của tôi thật sự. Và tôi cũng thật sự yêu anh ta. Và giá được sống với nhau, chắc chắn chúng tôi sẽ rất là hạnh phúc. Nhưng lần này, phải nói là số mệnh đã ngăn rẽ chúng tôi. Có thể gọi anh ấy là mối tình đầu của tôi. Và cũng là mối tình cuối cùng. Khi tôi đang tuổi lớn, tôi tuy không đẹp lắm so với những cô bạn cùng trang lứa, nhưng tán tỉnh được tôi là một thách thức lớn đối với những chàng trai học chung trường vì ngoài chuyện học đứng nhất nhì trong lớp, tôi còn là một trong những đứa đầu sỏ trong các cuộc biểu tình. Cảnh sát có bắt tôi cũng thả vì luôn có cậu con trai của ông tỉnh trưởng đương nhiệm có ý can thiệp. Trong một lần bị bắt, tôi được gặp Nhân, lúc bấy giờ là một trong những người chuyên liệng bom xăng đốt xe Mỹ, và tôi bị chinh phục ngay bởi cái vẻ bất cần đời của Nhân. Nhân và những người bạn trong tù đã kể cho tôi nghe và tập cho tôi hát những bài hát thú vị. Chúng tôi bước vào cuộc đấu tranh với khá nhiều lãng mạn. Lãng mạn đến độ Nhân từ chối sự can thiệp của bạn tôi là con trai của một người tỉnh trưởng, mặc dầu cha anh ấy cũng là một sĩ quan cao cấp trong quân lực Việt Nam Cộng Hòa. Rời khỏi trại giam chúng tôi cũng rất ít có cơ hội gặp nhau vào một thời buổi mà xác của những chàng trai trẻ vẫn được đưa vào thành phố vào các buổi chiều tà. Giữa bản giao hưởng náo nhiệt ầm ỉ của cuộc chiến, chúng tôi chỉ được gần nhau ở những dấu lặng hiếm hoi. Và đến khi chiến tranh chấm dứt thì tôi và Nhân lạc nhau. Trước đó anh có báo cho tôi hay có thể anh sẽ đi xa. Xa là đâu? Vào rừng? Ra Bắc? Hay tháo chạy ra nước ngoài? Cả ba hướng đó đều không thích hợp với tính cách anh. Còn nếu anh muốn đi khai hoang một vùng đất mới thì tại sao không cho tôi theo cùng? Tôi chỉ biết rằng mình đã thiệt thòi biết bao khi không còn Nhân bên cạnh. Chưa có ai, bên cạnh những việc lớn lao đại sự vẫn không quên chừa cho tôi một chỗ nhỏ nhoi để có những chăm sóc dịu dàng. Đôi khi tôi nghĩ, có thể cái đám cưới của tôi đã hoãn lại giờ chót chỉ vì sự thiếu sót ấy : chưa ai thật sự yêu tôi bằng Nhân đã. Mãi đến khi tôi gần năm mươi tuổi. Coi như đời đã xong. Tôi chuyển sang đóng vai mụ. Và chọn công việc viết lách là người tình, là chồng, là con, là tất cả những gì thân thích dấu yêu với tôi trên cõi đời này... Tôi đã sống như một người khắc kỷ khi bước sang thiên-niên kỷ mới. Người ta bảo tôi đã diễn bớt hay đi vì đã không còn những phút giây tình cảm lãng mạn như đã từng. Nhưng những vở kịch của tôi thì đã được nhiều người ưa chuộng. Họ bảo tôi đã viết được như một người đàn ông từng trãi rồi. Lẽ đương nhiên bị một thiểu số không ưa, đồng thời bị mất khá nhiều bạn bè vì do một sự vô tình nào đó, họ cho là tôi đã soi vào những phần thầm kín nhất trong tâm hồn họ. Một buổi diễn xong, tôi đang ngồi tháo gỡ mái tóc trắng phau trên đầu thì như trong một giấc mơ đẹp, Nhân hiện ra trong tấm gương của tôi. Tôi đang hỏi thầm anh là thực hay mộng thì Nhân đã đọc bốn câu thơ của Hàn Mặc Tử mà đã hơn một lần tôi cho nhân vật của tôi ngâm trên sân khấu. Anh nằm ngoài sự thật Em đứng trong chiêm bao Cách nhau xa biết mấy Thương nhớ quá thì sao ? Tôi không dám quay lại vì sợ bóng Nhân sẽ nhòa đi. Gần ba mươi năm đã trôi qua. Ngó anh phong sương hơn với mái tóc ngã màu mây nhưng vẫn là một gã đàn ông mãnh khãnh bất cần đời, sẽ làm bất cứ nhữøng gì mình muốn. Tôi ngồi ngó anh trong gương rớt nước mắt cho đến khi Nhân đến gần và chạm tay vào vai tôi hỏi : - “Anh hôn được chứ, cái cần cổ bướng bỉnh này ?” Tôi không trả lời, vòng tay lên phía trên vai níu chặt lấy tay anh. Một nửa của tôi thất lạc vậy là đã trở về. Và sẽ chẳng bao giờ tôi cho phép mình lại để thất lạc anh một lần nữa. Đoạn cuối của câu chuyện thì chắc cậu đã rõ. Chiếc xe đưa Nhân và mẹ từ Pleiku xuống để làm lễ rước dâu đã bị lật khi đi trên đèo Mang-Yang. Điều ngang trái là ngoài Nhân ra, không ai chết cả, kể cả mẹ anh. Ngày giáp năm Nhân tôi đã chất tất cả bốn cái áo cưới đủ kiểu đủ màu của tôi lại đốt như câu thách thức với Thượng đế rằng sẽ có một ngày nào đó, định mệnh có trãi chiếu hoa cho tôi bước tới hôn lễ thì tôi cũng sẽ dứt khoát nói KHÔNG. Tôi tiếp tục sống với người tình thủy chung của tôi là công việc. Cậu thấy đó, tuổi già đến sớm khiến tôi bị liệt nửa người nhưng tôi vẫn viết và đọc cho những người trợ lý của tôi ghi chép lại. Thượng đế đã chỉ bắt tôi liệt tay trái nhưng nếu ông chọn tay mặt tôi cũng sẽ tìm ra cách viết mới của mình... Hiện giờ, trên hành tinh của chúng ta đã có nhiều phương tiện tối tân để ghi chép lại ý tưởng nhưng tôi vẫn không bỏ được lối viết cũ xưa này. Thôi chào, cậu nhỏ, nhớ đưa tôi đọc lại bài viết của cậu về tôi trước khi đăng báo. Câu này tôi vẫn lập lại gần bốn mươi năm nay cho những ai cần viết về tôi. Vậy mà vẫn sơ sẩy những bài báo vô cùng lếu láo về Đạm Túy. Những lời tôi vừa kể, cứ coi như một chút xíu đoạn trường được ôn lại bằng những lời quê. Lời quê góp nhặt dông dài. Mua vui cũng được một vài trống canh, phải không ? Và bây giờ tôi đi ngủ đây. Đừng cám ơn những gì tôi vừa làm. Biết đâu, nhân đây tôi có thể viết được một vở kịch vớ vẩn xoay quanh những điều tôi vừa trút sang cho cậu để nhẹ nhàng tôi. Tôi muốn lập lại lần thứ hai điều này : “Tôi nói những điều này, hoàn toàn không phải vì cậu, mà để cho tôi!” Chúc ngủ ngon, cậu nhỏ! (Bà tắt đèn. Tiếng chuông đồng hồ như là thời gian đã trôi qua lâu lắm từ lúc bà Túy ngưng nói cho đến khi bà nhận được những lời hồi đáp của người phóng viên mà bà vẫn chưa biết mặt. Khi đèn sáng lại, người ta thấy bà Túy mở một phong bì của Bưu điện vừa gởi tới. Trong đó có một bande cassette và một tape vidéo. Bà cho bande cassette vào máy) Tiếng người đàn ông: Bà Đạm Túy, dù bà không muốn nhận, câu đầu tiên cho phép tôi được cám ơn bà đã trả lời phỏng vấn về bà của tôi. Câu thứ hai, là một lời xin lỗi để tôi được nói lên sự thật này: có quá ít sự thật trong những lời bà kể! Bởi vì sau đó, tôi đã tiếp xúc gần đủ tất cả những người đàn ông được bà điểm qua. Cả thân nhân của ông Nhân, mối tình đầu tiên và áp cuối của bà. Phải, tôi muốn gọi là áp cuối vì tôi biết bà còn phải yêu ít nhất một lần nữa mới xong cái gọi là số đoạn trường của bà. Tôi buộc lòng phải nói lên cái sự thật là bà đã ít nhiều nói dối trong khi kể lại đời mình. Nhưng hãy yên tâm, không ai bắt bẻ bà điều này cả vì tất cả mọi người đều biết : hư cấu là nghề của bà. Tuy nhiên, suốt thời gian bà nhắc đến cái nguyên ủy khiến bàng bạc trong các tác phẩm lẫn câu chuyện đời tự thuật vừa rồi nổi căm hận đàn ông trong bà. Thôi thì, tôi đành phải vô phép nói luôn ra thôi... Sao bà không kể cái sự thật trần trụi đã bao phủ ấu thời bà khi bà còn sống ở xóm Vườn Lài với người mẹ ruột nổi danh trong khách làng chơi là cô Tám Hồng Nhan. Những người đàn ông dư tiền, ham vui hoặc quá buồn cần giải sầu đã đến đó, phơi bày mọi thứ bên trong lẫn bên ngoài trước đôi mắt trẻ thơ khiếp hãi của bà. Một người đàn ông, sau một trận càn quét thất bại, đã nhậu say túy lúy, đến đó kiếm cô Tám để giải sầu nhưng không gặp, đã toan cưỡng bức cô con gái bé bỏng của cô ta. Sau biến cố ấy, bà đã được gởi nơi nhà người đàn bà khác để nuôi giúp nhưng toàn bộ chi phí sống và học sau này của bà đều rút từ những đồng tiền không sạch lắm ở xóm bình khang kia. Tôi có thể hình dung mặt bà đang tái đi và tự hỏi tại sao tôi lại có thể biết được. Điều vô cùng dễ hiểu bởi tôi là con của ông Nhân, và người đàn ông suýt cưỡng bức bà lại là ông nội của tôi. Đó là lý do khiến bà bị thất lạc cha tôi trong khoãng ba mươi năm. Ngày cha tôi đưa bà về giới thiệu gia đình cũng là ngày ông nội tôi nhận ra bà nhờ cái bớt son sau tai trái và ông cương quyết ngăn cản cuộc hôn phối giửa hai người. Bỏ Saigon lên Tây Nguyên sống, cha tôi lập gia đình với mẹ tôi. Khi đứa con độc nhất ra đời là tôi, họ quyết định ly thân ngay. Nhưng rất không may cho bà, khi biết được ông ấy muốn lập gia đình với bà, mẹ tôi cương quyết không ly dị. Mẹ tôi căm thù bà đến khi nhắm mắt vì suốt thời gian còn chung sống với cha tôi. Mẹ tôi kêu lúc nào cũng thấy lỡn vỡn bóng dáng ám ảnh của bà. Toàn bộ bí ẩn này cha tôi đã không kể thật cho bà nghe khi cầu hôn lần cuối. Thế nên, khi nghe tin ông ấy chết mất xác, tôi vẫn hồ nghi rằng đó là một cách chạy trốn sự bế tắt của cha tôi. Còn bây giờ, mục đích của cậu là gì, có lẽ bà đang muốn hỏi. Đơn giản thôi, tôi muốn xin phép được chăm sóc bà trong những ngày còn lại. Nếu trước đây mối cơ duyên của bà và cha tôi thành sự thật thì tôi đã được là con trai của bà. Những ngày cuối đời, ông tôi trở nên điên loạn rồi tự sát, mẹ tôi cũng đột ngột qua đời sau khi hay tin dữ về cha tôi. Phần tôi sau nhiều lần lỡ dỡ đời riêng cũng đang sống một mình. Và tôi thật sự không yên lòng chút nào khi nghĩ đến bà đang khó xoay sở với một nửa người trong những ngày xế bóng.... Hãy cho phép tôi được tới lui thăm viếng bà. Và càng hạnh phúc hơn nữa cho tôi, nếu bà cho phép tôi được gọi bà là mẹ. Tôi tin đó cũng là nguyện ước của cha tôi, và cả ông tôi... Tôi luôn lảng vảng trườc cổng nhà bà, với điện thoại và hoa trong tay để chờ câu trả lời sớm nhất của bà... (Suốt thời gian nghe cuộn bande cassette kia, bà Túy gần như liệt hẳn. Bà cố đến gần điện thoại, để thều thào) Bà Túy: Tại sao lại đem những cái sự thật trần trụi ấy để tấn công cái sự thật đã được nghệ thuật hóa của tôi? Cậu muốn gì? Đúng là lẽ ra tôi đã có thể sanh ra cậu nhưng chẳng biết bất hạnh hay hạnh phúc cho tôi, điều đó đã không và sẽ không bao giờ xãy ra. Tôi vẫn chưa nghĩ ra tại sao cậu lại biết được toàn bộ những bí mật này bởi vì cậu không thể nào là con của Nhân, do đó càng không là cháu của người đàn ông say khướt trong cái đêm khủng khiếp đó. Trong thời gian ở tù, Nhân đã bị đánh đến không còn khả năng có con nữa. Và tôi cho đó là lý do chính khiến anh ấy hai lần rút ra khỏi cuộc đời tôi. Nhân là người đàn ông tự trọng nhất mà tôi được gặp. Nhưng lẽ ra anh ấy phải biết sự thật này : “Tình yêu lớn hơn tình dục nhiều lắm”. Càng sống lâu tôi càng khẳng định điều này dù tôi vẫn chưa biết được thế nào là hạnh phúc gối chăn. (Bà Túy dần dà lấy lại bình tỉnh) Bây giờ người tái mặt chính là cậu. Mặc dầu tôi xác nhận cậu nói dối có vẻ tài tình hơn tôi. Cậu muốn gì, khi khui ra những chuyện này và đòi đến đây chăm sóc tôi..?. Cám ơn cậu, tôi có thể tự lo cho mình đến cuối đời và may thay, tôi cũng còn có thể sáng tác được. Ngoài ra, có lẽ cậu cũng nên biết thêm một sự thật này: Toàn bộ tài sản của tôi sau khi chết sẽ được tặng cho ngôi trường đang đào tạo lại các em thiếu nhi phạm pháp. Thôi, chấm dứt mọi chuyện ở đây nha! Lời khuyên cuối cho cậu là: “Đừng bao giờ đóng kịch với loại kịch sĩ như tôi”. Tiếng người đàn ông: Khoan đã, bà Túy, khoan kết luận về tôi trước khi xem qua cuộn băng vidéo tôi đã gởi. Bà sẽ thấy tôi trong đó rất giống ông Nhân, đó là chưa kể trong đó tôi có xin dựng vào nửa giây ảnh của cha tôi. Bà không nghĩ ra là trong những cây cỏ ở Tây Nguyên có một dược thảo chữa được bệnh mất khả năng sinh sản của cha tôi sao?. Tôi xin hứa sẽ không tiết lộ thêm cho ai biết mọi bí mật của bà. Tôi xin được bà coi như dưỡng tử không phải vì tiền hay chút ánh sáng hắt nào từ tên tuổi của bà. Đơn giản chỉ vì, ngoài việc là con của cha tôi, tôi còn là một độc giả, khán giả ái mộ bà. Nói tóm lại, tôi muốn học nghề viết của bà. Hiện tôi vẫn đợi bên ngoài, vì chút nghĩa xưa với cha tôi, hy vọng bà sẽ không từ chối. Mong tin vui đến từ bà... (Bà Túy cúp máy, cầm cuộn băng vidéo lên ngắm nghía rồi cho vào đầu máy. Trên màn hình là một người nam gần khoãng trung niên, đi lang thang trên bờ biển và hát bài “Xin mặt trời ngủ yên” của Trịnh Công Sơn. Thoáng qua hình một người đàn ông tóc râu đã bạc... Bà Túy ngưng máy, chụp lấy điện thoại. Bà bấm số, im lặng trong khoãng chín giây, đợi cho mình bình tỉnh rồi mới thong thả nói) Bà Túy: Tôi hiểu ra rồi, tất cả những gì tôi được nghe và xem nãy giờ chỉ để truyền đến một thông tin: ÔNG ẤY CÒN SỐNG. Hãy nhắn với ông Nhân, cần nói gì hãy đến thẳng, gặp tôi. Tôi sẽ bắt đầu mặc áo cưới vào và đợi ông ấy đây, cho dầu có thể từ đây đến lúc tôi trút hơi thở cuối cùng, ông ấy sẽ chẳng bao giờ đến. Ngoài ra, tôi còn một lời khuyên riêng cho cậu: “Viết văn, là một cái nghiệp mà không ai dạy và không ai học được. Hãy tự phạt cỏ vạch lau mà tìm lấy lối đi riêng của mình... (Bà Túy quay lưng lại máy điện thoại. Bằng tất cả sức lực còn lại của mình, bà Túy khui bật ra chiếc hộp đựng cái áo cưới đẹp nhất của mình và tìm cách bận vào...). Tiếng người đàn ông (Hét to) Dừng lại! Đừng có điên! Bà đã nguyền sẽ chỉ bận áo cưới khi bà chết. Đó chính là chiếc áo liệm của bà. Bà sẽ không còn được sống khi chính thức khoát vào chiếc áo đó, dù chỉ một mình... Bà Túy (Vẫn cố sức để tự bận áo cưới, và như để động viên mình, bà đọc những câu thơ) Nếu thật chờ lâu mà hóa đá Thì xin đợi thử một lần xem Chỉ sợ khi tôi thành núi biếc Ngàn năm không thấy, dấu chân em... (Cuối cùng, bà cũng bận được chiếc áo cưới trắng toát đó vào người. Bà đứng thẳng người, nhắm mắt, nước mắt ứa ra, và nói) Bà Túy: Tôi đã xóa được lời nguyền. Tôi đã sống. Và đây là sự thật cuối cùng. Bởi vì tất cả chỉ có một sự thật thôi. Toàn bộ câu chuyện này đều do tôi tưởng tượng ra. Cậu ký giả tập viết văn tình cờ nhặt được một tập bản thảo đở dang bị thất lạc của tôi mà cậu ta cứ ngỡ đó chính là nhật ký đời thật của tôi. Ngẩu nhiên, có thể cậu ấy là con hay bà con sao đó với Nhân. Bi kịch của cuộc đời tôi thật sự mằm ở chỗ đó là một cuộc đời nhạt gần như không có biến cố gì để tựa vào đó mà sáng tác. Mọi người chung quanh đều tưởng cuộc đời tôi ly kỳ hơn sự thật tôi có. Hậu quả là chẳng ai dám cầu hôn tôi nên tôi đã sống một mình như thế này cho đến cuối đời. Đó là lý do khiến tôi lập lời nguyền : Ngày tôi bận áo cưới cũng là ngày tôi chết. Nhưng hôm nay tôi đã xóa được lời nguyền. Tôi đã mặc được áo cưới. Cho dù sẽ không ai là chú rể trong đêm nay nhưng tôi đã không chết. Bởi vì tuy tôi không có người tình nhưng điều đó không có nghĩa là tôi không có tình yêu. Tôi yêu cuộc đời tôi đang sống và tôi làm đám cưới với cuộc sống này, không được sao ? Đời riêng tôi đã không có một người yêu, nhưng ai cấm một cuộc hôn phối giữa tôi với nhân vật đẹp nào đó trong các sáng tác mà tôi đã sáng tạo ra. (Tiếng chuông điện thoại dồn dập. Tiếng chuông cửa réo vang. Bà Túy vặn nhạc hôn lễ thật lớn để át các tiếng chuông. Bà cố hết sức để cầm được bó hoa bằng cả hai tay. Cuối cùng, bà chuyển động được toàn thân rồi đi lướt như chạy bay trên cả bệnh tật và tuổi tác của mình để đến với bức tranh vẽ phác dáng một...
Back to top

User Profile View All Posts by User View Thanks

Phượng Các		#10 Posted : Saturday, November 13, 2004 9:46:29 AM(UTC)
Rank: Advanced Member Groups: Administrators Joined: 6/24/2012(UTC) Posts: 18,432 Points: 19,233 Location: Golden State, USA Was thanked: 646 time(s) in 606 post(s)		Người đàn bà thất lạc Kịch Phụ nữ đôi khi chỉ là cái bóng của đàn ông nhưng nếu không có chiếc bóng đó, đàn ông sẽ không là gì cả. Bạn sẽ chỉ thấy được giá trị của Nàng - người tình, người vợ của bạn, nếu một ngày nào đó, vì một lý do không rõ, bạn lạc mất nàng. Phụ nữ VN, từ thuở xa xưa đến nay, trong suốt giai đoạn chiến tranh lẫn hòa bình, đã có những hy sinh, cam chịu và đóng góp khá nhiều. Đến với Asia-Pacific Festival Conference of Women in Arts, những nữ nghệ sĩ VN muốn dựng vở "Người đàn bà thất lạc" như một sự chia xẻ lớn với những đồng nghiệp phụ nữ đến từ Châu Á - Thái Bình Dương. Khi tham gia xã hội, chúng ta đã nhọc nhằn và cật lực không kém những người đàn ông, nhưng khi trở về nhà (trong gia đình) chúng ta vẫn phải làm tròn mọi chức năng của một người mẹ, người vợ, người tình... (Trong vở có sử dụng một đoạn độc thoại Dương Vân Nga của Cao Tự Thanh và mấy câu thơ trong bài Tống Biệt của Tản Đà) Nhân vật: 1. LANG, người chồng 2. GIAI NHÂN, người vợ 3. HUYỀN TRÂN, người con gái với cây đàn 4. DƯƠNG VÂN NGA, bà hoàng hậu với những lá cờ giắt vào người 5. HỒ XUÂN HƯƠNG thi sĩ với bút trong tay 6. HỒ NGUYỆT CÔ 7. MẪU người mẹ 8. ĐỨA CON Người chồng say sưa vẽ các bức tranh tố nữ. Người vợ đi trình diễn về, hoa của những người ái mộ nàng được cầm đầy tay. Nàng vào nhà, thay bộ đồ ngắn để làm việc nhà. Người chồng hững hờ với những hoa và bằng khen tặng tài năng nàng. Anh bực tức quát nạt khi đang sáng tạo lại bị vợ săn sóc. Đêm xuống… Người chồng yên giấc… Người vợ bó gối nhìn trăng. DÀN ĐỒNG CA (1) - Chị không ngủ được à?. GIAI NHÂN - Đúng, làm sao tôi ngủ được… DÀN ĐỒNG CA (2) - Thôi đừng buồn nữa, chuyện này xảy ra hằng ngày mà. GIAI NHÂN - Nhưng có lẽ tôi sẽ không để nó xảy ra nữa đâu. DÀN ĐỒNG CA (3) - Chị định thế nào?. GIAI NHÂN - Tôi sẽ ra đi… DÀN ĐỒNG CA (2) - Chị đi thật à?. (Giai nhân gật đầu). DÀN ĐỒNG CA (4) - Chị đã suy nghĩ kỹ chưa?. GIAI NHÂN - Lâu lắm rồi… (Nghe tiếng khóc) Sao các chị lại khóc?. DÀN ĐỒNG CA (1) - Tôi khóc cho chị. Chị là một tài năng âm nhạc quốc tế nhưng đã không chia xẻ được với chồng mình. Tôi không hiểu tại sao chị lại không khóc. GIAI NHÂN - Tôi không còn nước mắt để khóc. DÀN ĐỒNG CA (1) - Nhưng có lẽ sự ra đi của chị sẽ giúp cho chồng chị hiểu chị hơn (giai nhân viết thư). DÀN ĐỒNG CA (2) -Chị định viết thư để lại cho anh ấy à?. GIAI NHÂN - Không! (Xé thư). DÀN ĐỒNG CA (3) - Khi anh ấy thức dậy, không có chị, sẽ như thế nào?. DÀN ĐỒNG CA - Sẽ như thế nào?. GIAI NHÂN - Sẽ như thế nào à? Chắc rồi cũng như... một người đàn bà nào đó thất lạc. Vậy thôi! (Đi). DÀN ĐỒNG CA - Chị, chị… (Nhìn nhau) Vợ anh bỏ đi rồi kìa, dậy đi. LANG - (Trở dậy) Em ơi, cà-phê sáng… (Bực bội) Sao nhà cửa bê bối thế này… (Lượm lá thư bị xé ráp lại). DÀN ĐỒNG CA - Đi rồi!. LANG (Hỏi từng người một) Có ai thấy vợ tôi đâu không, cô ấy tóc dài và mang theo một chiếc đàn tranh. (Tất cả lắc đầu. Người chồng chạy xuống khán giả tìm…). Tiếng giai nhân (Hát) Chào vĩnh biệt, hỡi chồng yêu của thiếp, Đừng tìm nhau, dù góc bể chân trời, Hãy tha lỗi không cùng chàng chung sống. Bản tình ca đành dang dở bên đời. Người yêu ơi, thiếp bén duyên chàng có thế thôi, Cái hạc bay lên vút tận trời. Trời đất từ đây xa cách mãi, Trăng khuyết, mây trôi, tuyết tan, hoa rụng. Nghìn năm thơ thẩn bóng trăng chơi… (LANG trở về nhà, cầm đèn soi vào tấm hình cô gái ngồi đàn. Huyền Trân bước ra từ đó). LANG: Nàng là ai? Ta trông nàng quen lắm… HUYỀN TRÂN: Ta là người mà ông đã họa lúc hoàng hôn LANG: Hóa ra nàng là công chúa Huyền Trân, người đã được vua Trần gã cho vua Chiêm là Chế Mân để lấy vùng đất Ô, Rí nay là cố đô Huế. (Huyền Trân đặt đàn xuống, bước ra khỏi khoang thuyền, nhìn về trời biển bao la trước mũi thuyền) HUYỀN TRÂN: Đây là đâu ? Những người xa lạ đang nhìn ta, họ nói gì với nhau vậy?. Phần ta, phải chứng tỏ với họ là ta đang hạnh phúc. (Cười vang) Tại sao lại không vui khi chỉ một đời con gái của Huyền Trân đã giúp được dân của hai châu Ô, Rí thoát được nạn binh đao, đầu rơi máu chảy. Phụ vương ơi, con xin lỗi phụ vương vì những giọt nước mắt này chẳng ngoan được như Huyền Trân. LANG: Công Chúa Huyền Trân ... Trong sử Việt, nàng là người con gái đầu tiên đã bị những người thân của mình đem cống cho xứ người để đổi lấy một phần đất đai rộng lớn H.TRÂN:Họ ngủ cả rồi. Có lẽ họ đã quá mệt mỏi sau buổi tiệc mừng hôn lễ ta với Chế mân, vua của họ. Trời đã giúp ta cơ hội đào thoát chăng?. Ta phải tìm cách trở về đất Việt, phải rồi… Nhưng mà thuyền đang trôi vào đâu vậy, sao ta không thấy bến thấy bờ đất Việt. Đất Việt ơi! Đất Việt ở phương nào?. Những gấm vóc lụa là này vướng víu quá, ta sẽ trút bỏ tất cả để trở lại là cô gái bình thường. (Huyền Trân tháo bớt áo xiêm liệng theo dòng nước) Nước ơi, hãy cuốn đi chiếc áo cưới như nấm mộ chôn đời trinh nữ của Huyền Trân. Ôi! Bóng ai như bóng ta… Ta là ai?. Công chúa nước Việt hay hoàng hậu nước Chiêm?. Ta còn đường để trở lại cố quốc không?. Hay đành chấp nhận vàng lộn theo chì, thân quế đơn côi đứng giữa rừng già cay nghiệt, Phụ vương ơi!. LANG: Người ta đã hát về nàng: Tiếc thay cây quế giữa rừng, Để cho .... (Một điệu nhạc Chăm-pa… Huyền Trân quay lại, đi lượn quanh bốn bức phù điêu ở bức tứ bình chẻ bốn). H.TRÂN:Các người làm gì vậy? Muốn giúp vui ta à? Vô ích! Những điệu vũ này làm ta nhớ nhà hơn. Quê nhà ta đâu thiếu những điệu múa, lời ca… (Điệu nhạc Việt xen kẻ. Hai âm nhạc chỏi nhau, hổn loạn. Huyền Trân phải hét lên họ mới im bặt…). Hãy yên lặng hết đi!. (Im lặng). Sao yên ắng thế? Hãy nói với ta bất cứ điều gì. Các ngươi có vui không? Cha mẹ các ngươi ở nơi nào? Có ai có số phận như Huyền Trân không?. Nếu biết được ta trốn, các ngươi sẽ giúp ta hay tố giác?. Nói đi, hãy nói gì với ta dù chỉ một lời. Còn nếu không chia xẻ gì được với ta thì hãy đi đi. (Xua những người chung quanh rồi định trốn nhưng như sợ những người vô hình nên đành quay lại). Hỡi ơi, ngoài sóng nước bao quanh, ta không còn nẽo sống… Trốn về quê xưa, chả lẽ cùng về với ta, những người nghèo di dân về đất mới. Ở lại nơi đây, bất đồng ngôn ngữ, ta ngậm vui nuốt buồn chỉ ta với ta thôi. (Bước lui, va phải cây đàn. Như chụp được chiếc phao, ôm lấy đàn, khảy khúc Nam Bình). Gió ơi, hãy đưa khúc hát nhớ người nhớ nước của Huyền Trân về lại quê xưa. (Hát bài Nam Ai) Nước non ngàn dặm ra đi, Mối tình chi. Mượn màu son phấn đền nợ Ô, Ri. Cây quế giữa rừng, Xé tim ai biết, nát lòng ai hay. (Đàn đứt dây, vất đàn, lượm hai khúc gỗ gõ vào nhau và hát tiếp.) LANG: Tâm tình nàng mới cao đẹp làm sao, nhưng qua nàng ta vẫn không hiểu tại sao vợ ta lại dứt áo ra đi khi hương lửa vẫn mặn nồng HUYỀN TRÂN: Bước vào cuộc viễn du này ta không được quyền chọn lựa, ta đã suýt trầm mình nhưng vừa nhớ lại cuộc sống nầy giờ đâu còn riêng của Huyền Trân LANG: Thế cuộc ra đi của vợ ta là do ai thúc giục, phải chăng những cuộc lao mình vào nghệ thuật đã khiến nàng đổi dạ thay lòng HUYỀN TRÂN: Đừng nghi ngờ vợ nhà ngươi như thệ Khi người đàn bà ra đi chắc gì vì một bóng hình mới. Hãy hỏi lại anh xem đã sống hết mình cho hai chữ "bạn đời" chưa ? (Huyền Trân cười nhẹ, lướt đi với chiếc đàn) LANG: Nàng vẫn là một trinh nữ được đem đi cống nạp, chưa hiểu hết lẽ đời trong hai chữ vợ chồng. Ta cần nghe ý của một phụ nữ từng là vợ (Một phụ nữ trong trang phục cổ bước ra từ sau tấm tranh thứ hai với những lá cờ dắt vào người) LANG: Bà là ai ? DƯƠNG VÂN NGA: Giỗ vua Đinh người ta đà nhờ ngươi tạc tượng ta để quất đòn roi vào tượng, xong rồi cũng lại nhờ ngươi phục chế tượng ta trong ngày giỗ vua Lê LANG: Dương Vân Nga, là bà sao ? Bà hoàng hậu của 2 vua ? DƯƠNG VÂN NGA: Phải!(rút lá cờ lớn bên tay mặt) Đây là vua Đinh, người ta yêu, phục .... (múa lá cờ ấy xong cắm vào chỗ cũ rồi rút lá cờ bên tay trái ra). Còn đây là vua Lê, người ta thương qúy sau khi tiên đế đã băng hà ... LANG: DƯƠNG VÂN NGA hoàng hậu. Hàng năm, vào ngày giỗ vua ĐINH, họ vẫn khiêng tượng bà về với chồng cũ và dùng roi quất vào chiếc kiệu khiêng bà vì tội bà đã lấy hai chồng. D.V.NGA (Giắt bông hoa cạnh lá cờ bên trái) Phải, hàng năm, tượng ta vẫn được đặt ở đây. Đến ngày giỗ vua ĐINH, họ vẫn cho ta về với chồng cũ một ngày (giắt bông hoa sang cạnh lá cờ bên mặt) với khá nhiều roi vọt… Ta chuẩn bị cho họ đánh ta đây. (Tháo những lớp áo bên ngoài ra). Sao? Các người sợ à? Đã đánh thì phải đánh tận nơi gốc rễ, đừng hù dọa chiếc khung gỗ kiệu ta… (Liệng một khúc gỗ che bên trên thân mình) Bọn đàn ông kết án ta vì các ông không đủ đức tài như Lê Đại Hành hoàng đế. (Tháo một khúc váy che bên dưới) Còn những phụ nữ không dám lấy chồng lần nữa kia, các bà tử tế gì? Các bà sợ chồng sau hoặc không bằng, hoặc hơn cả chồng trước. Còn ta, hai chồng ta đều là vua, đều là anh hùng, đều có công với nước với dân, đều yêu thương và kính trọng ta. Tại sao ta không thể là hoàng hậu của cả hai vua?. Nào, đánh đi!… (Với lá cờ trong tay, đi những bước như những đường quyền để tránh đòn nhưng vẫn không thoát bởi những đường đánh lén, bà ngưng lại để cười). Bọn đánh kén kia, ta đã biết từ đầu. Chính các ngươi là những người lên án ta kịch liệt nhất, các nhà nho!. (Mang lá cờ từ trái đem sang phải) Các ngươi cho rằng dân của nhà LÊ vốn là của nhà ĐINH. Thế trước khi họ là của nhà ĐINH thì họ của ai?. (Chuyển lá cờ đi ngược về bên trái cho tới lúc chúng trở lại nơi xuất phát. Cười và phất những lá cờ) Thấy chưa, đất nước này đâu phải của một nhóm người hay của một dòng họ… Cứ ngỡ một gia đình là một triều đại và một triều đại là một quốc gia như các người sẽ đẻ ra một lũ vua quan tham quyền cố vị, yêu nước mà chẳng thương dân. LANG: Bà hoàng hậu của hai vua ơi, người ta đã viết nhiều vở diễn về bà… Người đời sau tranh cãi về bà… Họ đã đúng chưa?. DƯƠNG VÂN NGA: Tại sao lại nhờ một pho tượng như ta để hỏi điều sai, đúng? Cả ngàn năm nay rồi mà các ngươi vẫn hát bài đồng ca với giai điệu, tiết tấu cũ. Xem ra đầu óc các ngươi còn cũ hơn pho tượng đá là ta. Ừ, thật sự ta ở vào một hoàn cảnh phải đạp đổ lên khuôn mẫu của bọn nhà nho đã khẳng định: Trai trung không thờ hai chúa, Gái trinh chẳng lấy hai chồng. Vua trước vừa chết, con ta ba tuổi chưa đủ sức làm vua, các đại thần tranh dành, các nước ngoài lăm le xâm chiếm… Ta hãnh diện vì việc ta tái giá đã góp phần giúp nước ta độc lập. Hỡi những người chỉ yêu nước bằng mồm, tại sao các người không muốn học lịch sử như nó có mà chỉ muốn học lịch sử như các người muốn?. Hãy đánh ta đi!. (Bà ngồi, chịu những lằn roi quất xuống). LANG: Bà không sợ roi vọt thật à?. D.V.NGA:Sau khi đánh đập ta, họ lại phải thờ phụng ta. (Nhặt các hoa rụng quanh mình) Thờ rồi lại đánh, đánh rồi lại thờ. Nói thật đi, các ông nhất quyết không phục ta chỉ vì ta là phụ nữ, đúng không?. Các ông chỉ dám bất kính nhưng vĩnh viễn các ông không thể phủ nhận những công nghiệp có được do người phụ nữ dám lấy hai vua như ta… (Ném hoa về phía trước) DƯƠNG VÂN NGA: Khởi kiệu đi! LANG: Bà thật là một nữ lưu hiếm có nhưng cuộc đời đào ba khiến bà không yên ổn cho mãi đến đi xuống mộ của bà vẫn không cho ta thấy được điểm nào chung giữa bà với vợ ta DƯƠNG VÂN NGA: Ta chỉ biết một điều, phụ nữ Việt Nam, bất cứ lúc nào và ở nơi đâu cũng rất mực yêu nước, thương nhà. LANG: Đúng là vợ tôi rất mực yêu tôi, nhưng còn tôi ... chẳng lẽ tôi lại không yêu vợ của tôi sao ? DƯƠNG VÂN NGA: Anh chỉ yêu vợ như yêu một phụ nữ bình thường, nhưng chẳng chia sẻ được với những công việc của nàng ngoài xã hội LANG: Thật vậy sao ? DƯƠNG VÂN NGA: Hãy tìm hiểu thêm nữa đi ... LANG: Còn ai nữa không ? Hãy làm ơn cho tôi biết rõ hơn tại sao vợ tôi lại có thể dễ dàng ra đi như vậy ... (Vẳng lại một giọng nữ ngâm thơ). Giọng Hồ Xuân Hương: Một đàn thằng ngọng đứng xem chuông, Nó bảo nhau rằng ấy ái uông. (Tiếng cười). Chành ra ba góc da còn thiếu, Khép lại đôi bên thịt vẫn thừa. Mát mặt anh hùng khi trở gió, Che đầu quân tử lúc sa mưa. (Hồ Xuân Hương múa quạt bước ra rồi cô chợt khựng lại trước một hương lạ, ngâm tiếp) Quân tử có thương thì đóng cọc, Xin đừng mân mó, nhựa ra tay. LANG: Nàng là Hồ Xuân Hương, nữ thi sĩ nổi tiếng của chúng tôi?. HỒ X.HƯƠNG:Ta còn nổi tiếng vì số phần không cho ta những người đàn ông trọn vẹn. Ta lại chẳng có con ngoài những đứa con tinh thần (chỉ ống tre đựng quạt đề thơ). Ta đang đợi xem đêm nay người vợ cả có cho chồng ta về đây không. (Khơi dĩa đèn dầu) Ngươi có nghe gì không?. (LANG lắc đầu). HỒ X.HƯƠNG(Chỉ hướng Đông) Hỏi chị em ơi có biết không, Một bên con khóc, một bên chồng. Bố cu lỏm ngỏm bò trên bụng, Thằng bé hu hơ khóc dưới hông. (Chỉ hướng Tây) Nơi đây là một cuộc hôn nhân đồng sàng dị mộng. Cuộc ái ân đã xảy ra như một cuộc hiếp dâm. Ta dùng chiếc trống thủng tả giùm họ nhé! (Cầm dùi đánh trống, trống không kêu) Của em bưng bít lẫn bùi ngùi, Nó thủng vì chưng kẻ nặng dùi. Ngày nắng, đập chơi năm, bảy tiếng, Đêm mưa, thoảng chốc lại ba dùi. (Lắng tai nghe, chỉ sau lưng) Đó, tiếng bước lê của bọn con gái già kén kẹn hom. Tiếc dĩa hồng ngâm cho chuộc vọc, Thừa mâm bánh ngọt để ngao vầy. Miệng khôn trôn dại đừng than phận, Bụng ỏng lưng eo chớ trách trời. Trong số đó có cả những cô làm bé như ta, Chém cha cái kiếp lấy chồng chung, Kẻ đắp chăn bông kẻ lạnh lùng. Cố đấm ăn xôi xôi lại hỏng, Cầm bằng làm mướn mướn không công. LANG: Tôi chỉ cần nghe một âm thanh gì đó của vợ tôi. Tại sao nàng lại bỏ đi, nàng đang hạnh phúc mà. Là người rành tâm lý phụ nữ, xin hãy làm một bài thơ lý giải về tâm tình của nàng. HỒ X.HƯƠNG:Ta đi lý giải tâm tình các cô gái khác nhưng ta không lý giải nổi cuộc đời ta, định mệnh của ta!. Ngó kìa, trước mặt ta là cô gái không chồng mà chửa. Cô ta hạnh phúc biết bao với bản sao của người cô ta yêu dấu. Vẫn hơn ta không giữ nổi nửa người đàn ông cho riêng mình trong đêm nay… Thân em thì trắng phận em tròn, Bảy nổi ba chìm với nước non. Lớn nhỏ mặc dù tay kẻ nặn, Riêng em vẫn giữ tấm lòng son. Hắn vẫn chưa được phép về, chồng ta!. Vậy ta sẽ bước vào mộ huyệt của mình chỉ với những đứa con tinh thần này sao?. Chàng Cóc ơi, chàng Cóc ơi, Thiếp bén duyên chàng có thế thôi, Nòng nọc đứt đuôi từ đây nhé, Nghìn vàng khôn chuộc dấu bôi vôi. (Cầm quạt thơ soi vào dĩa đèn dầu) Có phép lạ nào không, đổi những đứa con tinh thần này thành tiếng khóc thật của con ta. (Định đốt thơ). LANG: Ngừng tay lại, Xuân Hương! Không được đốt công trình tim óc của nàng vì đó còn là nụ cười, nước mắt của bao phụ nữ khác không nói được, quanh nàng!. HỒ X.HƯƠNG:Ôi, những dòng thơ của ta. Những đứa con tinh thần của ta. Hãy tha thứ cho ta, dù chỉ một lần… (Cô cột lại bó quạt thơ, máng vào người rồi tay bưng dĩa đèn, tay đẩy chiếc bình phong có hình người con gái làm thơ đi vào). LANG: Một đứa con tinh thần quan trọng cho người đàn bà đến thế hay sao? Ta không tin vì ta đã không tôn trọng những tác phẩm, những đứa con tinh thần của nàng mà nàng nỡ lìa tổ ấm của chúng ta. Phải còn có lý do nào nữa, có ai giúp ta không?. (Tiếng trống gõ… Hồ Nguyệt Cô bước ra sau bức họa của chính nàng). LANG: Nàng là ai? Dường như nàng từ trong một truyền thuyết bước ra. Hồ Nguyệt Cô: Hồ Nguyệt Cô ta vốn là một con chồn, tu hàng ngàn năm mới luyện được ngọc để thành người. Vì yêu phải tướng giặc là Tiết Giao, nay chàng đang cần ngọc người để chữa bệnh. Ta phải ói ngọc ra ngay để cứu người yêu. (Hồ Nguyệt Cô ói ngọc ra để cứu Tiết Giao. Tiết Giao nuốt ngọc, trở mặt quất ngựa ra đi. Hồ Nguyệt Cô níu theo bị Tiết Giao đá ngược vào ngực. Hồ Nguyệt Cô ngất xỉu và đến khi lay tỉnh thì hóa kiếp chồn). LANG: Tại sao lại kể cho ta nghe thảm kịch đời nàng. Ta đâu tệ bạc như Tiết Giao, cướp ngọc của vợ rồi quay lưng giết vợ. Hồ Nguyệt Cô: Vì quá mãi mê với sáng tạo của mình mà anh quên mất đi rằng vợ anh cũng là một tài năng cô đơn cần chia xẻ. Anh đã hủy hoại chất ngọc sáng tạo nơi nàng. Anh chỉ muốn biến nàng thành cái bóng của anh. LANG: Có lẽ nào ta biến vợ thành chiếc bóng của ta… Và có lẽ nào ta thành người mất bóng. * * (Dàn đồng ca đóng lại rồi mở ra một khung cảnh mới, nơi có người đàn bà khuân vác, cày cuốc, gieo gặt như một người đàn ông cho đến lúc ngã sóng soài ra vì quá sức. Một đứa bé chạy lại). BÉ: Mẹ ơi, con nhớ ba quá. Ai cũng có ba, sao ba con mãi chưa về?. MẪU: Cha con đến tối mới về. Mẹ mong cha hơn con mong, hơn đất hạn mong mưa. Mẹ mong cha về để mẹ không phải thay cha cày giữa ban ngày, oằn lưng vác nặng. Mẹ mong đêm về, để mẹ được là mình. (Đứa bé lon ton chạy trước, lôi người mẹ vác nặng lết theo sau. Họ cùng bước vào nhà. Bà mẹ đốt đèn lên mang tơ sợi ra dệt rồi thêu thùa may vá. Bóng bà in trên vách). BÉ (Vỗ tay reo) Cha đã về, mẹ ơi vui quá! Cha se tơ với mẹ, cha dệt vải với mẹ, Cha thêu may với mẹ. Nhà ta vậy là có tới ba người, Cha đi theo mẹ, chạy theo mẹ. Và nằm với mẹ. (Đứa con đến nằm trên chân mẹ). Tắt đèn, đi ngủ đi mẹ ơi. Nhà ta có đến ba người. (Người mẹ thổi tắt đèn…). BÉ: Ủa, cha đâu mất rồi?. MẪU: Con phải ngủ thật ngoan và nghe lời mẹ dạy thì đêm mai cha sẽ lại trở về… (Ru con) Con ơi con ngủ cho ngon, Cha con bận việc nước non chưa về. Trong bóng đêm có tiếng kèn báo tin đoàn quân trở về… Có tiếng gà gáy và ánh sáng của một ngày mới bắt đầu… Người đàn ông trở về. Hai vợ chồng ôm nhau mừng tủi. Người cha đến gần đứa bé, toan ve vuốt, bị nó hất tay ra). BÉ: Ông không phải cha tôi. Cha tôi đến tối mới về… Cha đi theo mẹ, chạy theo mẹ, nằm với mẹ. Một, hai, ba… Nhà tôi đã đủ ba người. Không cần người thứ tư đâu. MẪU: Chàng ơi, xin đừng nghe lời trẻ, Chuyện như thế này… CHA (Xô người mẹ ra) Dân gian vẫn bảo đi hỏi già, về nhà hỏi trẻ. Ta đã nghe từ xa nàng dấu người đàn ông nào đó trong nhà. (Người mẹ lết theo cha). Nên đã giả vờ cự tuyệt bao người đàn ông khác. Nên mới giả danh đóng được vai người đức hạnh trong làng. Đừng cho ta thấy mặt, người đàn bà trắc nết. (Gần như muốn bóp cổ vợ nhưng khựng lại khi đứa con kêu lên: "Mẹ ơi!"). Người mẹ(Ôm con) Mẹ xin lỗi không đi cùng con thêm nữa. Con đã có cha, nhà sẽ có ba người. (Bà lao ra trời giông bão. Ở ngôi nhà bà, trời tối dần. Người cha đốt dĩa dầu lên). BÉ (Nhìn chiếc bóng vỗ tay reo) Cha tôi đã về rồi kìa, mẹ ơi vui quá! Cha đi theo mẹ, chạy theo mẹ. Và nằm với mẹ. Nhà ta vậy là có tới ba người, Mẹ đâu rồi, mẹ ơi!. (Bé chạy đi tìm mẹ). Người cha(Sững sờ, đặt dĩa dầu xuống bóp tắt ngọn đèn, kêu trong bóng tối) Trời ơi! Tôi đã nghĩ oan cho vợ tôi… Em ơi, em đâu rồi, hãy trở về với anh… * * (Bên ngoài trời đang giông bão. Người đàn bà lầm lũi đến bờ sông, nước từ từ dâng lên người bà). DÀN ĐỒNG CA - Ngừng lại đi, chết thì dễ dàng hơn sống. Tội chưa xong, đâu dễ trút nợ đời. Đất trời rộng vẫn còn người tri kỷ. Và quý báo trên tất cả vẫn là ta. * * (LANG ngồi trơ trọi một mình, ôm mặt) LANG - (Hát Song Cước) Đất trời cao rộng, em ở nơi đâu. Cuối bãi đầu ghềnh, biển thẩm sông sâu. Trong nỗi đau của em có nỗi đau của Huyền Trân xa nhà, Hay Nam Xương, Tô Thị chịu bao nỗi hàm oan, Nỗi buồn của một nàng thơ, cô đơn một bóng âm thầm, Hay nỗi đau người mẹ, của người vợ thủy chung. Anh không thể sống được, xin em hãy quay về, Cánh hạc bay lên trời, biết bao giờ trở lại nơi đây. DÀN ĐỒNG CA - Chúng tôi là những phụ nữ, DÀN ĐỒNG CA (4) - Mỗi người một nỗi đau riêng. Vì những người đàn ông do phụ nữ sinh ra. DÀN ĐỒNG CA (2) - Chúng tôi cười cùng nhau và khóc một mình. Vì sao người phụ nữ phải ra đi, DÀN ĐỒNG CA (1) - Ai người giải nổi. Thất vọng chồng hay vì nàng yêu quá? DÀN ĐỒNG CA (3) - Để sống không lệ thuộc? Hay để giữ bí ẩn cho mình?. DÀN ĐỒNG CA - Và chúng tôi sẽ đẻ ra những người đàn ông trẻ… LANG - Tôi đã khắc họa chân dung, tìm hiểu tâm tình của biết bao nhiêu phụ nữ, nhưng cho đến giờ này dường như tôi vẫn chưa hiểu hết vợ tôi!. DÀN ĐỒNG CA (4) - Có thể nàng ra đi vì bóng anh quá lớn, Nàng chỉ là dây leo, vâng dạ chìu chồng. Nàng cần có một cuộc đời độc lập, Đơn giản thôi, nàng muốn được là mình. DÀN ĐỒNG CA (2) - Cũng có thể anh đã đẩy nàng ra xã hội để vật lộn với cuộc sống như một người đàn ông không kém. Đêm về nhà, vẫn nhọc nhằn mọi thứ của đàn bà. Hai kiếp nạn chất chồng lên một xác, Nàng ra đi vì không thể đóng mãi hai vai. DÀN ĐỒNG CA (1) - Và biết đâu nàng có một niềm bí ẩn. Cuộc sống chung làm mọi thứ rõ ràng. Thà ra đi để bóng nàng lung linh trong tâm tưởng, Mọi ánh sáng chói lòa sẽ hủy diệt ánh trăng đơn. DÀN ĐỒNG CA (3) - Tại sao không là nàng ra đi vì yêu anh hết tim hết máu. Khi đứng trên đỉnh cao, ai cũng sợ dốc xuống chiều tà. Đã dốc cạn cho anh tình yêu và cuộc sống, Nàng ra đi để anh tự do trong sáng tạo của mình… LANG - Nhưng điều quan trong nhất là em có trở về không? Vì không có em… anh không thể sống Và người anh yêu… vĩnh viễn chỉ là em. DÀN ĐỒNG CA - Rồi anh sẽ nghĩ ra cách để tìm nàng. (Người chồng vẽ vợ trong khung tranh với sự giúp đỡ của dàn đồng ca … Ở một nơi xa, vợ anh đang trình tấu nỗi lòng của mình qua những nhạc cụ chung quanh. Vẳng lên khúc nhạc theo điệu Lý chim quyên và tiếng hát của dàn đồng ca: Chim quyên quầy, ăn trái quay Nhãn ơ nhãn lồng, ơ con bạn mình ơi Lia thia quầy quen chậu quay Vợ ơ vợ chồng, ơ con bạn quen hơi…). Nguyễn Thị Minh Ngọc
Back to top

User Profile View All Posts by User View Thanks

Phượng Các		#11 Posted : Saturday, November 13, 2004 9:48:37 AM(UTC)
Rank: Advanced Member Groups: Administrators Joined: 6/24/2012(UTC) Posts: 18,432 Points: 19,233 Location: Golden State, USA Was thanked: 646 time(s) in 606 post(s)		Các bài viết trên đây được lấy từ nguồn: www.gio-o.com
Back to top

User Profile View All Posts by User View Thanks

Song Ngư		#12 Posted : Thursday, December 7, 2006 2:33:03 PM(UTC)
Rank: Member Groups: Moderator Joined: 6/24/2012(UTC) Posts: 176 Points: 3 Was thanked: 1 time(s) in 1 post(s)		Nguyễn Thị Minh Ngọc: băn khoăn giữa những chuyến đi - về Nhà văn Nguyễn Thị Minh Ngọc - Ảnh: H.B. TTO - Đang ở Mỹ cùng ông xã, nhà văn Nguyễn Thị Minh Ngọc vừa tranh thủ về nước nhân chuyến sang Indonesia tham dự “Đại hội phụ nữ viết kịch toàn thế giới” diễn ra từ ngày 16 đến 28-11-2006, theo lời mời của ban tổ chức. Tại đại hội, chị chọn trình bày tham luận trong vấn đề ngôn ngữ và thu hút được sự quan tâm khi đặt vấn đề “mẫu tính” trong sáng tác. Dù bảo mình học hỏi được rất nhiều và khá thành công trong chuyến đi lần này, song Nguyễn Thị Minh Ngọc lại cũng bảo đang muốn… bỏ nghề! Mặc áo đen với gương mặt dàu dàu, chị tâm sự trong nhiều nỗi băn khoăn: “Rằm tháng bảy vừa rồi đứa em trai út của mình bị tai nạn té từ trên cao xuống tử vong tại một công trình thủy điện. Mình về chuyến này cũng với mục đích thăm di cốt đứa cháu gái ruột mất cách đây hơn tuần. Cháu sang Thái Lan trong vai trò phiên dịch cho Nhà hát Tuổi Trẻ, đang đi cùng một người bạn trong xe hơi thì đá từ trên núi rớt xuống đè chết. Cháu mới 26 tuổi, chưa chồng con, học rất giỏi, là phiên dịch cho nhiều dự án hợp tác sân khấu quốc tế với trong nước, tương lai tràn đầy, vậy mà… Là thành viên của dự án quốc tế "sân khấu sông Mê Kông", chuyến lưu diễn vở kịch Nháp của Phan Ý Ly tại các trường đại học ở TP.HCM gây được tếng vang vừa rồi do chính cháu thu xếp trước. Mình cũng còn bao nhiêu dự án quốc tế cần cháu giúp, vô cùng cảm ơn cháu vì đã giúp mình rất nhiều trong những dự án đã làm! Cuộc đời này ngắn ngủi, vô thường quá! Bạn bè khuyên mình bớt việc và mình cũng đang tự hỏi có nên bớt việc để biết sống kỹ hơn mỗi ngày không?...”. Hai cái tang lớn bất ngờ đè nặng, về nước ngay lúc nghệ sĩ Văn Thành cũng ra đi trong sự đột ngột, tâm trạng của Minh Ngọc thật đáng để chia sẻ! Mong rằng chị vượt qua cú sốc này để tiếp tục gắn bó với sân khấu, tiếp tục sống “kỹ” hơn bằng cách tạo ra những tác phẩm có giá trị tặng những người đã khuất như ước muốn của mình khi phần nào cân bằng lại được tâm trạng khủng hoảng. Hiện “người đàn bà viết” đa đoan Nguyễn Thị Minh Ngọc vừa hoàn thành quyển tiểu thuyết Ký sự người đàn bà bị chồng bỏ được chị bắt tay vào viết từ mãi năm 1985. Vở kịch Thằng Bờm có cái đầu to của chị cũng đang được Sân khấu IDECAF xem xét đưa vào dựng diễn tết; kịch bản Biển rộng hai vai thì đang được Nhà hát Kịch Hà Nội chờ ký hợp đồng để nghệ sĩ Thành Lộc từ Nam ra dựng. Chưa hết, chị còn đang thiếu nợ hãng Phim Việt 11 tập kịch bản phim truyền hình Vọng nguyệt lâu dài 20 tập. (nguồn: TTOL )
Back to top

User Profile View All Posts by User View Thanks

Phượng Các		#13 Posted : Friday, December 8, 2006 2:32:11 AM(UTC)
Rank: Advanced Member Groups: Administrators Joined: 6/24/2012(UTC) Posts: 18,432 Points: 19,233 Location: Golden State, USA Was thanked: 646 time(s) in 606 post(s)		Thật là đáng buồn cho những việc xảy đến cho gia quyến kịch tác gia Nguyễn Thị Minh Ngọc. Xin chia buồn cùng chị
Back to top

User Profile View All Posts by User View Thanks

Phượng Các		#14 Posted : Thursday, May 10, 2007 8:08:04 PM(UTC)
Rank: Advanced Member Groups: Administrators Joined: 6/24/2012(UTC) Posts: 18,432 Points: 19,233 Location: Golden State, USA Was thanked: 646 time(s) in 606 post(s)		http://www.nguoi-viet.co...iewer.asp?a=59594&z=124 Ký sự nhân vật: Bắt phong trần phải phong trần Kỳ 1: Kịch sĩ, đạo diễn Nguyễn Thị Minh Ngọc Vũ Ðình Trọng/Người Việt Một “Một họa sĩ, vừa đi Paris với tôi về thì thêm: “Dĩ nhiên, sau mỗi chuyến đi, mở rộng tầm mắt, tôi không chối cãi được là có nhiều điều đã thẩm thấu qua tâm hồn tôi, và hắt trả ít nhiều trong tác phẩm”. Một đạo diễn có tác phẩm bị cấm (đây là loại người cho tới nay vẫn ngơ ngác không hiểu tại sao lại sửa tới sửa lui cái tác phẩm như một tấm lòng thành của mình) cho biết rằng: “Trong tôi dường như lúc nào cũng có một nhu cầu bức bách cần chia sẻ với những người dân thất thế bất hạnh chung quanh và sáng tác của tôi dường như có bị ám ảnh bởi nhu cầu ấy...” (Trích trong bài “Ði tìm người yêu” của Nguyễn Thị Minh Ngọc đăng trên www.gio-o.com.) Nguyễn Thị Minh Ngọc cũng bị cái ám ảnh ấy đè nặng ngay từ còn ngồi trên ghế nhà trường. Năm 1973, cô học sinh lớp 12B3 trường trung học Phan Bội Châu, Phan Thiết đã có một vở kịch phi lý, nửa giỡn, nửa thật về cái chân lý mà theo cô không nhất thiết phải thuộc về những người đi trước, kể cả thầy cô mình. Hệ quả tất yếu là chị bị đuổi học, dù được một số thầy cô bênh vực. Sau khi “bản án” đuổi học được công bố, một buổi sáng chào cờ, anh chị em khối lớp 12 rủ nhau nghỉ học hết để đề nghị nhà trường cho Minh Ngọc đi học lại. Trước áp lực này, ban giám hiệu phải sửa “bản án” lại và chỉ phạt chị nghỉ một tháng. Chị nhớ lại “lúc ra hội đồng kỷ luật, họ cho tôi nói lời cuối cùng. Tôi chỉ nói được câu mà Thúy Kiều nói với Tú Bà là ‘Tấm lòng trinh bạch từ nay xin chừa’. Mà nói vậy chứ tôi đâu có chừa, nhưng tôi tin là tôi trinh bạch”, và cho đến giờ này chị vẫn tin tất cả những gì mình làm là đúng vì “điều cốt lõi là tôi không làm vì mình, mà vì những người thấp cổ bé miệng khác”. Sau 30 Tháng Tư năm 1975, có một thời chị phải mưu sinh bằng thùng thuốc lá lẻ. Thi nhiều trường, nhưng chỉ đậu vô trường Sân Khấu, khoa Ðạo Diễn. Ra trường lại kiếm sống bằng những tờ vé số, rồi chị cũng được đi dạy, làm đạo diễn, biên kịch, diễn viên... và những gì liên quan đến sân khấu. Năm 1985, kịch bản “Ðứng giữa đồi cao” của Nguyễn Thị Minh Ngọc đoạt giải thưởng kịch toàn quốc, người ta mới biết đến chị như một đạo diễn sân khấu, nhà biên kịch dù trước đó độc giả đã quen thuộc với những truyện ngắn của chị với bút danh Ngọc Minh. Sau đó, chị cùng với Huy Thống, Ðặng Nhân, Hải Ðệ... lập ra sân khấu nhỏ 5B Võ Văn Tần. Từ đây những vở kịch do chị làm đạo diễn hay tác giả đã chinh phục không những giới trẻ mà ngay những người khó tính nhất cũng nhận ra được có một luồng gió mới đang thổi vào sân khấu vốn đã bị đông cứng vì những đơn đặt hàng. Những vở kịch mang phong cách dựng và viết của Minh Ngọc lần lượt xuất hiện như “Nụ hôn có vị mặn của biển”, “Người tốt thành Tứ Xuyên”, “Con gái chị Hằng”, “Ðoạn tình ca”, “Hòn vọng phu”, “Giấc mộng kê vàng”, “Người đàn bà thất lạc”, “Hồn Xuân Thu”, “Giữa hai bờ sương khói”, “Hãy khóc đi em”, “Hãy yêu nhau đi”, “Trái tim nhảy múa”, “Thằng Bợm có cái đầu to”... Hơn 50 vở kịch đều không đơn điệu, sáo mòn. Sân khấu như một nơi để chị nói cho mình và nói cho những người bất hạnh; kịch bản cũng chỉ là một cái sườn để chị chia sẻ những vấn đề chị đang trăn trở, đưa ra những hướng giải quyết những vấn đề mà cuộc sống hiện tại chưa thể giải quyết. Những vở kịch của chị thường đụng đến những vấn đề gai góc của cuộc sống, và chị chợt nhận ra rằng mình đang mang trên vai hai nghề mà cả hai đều nguy hiểm ngang nhau: Viết văn và sân khấu. Hai “...Nhiều người khư khư tôi làm tất cả vì tôi, nhiều người nhún vai tỏ ý bất lực, nhiều người im lặng thở dài. Có người mạnh bạo hơn: Mỗi đợt tham gia hội diễn, tôi ngạc nhiên không hiểu tại sao người ta lại có thể ‘hèn’ đều đến thế. Dường như họ không phải sáng tạo cho chính họ nữa mà đang phấn đấu cho một nền văn hóa văn nghệ lấy ‘ban giám khảo’ làm gốc...” “Có những phim Việt Nam tốn kém hàng tỉ đồng, hôm chiếu ra mắt với một công chúng miễn phí, cũng bị họ tỏ thái độ bằng cách rút lui từ từ để đến khi đèn sáng chỉ còn vài nhúm khán giả. Dù không bị mất tiền, họ vẫn tiếc điều họ đang bị đánh cắp: thì giờ... Nhiều đoàn nghệ thuật xập xệ, đi diễn ở những vùng xa chỉ với giá rẻ mạt nhưng họ đã không cấm được nhiều khán giả trách chê: ‘Biết vậy để mấy đồng đó mua bịch muối ăn cả năm còn có lý hơn nhiều’.” (Trích “Ði tìm người yêu”) Năm 2004, Nguyễn Thị Minh Ngọc được bầu là nhân vật sân khấu tiêu biểu. Nếu liệt kê các giải thưởng chị nhận được trong các lãnh vực điện ảnh, sân khấu và văn học thì theo chị cũng “mất vài trang giấy”, nhưng số kịch bản bị cấm cũng khá nhiều. Nhiều đủ để quân bình giữa cái được và không được, nên để giữ được thăng bằng trong tâm hồn để tiếp tục làm việc, chị tự trang bị cho mình một câu kinh của Ma Giáo trong truyện kiếm hiệp: “Sống chẳng lấy gì làm vui. Chết chẳng lấy gì làm khổ. Người đời thương ta lo âu hoạn nạn quả thực có nhiều. Ước gì ngọn lửa thiêng này thiêu tấm thân tàn của ta. Thành ra cố gắng tập như thắng không kiêu, bại không nản.” Cái triết lý được nhiều phần thưởng cũng không vui mừng mà tới lúc những đứa con tinh thần của mình bị cấm ra đời, hay bị vùi dập cũng không đau đớn đã giúp chị phần nào thanh thản. Nhưng “như tâm lý của một bà mẹ, đối với những đứa con tàn tật, thiếu tay thiếu chân, mình vẫn thương hơn” chị nghĩ “mình thương những tác phẩm bị cấm, bị cắt xén hơn những tác phẩm được ra đời bình thường”. Chị thường là người đi trước, và điều đó có thể làm khó chịu những người đang ngồi ghế lãnh đạo. Ðiều giản dị là tại họ không đứng lên và đi theo sự phát triển của sân khấu đương đại. Có những sự thật giản dị và trong suốt ngoài đời nhưng lại trở thành lạ lẫm, thậm chí vô lý đối với một số người. Như thế thì “cái sự thật nào phải bóp méo đi để tác phẩm được ra đời? Và cái giá nào cần tô vẽ để chìu lòng ai đó, không phải ta... và khi đó, có còn nữa không, cái gọi là ‘tiết hạnh khả phong’ lại chính là những người đạp lên phẩm hạnh chính mình và người khác”. Một sân khấu được phát triển theo những cái khung cũ kỹ có sẵn và áp đặt có gọi mời được những tài năng? Ba “...Ai cũng biết, cho đến giờ, vẫn không dễ gì mua vé xem vở ‘Dạ cổ hoài lang’. Hiện tượng này lẽ ra khuyến khích được nhiều kịch tác gia thì lại khiến họ chùn tay, bởi sau khi tổng hợp cá phân tích, anh em được yêu cầu phải sáng tác bằng hoặc hơn một tác phẩm đã đạt đỉnh cao của ba mặt: Nghệ thuật để chinh phục khán giả, doanh thu để yên tâm tái sản xuất và bù đắp thêm cho những tiết mục kém hơn và cuối cùng, phản ánh đúng đường lối, chủ trương chính sách để các cấp lãnh đạo đều nhất trí hoan nghênh...” “Tiếc rằng đa số người viết kịch sau đó đều nhận ra mình đức mỏng, tài hèn... phấn đấu tối đa cũng chỉ đạt được hai trong ba yêu cầu đó; nên lòng tự trọng đã khiến họ cất giữ tác phẩm của mình trong ngăn kéo hoặc đi bán đổ bán tháo ở những chỗ vừa bán thuận mua để độ nhật mưu sinh.” (Trích “Ði tìm người yêu”) Có một sân khấu mới, sân khấu diễn đàn. Ðây là loại sân khấu mà những vở kịch luôn có một đoạn kết mở, mở về phía khán giả. Những đoạn kết vô hậu sẽ làm nhức nhối khán giả, buộc khán giả phải bước lên sân khấu để thay đổi đoạn kết theo ý mình. Trong một dịp sang Mỹ, chị được xem nhóm Noodle Club diễn vở “Love Story” theo dạng sân khấu này. Trước đó, qua những cộng hưởng với các đồng nghiệp ở Anh, Úc, Ðức, Thụy Ðiển, chị đã áp dụng loại hình sân khấu giáo dục này vào một sân chơi mới cho sinh viên. Mục đích để tạo cho sinh viên một không gian mở để họ cùng tham gia, tạo thêm bản lĩnh cho họ để tự họ giải quyết những mẫu thuẫn phát sinh từ kịch đến đời. Ở sân khấu biểu diễn thì diễn viên cần thể hiện tài năng để tạo tên tuổi, còn loại sân khấu giáo dục thì theo chị “người diễn viên cần phải xóa mình đi, phải nương theo khán giả để họ bộc lộ ý định thay đổi đoạn kết. Nhân vật trung tâm của sân khấu này là khán giả chứ không phải diễn viên.” Sân khấu giáo dục không phải là loại sân khấu để bán vé, nó chỉ tồn tại nếu các trường đại học mở cửa cho các sinh viên cùng tham gia. Chị nhớ lần đi huấn luyện cho những người phụ trách phong trào ở các trường đại học toàn quốc tại Huế, đa số các anh chị của các trường miền Nam thì ủng hộ, nhưng đa phần người ở ngoài Bắc thì mang cảm giác như mình xúi sinh viên chống họ. Chị cho là “làm cái này giống như đi truyền đạo, mà truyền đạo thì cũng có thể tử vì đạo lắm. Nhiều ông chống rất quyết liệt, thậm chí bỏ ra khỏi lớp. Nếu họ ủng hộ mình, coi như họ tự xóa bỏ họ, bởi vì nhiều trường đại học còn muốn quản lý theo kiểu vua chúa, áp đặt. Họ là số 1, sinh viên phải nghe theo, không được có ý kiến khác. Rất mừng là đa số dân miền Nam ủng hộ, rủ về tập huấn, nhưng tiếc không thể đi hết, và cũng không đào tạo được nhiều người thay”. Chị kể “một ông thứ trưởng Bộ Giáo Dục Ðào Tạo nói với tôi là giáo dục Việt Nam tụt hậu đến 50 năm. Có 3 cái bị lạc hậu là sách giáo khoa, phương pháp dạy và chương trình học. Cái nặng nề nhất là phương pháp dạy, chúng ta đã dạy một cách độc thoại, áp bức. Ông ta rất thích cách giáo dục bằng sân khấu của chúng tôi vì nó rất thú vị với giới trẻ. Thực ra kiểu này các nước văn minh người ta làm lâu rồi, còn bây giờ nhà nước thấy cần cho thế hệ tương lai thì phải rót tiền vô làm thôi chứ tôi đâu làm Tôn Hành Giả phân thân đến nhiều trường tác nghiệp hết được.” Kết thúc khóa huấn luyện, chị được thưởng 200,000 đồng, tiền Việt Nam tương đương khoảng 13 đô la Mỹ! Ai là người tiếp nối con đường chị mở nếu chỉ nhận được thù lao tượng trưng? Vẫn chưa có câu trả lời. Kỳ 2: Ðạo diễn, kịch sĩ Nguyễn Thị Minh Ngọc Vũ Ðình Trọng/Người Việt (Tiếp theo và hết) Bốn “Nếu ví người nghệ sĩ sáng tác như ‘chàng tuổi trẻ gan dạ trên ba chiếc đu bay’ như vậy thì trong lúc nôn nả tìm cách đưa tác phẩm ra công chúng, nhiều người trong chúng tôi ưa quên rằng dưới ba chiếc đu bay ấy không có lưới an toàn. Nhiếu đạo diễn cho rằng loại kịch tôi viết rất khó bán vé và khó được lòng nhiều người nhưng thôi, lối nhỏ, tuy không an toàn, vẫn là lối của ta. Tôi lại nghĩ khác, cứ làm hết sức mình, khán giả sẽ không bỏ ta và lãnh đạo nào nỡ dẹp đi một tác phẩm không vi phạm luật pháp, lại được công chúng đồng tình. Thực tế thì không vậy. Không phải tôi mà bạn bè tôi. Vở đang ăn khách lại phải bị ngưng.Khi nghe thắc mắc tại sao cũng kịch bản đó, tác giả đó, diễn viên đó mà địa phương khác vẫn sản xuất băng vidéo phát hành toàn quốc, chúng tôi được một vị quản lý văn hóa hắt trả 'Bộ thấy người ta đi ăn cướp, làm đĩ rồi bắt chước theo sao?' - Có những vở ông khen tràn cung mây thì chúng tôi, những người làm nó lại vô cùng xấu hổ (nhưng không hoang mang). Có khi ông nói giọng tâm sự: 'Mai mốt anh nghỉ hưu rồi tụi em mới thấy thiệt thòi và nghĩ lại thương anh. Hiếm có người liêm khiết, trấn thanh long đao nơi cửa ải mà không để lọt lưới bọn ‘diễn tiến hòa bình’ trong sân khấu chúng ta!’ Mỗi lần gặp ông tôi cứ nhớ câu chuyện về một vị linh mục cứ hùng hục làm những chuyện phản đạo mà cứ ngỡ mình đang bảo vệ đạo. Khi ông quỳ xuống tượng Chúa kể công, trong câu chuyện hài hước ấy, chúa nói rất tiếc là chân ta đã bị đóng đinh, không thì ta sẽ đá cho con không còn ở làng này mà phá đạo”. (Trích trong bài “Ði tìm người yêu” của Nguyễn Thị Minh Ngọc đăng trên gio-o.com.) Theo nhà văn Nguyễn Huy Thiệp thì có 4 mafia trong văn hóa văn nghệ, đó là Quyền Lực, Ðồng Tiền, Tình Yêu và Tôn Giáo, chúng trói sự sáng tạo trong nghệ thuật. Trong 4 loại mafia đó, Nguyễn Thị Minh Ngọc sợ nhất là Tình Yêu. Chị chia sẻ: “Mình thương người này quá nên sửa tác phẩm của mình đi. Cái mình thích thì lại không làm được, trái tim mình mềm đi thành ra khó đối phó với em mình, gia đình mình, rồi bạn bè, học trò năn nỉ. Tác phẩm thiếu đi sự sắc xảo nên uổng đi tâm huyết của mình.” “Tôi giống như cô gái điếm trong vở ‘Người hảo tâm thành Tứ Xuyên’, một cô gái không biết lắc đầu, không biết từ chối thành ra cô ta dễ bị ‘banh xác’ lắm. Ðể tồn tại, cô phải biến thành người đàn ông chuyên môn lắc đầu. Vở kịch có một đoạn kết mở để khán giả tự trả lời xem cô ta phải sống như thế nào. Thành một người gật đầu mãi thì không thể sống được, mà lắc đầu mãi thì ác quá. Không thể làm một con người có trái tim sắt đá, vấn đề là phải sống làm sao để có thể giúp người khác trong sức của mình.” Ngoài đời, Nguyễn Thị Minh Ngọc chỉ “xém bị banh xác” thôi. “Xém bị banh xác” bởi 1 trong 4 mafia văn hóa văn nghệ. Khi bài báo “Ði tìm người yêu” của chị được đăng trên tờ Sân Khấu thì không những chị bị khó khăn trong công việc mà những người giúp chị cũng không tránh khỏi phiền hà. Chị kể: “Trong một dịp Tết, báo Tuổi Trẻ nhờ tôi viết một bài cho báo Xuân, tôi gởi bài này đi nhưng họ nói buồn quá không đăng được. Chờ đến số báo Tất Niên cũng không thấy nên tôi hiểu là bài không sử dụng được nên cũng quên. Một hôm tôi kể cho một cô bạn của tôi nghe, cô ấy nói tinh thần ấy thì có thể đăng trên tờ Sài Gòn Tiếp Thị được, nhưng rồi họ cũng từ chối. Ông bạn già Ngọc Linh nói giúp tôi đăng trên tờ Sân Khấu. Sau khi bài viết được đăng thì anh Trương Quốc Khánh, sếp của tờ Sân Khấu, phải viết kiểm điểm. Anh viết 6, 7 lần mà người ta vẫn không đồng ý với bản kiểm điểm đó, cuối cùng anh phải để người khác viết thế rồi anh ký tên vào. Sau đó, báo Sân Khấu đăng bài xin lỗi đọc giả vì đã để “xổng chuồng” một bài viết như vậy (!)” Một số đồng nghiệp gửi thư lên Ban Văn Hóa Tư Tưởng Thành Ủy tố cáo chị có vấn đề về tư tưởng, họ “tưởng đâu Minh Ngọc là người phe mình, ai dè nó là người phe địch” (!)May cho chị là số thư bênh chị cũng nhiều, coi như cân bằng giữa cái được và không được. Chị thoát nạn là nhờ “tử vi của tôi nói tôi khó bị người khác hại lắm”, chị tin điều đó vì “dường như ai muốn hại tôi chiêu gì thì chính họ lại bị chiêu đó hại. Tôi tin có sự thiêng liêng, tôi tin tôi được Trời Phật độ nên lướt qua khá nhiều tai nạn.” Cán bộ văn hóa nói chị “có sạn trong đầu, thuộc lạo khó cải tạo được” cũng phải thôi, vì theo chị “Ở Việt Nam, chữ Hiền với chữ Hèn gần nhau lắm, mà nếu Hiền hay Hèn quá thì không nên làm nghệ thuật làm gì.” Năm “Bước chân ra ngoài, ai cũng có vẻ ghen tỵ với những chất liệu sống ngồn ngộn mà chỉ những người Việt Nam, bấu chân, luồn rễ vào đất nước này mới chiêm nghiệm được. Còn mình lại so bì sự thoải mái sáng tạo của những bạn cùng nghề! Ai may mắn hơn ai? Tôi chỉ biết mình đã hạnh phúc biết bao trong những giây phút được chia xẻ với những đọc giả, khán giả sống cùng thời với mình dù trong hay ngoài nước. Và dù cũng đã lắm lúc trơ lì mặt đá khi ở trong nước bị dán tem ‘có sạn trong đầu, không chính chuyên lắm về chính trị’ và khi ra khỏi nước thì bạn cũ khước từ, nhắn với ‘Xin đừng đến nhà tôi, đồ Việt Cộng con!’ Và như thế: Tôi là ai? Tôi từ đâu đến? Ðến để làm gì? Và khi xong tất cả mọi chuyện thì tôi sẽ về đâu?” (Trích “Ði tìm người yêu”) Nên nếu cụ Nguyễn Du “bắt phong trần” thì chị “phải phong trần”. Thế thôi! Sáu “Gần như mỗi suất diễn, tôi đều tin có một người tôi đang yêu đang ngồi đâu đó bên dưới sân khấu. Tôi diễn mà như sống lại đời một ai đó, để tâm sự với ‘khán giả đặc biệt’ của riêng tôi rằng khúc đời chưa được gặp bạn, tôi đã nhiều phen phải xây tiếng cười để bảo vệ mình hoặc phải vắt máu từ tim mình trào ra ngõ mắt để xả bớt những đớn đau không bày tỏ cùng ai.” (Trích “Minh Ngọc - Phút nói thật” của Nguyễn Thị Minh Ngọc đăng trên gio-o.com) Sau những đổ vỡ vì tình yêu, theo chị, những tác phẩm sau đó dù muốn hay không nó cũng sâu sắc hơn. Hình như người đa tài thường đa đoan trong tình yêu thì phải? Những câu thơ “mộng, thực” của Hàn Mặc Tử như ám cả đời chị: Anh nằm ngoài sự thật, Em đứng trong chiêm bao. Cách nhau xa biết mấy, Thương nhớ quá thì sao? Hơn năm mươi năm tìm kiếm người mình yêu và yêu mình từng đêm trên sân khấu. Những chiếc áo cưới may cho ngày lễ Vu Quy được xếp lại. Một cuộc hôn nhân không tình yêu được dự kiến nhưng vẫn đổ vỡ vào những ngày cuối như sự sắp đặt nghiệt ngã của định mệnh. Hạnh phúc theo chị cũng đơn giản thôi, “sống thanh thản là hạnh phúc”, thanh thản khi được ngồi nép người sau xe máy để một người đàn ông chở mình đi đây, đi đó. Tình yêu nằm trong những khoảnh khắc như thế, nhưng đó không phải là tất cả. “Một cuộc tình đổ vỡ khiến cho tôi cảm giác sợ đàn ông một thời gian khá dài, đủ tiêu hết tuổi thanh xuân”. Chị tâm sự: “Tôi bị sốc thật sự nhưng không dám để ai biết, người ngoài vẫn tưởng là tôi hạnh phúc lắm. Tôi cảm thấy cô đơn giữa đám đông vì bạn bè cùng lứa đi vượt biên hết, gia đình thì không kể được vì họ đã khuyên mình mà mình không nghe, học trò thì thuộc một thế hệ khác. Tôi bị khủng hoảng đến độ nửa đêm chợt tỉnh dậy hét lên một tiếng hét câm để nỗi buồn nó hả ra. Chưa kịp hét ra tiếng là tôi phải nuốt ngược nó vào trong vì nếu tiếng hét đó mà bật ra thì chắc cả xóm lao động của tôi thức giấc hết. Xả ra rồi mới nằm xuống cố gắng ngủ tiếp, nhưng chuyện thức suốt đêm là chuyện thường.” Cuối cùng chị cũng phải đứng lên vì chị là điểm tựa tinh thần cho nhiều người. Nhiều việc chưa hoàn thành, những nhân vật vẫn còn nằm trong đầu, chị chưa “rứt” họ ra được để trải dài trên những trang giấy. Tựa vào chính mình, chị đứng lên. “Trên 50 tuổi rồi mà chưa lập gia đình, tôi không nghĩ đến nó nữa, đôi lúc tôi muốn đi tu, và muốn chăm sóc cho những đứa cháu của mình.” Chị kể với nụ cười nhẹ: “Thầy bói nói tôi phải lập gia đình rất trễ và xa xứ thì mới hạnh phúc, nếu không thì một là làm bé, hai là chồng chết sớm, ba là thế nào cũng chia tay. Tôi cũng không muốn tin nhưng chuyện cứ xảy ra đúng như thế. 30 tuổi cũng không thành, tuổi 40 thì trục trặc, trên 50 tuổi đang muốn đi tu thì có một ông mình gặp buổi sáng thì buổi tối ông ấy cầu hôn.” “Tôi cũng bị sốc khi nghe ông ấy cầu hôn. Chắc tại ông ấy không biết Nguyễn Thị Minh Ngọc là ai nên mới dám cầu hôn kiểu đó, chứ nếu biết quá khứ của tôi rồi thì chắc cũng sợ như nhiều người khác, làm gì dám. Thành ra tôi nghĩ có người dám cầu hôn thì tôi cũng dám nhận lời.” “Tôi thấy hình như mình trúng số!” Nhưng chị không trúng số một mình!
Back to top

User Profile View All Posts by User View Thanks

oc huong		#15 Posted : Saturday, August 4, 2007 8:15:40 PM(UTC)
Rank: Newbie Groups: Registered Joined: 6/24/2012(UTC) Posts: 1,180 Points: 0		Tác phẩm mới nhất của nhà văn Nguyễn Thị Minh Ngọc http://blog.360.yahoo.co...aY8-?cq=1&p=125#comments
Back to top		WWW BLOG

User Profile View All Posts by User View Thanks

PC		#16 Posted : Saturday, September 15, 2007 9:58:31 AM(UTC)
Rank: Advanced Member Groups: Moderator, Registered Joined: 6/24/2012(UTC) Posts: 5,668 Points: 25 Was thanked: 4 time(s) in 4 post(s)		Chuyện đời tôi gay cấn hơn nhiều "Ký sự người đàn bà bị chồng bỏ" được xem là một cuốn sách "dốc hết ruột gan" của nhà văn, nghệ sĩ Nguyễn Thị Minh Ngọc, là những khoảng lặng riêng, sau rất nhiều năm tháng mà hình ảnh của chị tưởng như chỉ gắn với việc "diễn". Nhà văn Nguyễn Thị Minh Ngọc. - Tác phẩm của chị được ghi là tiểu thuyết. Nhưng khi đọc thấy có dáng dấp của chính tác giả và có nhiều nhân vật có thể xem là "phiên bản" ngoài đời, còn sống đâu đây. Vậy phải chăng đó là cuốn tự truyện của chị? - Phần một là chuyện của một cô diễn viên kịch nói, rồi chuyển sang diễn cải lương, sau đó cô phải đi diễn tấu hài, và cuối truyện cô tham gia một loại gần với nghệ thuật trình diễn. Phần hai là chuyện kể của khá nhiều phụ nữ khác, kẻ bỏ chồng, người bị chồng bỏ. Tôi không phải là Tôn Ngộ Không để có thể phân thân thành nhiều phụ nữ trong cuốn tiểu thuyết này. Nếu có thể viết tự truyện hay "chuyện đời tự kể" của chính mình, tôi tin là sẽ có nhiều yếu tố giật gân, gay cấn (hãy hiểu hai chữ này theo cách dùng của Bùi Giáng) hơn cuốn sách này nhiều. - Vậy đâu là yếu tố người thật việc thật trong cuốn tiểu thuyết? - Những lọ thủy tinh đựng những bào thai dị dạng và những phụ nữ chết vì thai trứng thì có thật. Tôi đã thấy ở Bệnh viện Từ Dũ trong thời gian vào viết và dựng cho bác sĩ, y tá ở đó. Vết xăm trong háng của bạn tôi là có thật dù trong bản sửa cuối tôi đã cho nhân vật cào đi và quên mình đã xăm gì. Người đàn bà trần truồng đứng hát bài hát trước đây mình thường hát trước nhà hát thành phố này vào những năm sau 1975 là có thật. Có vài nhà văn đã viết thành truyện ngắn rồi, thậm chí một cô bạn của tôi còn muốn làm phim. Có lúc tình cờ mà cô đào chánh của CLB Ba Thế Hệ, cô đạo diễn và... tôi lần lượt xuống tóc. Nhiều tin đồn mang tầm vĩ mô gán cho chuyện này. Các bạn sẽ thấy một chuyện tương tự nằm trong một vở diễn ở cuối truyện. Cô giáo dạy đạo diễn của tôi chết vì giao thông vào tháng 6/1989 và gia đình một người tác giả bạn tôi mất cũng vì giao thông vào cuối tháng 8/1988. - Cuốn tiểu thuyết được khởi viết từ năm 1985, cho đến nay đã hơn 20 năm. Điều gì khiến chị gián đoạn, chậm rãi như thế? - Khoảng những năm tháng đó, tôi vướng phải một căn bệnh lạ lắm. Viết lúc ấy như một cách tự chữa bệnh cho mình. Đến lúc tôi bị vào bệnh viện cấp cứu, mọi thứ ổn định hơn, rồi một nhân vật mà tôi đang mượn mẫu để viết trong đó lại bị chết bất đắc kỳ tử khiến tôi xếp tất cả lại. Sau gần 20 năm, nhân vài người thân và bạn cũ ra đi trước tôi nhanh quá, tôi thấy mình có lỗi khi chưa tặng điều gì tử tế cho những người ấy, bèn soạn lại cuốn truyện này, viết một mạch phần hai. Một trùng hợp, cuối tháng tám năm nay, thời điểm cuốn sách được ra đời, cũng là lượt giỗ thứ 19 của gia đình bạn tôi. - Trong văn chương vốn xem trọng yếu tố "lời sau lời". Nhưng tại sao chị vẫn thích được là "người kể chuyện"? - Tôi viết cuốn này để tặng, đúng hơn là để tạ lỗi, với những người... cõi âm, vì mình đã không chăm sóc họ đúng mức khi họ còn sống. Người âm thì không cần phải "câu khách" vì họ đang là chủ nhà; khách chỉ là chúng ta thôi. Chỉ mong những độc giả tri âm của mình sẽ kịp xem khi người viết và đọc chưa bước sang cõi ấy. Có lẽ với "người âm" được nghe một câu chuyện kể thì thú vị hơn chuyện mà bạn cho là "lời sau lời". Tôi cũng không có nhu cầu phải chạy theo những kỹ thuật viết mới. Tôi chỉ chọn những cách viết nào có thể chia sẻ được những vấn đề hiện tại của những tâm hồn gần gũi với mình. (Theo Tuổi Trẻ)
Back to top

User Profile View All Posts by User View Thanks

Phượng Các		#17 Posted : Friday, April 1, 2011 11:54:04 AM(UTC)
Rank: Advanced Member Groups: Administrators Joined: 6/24/2012(UTC) Posts: 18,432 Points: 19,233 Location: Golden State, USA Was thanked: 646 time(s) in 606 post(s)		Cali Today News - Tối thứ bảy qua vở kịch "We Are", do nữ đạo diễn Nguyễn Thị Minh Ngọc sáng tác, đã được trình diễn tại rạp Pan Asian Repertory Theater ở New York, trong khu West End Theater. Chị Minh Ngọc vừa là nhà viết kịch bản, vừa là đạo diễn và thủ luôn một vai trong vở này, vốn được trình diễn bằng hai ngôn ngữ là tiếng Việt và tiếng Anh. Vở kịch là phần đầu của chương trình gọi là the Vietnam Project II: Past and Present , do các tác giả Mỹ gốc Việt viết kịch bản. Từ ngày 30 tháng 3 đến 17 tháng 4 vở kịch Monster của Derek Nguyễn sẽ được trình diễn. We Are cố gắng trình bày những đoạn trường đau khổ của các thân phận phụ nữ VN vì làm lụng quá vật vả, lại bị ép duyên. Người mẹ đã bị người chồng giam lỏng, đã vậy còn phải xa lìa con thơ để đi ở mướn chăm sóc một người đàn ông tê liệt, dưới sự đay nghiến của bà vợ khắc nghiệt của ông này. Dù động lực viết ra cho những kẻ không lên tiếng được của nữ đạo diễn Ngọc là cao quý, nhưng theo tác giả Claudia La Rocco của báo NYT thì vở kịch hơi nhạt và quá đơn giản, cô hy vọng vở Monster của Derek Nguyễn sẽ khá hơn. Vở kịch chỉ có nét sáng là những bài hát ngắn bằng tiếng Việt kèm theo vì đạo diễn Ngọc diễn xuất duyên dáng và đặc biệt chị có một giọng hát rất dễ thương, cũng như nữ kịch sĩ Lê Thái Hoa trong vở kịch. Trường Giang (nguồn NYT)
Back to top

User Profile View All Posts by User View Thanks

Phượng Các		#18 Posted : Thursday, December 14, 2017 5:31:34 PM(UTC)
Rank: Advanced Member Groups: Administrators Joined: 6/24/2012(UTC) Posts: 18,432 Points: 19,233 Location: Golden State, USA Was thanked: 646 time(s) in 606 post(s)		Đạo diễn Nguyễn Thị Minh Ngọc nói về Thoại Kịch https://vietbao.com/p112...h-ngoc-noi-ve-thoai-kich
Back to top

User Profile View All Posts by User View Thanks

Users browsing this topic
Guest (3)

Forum » Nhân Vật » Các Nữ Nghệ Sĩ Cổ Nhạc, Thọai Kịch, Điện Ảnh » Nguyễn Thị Minh Ngọc

Forum Jump

You cannot post new topics in this forum.
You cannot reply to topics in this forum.
You cannot delete your posts in this forum.
You cannot edit your posts in this forum.
You cannot create polls in this forum.
You cannot vote in polls in this forum.